Orationes, et carmina Io. Aloysii Cerchiarii Vicentini, cler. reg. congr. Somaschae theologi

271쪽

nobilin uno sapientissiniorum homInum consessu. auditores habere Midas, qui ad Assini laudes arrigerent avry; sed oste lana ego blateroni puerulo, quam grauem honestissimi auditorum coronς iniuriam ir

tulerit , commendatum ab illo animal eui bratis argumentorum telis iugulabo.

Scilicet frugalitatis esse symbolu in ipso orationis limine asseruit. o frugalem g

neonem , b temperantem parasitastrum.

Igitur frugalis existimabitur, qui Carybdis

ad instar uniuersa deglutiat Igitur temperantis nomine gavdnit , qui omnia prodige ingurgitet Θ Non sumcit parcissimae bellule,cogestas in stabulos paleas cupidita-tate inexsebili obligurire, nisi etiam, quas obuias,offendit herbulas, dentiu carpat a tritu , & humo diuulsas cς sis cu radicib. helluetur. Accipite quaeso,Auditores, cum

ita mihi in Asini gulam iocari libeat, lepidissimum Asininae frugalitatis argumentum . Asinum habebat in cellula pecuniosus alioquin dominus, qui cum liberalibus cςnis inescatus obesia corpuS pinguedine . copleuisset, pilii liberali nitore explicasset, curtu succulero larido molliuisset, insolitaque corporis vastitate conspicuus subasperii 'num, in hoc minime Asinus, repudiaret,ad instruendas familiς delicias,in tricliniu producitur, & posita mensa omni edulioru genere saginadus accubit. Tuc enimuero Asinus arridentis sortunς contemplatus imaginem, explorat scrupulose ciboruexhibitam copiam, carnes varia coquina

arte coditas,aues omnib. delicijs,subactas,

272쪽

tomaculas iecinore minutatim conciso c5fectas, dumq; risii conuiuium effuso personabat ; contortis in modum linguae po-- stremis labijs,omnia ventris ingluvie sep liens alia fercula desiderauit. Hoccine est, Adolesces, dum omnia ingurgitat Asinus , colere parsimoniam:Hoccine est como tu, haeccine beneficetia, exhaurire,depopulari dominorum fortunast Sapienter ad expria mendum prodigae mulieris luxum, seduluveteres effinxere restiarium,in torquedis etenui iunco funib. nunquam no occupatu, quo sparti longioris fila varijs nexib. complicante,iners Asina,quod ille misero lab

re texuerat, stans a tergo corroderet. Languescet plurium spatio dieru artifex aliquis

perdius,ac pernox, vires suas arduis operiabus atteret, ut pauculos numos in extrema canitiem reponat; mulier,ignaui vetris asina,quidquid sudore tam improbo partum enasciitu ,ad corporis illecebras transferet, dilapidabit.Quid cum postea,vi mendaciupalmari mendacio contegeret, Asinu bella nobis oratione vinitore aduersarius obtri sitὶPeregrinatur in ijs,quas memoria ten re deberet,paginis.Saltem si fabulas in m dium producere voluisset, in Bacchum putandae vitis reuocasset inuetundi, quasi vero diuina no oracula contestentur, ereptum e cataclysmi colluuione Noemu,virum agri-- colam, exercere terram caepisse, insporgere triticum, inserere vites, semetere segeteS, vinum exprimere. Errahat fortasse per vineam Asinus omnia devastas, arbusta prosternes,proteres olera,Vites euellens,viniq;

