장음표시 사용
271쪽
De studio di indus 1m. Cap. I.
D a Tuti nunc me studio industriae locus, cuius uires in hominum uita longe lateq; patent, ut non solum militarem rem illustret,uerum forensem gloriam augeat, ut denique nihil sit in hominum uita,
unde uirtutes ex Ellati 1 ili Llς, ulule liti Lex peli. latur, nil id ec inirium re
rum alumna,AEt parens statim accesserit, id quod subiecta a nobis exempla facile probent.
huic viro vhtutes ingentes cum domi tum ris, qui ab eadem industri, profecti clars de illustrem illum reddiderint, quod alijs in locis demostratum a me satis esse reor, verum nuc qum de industria, de studio agatur,nu quap terierim que in se praestiterit ducem in urbe Pari lio recipient . 1 mi iri j prii ci pilius , quantaque in dii stria in studio iam asserenda ut Veneto imperio lubens illa pareret quid dicam hic hinio niam Genuensium navim quo studio laboreque quatie virtute ean expugnarit, omittam interea qua ma industria clodiensi bello finem prope unus ipse imposuerit,quo vigore animi Cyprum Insulam a Genuensi hoste sere totam occupatam regi suo restituerit ille vero praeter militarem hanc laudem non praetermisierim, quo studio, quave curaliteris bonis'; artibus quotiense unque illi otium esset vacaret, ut doctos homines amicitia tibi quotcunque essent id temporis, precipue Paulum Vergerium. Iustinopolitanum sibi iungeretiquin etiam ne sue deesset industrie libros noetu sibi non paucos apponi in lecto iubebat, quos ubi a somno vacaretas, idiae legeret.
C PER AN Venetiis ex quo Andreas Dandulus dux urbi praefuerat literarum studia,quae nulla in terra Italia per tercentum,&lius annos fuerat flore de in his non pauci patri thordinis viri excellebant sed unus mihi nunc occurrit inter principes. hic Barbam v, qui ab ipsia hac industria incitatus, Iudici non literissolum Grecis datinis excellait, sed Brixiam urbem tunc temporis clarisis praetor missus accerrime a GaIlis Philippo Mediolanensium duce obsessiam, suis vigil id suoq; labore, de industria Veneto imperio seruauit, quaequum triplici laboraret malo
272쪽
hostis videlicet aeterrimi ob lione, fame,s pest omni hia histe malis, se iseon liliis, sic cura vigilantia praeivit, ut nemo unquam dubit rit eius unius ope Brixiam urbem seruatam incolumem satis etiam constat preter egregiam Brixianorum fidem, praeterque etiam matronarum praestitam, iii ter quas Braida Aduogare gentis prima ita praestanti animo
numquam destiit, turam, in in t rdiu, non noctu Franci sicum ipsum defuisse, quinetiam si cibum sumeret, quum publice stem per caperet, affuisse illi ciues aliquot illumq semper modo pro maenibus, modo adpo las,semper in publico affuisse. quare quum domum redijsset procuratoria dignitate merito, quae summa cit, donatus sit, relic Opol le Zachariasilio Hermola palm
Si quomodo te diue Augustine hoc loco preterire potero, quiv ας tua aetate post receptam veram piet atem, vitae an ii taete singulari omnino eruditione ita pr. xltitisti ut quem tibi conserre posstim industria pra 'cipue, studio certe non habeam nam post receptum sipiritum rectumst diuo Ambrolio I ran, an ir lectus ubi decede me matrem sepeliui in Asiricam contendens, a Valerio Hipponensi episcopo uel inuitus coactus est episeopatum recipere, qilod Gi a cisianguinis Valerius latina orationis haudquaqu1m particeps suci muneri non satisfaceret , quae tua igitur hac in re industria,quod tuum diue Augustine seuerit studiu non Helle consequemur. illud vel e temtari pii litum is te semper aut aliquid scribεtem aut aliquid legentem suisse ab omnibus inuentum ubi publica contione vacaret, testantur hoc ipsumi fila italiterarum monimenta partim contrahereticos, partim pro reliquorum institutione presertim vero viginti libri de eiustate Dei consscripti, quos si quis Iegat diligentius non possit non in sententiam meam quam primum ire.
