Medicina practica rationalis Hippocratis sanioribus neotericorum doctrinis illustrata. Opus Pompeji Sacci ..

발행: 1717년

분량: 612페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

411쪽

391' De Morbis Infimi Ventris.

boranda vasa. per mire sietasuit rotis, ita si iacta fuerit parva purgatis , succo Lentium pronisvet; si multa decocto corroborat, nos ut remur in primo cara Sero Lactis, vel jure pin.

fui, vel-Hordei, cum Liae fixo tartari; i stando Aqua florum Papaveris erro tiri, o

Portulacae , cum Theriaca , Mithridato , vel confect. AIchremes. Ab hoc uia Hipp. abste gentia exhibendi post purgationes, approbatur consilium illorum, qui post purgationes Hyst, re emolliente, & laxante utuntur. Ad humoris melancholici attemperationem. strum, & Lae bubulum , aut caprinum ad MLquod tempus exhibet. & si succi misceantur

herbarum , quae humorem melancholicum re. spiciunt, attemperatio erit major . Sanguinem attemperatione indigere, macies totius corporis

praecipia persuadet. De exhibet pro tempore, hoc est in anni tempestate vernali, aestiva,&Autumnali. Modum exhibendi refert ad mo. dum traditum in superioribus, ubi num. 4.cit. m. in euratione aliae digerentiae. Dphos. ait. Serum . θ Lac semper bibat, quod intelli. aendum est per aliquod tempus, ut superius ductum est: Lae concedit caprinum, & bubulum. servanda ergo ea omnia in ua iactis, quae dicta sunt in curatione praecedentis Cachexta,&si purgam m sit, id exequendum Lacte asini. no e , prout monet Hipp. in texta. Serum etiam proponit, sed in hujus exhibitione prω endum eum multa circumspectione circa

eorrectionem seri . irae eonvenire non est dubitandum , quia omne aere tam acidum , quam salsum attemis verat . Lae suo sero sanguini mixto huic flubditatem conciliat, & crassitiem corrisit, maciem ementit continuo usu ad optimi sanguinis generationem concurrit, di depravatum praemistentem emendat. Nee timenda ventriculi imbecillitas, per quam a cibis gravatur, ut ait Hipp., tam Lac sit at mentum leve, nec gravativum, maximE si sumatur paulatim, & pro ventriculi tolerantia, aingendo omni die quantitatem.

Addo, tacti posse misceri succos antis minticorum simplicium ad attenuandam crassitiem singuinis,& sui volatilitatem renovandam mindo dicto superilis, hoc docente Hipp. qui in cinratione unius differentiae T bos sub num. 3.cit. lib. in qua peccat humor crassius , exhiiat Raphanidus multas, & Nasurtii semen, quihus inest virtus volatilizandi, & attenuandi rosidens in antistoriaticis,& in hoc texist asserit Iro hujus affectus euratione, optima esse exh, ita in prioribus disrentiis T bos.

C A P. XXXVIII.

De Catachimia Gallica .

DE origine hujus morbi, & an merit Amtiquis cognitus, vel morbus de novo exiscitatus inquirendum. Originem hujus morbi. aliqui narrant cepisse in Valentia Hispaniae Taraconensis a nobili quadam Μuliere , quae ad concubitum unius noctis admisit nobilem Ele. phanticum pretio quinquaginta aureorum , dccum ad concubitum hujus mulieris frequens Iuvenum copia accurreret, intra paucos dies supra quadringentos insectos lues extenta est, quorum ex nuri ero nonnulli Carolum octavum

Galliae Regem Italiam petentem Anno 1 resecuti. in Neapolitana obsidione mulieres , α

meretrices illuc concurrentes insecerunt, quae familiaritate,&contactu insectionem ultra pro. pagavere ; unde lues venerea ab Elephantico.

Λlii asserunt a Columbo ab India reduce, una eum Milite Indicas Meretrices evectas fuisse lue venerea infectas, quae ibi familiaris est, quubus tacti fuerant Milites', qui in Italicis expedi. tionibus stipendia sumentes morbum Propagarunt , & praecipia in Neapolitana obsidione a Gallis, sub suo Rege Carolo octavo aggressa,

eum in hae non minus ab obscessis propugnata suerit Urbs magna omni robore, sed etiam do. io venenis puteos in Campo ostili existentibus insecerunt. De hoc non contenti Neapolitani Pistores corruperunt; ut farinae gypsum adderent in conficiendo pane, ut quod non ageret venenum, adderet gypsum. Dolum etiam hune excogitarunt mulieres ex India advectae. Iaurbe morabantur hae cum inutili plebe, & adimis inhabili ejectae a Gallis mulierum amant, bus, humaniter, & laeto animo exceptae, cum quibus ad satietatem luxuriati Galli lues ven rea per Exercitum propagata est , ii qua plus damni, quam ab ovibus accepit Regius Imporator in suis militibus. Dicitur morbus Italicus , quia in Italia ine pii : Neapolitanus, quia in Neapolis obsidione propagatus est: Gallicus, quia in Gallos de ischatus est. Hispanus, quia cum meretrice primo ab India in Italiam translatus est cum mulite Hispano. Ab hac meretrice ab otadione Neapolitana a Gallis incepta, per totam Eurinpam, Asiam, Africam miserε propagatus est Esse morbum Antiquis cognitum sustinet Zmeatus Lintantis in lib. de His. Pνinrip. Medic. lib. I. Hi s. a. 3. in explicatione rexi. Bison. in lib. 3. Epidsec . 3. com. 23. ubi Hipp. narrat: si multis aegris carnium , et qsum , O nervorum lapsus, denudarisnes, piaredorum exulcerario nes , menti , capitis glabritiem cum marcore,

eitra febrem. Haec sunt signa gallicae Iuis. αmulta alia cumulat loca de ulceribus depascem tibus capitis lib. I. vid. se l. 3. teri. . oe lib. s. epidem.