273쪽

repertorem tibijs inflatis deprςoicauit,cum: debuisset potius appellare Vine perditore. . Poterat re vera tuc Boeotiu animal sub forula prius coloni aliquatisper edo 2 us Ammoni j gymnasium. adire, poterat philos,

phicas disciplinas,profitete doctissimo ρος-ceptore, codiscere, cu pingue illud cerebru vitis palmite, velut helleboro depurgasset . No te puduit,cum Asinum a Camoenis no horrentem inueheres,cu aliqua in scie rijs posse gloriam aucupari dictitaresξNon cogitabas, Asmum te ad lyram vocare No, recolebas, Asinum stabuli strametum malle,quam aurum sapientiae λ Non veniebant in mentem illa scommatae in Asinini prorsus ingenij capitones proiecta i Cur Iunius. Bassus nomen retulit Asini,nisi quia stuporis vitio laboraret 1 Cur Sicyonios, quos odio prosequebatur Clysthenes. acerbissimo, nuncupauit Asinios, nisi quia ingenij culturam negligerent λ. Cur Antisthenes Atheniensium iudicium increandis magistratibusnotaturiis , Asinos etiam ad agricultura deligere posse obiectabat, nisi quia ciues minime idoneos ad munera reespubliacae sustinenda cooptarentZ Cur ad ignauiae temptu,qui pilς ludo victus esset, Asinus olim vocatatur,nisi quia sit lite getis cuiuicumq; ludibrium Z. cur C. Metello Scipio mantinus obiecit, si quintum filium in.

lucem effunderet mater, Asinum parituras. nisi quia siliceus haereret in omnibusὶ Sane Assinum piscem ex omnib. silum animan tib.cor in Ventre perhibet habere Aristot .les,quod ad illos homines sugillandos Cle-

274쪽

mens traduxit Alexandrinus,qui abstegatis a se virtutibus omne studium, ventri adhahent, ut abdonuni famulentur. Quid aliud. sub Socratis personae diuinus Plato reliquit,cum homines 'dis cupiditatib mancipatos, qui per inertiam,atq; libidine vita prodegissent sua,in Asmos post obitu delicis asseuerauitZSpecime profecto callidi ingc nij tunc Asinus edidit,cum in nescib quai .n

spem erectus omni u se principem bellup.ruvenditandi, nobile inuentum excogitai iit. Induerat ille demortui leonis. exuuiΓim aptauerat dorso spolium praestantissima ferae, spatiabatur per immesam. campcctrum planitiem vasta se mole corporis in rens , lucebant oculi inter villosa supercili:a,collueffussis itabis obrigebat, aues in aere. Volit res,belluae per auia oberrantes, agr icolae ad laborem prodeunteS contrmiscebat, cuna, ecce Assinus leonem hucusq; nauicer aenu1- latus,pro rugitu ruditum emittenS, magno

Omnium risu, aliena veste nudatur, fuliib. ad necem fere non perfunctorie cotunditur. Audistisne unqua supiniores argutias

vidistisne in lepidissimis pantomimorum

tabulis ducem aliquem, ventos, fastutui Glaam militaris ferociae pompam ampuliatis vocib. facientem, sibilis tandem excitaui.ab histrionibus vapularet Asinum dicit: leonis pelle personatum.Legistis antiquum panos, & Apollinis dissidium do arte mutastea iudice pro Pane diremptu λ Asi

'' has aures in praemiu retulisse merito sta- 'ietis. Pan Vultu ferino truculentus, hispia ultibarbus , pcctore hirsutus, capite

275쪽

corniger, spinis, & pilis obsitus Pl biim In

Tmolo Tlhessaliae mole prouocauerat. Couenit Apollo praemulsis capillorum antijs, chlamydatus,& laurea corona praecinctus, cytharam ferens & ebore, & auro fulgitratem:mox laevo pede terrς defixo,cytharam sustinendo incumbentem femori, chordas digitis coeuntib. firmiter premit, ac palmintrorsum reflexa solicitat, neruos mellitis Cantib. animar. Cepit exinde Pan imparib. calamis,qua solum arte pollebat arios numeros modulari,cepit alternatib. digitis ti-hias illas inflare: cum Midas victora Pani

