Ioannis Baptistae Egnatii viri doctissimi De exemplis illustrium virorum Venetæ ciuitatis atque aliarum gentium. Cum indice rerum notabilium

231쪽

s ulta etiam externa reuocata undique paxsopitii ubique armorum suror, restituta vis legibus, iuditiis aut horitas, fienatui maiestas, imperium

magistratuum ad pristin uni redactum modum, prisca illa A antiquare publi. soritia reuocata, reddi cultus aeris, aeris honos, siceuritas homianum, certa cuique rerum suarum possiesisto, leges mendat futiliter lata salubriter, senatuis sine a peritate, nec sine seueritate lectus principe cviii trium pliis iii et amplissimis honoribus iuncti, hortatu principis adornandam urbem desecti sunt, consulatus supra unde nos nullus unquam illi placuit, domini nomen ne a se miliaribus quidem audire unquam potuit,nec dictaturam oblatam sibi a populo serpius admittere vii quam vo-

Iiiit, ut unum plane se civem esse perpetuo meminisset bella vero quaecunqtie aut O ill)ς, .lii Sep ci rici in Seium ijs moui knt, necnon Hi

spania praesti 1 cur terdunicipi lic sedauit, ut quae perducentos, Sampliuς annos Scipiones aliosque duces t omanos fatigarunt, quae tot con sules, tot praetore fugarant, ut iam de si urima impellicum Romanis contendere viderentur, sic parauit, ut nulla in hominumantinis seritas iam superesset.

De Diuo Paulo Apostolo.

am o plane qui christianam pietatem prositetur, diu Pauli nomen cum ipsis Petro Apostolorum principe, in gnoret, citius ingenium iam aptima adoles IcIura dum iud iitae superstitioni indulgeret, tam sevum, atroxque in christis nam pietatemfuit, ut quum Stepharius lapidibus p teretur, inter principes tanti sceleris gaudens tuique adnumeraretur, mox vero mutatis moribuς, mutatoque ingenio, sic de christiana pietate bene meritus vixit ut reliqua nunci clara eius opera taceam ut Christum iptiam semper in ored corde perferret, meritoque religionis nostre princeps habitus Romae sub Nerone pro Chrasto mortem obierit.

De diuo Augustino Aurelio Episcopo Hypponenti.

POTERANT innumera a nobis exempla huiusce generis repeti, si christianos annales euolii e re maluissem, sed quoniam illustrissima quar que ero ponere in animo esse, nemini dubium, ut Opinor, sit, quin inter antellignanos a Ninsam principem Aurelium Augultinu,qui postea Hv

ponensi etia in episcopiis fuerit hic verci Monicha matre natus christi na, parentibiis obscuris, ingenio lage clarissimo. Manichaeam haeresin

quam tum a Prunis annis inbiberat, qui etiam acerrime defenderat, diui Ambrosu

232쪽

Ambrosii praeeeptis admonitu animo neglexit,&ad veram p etatem,spreuliis, si eam postea illustrauit, siet utatus est, adeo mauit ut merito sibi inter omnes nostros primum locum vendicarit, ut enim omittam Hvpponensem Episcopatum inuito illi demandatum, quotusqui est, die est, qui eonferri illi iure possit nam si tam isticis ingeni monimen ta tam sibi conmmis euoluas, neminem certe inuenias, quem ipsi Augustino praeponas, siue ingenii vim siue acumen, aut praestantiam rerum seriptarum aestimes; siquidem tam vera est in eo pietas, talis des, tanta eiu doctrina, eruditio, ut nemo sit, qui vel transuersum unguem ab ius sententia discedere ausit.

De Alphunso secundo Neapolitano rege.

Ex Ta N immensa penu virorurn, aesceminarum agmina, quae inhoe albo referri possent Si ho evniamin presenti opere tantum age rem. Quapropter recentiora patrum nostrorum exempla libentius si quar, unum Alphurisium secundum Neapolitanum regem attexam, qui Alphansio maiore natus, sua iuuentute paternae omnis virtutis emula tor, reique militarip ecipue ad dic uς Hydruntem 1 turcis en pugnatam suo inprimis studio receperit, preclaraque alia moni mentes sideriti mox in omnem desidiam delapsus , si regios omnes spiritus bene agendi contudit, ut ad primum ad uelitum Caroli Francorum regis trepidissimus regnum Perdinandosilio reliquerit, nihil regnum tam praesarum 1 paren te Alphunso partum nihil tot praeclaros dii es, quos secum haberet, iii .liit filiorum, claram indolem posteritatis memoriam veritus, in sciciliam insulam ausi igit,si acto adeo imbellici animo ut breui diem etiam suum obierit.