412쪽

Lib. M. Cap. XXXVIII. 3 3

in Initio, ct --. num. 2. vi. dii capitis suturam excavatam, & Γλγ. GH num cognovisse hunc morbum, deducit, dcco, ligit ex ulceribus depascentibus diuturnis. Comfirmat ex Vigone lis. in Morbo Gallico cap. I.

asserente esse antiquum ex auctoritate Suetonu, de Caesare Augusto hoc morbo ciam Unguento in

antiquo scripto invento pro scabie cra1 a san

is, quo fuit curatus morti Gallicus in suis primcipiis. Unguentum est ex Mercurio , oc Sul--ure . Ex quo evenit morbum gallicum t, quos scabiem crassam nominasse, in qua utebam tur evacuantibus, exsiccantibus , re sudoris.is. α hane sententiam secutus est Valesius in com. I. Id. 4. epidem. Campestas lib. 2. Prax. cap. Ia. quisiventes huic sententiae adducit Salicetum. Gomaeonium , Valesium, oe Ugo SeneVs cons. Iota hunc morbum quasi sopitum repullulasse, vid, tur delineasse. Si quaestio sit, an hic morbus fuerit cognitus

Medicis antiquis, Graecis , dc Arabibus, certum est multos morbos concomitantes morbum gallicum descripsisse; hunc tamen non cognoverunt, quia causam hujus narurbi ex concubita cum imseba muliere non assignarunt, & si ignota fuit istis eausa, ignotus etiam suit morbus, cum hic non oriatur nisi praecedente concubita, vel contacta seminae, vel masculi insecti.& licet omnia adis ducta mala ex Hipp., & Gal. in morbo gallium reperiantur, non dicuntur esse a morbo gaulico, quia non assignatur caula concubitus cum insecto, vel insecta. Adde, quod remedia, quibus usi sierunt Amtiqui in curatione illorum morborum , qu c, tali Auctores gallinum morbum appellant , nil valere in curatione luis gallicae nostris tempor,bus ;&si antiquitus curata suisset dicta lues cum illis remediis, modo etiam cum eisdcm remediis

profligaretur, quod cum non eveniat, dicendum

est, morbos illos non fuisse morbum gallicum. Si vero quaestio sit, an suerit morbus orbi imcognitus, dico non fuisse incognitum, quia apud Indos est,& suit similiaris,& vita tetrareribus

dictorum Auctorum Indorum, α Americae cin nitio erat occulta, nec aperta erat via ad istam

Regionein, ideo istis erat incognitus talis morbus. Aliqui volunt, Deum voluisse morbum hunc antea incognitum morbis cognitis aggregari in poenam luxuriae vitiosae . ad retrahendos homines ab hoc vitio proposito tali morbo tot diris eruciatibus luxuriosos simiter. & contumaciter assii gente Alii volunt, ex nimio Veneris ussi originem traxisse hunc morbum, prout refert Tacui. lib. cit . quae sententia non est admittenda, quia nimia Venus Cael ex iam quidem , sed non contagiosam, qualis est Cachexia gallica inducere valet.

Morbus gallicus de novo prodiit , & suit incognitus Antiquis , usque ab obsidione Neapo. lis a CaroIo Uctavo Rege GaIliae facta , prout Historiae nobis tradunt.

Q quid sit de instris inficiente , an suerit

Gallus. an Hispanus, an Italus, an Indus; cem

tum est ex India transiisse in Europam cum ibi is, qui hane luem secum deserebant. Et hoc evidenter etiam deducitur a remediis, quae spe. citae hane luem oppugnant, quae in sola India oriuntur; Providus enim Deus,& in puniendo

clemens, ubi aliquam Regionem peculiari mo bo amigere determinat, in eadem Regione re. media pro hujusmodi morbo vult oriri. Hoedeterminato, ad naturam hujus morbi perscritandam transeundum. Haec nobis manifestis,

tur a definitione huius morbi. Definitur hic morbus : Infectio virulenta. arida, contagiose, praecipue fluidorum corporis

a fermento arido eoagulativo , et corrosis per contactum. oesemper per concubitum Genereum pudendis partibus communicato , ct per totum

corpus dissperse , cum Careexia , ct nutritio nis laesione ς Haec infectis , es comitata variis si tomatibus Bubonibus, Gonorrhina, Ulceri. bus in pudendis, dolore capitis, oejuncturarum

Periosiorum, oe Gummatisus. Dicitur primo Infectio, ut demonstretur alue gallica alterari solum fluida corporis, non cor. rumpi , eo modo quo vinum sele mixtum , ii, sectum, non corruptum dicimus, quia ab amaro sella summε alteratur , non corrumpitur; dum manet integra substantia vini; ita in Iue gallica non corrumpuntur fluida ; alioquin per annos insecti non viverent , si fluida essent corrupta; sed solum alterantur valida alteratione, & prae cipuε in secundis qualitatibus sapidis,&in ter. tiis , quae respiciunt raritatem , & densitatem. fluxibilitatem, oc concretionem,&si qualitates primae aliquam alterationem patiantur, hae non ita asticiunt in hoc morbo aegros, scuti assiciunt qualitates secundae, dc tertiae; ideo in hoc motabo non considerantur neque tamquam causae, neque tamquam indicantia modum curationis,

ut videbimus infra; ideoque dicitur etiam intactio, eo modo quo venena occulte alterantia di

cuntur inficere.

