장음표시 사용
201쪽
ea fuisse adfirmo loca, quae circumcirca saepiunt Masorem Ecclesiam , cum adjuncto olitorio Piscario,& ad comestiabilia quaeque vendenda apposito foro, Coenobia Monialium Iesu Ord. S. Francisci, Monasterium Guylielmitarum Uulco Montis Virginis pone quod S. Leucii Paroecia Commenclata cum proximo foro, mulenti adpellato, ejusque viciniis Vulturno circumdatis usque ad S. Vincentii Monasse. rium , quae nunc Praepositura Commendat illa: atque inde recta rupra fluvii ripas usque ad S. Hieronymi Monasterium , aut paululum ultra , quo in spatio Judaeorum quondam statio , unde Paroecia S. Martini ad Judaicam nomen ; Ecclesia & Monasterium Carmelitarum olim ii, pontis suburbio , S, Trinitatis Cassinens um , nunc destruitiae, S. Petri in Cimbrisco, S S.Nazarii Paroeciae, aliis post. ea adnexae, Ecclesiae itidem S. Michaiuis, & Johannis,
quae quoniam veteri Capuanorum Principum Capuae Pa. latio, seu Curti conterminae, ad curtim adhuc vocitantur, Seminarii Ecclesiastici aedes.cum propinqua S.Salvatoris Majoris &S. Bartholomaei in arcu Algilii Parocciis . S. Dominici Templum Monacterium: Sedile, seu 'Fo,rum Olivae vocitatum, in Calitatis Mons , Puellai Collegium, ac Nobilium virorum Fratria, penes quos hujus Ioci gubernium est, ac morti damnatis praesto sunt et iaper Judicum forum , ubi statio militaris, & S. Eligit Patrum Theatinorum Templum recens instauratum cum
adnexa platea ad Paroeciam, seu puellarum Carmeli talum Excalceatarum Coiletium S. Petri ad pontem nuncupatum, partem aliquam sori. Ecclesiae Monachorum Coelesti notum, vulgo S. Petri ad Mageuam , compreliendens ambitum suum cIaudit Atque haec ad novae Capuae exstructi O-nis primordia cognoscenda , lectoremque nosti a instrue
202쪽
FRANCISCI MARIAE PRAT ILLI' AD MO NITIO.
Quod superiore Tomo adverteram, Lector humanissime,
quorundam nempe eruditorum Ictorum ope iis, quod ad Langobardicam Historiam illustrandam pertinet, hisce Capim I ibus notas, & animadversiones in iis quae si itu dissicilia videremur, fore adjiciendas, cum hucusque spem distulerint, ne promissam preti sestinantiam longiuspmtraherem , ipse pro viribus iis explicandis animum adjeci, ne quid literariae Rei p. quod ad hanc rem attinet, omnino deesse videatur . At quum in sero minime sim versatus, ut quae ad Langobardicarum lagum pleniorem explicationem requirerentur, penitus praeterirem , ver 'rum quorundam saltem , ac locorum explanationem in me dium afferre contendi. Non deerunt furtasse posthac licet quidam profecto mihi an semetipsis i illusisse non erubuere qui ex clarissimorum Ietarum numero tanti e stri curis intermissis , ad literariae Rei p. commodum, & patriae decus atque ornamentum iis eludite explicandis animum imtendant. Ac licet ipse stimulos addidi, ut publicae utilitatis au rem quoquo modo adfirmate ausim, istius tamen 'laudis non ita sum cupidus, ut aliis eam praereptam vestin . Inihiste vero Capitularibus recudendis seriem a Peregrinio servatam non enim omnia successive , aut chronologico ordine edidit minime secutus silm , ne Chronotaxin ipse omnino confunderem. Heic suas etiam
a meis separatas notulas habebis, literis, numerisiue di istinctas. Vale.
203쪽
CAPITULAREARECHIS PRINCIPIS BENEVENTI.
I. C I quis hominem pauper ob sique parentibus, nisuetiam
Ili. Si quis possi mortem patris eius pulsa rit , tit luet. IV. Si nuis oeciderit Monactam , via Presbiterum , am
V. Si pater Die non babentis germanam , aut germa
VI. Si liber Bomo habens uxorem Iiberam, nihilque prium possidens. VII. Ut adolestentem ante A. ct IIII. annos elatis. VIII. NHIas fomo habens uxor Iegitima iis, ve mi M. IS . Si quis libertorum , seu mertinarum bienderit Pre
X. Ut primi heredes obligationem , veI debita propinquo. NI. Si qciis Ima propria plaustrum in nerit. XII. Si is cfas libet homo ua, vel ror, aut qualibet. XIII. Si q is hominum ortivam arte , veI quolibet mo . XIV. mecumque morier propria res habent morte mariti . XV. Si qnis terra, Des mancipiam per A .axmrairculo. XVI. Si quispiam rem propriam inspiratas pro anima suo.