De sublimitate a latu humili Cap. VIII.

Ea PT superius de sortunae morumque mutatione dictum,quod omnes perlibenter legerent, sed non minii iucundum suturum legentibuς arbitror,quod in manibus nostris in presentia est. Per pulchrum enim erit euhoc ipsum lege ut intestigant omnes virtuten i plam, veram iam taudem bonorum omnium eat istam, si quis recte appeteret, cui vix ordini esse posse. sitimemus autet auspicium ligustico bello, quod a maiora hiis nostris ad Clodiam eluim est, primumque loeum vendimuerit sibi R pliae e resinus, qui tribarum per eam aetatem princeps quem magnum appeslant hodie ea nee IIarium humili Cane loco, plebeoq; natus propterculse egiam virtutem, studiumq; patribus impensum in patritiorum

233쪽

ordinem merito est ascitus, cum sui haeredibus, liqui Iegitimo loco nati editi forent.

De Iacobo Caballo Veronensi.

Sin vix diligentius Venetos annales euoluerit, iIle vero secumis xime letabitur, quod animaduertet neminem unquam de Ueneto Senata benemeritum ab eo ordine sui si neglectum semper enim in optime meritos de se dux ipse senatusque omnis, uti pares gratias referret adnixus est, id quod cacile hoe, quod subjciam exemplo comprobabitur fuit igitur Iacobus de ea balli patri Ueronens s. Clodi si belIO tanta tamque praeclara virtus eius in Rem pia Venetam, tantum bene de ea merendi studium, ut persecto bello, quum domum redduet princeps patresque ipsi illum propter egregia merita heredesque eius in patritium ordinem astissendos curarint hoc etiam, quod nescio an vilitas intigerit addito, ut ipse liti Diqite omnes perpetuo victigalibus omnibus pro rebus, fori nisque suis essent immunes.

De Bartholom eo coleon eo.

quis unquam poterit obliuisci,vel potius non libenter meminit se Bartholom ei Coleotiei Bergo matist qui sua virtute militarique scientia, ac faelicitate tantum apud Venetos valuit, ut illum gratissimi patres patriti donarint ordine, sic mperque propter egregiam eius fidem in m gno pretio habuerint; quare ille testamento condito,&gratums Mic memorem Veneti nominisse ostendit, ipse dux ac Senatus, quod tantae virtutis monimentum perpetuo foret in Gemellorum aede marmoreum sepulcrum erexit, N statuam illi equestrem in eadem Gemelloium area,

que hodie quoque vis tur, erexit.

De Narsete Eunucho.

Fa 'o fuit in Oriente penes parthos, Spersas Eunuchorurn

usus, qui primum adficem ineam obolem tuendam domesti eosque parietes abo intuimpudicitiae labesseruando haberenturi mox, ij quodam latosio ad I .ii Orat a contendere, ut Omnibus priuatis pii blicisque negoths, Emper prae flent, quin etiam gerendis grauit simis bellis, amplissimi siq; Prouinciis praeficerentur, quod hominum genus ad nostros etiam transelatum, magnis rebus non sine magna sua cum laude interfuere , quare Narsetem

234쪽

Narsetem minime mirandum est ab Iustiniano prinei pe In Italiam mis sitim, qui incrcilii, si tu illic ita telum macilie uirtute Gothicum nomen uniuersia Italia expulit, claris simique Imperatoris nomen sibi uendieauit. Utinam uero Imperatoiis uxoris destius ad elim ex Briantio seribens, quum Neapoli ageret, nos iustis et illum ad texendam telam, ducendamque lanam reuerti, nethliuit epetit ueterum Eunuchorum instituti.qugii inflammariit adeo incenditqtie Narsetis animum ut iam de uocandis in Italiam langobardis consitur inierit, assimans se iam telam textu rum, cuius finem illa nunquam explicaret.

De Eugenio tyranno.