Dicitur Virulenta , quia veneni instar a pudendis priino iniectis serpit per totam substam tiam fluidorum, deinde per partes iblidas . Sic virus viperae morsa alicui parti communicatum, per partem, post partem per universam fluido. rum substantiam serpit, hanc maligna qualitate inficiendo, bilemque dicta infectione exaltando, 1 qua exaltata demorsi flavo colore tinguntur; Et ruta primo lues gallica per concubitum pudem is communicatur , & ab his per totum cor. pus,&praecipuE per universam fluidorum mas. iam diffunditur, dicitur virulenta. Dicitur etiam Virulenta, & quia occuIto modo

suae vires in corpus exerere creditum more Ue.

neni, quod occulta qualitate agere existimatur:& hac ratione etiam dicitur virulenta. Dicitur Aciri ; & explicatur natura veneni

fiuida inficientis ; insectio enim h lue gallica

413쪽

3 s4 De Morbis Innmi Ventris.

influcta in actio e sistit coagulativo. & codirosvo. Midum coagulativum tui gallicae uniri

gummata in ossibus apparentia demonstrant; haec enim a sola coagulatione materiae in superficie ossis proficiscuntur. Esse acidum corrosi,vum , demonstrant ulcera , caries , dolores in musculis, tendinibus, in periostiis ossium, quae omnia a corrosione , vel irritatione pro&iscuntur. Pro quo vide Sastema meum, α Comprobatur , ex eo quod melancholici hane iacilius contrahunt, & in istis lues contumacior, & magis resistens remediis viget, dum ab acido melancho. liae eorroboratum acidum luis gallicae, ejus actio in fluida, & solida fit Gracior, & talis actio pro. pagatur primo in concubit si, unde pudenda inseciuntur, & talis infectio dicitur propagata percontactum, ideoque jure merito dicitur contagiosa, eo quia ab uno in alium lues saltica per comtactum transsunditur; contagiosa enim est ins ctio ab uno in alterum transiens; quapropter cum

talis sit insectio Iuis gallicae, dicenda est contagiosa: Patet etiam esse contagiosam, quia per comtactum communicatur secundum varias disserenis

illas contactus, dum in suo principio per oscula, Per alitum, per amplexus, per viciniam insecticum non insecta in lecto, per usum ejusdem cy thi , in quo biberit insectus, per mammas nutricis inse Jactantis puerum infectio isti communicatur , contactum linguae cum lingua, transit de lingua insecti ad non iniectam; perismitem etiam communicatur haec Iues, ut quando vestibus ali jus gallicae luis infecti utimur. Exhalati nes enim veneni gallici vesti impressae transeunt in corpus non iniecti, Omnia mala , quae patitur insectus illi imprimendo. Dicitur Fluidorum corporis , & denotatur

principale subjectum hujus insectionis, & sunt

humores. Per humores non venit solum massa

sanguinis, sed etiam alii humores , qui a dictani assa originem trahunt, ut est semen , lympha, lacrymae, & serum etiam urinosum, suciseus nerveus , & si pudenda primo apparent laesa non immediate aliae venerea laeduntur, sed ideo laeduntur, quia humores, & fluida corpora in pudendis existentia virulenta insectione inficiuntur, quae ab illis in massam sanguinis inis sectio transit a sanguine ad succum ne meum,& ab istis duobus ad omnes partes corporis carinnosas, membranosas, nervosas , tendinosas, &olleas. Quapropter rationabiliter asscrere possumus, subjectum hujus luis esse humores,&fluida corporis. Communicatur dicta insectio a viro infecto mulieri non insectae , a semine illius in vaginam sceminae ejaculato. Tale semen in se.

ctione virulenta contaminatum . in vaginam,

vel uterum receptum rarefit, & particulae v neni in eo contentae, solutae a partibus crastioribus per rarefactionem a massa seminis virilis exhalant , huc illuc disperguntur , & in humores, & fluida circa vaginam, & uterum exbstentia traiiseunt, & mulier misere inscitur. Quomodo vero mulier insecta virum non imsectum contaminet, explicari potest facta su positione in muliere iniecta sanguinem, di flui. da in vagina , & circa partes huic adjacentes

esse veneno gallico contaminata ; ideoque puexhalationes sanguinis , & fluidorum veraeno gallico affectorum, posse membrum virile in vagina introductum hoc veneno infici. Inficitur avitem , dum membrum virile oestro venereo ex. calefactum porostates suas dilatat . it aut exhalationes malignae I fluidis Reminae exhalantes in

has porositates dilatatas ingredi possint, heae iamembro receptae, sanguinem, qui in dicto acta copiosior est, inficiunt, & gallica Iue conta,

minant .

Dicitur a Fermento acido coquutivo. O co rosevo . Per haec verba exprimitur musa effiaciens immediata luis venereae; non potest enim unum corpus ab alio infici, nisi per aliquod ex communicatum; omnia enim agentia in passuin aliquid ab eis exiens introducunt. Hoc si cito passum alteret,& incognito modo, sermentum appellatur , per quod aliquo modo istius actio in genere saltem concipitur, & explicatur ; ideo hoc nomine fermenti Recentiores utuntur inexplicandis morbis dictis occultis, quo nomine ego utor in praesenti cassi. In Iue venerea neri cesse est . ut communicetur aliquid ab insecto in non insectum. Hoc aliquid dicitur sermentum , a quo tam fluida . quam solida universi

corporis contaminantur. scuti sermentum farinae admixtum , licet in pauca quantitate, totam

massam farinae sermentat; ita illud, quod communicatur corpori ab insecto lue gallica, totam massam fluidorum sermentare dicitur; & scuti

fermentum additum farinae totam farinae mas. 1am in sui naturai. convertere contendit, quiactim sit acidum , farinae massam ad acidum d ducere conatur; ita quod communicatur corpori ab insecto lue venerea, omnia liquida corporis in sui naturam depravatam, & aptam alios inficere, convertere intendit,& hoc dicitur sese mentum , quod ad hoc ut inficiat volatilitatem requirit: Nam non potest corpus, cui commv. nicatur in sui naturam converiere, nisi sit vola. tilis; quia non potest hoc, nisi excitando e cor pore cui communicatur particulas tibi similes, ad quod requiritur volatilitas ; nec mirum via

deri debet a spirit st volatili coagulationem esici , cum potius coelgulatum dissolvere idoneus videatur: Nam hic valet doctrina data in mea