deferes asininas aures,ac liberaliter expor

rectas in stultissimi poenam iudicij sibi sensit enasci. Ecre asininum acumen, ecce fa-pietissmii Phrygiae regem in natura A si1ni commgrantem, du Thersiten Tys i, Belluam,Deo Sirenes Musis anteponit Et sane non poterat Phoebus iustas a Mida poenas

prudentius exigere,cum hoc,priter cetera, Ialinret Minus vitio, ut alienis se velit reb. inserere, ut honores despicatissimo brutorum incongruos ambiat, affectet. Asinum nescio quς gentes pulcherrime instrauerat, phaleris aureis,frenis argeteis, tintinnab L s perargutis ornauerant, ut per finitimas

urbes impositum dorso Isidis simulachrum

circumferret . Ibat isse erecto capite, arrectis auribus,exerta cauda,graui incessit, taasinina prorsus maiestateaeumq;aperientes caput numini,quod gestabat,populos, pr cumbentes'; in genua venerataindo& aspiceret, talem sibi ratus cultum ab obvia g

te deserri, immobili defixus gradu, tum doque

276쪽

doque spiritu inflatus, adorantis honorem multitudinis excipiebat. Sedenim, Audit res,vi Asinus no nisi doctore baculo sapit, ita tunc 135 esiis si Deum,sed Deam venere helluarum stultissimus sensiit, cum nodbsis egregie fustib. dedolatus iter citissime a

ripere,grauitateq; excutere compulsus est .

QSU propter cur non ego Lycopolitas , ata Busiritas merita laudum comectatione d praedicem, tanto odio in brutu huiusmodi deflagrantes, ut buccinarum vim penitus interdixerint,quia inum redderet asinino consimilemξCur non AEgyptios extollam ,

quod impurum animal a sacrificijs, veluti

daemoniacum amandarint, propter coloro ex albo,nigroq; confucatu, a Deo,& sacris alienum Z Quis ferre valeat, Alexandrum Macedonem illum,quem regni paterni vastitas non capiebat, cui unus no sufficiebat orbis,qui Persiarum in regnum stiae ditioni

subactu intulit signa victricia, qui ad Indodvso; aditum sibi gladio aperuit Iouis filius,

belli fulmen,sortitudinis monstrum,sori

nae miraculum, ad mortem ab Assino com

pulsumὶ Habebat Antipater quasdam cum Alexandro simultates,cumq;vellet Regem situ turpiter ab imperio deucere, adhibito Aristotelis consilio, gelidimmam aquam erupe Nonacridis sumpta,& in Asini ungula reposita,cum vasa omnia sua frigiditate, 8c acrimonia perrumperet, sitienti Alexadro propinauit. Exhorruere cetera pocula facinus tam immane, confringi potius iesa Voluerunt,quam inuictissimo principi vitae

silum rescindere . Solus Asinus instrumentis

277쪽

rem Alexandro inserendam, conspirauit .. fronte modo Asinum hominibus beneficum nuncupare poterit aduersarius, si necis iniquissimae est administer, regij sam suinis carnifex t Execramini, Auditores, noxium vestrae saluti animal, disce pite, deglubile , seris deuoram dum proijcite, n quan pares de hoste inam . nissimo p nas r

petetis . Dicebam a.

278쪽

CLEOPATRAE.

Dictus Romae in Classe Rhetoricae Colle gii Clementini .

LIa mo, quae reges arctissimo anaoris vinculo obstrinxi, ferreis catenis Romanum ad Capitolium obligata traducar λ Illa,quae de Imperatorum cordibus seeminarum pulcherri a triumphaui , indecoro captitia seruitio, triuphum ado naboZIlla,quae thronum gemmis, auroquz tessellatum liberis pedit, ascendebam, victoris in currum, manib. a tergo reuinctis, impellarξIgitur diadema illud,quod aureos crines,nulliusq; legiS expertes orΠaba manus non regias, sed famulatrices irretiet ZSceptrum illud, quod in amatorum capita ad beneuoletiae specimen extendeba, alienos ad pedes, in argumentum captiuitatis abijciam Z Siccine sortuna me extulit, Vt lapsti grauiore detruderet ξ Haeccine obse quia iniquissimae sorti s , quae dum inspeciem oculis splendent , ad instar vitri franguntur Z Adeone leuis est, ut citius a nobis auolet, quam aduolarat Z Adeone cito re poscit, quae dederat mutuo λ Ini qua sortuna isaguine te prognatam cecinit Orpheus, quia humanis cictimis delectaris. Caecus in me quondam amor tyrannidem Vsurpauit,prinas nunc exigit capitales caecior for

tuna a.