De rigene Adamantio Alexandrino.
varient veterum sententiae de ipso Origeiae, quod alij in multis illi derogent , ali christianae pietatis unicum assertorem vere probenti nemo tamen hoc illi detraxerit paterna ope ab eo quibus satis abon daret, dum catholicam fidem constanter assereret res ictas, nemini men negarit sena milia voluminum ab eo relicta, quae diuinam quandam industriam studium illi astuisse testentur. De
273쪽
o, possum sane non vehementer laetari sic ribendo, quum tuae diue Hieronyme testimoIlium hodie perhibeam industri. e qui unus intra Italiae fines Eusebio patrem nMus, Romaeque non paucos annos versatus, licta post urbe summaque dignitate, qu1m merit, erat adeptus, vive ritatem unam retineret, in Egiptum Syriamque proficisci maluit, quibus in locis dui versetus hae braicam babiloni eamq; linguam tanto studio, industria consecutus est, dentibus anterioribus lima sibi abralis ut utriussque lingue puritatem unam praecipue retineret, quod studio Mindustria consecutus, iure optimo in vertendis lacris lueris, num sibi locum vendicarit,'iis ii die apud nos summa cura, claude legantur.
Qv x m mortalas ipsi industriae, e studio debeant, superiora exempla acile declararint,nuc vero,quoniam industrie studio uitali minis sempe vacaret potest siquid ab lionesto ocio consequi recte pomum iis attexam, ut plane constet nos si perpetuo labore uitam exhauriamus certe non plurimum esse prosecturos sit igitur assidua contentio nisi strae laxamentum hoc ipsum otium. unde certe plus usus ac fructiis inuida percipias, qum autem te ad otium ad litarier, non tibi illud existimes adhibendum, in quo desidia, ut teque lasciura in cuin habeat, sed quod postea ad honesti sis ima quaeq; acceiiciere magis posisit.
F igitur auspitium dederit honesti oeij appetendi Marcus Cornarius, qui sublato Martin Faletro loeo principis creatu dum res ipsas publica diligentius curaret semper aequo uehebatur, non tam quods Curiorem ore crederet, qu)m quod ipso equitandi usu maxime oblectaretur, id quod Venet ijs mirum esse omnibus uidebatur, nanq; eo Ocio equitandi delet Latiis grauiores omnino pro pubi curas sustinere ub
FVi Francisco FO sicari, principatus uarijs curiς, uarijsque m l stus publici belloque in fimis Gallico eum Philippo Mediolanens duce plurimo silexatus annos, inqtio terle N patres ipsi, de uniuersia ciuitas, Poscarus
274쪽
te Foscarus ipse dux precipue Iaborarenticarteriam eonstat ipsum ducem cum ocium ipsum non aspernaretur,itItra publicas res quamuis maxime solicitum, plicationi operam ubi liceret impendere stolitum,proculque ab urbis stagnis in eo otio uersatum uidebat enim qua sapientia, stabat, non posse publicae rei tantos fluctus a se sustineri, nisi priuato solatio quandoque indulgeret.
Nou ab re instituta re alienum puto. si Hieronymi Donati hae in parte meminero cuius uitam moresque plerique adhuc superstites remedentur hic igitur patre Antonio natus dum puer literis uacaret, otii tamen inprimis amans abi rus est, quippe qui, S don pe cantaret, auieulis, sit te in illa in uietisset sie ob lacta et, qu animi affect 1 tum tamen literis Graecis a latinis excelluit, ut quum noctu dieq: libris euoluendis operam daret, petamen musicae cantiter ci; quae Oti cape retur,quum etiam si ei liceret ab urbe tape Patmium peteret ubi egregias condidisset aedeς,doctissimorum hominum consuetudine praecipue ut b tur, cum ijsque colloquia iucundissime miscere inlebat
De Ludovico undecimo Gallorum rege.