Dissertatione de Acido, o Athali , spiritus vini , & spiritus urinae sunt volatiles , & fluidi.& si misceantur in unam offam coagulamur ita puto fieri in lue vcnerea. Fermentum gal. licum est acidum . a quo tota massa sanguinis accessit: Si huic acido conjungantur particulae al-kalicae huim,rum etiam volatiles, & simul unian. tur, humor fit crassus, & lentus, & dicitur coagulatus . Ab his explicatum manet, quomodo seminentum volatile fixetur, & quomodo agat in corpus a

414쪽

Lib. III. Cap. XXXVIII. ass

& in massam staminis :1 quibus etiam deducitur insectionem gallieam non e sistere in qu litate occulta, sed in qualitate manifesta, nempe in qualitate secunda, acida , coagulativa, eo

resiva. Quod est occultum in hoc fermento, est conditio , & natura istius aeidi; differt enim

valde a natura aliorum acidorum , cium alia acida non producant effectus, quos producita dum sermenti galIici: Praeterquamquod hoc idum non debellatur, nisi a Dei fico contrario, quod sanctiam, M. Salsa. Quincunque alia remedia, quibus alia acida perimam tur, contra hoc acidum sementi gallici nihil valent. Ex quo evidento deducitur , hoe ac, dum valde distare a natura aliorum acidorum. Talis natura est verE nobis occulta , quatenus

hane explicare clast, distinctὰ non valemus, rehoe solium elarε, & dillim2E eognoscimus, luem gallicam eonsiliere in acido coagulativo,&cor

x vis eommunicari hoe fermentum per sdimen eiaculatum in vaginam certo constat, quia

semen virile insectum lue galliea venenum dis findit, dum a calore vaginae, & uteri dissilui. tur , quod superius explicatum est, & lacunis

uteri, & glandulis , quae circa meatum urinae rium eximant, communicatum , humorem iri istis contentum coinquinat, & acido coriosivo persundit: unde gonorrhaea,& vasis sanguillitis impressum massae sanguineae communicatur , α hanc totam coinquinat. Sciendum enim est, vaginam uteri. & collum istius esse iungosae , Ongiosaeque substam

ita multis porositatibus excavatae, a quibus f cile ad intumescentiam,& detumescentiam reducuntur : ideo in acta venereo ita intumescit vagina, ut stricte penem amplectatur, & comprehendat . ab hac comprehensione mutuus cor

tactus vaginae, & penis fit firmior, & venenum viri facillimE eommunicatur; & quia vagina

multiplicatis rugis conformatur, portio seminis inter istas detinetur , quae cum si virulenta , inficit humorem in diciis portatatibus contentum,&virus communicatur glandulis circa col. Ium vesicae, ab hac insectione gonorrhaea, idem sanguini communicatum, alii morbi. Aliquam do vero ab insecto viro non inficitur foemina. s semen a viro ejaculatum statim exeat. Hoe solet evenire in meretricibus, in suibus ob stequentem constitationem, ec admissionem viri ad eo cubitum, rugae praedictae ad retenti nem seminis datae obliterantur, unde statim exit

semen ;& si mulier statim se optimε abstergat,& urina, vel vino, vel aqua decoctionis Ligni sancti . ut istae meretrices facere solent , a lue allica praesemantur. A'viro nulla infectione

sensibili insecto inficitur semina . si iam semini

in praecedenti concubito paulo ante secuto cum alia insecta, communicata fuerit lues. Α' mulieribus vero communicatur hax virm

lenta insectio modo superitu recensio. ab M.

mlditate in desectati me venerea, siminis pinpria diffusa r potest etiam communicare so runa hoc virus, seu sermenrum malignum. quam do cames vulvae , & pudendi muliebris hoc fermento virulento sunt insectae ,& ab eis exhalat vapor insectiis tuis gallis communkativus, dum pudendum virile dictus vapor i ressus sudirit, & sanguinem in eo per erectionem colle. ctum infecerit, vasis seminalibus insectionem gablicam imprimendo. Tune solum se exerit hoc

fermentum , quando uestro venereo excalescunt illae partes, α a consticatione excitatur aura maligna, quae aliquando fixatur in aliqua par re sne sui propagatione per corpus, ut mi et in

iis, qui sola non rhaea assiciuntur , solo

ne, Maliquo ulcere gallico tantum. Hoc comis probatur ab eis, qui prae se stera venere utendo

gallica lue inficiuntur; quia licet in illis parti. bus relictum non fuerit semen , & cum sim, bus ejectum fuerit, vel propria lubricitate istas

exierit, relictum fuit tamen inquinamentum M. nereum in aliquibus particulis acidis, corrosivis,& c aulativis partibus communicatis, quae paulatim se multiplicant, inficiendo sanguinem tam in vasis existentem . quam in porostatibus e travasatum pro nutritione, & ab istis inquina. mentum inficiens, in quo relinquitur poena pedieati vase contra naturam abutentis:& sicuti inhoe casa non potest explicari, quomodo inquLnamentum insciem relinquatur, nisi dicta ratisne; ita potest etiam dici de muliere, quoad vasa

naturalia, absque eo quod admittatur putredo. vel seminis, vel humorum in utem, ac pudem dis, oim observatum si a praeticis,&rei ven

reae assuetis insectos fuisse a mulieribus , a qua. rum pudendis nil humidi extillabat, nee istor

ultra naturale, signum putredinis non persen. tiebatur : Hoc sermentum se habet tamquam malus odor in vase terreo , vel ligneo, in quos ponatur vinum, vinum recipit Morem ingra. tum ; ita ab hoc deducitur ratio cum mulieres, quae nulla luis venereae sgna habent, & Α-sos inficiunt, quando hoc virus tamquam situs,

idest malus odor fixus est in pudendis , & per

concubitum communicatur membro virili cum

insectione luis gallicae.