Ni ui humilius, aut Sordidius fuit hoc ipso Eugenio, qti inpe qui primum pueros erudierit liter Dum elementa, paulatim uero Theod so principe delectu in eorum numero, quia siecretis agerent, uariisq in zoth se immiscens, tandem ad tyrannidem euadendam animum adiecit quod si occallo fortunaque melior illi aspirauet, haud dubium erat,illum diutius imperio potiturum.

De Francisco Carmani ola.

I millosior tuna magis Iuli sis uideri potest, quam in hoc ipso Fran- cisto, quem passimo miles Carmaniolam ab oppido, inqhio geri itus est apud allobrogus, nuncia pabant. iratus igitur iii Ilicati te paretibus militiam mox secutus, sic breui enituit pene Philippum Mediolani principem, ut non dubitaret Philippus summa rerum illi tradere. cuius ducti maximas Samplissima si lictorias ex diueriis hostibii , lit adeptiis, Mediolanen seque imperium auxerit. uerum non multo post, mutata Carmani

laesiors est: si uidem inuidia in illum graui exorta inhilippus ira illum

odisse caepit, ut ille coactus relicta Mediolani uxore, rebusque Omnibus suis neglec iis, vix ad Veneto traiis iii gerit 1 qui bii benigne exceptu amperatorque copiarum ab eisidem dictus, praeclaram uictoriam ad Mael dium sium prostigatoque Philippi exercitu superatisque praeclaris eius ducibus primum i consecutus, Brixia, Bergamoque Opulentis cisalpina Gallie ciuitatibus, Veneto nomini additis, neque uero non sicco finiatis Velit orum rebus, ut inter clarissimos sitim aetatis duces haberetur caetertim malo quodam suo lato quum ad Philippum inclitore cepit escius animus, proditionis conuictus iure optimo a Venetis stupremo supplicio fiuit allec us.

235쪽

Nim. hie Narnie humilioribus etiam pateritibus qui fornat Iamurtein exercerent, mox militiam prostasias Liter Imperatores Italieo, filiuritima uindicauit. Venetori in autem dic tus Imperator, ea fide aer elieitate hellum contra Philippum Mediolani prii cipe gessit, ut praeclaras inde michorias atque trophia retuleriti ta nec mi ei Da gratissimo senatu eqvir

sit statua donatur.

De Nicola Piccita ino.

C a, hunc Perusia ciuitas sed ita genuit ut obsecurissimis parentibus ac penὰ ignotis natus esse prodatur, quisu bracchio duee mili tiam siecutus, an breui clarus, celebrisque Imperatoria terra Italia effectus est, ut nihil illo clarius aut celebrius diutissime fuerit, usi s epe in gentes hostium exercitiis ab illo Venetum nomen illi precipue infestum, seruatum Philippo trice comiti plane imperium.

De Magno sortia.

FLost vasta in terra Italia complures ex quo Alberiei eunti militaris diseiplina restituta Italiae est , nam sexcentosa amplius annos ex te nomilite usi sumus stra ruere inqtiam preelaici, illustresque duces Italici

piis ita rei tituere, ut abeant 1 abh, Camilli, fit Scipioiles, Mareelli,&caesares, quibus iust Marte conferri nostrate V recentiore ne ite possint. Sed quis Iacobum me Italu him at ni lal genitum Attendula familia satis obscura, qui postea SHrtia proptet ita sitam ingenio vim, quae nulli cederet dictus es: unde Ssortiadum familia postea nuncupata sit longe cliarissima quis inquam non hunc ari ris omnibus praeserat Sati igitue eonstat hunc ab initio fortuna tenuiore aeditus iit diximus statim miliatiae clarum celebre nati ii aliis Isai peratoribus mitisi. nam postmodum At Neapolitani regni diu assertor fuit, quam ut interdum uaria ibrtuna titillas, summa etiam fide, summaq; liberalitatec reliquis uirtutibus excellens, omnibus carus, admirandusque etiam hostibus fiuit, hic ponti ficia diptitatis uindex comam piam in libertatem asseruit, magnos prς clarosque duces acie peti icit, Fian istum Ssortiam Mediolatu ducem genuit,reliquoriamq; liberis dbolem pr. eclaram reliquit, ni Aterni a nisui absortus esset di in aduersus brachium properat Aquilam obsiden tem,maximum amplissimumque nomeratium mae utituti x, felicitati,

236쪽

De Michaele Attendulo.