GALLORVM undecimus Rcit Ludovicus, qui nost laetatis Carrulo uita iuncto sine liberis succesiit, iam inde puero am indolemi se ludit, ut omnibus iam tum regio Ampio digniis uideretur, quod tandem adeptus est, succedens enim in Caroli Ochim I lurimi que rebus,ct admirandis gestis. Nam e Neapolitanum regnum expulso Federi e uni uc sum recepit Mediolanumque Malias Italicae partes in potestatem suam redegit, sed qum non multo post graui morbo laborare cepi uet, iamque si bi moriendum, ad leuandam animi molestiam laxa metum quaerens mures in ea tellos impellebat, saepe etiam aviculis inter se contendentibus d certabat,ut tamen post Iongum tempus uix conualuerit.
Quantas tui eloquentia: Cap. IX.
ΜΛ GH, certe extitit eloquentia laus, in qua nostr tum maiorum aetas praecipue floruerit. quod tandem ex eo cognosci poterit, quod omnium iuditio maxime semper probata est nemo igitur dubitet Frimcisci Fostari Ducis virtutem inprimis celebrem qui autor fuerit, ut FI rentinis grauiter laborantibus a Venetis impetrarit, ut tandem Plii lippi Medi
275쪽
Mediolaneh mucis opes steσerit Iris iam & maenam partem Galliae Cisalpinae Veneto noti in tribuerit, i lii pera in ea licet utili fiuit, ut quod ille semel proponeret, omnes etiam in senatu approbarem.
I, taurente Iustiniani filius Diui Marci procurator creatus, tantam dicendi autoritatem pene patres adeptiri est, ut qriod ille semel approba ret, patre ne ius sentcntiam I antirent. quin etiam tantum iri dicendo ira luit, tantum et quenti. studi uiguit, ut ii sorte graui ualetudine domi esset domu in patres, mitterentur, qui ex eius sic nient de Re p. gerendas -lteitta constiteret.
Ei vT1ςx1MUM mille Leonem pontificem primu hoc mimi e nullus unquan ambiget quia meminerit eum urbe Ronia prose-ltum, qiii Attilla H unlarari in I a bat Hiis erat, ii Itali.Im omnina uallai ti, nulliusque miser encis ex iis aut ordmis, thlus sit aut iis illi occurrere quicum ita plane egit, ita 1l,llia dicendo ualuit, ut quem nulle rerum difficultates, quem nulla dicetiti suis, aut helli terror ante mouerat . ut qui urbem Romam iam piaecipue peteret,id quod ille it inani hiis prope haberet in Scythiam Talia inititie Ripheosq; montes et diri suas isti resuto Italicosioliri liqlle it titis , lligi it Me sp qu i cui lirili Romani Imper ij, quod unum ambiret, nisi ii quis hoc plus summa pietati tribuerit, Deumque ipsum aim bene sicha utorem sitisse malit.
Vt quisquam credat hoc accidisse, quod proponam xemplum,&tamen nillil illo uerius diei potest. P ei a I mirentiu medices Florentinae Rei p. sium macum potestate, praeeratque eo potissimum tempore, quo bellum longe t ratii citer l, alii inter c, rei tinum populum, ipsum Laurenti uti cicina parte, inter ille Perilliam fit Aragonium ea potis Regem Lit. q.l,l ineste i. b. tur uim i in emitticu elli ut riviqire pariatis certaretur, ut iam nec legati vii 1 chris liet troili mitici Romani gratiae qui contenderet sua aut rit He ut hc li uisita ni tolla r Ethu, paxque inter ς conciliaretur cum Laurentius ipsie ernen ς quant is disic tam ineue saretur Florentinum nomen tametsi latret letinuin placi pu QT erilin. do peti, quem de medio tolleret,constituit tamen ipsemet Neapolim naui
276쪽
gare hocque psum patriae salutis cause, quod cum essec Tet ad Ferdinandum ipsum inexpectatus ueniens, primo quidem auditu ab ipsi FerdinDdo inuitus exceptus, paulatim tamcn dicendo e iacit, ut aequissimo animo auditus, tantasuit in illo eloquentiae uis sit etiam in calce eum complexus ultroque dimissus benigne in primis incolumis ad patrios penates redierit, impetrataq; pace Floret tintim populum ab armis qui sicere iussit.