Dicitur , per contanum,ct per eon Atum. Communicatur lues venerea per concubitummodo dicto: per contactum, nempe oscula sinpersiis dictis. Dicitur, e n Cactexu , esse. Inficitur enim tota sanguinis massa a sermento gallico; a pindendis enim transit ad vesiculas seminales , in

quibus semen inficitur , & ab hac infectionemnorrhaea . ab his massam sanguinis ingredi. tur, eamque totam inficit, aucta maligni vendini actione, vel quia hoc particulas acidas volo.

tiles in sanguine existentes homogeneas illis, a quibus dictum fermentum gallicum componitur, libi unit, vel quia sua actione valde effiat par. ticulas Gguinis corrumpit cum exlam actis,

415쪽

3 De Morbis Infimi Ventris.

- . qim illud pollet,&per has veneni gallisi

quantitas , & abio augetur; itaut totam massanguinis brevi tempore inficere valeat. Ab hinnodi insectione Cachola oritur. Catamia est redundantia humom excrememthiorum in massa sanniinis. Si a semento venereo cito Cacheria ui ritur . necesse est isto. xi humores ante ingressum sermenti bonos , a sermento venereo ita alterari secundum temperamentum , secundum substantiam , secundum rualitates secundas .&praecipue secundum cra tiem. & secundivra aciditatem, a quibus qualitatibus ειε tota massa sanguinis excrementitia evadit: unde Cacheria. Λb eodem sermento gallico sementa partium, quae alimentorum di. gestioni, & ooncisioni, languificationi, &-oetioni excrementorum serviunt, ita depravam tur, ut major Pars alimentorum in excrementa abeat. & istorum secretio ob sementi secreti videbilitatem integra prohibeatur ; unde a romanentibus excrementis, quae necetario de . rem excerni in massa sanguinis Cacbexia auge. tur. Ab hoe tamquam a principio tot dira ,&sima symptomata luem gallicam eo omitam tia proficiscuntur, prout excrementitius humor gallico veneno insectus, modo unam . modo aliam partem insestat.

Huie insilitoni,& virtuti sementi galliei, si massa sanguinis resistat suo spirita , -re , &textura , insectio Ollica vel extinguitur . vel ejus actio retardatur, & hac de causa Permultos latet annos in corpore. Signa hujus luis sunt debilima virIum,caries, Minis, bubo, gonorrtara , dolores in articulis, musculis noctu gravescentes, quia noctis stigiis ditas acrimoniam acidam auget.&quia motus humorum in tenebris est lentior, quam in lucerunt enim dat motum humori, & ubi lente movetur magis adfueret , & magis rodit. Pu-stulae per cutem iaciei disseminatae , defluvium capillorum, gummae in ossibus corporis, ulcera ali jus partis. Haec tamen omnia ad hoc ut demonstrent luem gallicam inexistentem , com bitum cum iniecto, vel eum insecta praesup

ponunt.

Quoad prognosticum . hic morbus mitis respecta sui principit; unde colligitur aliquando cetaturum: solet in Hydropem marasmum, echinicam degenerare. Indicatio curativa unica est, dum respicit solium fermenti gallici extinctionem ; enim ablato, vel a parte , vel a toto necesse est , ut austrantur omnia symptomata a lue gallica pro. manantia. Destruitur hoc sermentuin gallicuma lalis specificis , quae licet sint numero pauca, milia, & multa composita remedia a Medicis krmantur; Alia sunt, quae urinam Provocant, alia sudorem, alia alvum, alia salivam. In principio luis gallicae conveniunt diuret m. inter quae re metur Aqua A uta in meo

si e desciipta, uni, cum modo exhibendi. Pauribus lam Sosae substitui potest L'nam

sanetam, & addi etiam decocto Saponar a. Si huic remedio non cedat gallica lues . ad dorifica transeundum, quae parantur m Ligno

portione Cornis cervi pro sudore adiuvando. Haec sunt remedia, quae ab India ad nos trans. mittuntur pro curatione hujus morbi. Non M. sunt tamen nostris Regionibus remedia in viris

tute praedictis similia , & sunt Lignum Coroiantim, Cortex nigra Iumri . Rassicis Samiaris perae, Samaaria, or Uyseus uocinus, , quibus parantur de A. . eo modo quo parantur, praedictis. Modus parandi apud C. Ines Λ tbores de hoc morbo discerentes invenitur , λ t & modus exhibendi, & de his methodice tractat Clastantis lib. de Ing. -IU--,cva videndus. Sudor adjuvandus est cum arcubus in lecto, & in hac operatione adhibetur spiritur vini accensus in vase proprio, & ici quo grana Iunini contusa, er prius ins afuerint in eodem si risu vina. Sudor moderandua i ta vires vri , tam in quantitate sudoris elicienda. quam in tempore durationis sudoris. Si contumax Herit morbus,& sudorificis re, sistat, purgantia valida eligenda, inter quae vis de essicax est Aqua dicta di Dagna, cujus descriptio reperitur in meo Sase se, di modus hac utendi. Sequens etiam vinum valde proba tum, & expertum et V. Sias et J. U.