Princem isse Acthis praeter, pitulare' i nostrates enim Langobar summi Dynadae insignia, nimirum ui eis in Regno non censebantur .a Principis nomen, 3c cororiae usum, cuius pars ructa posita dicitur in I ia etiam condendae potestatem, Linem o Leg. Larig. Lib. II. tit .sS deleto Rege Langobardorum Desi- l. 14. Leges tamen strvarunt iure derio, videtur usurpassecti post Am ris commines.
204쪽
habens, ex quocumque negotium secundum Legem potenti homini a iuratus fuerit, ita decernimus , ut solus prevetu sacramentum . quin etiam modo simili Potens iuramentum , quando ei contigerit , pauperi singulari exhibeat . Si vero pauper aliquantula substantiola habuerit, cum quinque secum iuret: similiter di hoc quia nario numero potens paupexi satisfaciat. II. Si germanus alterum germanum aborta lite. Primum percusserit , posteaque percussus colore stimulatus se defendendo , percussorem occiderit , hoc itaque censimus, ut justa persone interfecti qualitate talem fra
III. Si quis filium post mortem patris ejus pulsaverit, ut a solet ; dicendo, fod ei aliquid premii nomine pro ιqualibet causam dedisset ς aut forsitan dum pater ejus adviveret per vim aliquid attulisset, de his propositis
causis ostensio dumtaxat fieri non potest nec non &ipse filius resi Underit , nequaquam talia scisset, idcirco iuratus dicat, quod nec non neglexisset perquirere, nec de ipsis rebus , unde pulsatus est , aliquid signum apud se reps erisset c . IV. Nonnulla flagitiorum veteres Iurisperiti, dum fie-
ii posse non crederent, decernere precaventes, resteritati erronea reliquere vestigia . Ad nunc crevescentibus maialis, & fieri possὸ creduntur, & quod dictum ne phas est, sacta videntur. Adtenus religiosorum homicidia , eo quod pote , aut inerme genuS , aut in omnibus venerandum haberetur, nullus compositionis, S aperta Lex iudicialia Tom. ILL A a cal-60 For. 1- s, unde litium, . sin desensionem Rex tu erat Luitpti ut bellorum certamina , passim com Leg. Lang. Lib. I. tit. s. l. I s.caetera menda tute cor o Iis insistit , quae sancita affiges. Rege fiaerant Rotiuis Lem -. b Parena una itino de Lib. II. titiss. l.
205쪽
calculo claruit. Et si quondam , sorsitan , contigisset, aut Qb ostensia legalis negligentie, vel oblite rationis Obmitistebatur a . aut certe censerum opinatione , aut illud , ut cuique libitum erant , decernebatur. Ideo sicut omnibus simul equii sime placuit, sancimus, id Precepimus, ut si quis deinceps occiderit Monaelium , vel Presbyterum, aut Diaconem, Primatum tenentem, componat e seli. CC. vel silpra io, ut Princit i. patrie placuerit usque trecentos. De ceteris vero personis inserioris gradus, quein Palatio deserviunt , duce orum sislidorum compositio . preveniat . De reliquis aut Ecclesiasticis, qui extra Palatium degunt CL. sicut de Laicis, qui exercitatibus mi-
V.-Si pater fili e non:habentis germanum , aut germanus serori occisi fuerint, ita nobis rationis judicio complacuit; ut sicut in rebus patris , vel germani cosm lene. hereditates possessure sunt, ita & occisorum compositationes hereditarie sibi med ipsie.exigant γ' . VI. Si liber homo habet uxorem litaseam , nichilque proprium possidens, talem culpam perpetraverit, Q sΡqua damnatus, questori Sm legem in manu pro servo tradendus fuerit, ipsa uxor maritum latitum custodiat: ille vero, qui eum in serviti', acceperit, de marito eiusdem infra septimanam duos dies, sicut propriis servis , quatenus eam posset nutrire . Sin autem minorem culpam perpetraverit, unde ms X Legis tradendi deest , sub extimatione iustissima vir, ct conjunx desierviat ei, cui culpatum est usque ad prefinitum tempus. Post constitutionis autem dies liberantur in pristinam libertatem: Et si ipsa uxor tantum culpata fuerit , eisdemque modis , ut de viro supelius censuimus, simul de utroque equalitate
ωὶ L standum. f Legem abrogat descriptam Lib. I. Leg. Lang. tit . l. IS.