Quantum momentum sit in pronunciatione, & apto
H semper habitiiraque perpetu est ipseo pronunciatio ma ximam in hominum uitauim, quippe uox ipse nunc suauis nunc horrida interdum etiam uehementer sonora mortalium animos permovet, ac sectit modo huc, modo it hic, ut te interdirni ad risum, interdum ad la chrimas epe etiam ad commiserationem impellat, qui uero corporis motiis decens accessierit, ipsum ciue oculorum lumen incenderis incredi bile dictu est, quantum momenti rescipia habeat, quantumque dicen eo ualeat,4 quamuis uetustiora exempla plura adhuc supersint Ahiae hoc ipsium probent nostratia tamen & externa recentiora id inprimis deci rarint,m mox subhciam.
Can A VAGI Ns Venetias nu lata elade, qliae lon 'gravi R. uit. Siquidem suis in rentes Venetorum copiae ita profliga si,nt, ut edd ces ipsi sint capti castra ipse climam plisis preda direpta legatus Dandidus nunquam relictis iuni ici ulli tuet Multi Licetin ad supra Attendulo imper tore nostro, S reliqui ducibus nunquam ex desere iusti miit, aedita uo-ee ins gni malle se ibi inicii , quam si a relinque te Veneto Senatu sibi tradit a. nunciata igitur hac tanta lacle Foscaro Daci conuocato statim Sena Pulic eum consternatiim excitati it, ut quam primum erecti patres ius dicendi ui,4 eloquentia, novoque celebrique Ducis adici, qui priua tam pecuniam omnem stiarn in senatum translerri iusserat, qiua ad bellum uterentur, ad haec se legati nomine distinctum aliquantuluin castra profecturum pollicitum adeo omni lim mollit animositum dicendi uis illius, tum profusa coram omnibus auri copia, ipseque ad haec paratus ad omnia ut sienatuscon de bello in stati ramlum 1 .itim sic actum, ingentraq; copiae paratae, quibus, MX fortia Mediolanentium Dux non multa post strepulsus, paceque demum secutae Veneti imperi naaiestas in suo ucstigia constitit. De
277쪽
M a Mori ne fuit exemptu hoc Gregorii noni Ponti Mamqui Frideriei tertii, citentiam non si iiii iens, fallaxq: hominis ingenium, populum Roaria utra ibi maxime insaestiun recoraciliare studuiti partim Ione tori oratione usus ad populum, partim nouocosilio, quod recte in i tum sceliciterit si contigerit: si qui deni Petri, ulla uti capita ornatissime instructa illi ostenderit, quantaq; vis religionis in eis suetit ostendens, uniuersum poplitum in se conuertit, arma citae in Friderictim ita sumpsit, ut
eum uictum rebellamque alii mum te retatem perdomuerat.
De Laurentio Rodulpho Florentino.
tius Rodulphu in hoc laudis geliere, qui orator apud Venetos sui populi quia tapetu emet patres adhortatus isset, ut pro Florentinis contra Philippa Mediolani duce arma sis merent, quumq; illi rem ipsam tra herent, impetrauit tandem, ut insenatu presens ipse causam ageret tanta igitur primum fiuit eiu eloquzntia uis,tanta rerum omnium copia dide Rendens publice astirmarit, nisi Veneti opem terrent, re ut ipsi Philip pum Ducem amissa sua libertate Italia regem costituerent, ipsi vero e neti mox aucto imperio, imperatorem est cerent: quod hominis sa tum adeo Venetorum permovitati imum, ut Florentinos ipsos in ocietatem receperint, paceque cum his inita open ita tulerint,ut longo varioq; beulo iactati Philippum tandem ipsum oppresserint.