Leni sariri. h. s. parentur sa. ct Adiant spatio semi horae in

vis. Ab. generos L. viij. Facta Musi. funis omnia in vini aib. gyneros B. xxxx. Das est cyathum unum, sex unciarum mane jejunost macho : ad prandium vero prout exigit sitis. nec aliud bi um vinum , quam hoc vinum

medicatum.

Hic adnoto , propria non convenire in morubo gallico purgantia , nisi apparente Cacochrumia , cum purgatio non conveniat nisi in reis dundantia humoris excrementitit, & praetem turalis: ideo censeo in principio hujus morbi. in quo nondum apparent fgna Cacochimiae. convenire diuretica, & diaphoretica, istis vero apparentibus purgantia convenire. Hac ratione excluditur missio sanguinis. Si nec purgantibus lues cedat, ad ea , quae salivam movent demniendum, & praecipuE si gummae in aliqua D te ossea appareant. Inter talia remedia pracbpuum locum habent Unguenta mercurialia. Unum expertum, & probatum in meo Sastem te descripsi. Salivatio etiam promovetur a Mercurio dulci per multos dies assumpto, usque.

quo salivatio stequens appareat. Sumatur hic

416쪽

Lib. III. C XXXVIII.

mo s a. f. electuarium. Dosta 3. λ ad 3. i. B. mane jejuno stomacho cum Mu. Iv. I. vj. Per novem, & etiam quindecim dies,& in istis dishus fiat injemo aquae paratin eum lapide me camentoso Crolii , hunc lapidem agitando . ercon modo in dicta aqua, donec turbida e . dat intra penem quater in die. Si gonorrhaea minuatur, sed non ex integro cesset,& aliquae parvae guttulae omni die appareant, ratione comtractae debilitatis,&laxitatis vasorum, sequens pillula ad eorroboranda dieta vasa es ut est. U. Rad Bistortae mensi . M MAEBaccarum Hederae Sem. Lactucae Rutae

Nucis mostatae Ie eum Terebinthina Veneta q. fmala. Dosismaia jejuno stomacho ad 3. i. per quindecim

dies.

Si his remediis lues gallica non extinguatur,& gummae in aliquibus partibus adsint, ad Ui guentum mercuriale confugiendum , quale est illud in meo Sasemate de iptum . & app-

batum.

ΗΥdrops Hipp. omnibus in locis, idem est,

ac Latinis Aqua intercus. accepto verbo intercus pro quocunque integumento alicui caritati stiperposito ; imo si definiendus esset Ην drops ex mente Hipp. aliter definiri non posset, quia Aqua interetis; hare definitio est conve tibilis cum ea, qua definitur Hydrops collectio aquarum in una parie , quod idem inseri, ac

aquarum collectio; ex quo deducitur Hydropem dictum Timanitem .pmpra in sententia Hipp. non esse Hydropem , quia non est redundant, aquae in eo, sed status.& alum improprie dropem dici, & per similitudinem . quia sic tuenter in Hydrope sua intumesiat, itasta

etiam in eo collecto intumescit, di ob hanc tali de causa intumescentiamri inflationem Hydrops dicitur,& talem dixit Hipp. πιον. . lib. --Ηydropem Siccum nominat; Siccum ob aquae deficientiam, Hydropem ob inflationem ventris δflato, & licet huic Hydropi sicco conjungatur trωctu temporis sua, in principio tamen soliussatus est sensibilis , quidquid in contrarium aD

Ideo retinendo communem sententiam Schoehe Medicae assero , tres esse differentias Hydrinpis, Ascura, Ana rea, Timparites. Astites est Aqua latercus in torre, seu col. lectio Misae in ventre. Hujus causas tres invenio in Hypp. lib. de in.tem. afectio nisus. Prima a colli quatione , s eunda a tuberculis aquosis, tertia ab errore e

temo.

De colliquatione loquitur Upp. lib. cit. n. 24ς ubi habet i Pinwdo colliquescit, er a ea lore, . qui insilui a es fit μωa. Colliquationem in corpore dari non solum humorum, sed pingue. dinis, & eamis, ostendit Diaberes, in quo tinium cor a gracilescit, di venae exinaniuntur, α fluxus alvi colli quativus dictus , dum brevi tempore brutum corpus ab hoc extenuatur , Η si totum in liquorem excretum abiisset, in sobribus hiaticis. ardentibus hujusmodi colliqua tionem, & fluidi, & solidi observamus, α pinguedine urinis iupernatante olei instar colli,

quationem arguimus.

In allata Hipp. sententia , duo consideranda veniunt et Primo pinguedo, quae colliquescit. Per Pinguedinem possumus intellinere omne istud eo pactum in corpore exist , quod est

aptum nuere , quia fluxibilitatis capax . sicut pinguedo, quae licti solida, a tenui etiam igne colliquatur, ut fluat ad instar humidorum , α cum castra colliquationi subji iactur , ratione hujus dici possunt pinguedo, quia cum hac comveniunt sub formalitate aptitudinis ad colliqua tionem. Carnes colliquari, ut colliquamentum fluat, testatur Hipp. in lib. de Min. num. 23. ubi haec habet : Cum quis ex long morbo im.