279쪽

rima.Rotae te Veteres imposuere lapientes ,

non quia instabili varitate per hominum negotia discurras , sed 'uia calamitois immanissimo rotae supplicio detorqueas. Sed cur fortunam arguo , ipsa meae causa

fortunae. -

Nos facimus sortuna Dea,cfoq;locamus. Ego mulier AEgyptia, fuliginosos inter a

colas cadida,matronale decus spurcissimas maculis denigraui. Ego tot procis obnoxia regiam in lupanar conuerti , mei nominIS lupa. Nunquam putaui , amorem tendere laqueos, nisi cum istis me vidi vinculis 1mplicatam . Non amor, sed amaror est, qui extrema gaudij funesto luctu concludit. Eliquabam margaritas aceto, nunc amaritudine consumar gemma mulierum.O uti nam sacram coniugii fidem minime vi lassem, non macularetur modo honor reginae. Sed quidi non fui regina, sed pellex. e fidem infregit maritalem, quem ha-int sidesem)Captiua ducat Veneris mamcipium . Invideo tibi Lucretia , quae si ex violento Sexti Tarquinij concubitu alisua pudori maculam intulisti, maculam etiam Cifuso cruore delesti. Invideo tibi felix

Elisa, quam infelicem vana tantum sec Tunt poetarum mendacia, cum pudicitiam Corporis nullo unquam flagitio pollueris :Ego cum infinitis me sceleribus inquinarim, Voluptatum ancilla, mortis adhuc faciem horresco. Regnaba in AEgVpto puppa Veneris inter Gratias, modo furiarum satellitio stipata ad inferos adigar . In mundi proscenio felicem ordita sum protassim,

280쪽

tasim, lamentabilem in actu postremo co

rastropham dabo. Mihi nendis vestib la horabat Asinria, odorib. inhalandis des

dabat Arabia, aurum India, gemmas Er thrςum mare mittebat,nunc mundo de fiatuta muliebri,alieno iugo succumbere cogor , inops mei. Quid iuuat argentea compori detergendo gutturni adhibuisse, it animum forclib. inquinaremQuid in re tem ferramentoru stupellcctilem obliqζa cl1s crinib. instruxisse, ut maioribus me laqueis implicarem Heu torquens aureae, quot hominu corda catenastis ξ Heu ina res vermiculate,restro tinnitu diu nimium absiurdui Z Heu mgulae vestes, non tot errores Phrygia super vos acus pingere nouit, quot ego inuoluor erroribusὶIte purpurissimedicamenta, vos faciem decolorasti 3 Ite peregrini muris olentes pelliculae , male me olere fecinis.Ite inanes fiamtuum am res,meum fumo caput sitis impletis. Val te tessellata scrinia, repleta Qrsibus. Valepi xidum turba, valete vascula plena multae mi elicitatis. Vale speculum improbi con-uhi oraculum . Valete omnia accersienda pulchritudinis instrumenta;stultum est,i ci are se belluarum spolijs,& pisicium cruOre decorari.Illa,quae filios pariebam regum reges, regum serita nuncupabor Z Illa, quae solem, & lunam genui, versabor in tenebris Θ Illustrabunt haec lumina siceitis meum. In mea obscuritate clarescet Augu-

iis, meis in angustiis augustior. Siccine Romam rei una domini, si m foeminani Vires exercent ὶ Siccine gladiis , & clypeo immiti