Εκ quidem aurea Marci aedes insigni opere absoluta, sed deerat huic Marcianae areae brum ipsum praecipua iirbis pars, ut urbs ipsa, ct templium maiore quadam admiratione ab omnibus uisieretur quuPhilippu Calendarius Marini Faletri principatu statuarius, dilare hi te iactu insgnis non dubitauit id opus aggredi, quidlasorum ipsiim columnis intercolun hsqtieli cornauit sic ab omnibus spectandum cinxit, ad diato etiam comitu rat ii ro' inqui patres lenire possent creandis mania stratibus statis diei, iis, ut illi me ito ab uniue facillitate omnia deserentur utinam uero Marini Faletri coniurationem si quam lectitus noret neque enim illic illitas gratisis aliquod unquam premium ne asset.
278쪽
Vastite, vasti sibi duplici nomine amam Germania, dua rum artium inuentione, quae ad eam diem nullae unqL11m in toto terrorum orbe uere quarum una sit aliquanto prior militarium torment m, qua nunc apud omnes h lig.Hil ima lit altera imprimendorum ii brorum ars , quae uniuersia pacis, tu oci sit altrix N parens utriusque uero Venetiar in terra Italia sibi uendicant primum de re quidem mili rare nunc, id tantum dicam emtensi lio, primum 1 Cermanis Vene
gniarim Venet ijs caeptum est Pasquali Mari petro duce, non posthm non maxime cel brare, quippe qtiae ueterem Italiae Moriam ueluti postliminii, i estitui ili vulci linc, sit lactu id a lit Soli 1 s.f.ui ι tibi citat aue armis pr. xgratiantibus laboratilin et intra Italiae inc , ut nullae lite e ii ulti h ma it 1s, nulla cie liti. tarn inciliis super li Et gaud an igitur Venetiae, quae , Nicola Sensionis aditentu bri ita primum elicissimo auspicio, sic caepere, ut deinde per uniuersam Italia I NUD UE et L. m, omnem Galliam.& Germa iii in h.ec pla ars auspicati l sim ut fp iri , huiusce autem in Ienti ni laus o relebis, esse debet, Quod omnis linguae barba rie liuius olidi aerat a fines sic sterit, mihi sola In Miue dic Eius strahi ita si ornatus litam plissima nobis reddita,ut iam nunc non desint nostra texhomines qui certare eum ueteribus ita omni scribendi genere possim. non celaverim in t rima trali u R:1U I ta n li: en amittidium,cui primum restitiua latilia linguae palman merito tribuas.
De tormenti a Germanis Venetias primum importa iS.
os possum praetermittere, quod paulo ante de tormentis militari bus egimus qua tametsi magnani perniciem uirtuti fiomtudinici, multa ri attulerint,es tam I cur ern anici hominis inuentur admL Eri L qui sulphureta ruiti luerem ferreaque torm nta, moxque mea excogitarit,urmilla sit mulorum maeniumque hodie uis , quae obs stere iaculantibus his crasitissimas pila possint, hoc autem liac in parte inter Veneta exempla libentilis collocarim, quod Veneti primum intra Italia sines, non sine suo decore, e laude liti tu si, qua de re copiosius alias agemuS. De
279쪽
IN iampridem mortalium animos astronomia, qua una credant caelestia, terrei laque omnia regi, gubernari, tametsi Pleus ipse meus multa solerter in libris suis ostenderit contra astrononios, omnia diuina prouidentia regi, nec in astrorum motu eam in esse vim, quae animos no1tros flectere in quamcunque vestiit partem posis inti obsidebatur Guido monstretrius ab hoste intra Forolivij maenia obsidebaturque ex hostium spe, uti)cile capi illum, Expugnarique posse crederent, aderat vero illi inter 1.imiliaiestati ut astruitomiae peritis simus, qui persuade bat illi, ut ex urbrerum p ret, suturum. n. syderum motu ita id approbantiu vividior euaderet, ut tamen victor vulnus in famore acciperet, huius Ingerito tandem si tu mons retrius S perluatione clam ei iam pens viactoriam ex hoste recepit, ut tamen vulneres affectus, quod tu illusti ratum est,quod torritus ipsi medicamenta secum attulerat, quae pori ne comparata admotaq; Larmori minus grauem vulneris sensum secerit.