Natus manet , corrumpuntur: im carnes,

colitquantur , et fit aqua; & inWrius subdit: Cum carnes a pituita,'tempore , ct morbo ct non pu ta immunditia , o mala curati ne , ac febribus corruptae fuerint, Bquescunt. er fit aqua. Humores vero,&maxin E illorum pingue , & oleosum , a quo accensvi perennis sanguinis conservatur, ac crassum, quia pituita nuncupatur, sub quo etiam fibra sanguinis

comprehenditur colliquatiosis. sunt subjectum magis proprium et de hac colli quatione locutus l9jljrso by GO le

417쪽

3 s8 De Morbis Infimi Ventris.

est mn. in m. de istem. Amen. n. ubi habet: Et tam is pectoribus 'erit ealorem vehememtem exhibet, ut pinguedo, σuin is arteriis ines.

pote . multὸ amplius in brevi tempoνe aquam inter cutem facis . Ab hae Hipp. sententia docemur . eollim tionem in proposito texist expressam esse inteLillendam potius de pinguedine sanguinis,&deius partis crassis attenuatione, & fluxibilitate capaci , quam de pinguedine carnium . & de istarum liquamine, quia lint in diabete,&flinata alvi eolliquativo, & pinguedo, di caro eum nescat, semper tamen dubitavi, quomodo , &qua via ductum colliquamentum vasa ingriai, tur, prout ingredi debet, si per urinam, & ab vum externendum sit. Sed censui colliquatum sanguinem incongruum esse nutritioni , & haedeiatente, & pinguedinem, & camem sensib, liter resolvi, & sanguinis colliquamentum, vel

per urinam, vel per alvum ominari. In pimguedine sanguinis colliquata habemus causam materialem Hydropis . Uterum notandum est

in illis verbis, a calore, qui in pituita es , redes natur eausa eficiens Hydropis a colliqua. ione; h. est calor, & ostenditur a natiara ipsius colliquationis , quae fit a sola calore , & experientia confirmatur.

Hydropem mssinuativum semper praecedere. vel sebres acutas , oc etiam longas, & inflam. mationes, & in his Hydrops succedens cum in. eius extenuatione a cisi quatione dieitur. Hune eatorem Hipp. in pituita reponit, quia agit de Hydrope colliquativo ;-fit bituit , ut apparet in verbis in principio textus apposeris r A pituita maxime in aquam inter cutemerans ussit. Haec verba supponundi in sanguinis massa pituitae copiam, cujus colliquatio tra situm ad Hydropem parat cavitatem ventris implendo. quae non a pauca , sed , magna m. pia fluidi forum impletur cum tumore. Ut L siquetur pituita necessarius est calor ,& praete naturalis excedens, qualis est febrilis, quem imnuit Hipp. in hoc texta , dum ait , ct febres succedunt. Ab hae propositione particulari Hydrops colliquativus fit a calore in pituita pr.

ternaturaliter existente, quando aptus est coli quare pinguedinem; potest verE deduci haec pro. positio universalis 1 quocunque calore praetemnaturali apto pinguedinem sanguinis colliqum H , & in uam mutare. Hydrops colliquat, vos potest fieri, si in ventrem colliquamentum colligatur , quae conditio est necessaria ad comstituendum Hydropem a colliquatione, non satis est, quod pinguedo . humores, & carnes a colore colliquentur, sed requiritur, quod in empacitatem ventris colligatur aqua a colliquati, ne resultans; hane conditionem exmessit repp. is cit. verbis primi textas , a pituita maxime aquam inrre carem , hoc est in cavitate abdo. minis.

Ab hae Hipp. sententia dedueitur , eum eo non sentire Medicos illos , qui omnem Hydrinpem a caloris deficientia praedicant, nam pere colliquationem a calore fit ex Hipp. sententia Hydrops. , Quomodo vero, & qua via aqua a colliqua. tione congregata in ventrem descendat , Hipp. hoc in loco non ostendit, in sequenti vero texisthoc demonstrare videtur ; certum tamen est aquam a colliquatione esse in arteriis , & pereas, vel messenterii, vel intestinorum, ve glandularum istoruin in cavitatem abdominis de-

pluere .

Signum hujus Hydropis est, calor manifestus vel

in toto, vel in parte cum excessu. Prognostica habentur in illis verbis textus:

Cognoster autem Me, an quis mari possit, aut non , donec enim quis in purine pinguedinem habet, fieri non po tes, tit ipsum sanes. Ggno.

Res autem ex his maxime . an pingardo infirmpectine , aut non , si quidem febres succedant. edi non potes exurgere clegit Fosus, non potes

respisare' oe ut ilicus insatus extra promiann , indisium es non amplius inesse piraued nem, O sanasilem esse. Ab hoc Hipp. prognostico videtur posse cipinguedinem,qtiae l-liquatur In hoc Hydrope esse illam carnium, cum colliquata illa pectinis cesset colli quatio,& ideo sanabilis est Hydrops , eum non adsit amplius pinguedo , a cujus miliquatione possit

conservari Hydrops. & colliquamentum in ventre collectum , vel evacitari, vel exsiccari potest , nec dissicilis ab aliquibus judicari potest

via pinguedinis colliquatae in carnibus ad venistrem, per venas in camibus disseminatas, quae absorbendo pinguedinem colliquatam arteriis consignant, & ab his ad ventris cavitatem.

Verum ex eis, quae scripta sunt h Molpebis de pinguedine , & de vasis adi posis in familis membra sis collecta , manifestum fit a venis per earnes dispersis non reasorberi liquefactam

pinguedinem, cum venae carnium dicios sacc

Ios non penetrent.