206쪽
sententia detur. Ita tamen, ut ejus, qui eos acceperit, ' disciplinis, di imperii, sicuti servi subjaceat. Si vero infra constitutum supradicti servitii tempus alteram ait ihomini ingesserunt culpa , Uir, aut conjunta imperpetuum servi tradantur , ct reus per dies , ut supra sibi concessiim, uxorem nutriant et ipse vero ca risis traditi , unde prior servo si contigerit, pro iniuria ab eo illa iustitiam querenti persiqvant b).
ceio annos elatis non possu 2lius oris sui manifestationem
VIII. Nullus homo habens o uxor. legitimam , filiis, vel filiabus , qui ex altera inlicita eonruge procreantur , legitima vivente , per quolibet ingenium aliquid donatione facere pos . Maxime dumtaxat, qui es incerto eoitu nascuntur, eκ nuverca j id. matrinia , aut previ a , id. filiastra, vel cognata, que est uxor fratris, taut ex minisana uxoris vel etiam ex consebrina generantur ; omnimodo prohibemus' nullo quolibet argumento', quod comtigerit , vel dici humana versiitia potest his donati nem facere' osse, qui hoc facinus contraxit γ) .
Preceptum libertatis quondam Idriptum ante reversionem
Dom. Gistim de tras Pado, ct falsiim procul dubio apparuerit , proprerea si manifestare potuerit illis diebus scrietum fuisshἰ- , in libertate permansisse ;ita-m uod ex tali libertate m-
H i. Dominus. b Qui ex patraJo damno, velarimine debitam , vel privato , vel Fisco compositionem , sive credit ri pecuniam sol vendo non e t , Perpetua , vel temporariis servivite eam compensabant ex Lege Lang. Lib. I. tit. as. l. 68 ub. II. tit. ῖ g. l. 4.& alibi di a Iudaei, observata . g. Lib. IV. cap 4. quos Langobardi habuere aliarum etiam legum auctores. Ex Langob. Leripicin phrasi apparest. eos vix alium quam scriptur- legi
207쪽
persites sunt, sive homines, sive mulieres, in pristinam
servitutem revertantur. Filii vero, vel filie eorum, qui de genus uxoribus procreati sunt , libertatem cum matribus permaneant a .X. Pervenit ad aures Sublimitatis nostre, quod quidam hominum versuta calliditate inbuti, propter obligationes , vel debita, que fecerant, propinquioribus parentibus, qui justa Legem heredes eorum futuri sunt, testamentum donationis ammittant, ut questores eorum creditas res facile perdant; propterea sic namq; decernimus, .ut primi heredes obligatione , vel debita propinquorum persolvant , dehinc , quod iesiduum suerit de rebus eorum , sibimet assumant.
XI. Si quis in silva propria Plaustrum , quod vulgo dicitur Carrum honustum lignis cum bubulis deprehenderit , & fortasse ad domum stram sis perduxerit, per unuminquoq; lignum , que imposita stant Plaustro, his cujus b, , & Miculum fuerint , novem ligna componat . De plaustro vero, sicut Lex testatur justitiam preveniant. XII. Satis infamis, di inlicita consuetudo tem smrihus istis innolevit ; dum quedam muliercule desunctis viris , maritalis dominature solute , licentius proprii arbitrii li-hertatem simantur. Abitum Sanctimonialis in secrete d mi suscipiunt , ne vim nuptialem perpatiantur ; quippe tuta, sibi cuncta fore arbitrantur, si conjugalis dominatui non subiciantur se . Sicque fecit, ut sub optentu Q regi nis, demta omni . sormidine , quicquid animo delectantur, licentius assequantur. Namque deliciis affluunt, commes
sationibus student, o potitat vineis ingurgitantur, la
vacrata Ad seruitutem revocat ma numissos per impans, ut loquitur Lex Lang. Lib. II. tit. yil. I. hoc est pervorum illegitimi Ducis Godestalchi, istius Gisiilfi I l. antecessoris, de quosuP. pag. γoet. & Paulus Diac. Lib.VI. cap. 43 . live S . b Lex testatur Lib. I. tit. II. . . IM currum oeci ad propriam δε-
Leg. Lang. Lib. II. tit. . l. I. qua ni in malitia tune latebat.