Qui s quae fuerit ingenio tam deprauato, ut non Christophorum Columbum marcim laudet Misique industria in re nautica praecipue non probet, elui mim Dulcium paniarum rege patrum nostrorum aet te primus peri deis sit lus a Gadibum Indiam sieliciis .eu una
Lugas Ut ponet quod rex ipsu non pariani primum miratus tandem illi concessit, ut paradis nauibus omnique alio commeatu nunqu3m antea tentatam prouinciam aggrederetur . ille vero faelicisti me Gades relin quens id assecutus an deui est, ut Indiae littora prasserit intra non multos dies, domum felicissimo auspici ad regem redierit, quare lich t VII iuers ISOcc. diu elia ligat tr iit tibintius iam tam long m quum iter His ani, Lusitanique sua proxime littora remis Iesant.
Qinedam in ulla arte effici posse. Cap. X.
.. δ In GJq0 tum Vita hominum his debeat, qui diuersi,
aridis, emeriaque in striin ema primi excogitariant ad humanam hanc scicieta ea tuendam 'vibus perpetuo nexu mortales inter se felicioribu Lausipatus agerentiquum liberales illaeartes iure Optimo antecelluerint semperque antecellan quae tamen ea sequntur nequaquam contem p siere ut tamen humanas rebus multa etiam inueniantur,que sine artiumve memorabilia inprimis sint.
280쪽
quaesonesti atquum primum hane ciuitatem n quam antea visa ierit nam esse quae sine VII aretricio, cassici; potius vel diuina proludentia in med ij stagna condita centesimum supra millesimum abhinc annum ita floreat ut ab orbe condito tale nihil in uertia r salsis enm1 aquis ita undique alluitur, ut nullus sere oecurrat locus, in quo non tibia uar Obviam veniant, quod si tu publica aedificia species, si lorum si, xiam, si mareianam ipsim intueare turrim si subieriam inambules arcam, quis non obstupescat, tantas rerum moles inmedij aquis assii rgere, a que ita plane stare ut omnia tibi insultare videantur linuare desinantiam aries hac in parte, di quum totam inambulauerint urbem momis tauosque aquarum, qui saxeis iunguntur pontibus, uti abire commodius possit, quum tot diuorum templa viderint totque tanta carnobi uerae pietati dicata conspexerint tandem ad deum pl. max. conuers ipsum praecentur supplices, ut eam urbem, quam ipse diurna prouidentiaco struxerit, cuique nulli unquam similis extiterit diuturnam , ac per peruam esse velit.
με addam tantaeani moerum magnitudine peritetiisse semper Uen tos, ut in medi)ς aquis ausi sint campanariae turris undamenta tam 1
menta altitudinis, qliam omnes videan iacta ill l . ru : tantum Dpm, tam rauctamque onerosiam iam quadragentesimum ab hinc annum seu citate amargere eximia, ut celum cacumine petere videaturi ius etiam Lo
nitu urbi ς otius audia publicῖ, ae pri Livi sempei declarentur, vita menduei procuratoribusque ipsis, atque etiam templi canonicis quotiensicunque in gulorum sunus emur, assonent.
Suae quenque artis optimum di autorem esse δε disputatorem. Cap. XI.
F si v m Philippum Calendarium de quo supra diximu extrue di ri tanto studio saepe eo ram duce, reliquis patribus diseruisse, vetandem adducti illum operi praefecerint, quo perfecto, inq; hanc Prenam redacto, quae hodie visitiit, ita duc eliquisque patribus probatus est.