Deso non Cotoniolae togata Galliae oppidulo non sese debere plurimum lubens, uolen ςqesse catur, quum praeter Ssortiam ipsum pra claramque eius sobolem, quae uno Francisco S sortia Mediolani principe glorietur, Mie haelem Attenduliim quoque aedideri si qui praeter alias res

P clare gestas dum Florentinos, aut Romanos pontifices tuetur impe rator; nouisti me uniuersis cophsa Venta Senatu priae siectus,dum aduer

sus Alediolanenses in Cisalpina Gallia bellum gereretur Philippo ductu ita iuncto; steliciter sui limas de sine omnibus illis praefuit, quamuis ipse Franeiscus Sthnia Mediolanentibus copias praeesset. Caeterum non possum non prius illud adscribere, luisse scilicet ea tempestate uiros in primis illustres militari gloria non paucos, quorum nomina nunc repetere non indignum duxerim erat in castri Venetis Michael Attendulus ipse princeps, erant in eisdem castris Ludovicus Gongaga tueartholomaeus Coleo, qui non multo ante ad Uenetos tranti erat, Gentilis Leonesius, Tyberius Brando linus Ioannes com ex Romani anguinis, Guido Rangonius, Albertus Bodiensis, Caesar armen gus, Nicolaus uererius, ct eum his ad duodecim equitiim millia, acuis peditum ingens, in Francisci vero socii a Attenduli caltris uigebant ii, quos nominare non pigeat, Alexander Bosius, de Corradus fratres Rubertus severin 1s, Fran .ciscus Iacobu&siccinini, Gulielmus Monserra tensis, Carolus Gon2

ga, Aloysius Vermiu Ioannes Tolentinis, Chi istophorus Torellus, re

Bartholomarus uariarius. erantq; in his castris sexdecim equitum misella, qui omnes ob lauro loco nati intra Italiae sines militari uirtute clari, celebresque habebantur dum uero Franciscuς ipse Carrauagium obsa de Pet, uariarentque sententiae compli trium an obsidione leuandum esset oppidum Maeliae ipse auersatus eorum sententiam, qui nequaquam te uandam obsidionem aperteiensierent, cum loci iniquitate, tum hostium numero ac robore, tandem ex legatorum sententia, aliorum duiu, post diuturnam grauemque utriusq; wercitus pugnam uicti sunt Veneti m morabili acie, ut tamen Michaelem ipsum Senatus Venetus semper ma

gni fecerit, eiusque consilio sit usus,donec ille supremum obierit diem.

De varietate casuum Cap. IX.

. hic aliquod FI era lianos commemoras educes; quius rhς iactati casibus, posteaquam principes creati siuerant. luminibus d mum panim excaecati partim intersecti, supremum ii ita clauserant die. Poteram non paucos Venetae ciuitatis Principes fortunae telis eiu simodi

237쪽

onpressos. sed rerant ora huiuste rei exempla plus ualitura reor, ne homines secundiore fortunae aura plus nimio elati, aliquando amplius de se sapiant, ibique tribuant, quam par sit.

De Nicola Pisano.

Ninit hoc ipso senatore sua aetate clarius, ni Inil illustrius sitit, qu memorabilem uictoriam naualem assis imperator circa Corsicam insulam contra ligures retulerat . idem ad Caristum Euboee eosdem summa licitate oppresserat, qui tandem non multo post ab isdem Genuentibus circa s,pient tam quae non longe insula a Methone est ita oppugnatur, ut cum tota classe Venetus imperator opprimeretur, captiuusque

nuam duceret T.

De Andrea Dandulo.

Paanana uniuersiae Venetae classi quae nonaginta, amplius tria xemium numerum expleret, Andreas Danduliis publicae rei negoti, multis cum domi, fiorisque celebris, tum nauallibus pretiis non paucis dux insignis tuto igitur apparata nauium instructus apud corcyram nigram liguri hosti ectgressus, iam uictolia in manibus habere uidebatur, quum ventorum aduersa ui iactatus, di quindecim ligusticarum nauium o cursu improuisii ex iiiii clijs p prelius est, qua ex re iactati Veneti opprensiqite ita in cut uniuerca classis partim capta, partim mersa fuerit: ip seque etiam Andreas sit captus, qui dum captiuus Genuam duceretur, paetriae umque cassim ingemiscens, spiritum tandem emiserit, suo capite

saepius praetoriae piippi illiso.