208쪽
vacra frequentant , & quanto magis' assequi possimi , tanto eodem habitu immollitie , delectationemq; vestimen. torum habutuntur. Igitur liquando in plateas processure sunt, facies poliunt , manus candidant , incendunt livi dinem, ut vescentibus incendia misceant: sepe etiam formosus videre, atq; videri impudentius appetunt , di ut brebiter dicat, ad omnem lasciviam, Voluntatemque animi frena relaxant. Hoc quoque procul dubio luxuriante Vite fomite succense, exurunt eas carnis incentiba , adeo ut non salum unius, set quod dici nefas est, plurimorum prostitutionibus clanculo substernuntur; & nisi uterus intumuerit , non facile comprobatur. Talem itaque pestem execrandam modis omnibus contestantes, initituimus, ut cujuslivet assinitate juncta, innupte , vel vidue velamensio religionis induerunt, & intra anni circulam eas quavienus Uohaerit, vel potuerit in Monasterium trudi clit laverit , propterea si mapri crimine detecte suerint, comis
ponat is Guidri ild suum in Palatium; Princeps videlicet ejusdem temporis cum ipso Guid rigild, robusque propiis
retrudat eas in Monasterium . XIII. Divine Legis auctoritas communans testatur. Aquis in cutivitatem duxerit, in eapti Pitatem vadat. Hactenus adeo hec patria crudelis limine perviciem per- Petitur , ut etiam transmarinis paganitatis gentibus ejus habitatores indifferenter vendant e . Propterea presenti iudicio sententia damus, ut si quis hominem surtiva arte, vel quolibet modo extra Provinciam vendiderit, sic eum componat, sicut his , qui infra venundant; ita tamen , ut venditoris permna ultra mare venundetur Q .' Si vero pauperrimus fuerit, nichil 'habens, unde compo-stione procedant, quod superest persena eius, ut supra, trans mare venalis Vadant.
209쪽
XIV. Quecumque mulier propria res habens , mortui mariti lectum caste servaverit , ct de rebus suis aliquid pro ab ala sua iudicare' voluerit, que ejus minime corusenserint, sicque prospeximus; si duos filios habuerit, tertiam partem de rebus suis disponere liceat ; si quidem tres, septimam partem; si quatuor habuerit, nonam: si vero amplius per hanc numerum ratiocinationem S ut contigerit, Qrte dividantur ἷ0 .XR. Si quis terram, vel mancipium per triginta annorum circulos absque pulsationem possederit, & certa ma- nisestatio dumtaxat patuit ; sic namque censemus , ut.Oicquid edificii, vel incrementis ex his rebus possessbr Optinuerit, absque molestationem, & depulsationem, sicut ipsia predicta initia, ulterius possideant' ο . XVI. Si quispiam rem propriam inspiratus pro anima sua locis venerabilibus decrevit, non reputetur extraneus', Vel inimicus parentibus , sicut in lege nefas striptum est; sed sit sacramentum talis, si opportunitas incumbith heredes proximorum modis omnibus habeatur. XVII. Si quis hominum causa temerario absque per mi DB Pontificis , vel custodum. Ecclesiasticorum , mortuum in Basilica sepelierit, hac ratione perpendimus, com P Dat sol. quatraginta ieiusdem venerabili loci Rectoribus ;de sepulto quidem supradictis perQnis , ut libeat , conveniatur Q. . A
o Anima. amuis ibi, quia eme nil opus. μὶ , tamdem in hae Lege servat 9 In B lica ne dumtaxat ,
pronortionem mater ad filios, quam quia communitas tunc vetitum: anan Leg. Lang. Lib. II. tit. 14. i. a. filii etiam . in ejus Atrio , &. Coenrete. naturales ad legitimos. rio , in quo frequentius humata o) in Leg. Lang. Lib. II. fit. s. tur
L s. idem cautum, ita nil de iacie. --
210쪽
Arithis Prinum Beneventi has a Niniit eum Ne positams, locutus certe ui Ercrumsterius num. a. inquirer, misericordiae vice distributa a praefato princi pe diaria in Liburia, & Cemiterio, tempore Carsus I faenus ρ's DbjDDatum , castrisque Regem Datiae Deis ita Vio th, anno Christi DCCLAUUIV. stipatus innumerabili exercituum anmine, crebriu eneventum adiit capessendum ; nulla enim g de Margis diariis , nee dem metet in de agro nimirum. Iano , qui p* eeIebr ri eo voeabtilo appe Habatur tunc Nou Ar hie mentio: sed do gibus ab Neapolitanis, atque a Campanis potissmum invicem ob semandis r deque ana totum Liburia , praeuaro S istis campo frumentario , ae tritifero in Camantia pin Clanium famncm ad M. isem , Nolano ab Oriente conjuncto. Et sane Arithim nee femu , nee una 'mma eum Neapolitanis foedera iunxisse , hine ' manifestum'; quod iis per Praeceptum ut hic dicitur, antehac concessistet, quae Fbi ab Ne oozanis metipsi permissa aliquanto prius fuerant Sed praeterea rictum υ) ab Erche erto in moratum d ex ei isdem A moris dicto irritum. Dissa apparet sisti palam ac oc stro rempilator Caveo exemplaris, iNortisvo Mamvis ioco, es tutatus. Rerum tamen Camstanos Langobardos, porum ore sono, s armis praes innatam dominandi, promovendorumque finium In bidinem , tum Arichis , tam quisque Mneventi nam quam frequent o bello, ut iterum superius- observabam
M Ariehi tune sane obses statis a Neapolitanis etiam est Catiuiu, Consul, de quo infra in eius Tu