De Uictore Pisano.

yro memorabilius faciei nototius rei maritimae praesesto, qui Nieolao patre natus, quum praeclaras uictoria ex diuersis hostibu patriae peperisset, paternoque nomine illustris maxime censeretur quasi triuiana ipse uno, eodemque loco semper stare siciat lygustie ad Clodiam bello exardescente uniueris maritima rei praeficitur, omni uia uotis, a que suffragijs quare in Potensi littore cum tota classe quadraginta penetriremium agens 1.ygurem ipsum hostem ex pestarent, ad omnem eue tum animo constantissimo, paratissimoque, sic vel praesectorum quoru dam ignauia, uel fortunae uarietate, fatoque subito est oppressius, ut uni uersiam classem ainitteret, Venetiasque cum paucis ueniens carceri inci deretur, qui mox totius populi uoto expetitus , classi uniuersiae praescia

238쪽

ias L I RIur magna, certaque omnium spe praeclari alicuius facinoris, nisi illum repentinus morbus, ex ex eo improvise mors sustulisset.

De colao Canali.

I tenti Tio adlluc memoria Nicolai Canalis, qui tumieci bello, quod cum Otho manci gereretur classi prae positus Petroque Moeeni eo maioribus comit ijs antelatus chalcudem insulam diu obsessam acerrime tutat est, mox ne sitio olito fato quum multa tentare posset, negligentior redditus , eam magno cum detrimem Rei p. Venetae N totius sere eliri stianae pietati excidis, amisit. qita ex re domum reuocatus abrogato illi imperio, carceri cive taci Lisu in zrpetuum exilium; ittitur, Atianesu rat iam tum a primis tu ni C: I niscipuli ut iii eis, ratiosi si rus, ita ut

semper praemature amplissimis licinoribus si iunctus.

De Romano Imperatore Coinstantinopolitano

Simis , a exordium , tanta principis dignitate qui imperatorio sem malesule iis ab initi a statim Cum magna tua laude Hyrantinae rei pra sectus, quippe qui summa liberalitate, di beneficeti: erga omnes ut retur, non multo post uictus a Sarracenis acie, captusque quum redii set, magna auri ui hollibus data, in ginium non multo post mutauit, alia xitiae prtecipue studii 1l 1ς. de in inire vidi platuis, sic igitur Actum est,iut Zom uxori in si lii, de Miclinesi Paphlagoni adultari dolo, imperio uitaque iniserabiliter breui spatio priuaretur.

De Belisario.

N ILum certe futurum exemplum, uestrae in parie, ues reliquo in opere magis memorabile reor, saepiusque mortalium animis uolue dum,

quam hoc iplum Belisei, quod ino, immi cuius res bello pricidigestas i qui accuratius eo giten uita ciue finem animaduertat, Tu mendi cara stipe uiuendum luit non pii terit 1 5 statim cohorrescere, fortunamque ipsam eredere nihil alitides e, illam incertum uariumque rerum humanarum casum cui liquis unquam phi aequo trilauit, ille uero maxime deceptus est. en igitur Ilelisiarium tibiar sero qlii deuictis persis ultracili et Euphratis ripam deiecti non multo post in Aphri eam a Iulliniano misi istis, Uandalos omnes ex ea terramim parte eiecit. Si limeremque eorum, regem coepit, claqueetait,stmodum triumphauit, hinc in Italia malae idem principe missus, Gothicum omne no

239쪽

rate donaui cla Vitiae se illi rit m rege almd Rauena meapto, Cothis iue ipsi, omni Italia pusiis titum pli alii , omnibusque in prouinciis maxime insignis semper exti tu, Z Iecst sortunaessis qua est vim siubitam vixque credibilem: nam captus oeulis in Sophiae templo panem mendicare quo ridie coactus est, frequenter hac voce usus, panem Belistario dato, quem nunquam virtus sed diraeni deseruit.

De Otrione secundo Imperatore.

Si o v xvii Bunsam in ipsium Otho secundus Imperator Germani an sinis vir, certe feliciori ii ,rtuitae, sed vario rerum euentu saepe exagitatus . 4 igitur delectus a Germariis Imperator in patris locum, quum multa bello praecla lagesiisset, in Italiam desicendens, dum Cal briam recipere studet, ab ipsis G taeeis acie vincitiir, profligatusque Scapham inscendens, quae litto ii proxime aderat . a pyiatis incognitus capitur. ab his tamen magna vi auri redemptus, Romamque reuersus, ibi non multo post moritur,preclaro monimento indiui Petri Ode extructo.

De Radagasi Gothorum rege.

Nu α , M omiserian Rada gasii Cothorum regis hae in parte casum, maxime me mirabilem, qui cum laicentis Gothorum milibus io tali an euocat tis Honorij principis betate, non in summa spe principatus Italici retiriendi in is aretur apud se lulas in Hetri tria a Stilcone ita Oppressus est, ut bello se meque coactuς,&suos omnes amiserit,&viuus iustilconis potestate Ill pthica agasus v triTit, magno fortunae ludibrio, viqiii sibi totius Italiae orbi sit listi tum vendi are posse videretur, tam breui spieio vinctus cathenis ad Stilconem infestissimum hostem duceretur.

De Ludovico S sortia Mediolanensi duce.

LachiN quaeso frequenter hi omnes Ludovie SBrtia Medio. lanensis ducis insignem maxime casum, ut erudiri possint omnes, nihil vise tam incertum, tantque varium quam sit hominum vita nam Lud licus exemplo cunctis esse poterit certissimo, quantum credere rerum faelicitati quisque debeat natu enim clarissimo patre, si atremque Galcatium lartitus Mediolanensem S ipsum ducem, fato iniquissimo sun - .ctus, dum sese succei rem patrem ambit, principati imque etiam armis adsic trahit Simon et ingratissimo sublato , nepotibusque pessime a se habitis, dux tandem creatus, aliquotque annos rerum feliciter poti Ius, sua stultitia, nimiaque stipienti eapetitarcii piditate, a Gallis primum i perio Pulsius, iterumque ab ijsidem captus, perpetuo carcere intra Gallias

vitam finiuit, ut ne fili quidem ipsius superstitesimperio sint potiti.

240쪽

tulisse mallem, de Aque in magnis clarisque viris, Iniperatoribus innumeris praestare poteram, q ibit doceri deberem mortales, quamuis illa sese ista iucundati; ostentaret secie, non tamen nos illi statim debere eredere, quartam lubrico sexo immineat, 1 Riduoque rotatu volvatur praeceps. Quare Omittatur haec ipsi pars, ad secundiore sertunam selicitatemq; intendaritus animum quae quidem parcior st, vangustior, non deerunt tamen exempla, clarorum aliquot vinorum , qui Venetum nomen longe lateque illustrent.

De Henrico Dandulo Duce.

Ex si nulla, usqulmsiuit tam solida felicitas, quam aliqua contum lia non violet, cuius rei PI inius ipsi sit auto .siolabitur tamen me haec ipsa nostrorum commemoratio, quod nihil tale in Henrico Dandu Io duce inuenire poteris, qui Dux inaure mamo petri locunt creatus quadragista vir li suffragio, Ueroliensibus ipsis, qui Venetis impedimeto erant, ne Athesim fluuium peterent , de nunclauerit , ut urbis Venetis pqst in neuterentur commercio quare statim illis recociliatis Veneti eunetasacile tribuere. Idem monetam argenteam eui grossi nomen seeit primus excudi iussit, octonis taxatam assibus in cuius altera parte Iesu Christi inithono sedentis spectani imago,in altera quidem parte. d. ip in Marciis visitur, assistente illi duce interim Pisanis ipsi crem Venetam turbantibus, sic occurrit ut ad methonem eos nauali praelio vicerit, recepta iam antea Pola urbe, quam illi occuparant, eaptisque tunc e rum duabus Onerariis nauibus quibus postea pacem avide petentibus dederit successit postea non mulio post maior quaedam belli moles, quae longe felicissimum ducem ipsum reddiderit Henricum, nam Galli ducta aliquot Venetia cum ingentibus copijs appulerant, ut Syriam ipsam peterent, quos dux ipse benagnissime excepit, Specunia classe qLie ingenti iuuit, qu