Nee deficientia totalis pinguedinis in pecturae, est signum futurae sanationis hujus Hydro. pis, ob datam jamdudum rationem de collisquamento pinguedinis in carnibus. Applicari

tamen potest pinguedini imi venit is , de qua loquitur Hipp. legit enim Forsus , pro pectine imo ventreὰ & quamdiu pinguedo est in hoc.

non est expectanda curatis . nam conservatio pinguedinis in imo ventre connotat in massa simguinis oleosam . pinguem , ct concrestibilem materiam, a qua pinguedo conservat ,&qualiqueficta Hydrops Qvetur. & augetur. Idcirco talis Hydrops supponit vitium in imo vem tre non in massa sanguinis, prout enunciavit Hipp. in supradicto texist. A tuberculis Hydropem describit rapst. eodem in Cane ,

418쪽

Lib. III. Cap. XXXIX.

bus maxime fiunt tuberculis in pulmone, qatiquam habet ; si enim dis euaseris , citi

cognoveris, fluet enim aqua ; videntar tamen

ratiis multὸ magis in homine fieri. quam inpecoribus, quanto etiam morbi ore diaeta utimur. Similes vesiculas inter peritoneum,& intestina observavit Aetius Tetrab. serm. 2. c. 2 .re earundem mentionem facit Arateus a. dict.1. Cor deus incom. I. lib. Hipp. demorb. recenset in cuiusdam mulieris hydropicae cadavere, Crfles ex omnibus visceribus pendulas fuisse animadversas aqua citrina turgentes , quae octogenarium numerum superabant, & similem Hydropem ex vesiculis in abdomine aqua plenis o, servavit Seneri. lib. I. pra I. cap. de μdrope. Tulpius in messenterio m. a. o ferv. cap. 34. Homerus M. Io. observ. pag. 3II. ct 329. Ba tot centur. 4. 'i'. 37o. viderunt . & liene observavit Seben ius lib. h. obferv. Plater. in lib. obferv. p. i96. ubi resert Hydropem ex Iienis, & hepatis vesiculis insignies vesculas in hepate vidit Panarolus observ. 16. Ruptis his vesiculis effusio aquae in civitatem ventris est evidens,& si sit continua per 'pertas vesiculas, evidens est etiam causa intumesoentiae ventris,

ct HydropiS. Cognovit has vesiculas Hipp.& aqua imple.

ri ,& ex earum ruptura Hydropem neri percepit , & docuit, ut patet ex cit. text. de earum

origine, & causa locutus non est , quia beneficio Anatomiae harum causae dilucidatio habetur; nil mirum, si Hipp. incognita, cujus te pore Anatomis vix lactabat. Detecta sunt post tot saecula ab Hipp. vasa lymphatica, ita dicta, quia lympham continent, tam vasa a glandulis, quibus appenduntur tamquam vasa excretoria diramantur, & destinantur ad rec piendam Lympham, quam praeparant glandulae in sita substantia ex materia serosa ab arteriis illis implantatis suscepta.

Hujusmodi vasa lymphatica disseminantur

copiosa ramificatione per magna viscera in a dominis cavitate contenta, Hepar, lien, renes, testes utriusque sexus ; per hanc cavitatem excurrunt omnia vasa Iymphatica ab inferior, abus partibus ad receptaculum commune, nempe ad glandulam magnam in medio messenterii collocatam, quae ascendendo in hanc terminum

inveniunt , humoremque contentum tamquam

in Cysternam deponunt, ad quam tendunt etiam vasa lymphatica ab ambit st corporis subtus Dia. phragma diramata, illis adduntur venae lacteae. quae innumeris ramificationibus messenterium per diunt, & quae non sunt nisi vasa lymphatica, cum textura ad invicem conveniant , &non differant, nisi in ratione liquoris, quem devehunt. Lymphatica vasa lymphae circulanti a glandulis ad venas , & ab his ad arterias serviunt, vasa lactea lant vehiculum chyli ab imtestinis ad glandulas messenterii, ab his ad glandulam communem lumbarem , a qua perductum thoracicum ad dexterum cordis ventr, culum transfertur mediis subclaviis, quibus imseritur ductus thoracicus. Haec principia ab Λnatome non solium ill strata, sed demonstrata evidentem reddunt mindum, quo fit Hydrops ab Hipp. descriptus. Ηydatides tubercula, seu vesiculae ab Hipp. nominatae sunt, vel quia vasa lymphatica o struuntur, vel quia dilatantur: obstruuntur. quando cum humore lymphatico, aliquae par ticulae humoris ciassi miscentur, quae paulatim

adhaerentes lateribus vasorum tamquam gluten sensim etiam totam cavitatem vasorum O, struunt, eo modo quo particulae tartari terrei aquae per tubum decurrentis paulatim proprio pondere praecipitatae tartarum sensim in m mexcrescere faciunt, ut tota tubi cavitas impleta aquae fluxui locum non relinquat: remorata lympha ab obstructione in loco huic proximo cOI-ligitur in tanta copia , ut vas distendat , & in distensione Hydat idem, seu vesiculam essiciat. quae a fluente lympha, & a vi sui motus, quo impellitur in vas, re a vi ponderis a copia comtracti semper magis , & magis dilatatur, eo

modo, quo a sanguine arterioso dilatatur artoria parum,&ab impeta sanguinis continuo auocta dilatatio in magnum tandem tumorem, ocaneurisma excrescit; quousque vasa lymphati. ca dilatationis sunt capacia Hydatides, seu vem

culae semper a fluxa lymphae dilatantur; quando verci non sunt dilatationis capacia rumpum tur, & lympham in cavitatem abdominis tran fundunt, eo modo quo aneurisma rumpitur cum continua sanguinis effusione , quando membrana arteriae non est capax ulterioris dilatationis.& adest causa impulsiva dilatationem majorem tentans, ita vesca a continuo impullisi aeris ad extremam dilatationem ducta a novi impulsa aeris disrumpitur, & incarcerato aeri liberta.

tem concedit.

Hoc indo fit Hydrops in Cachmia, in qua humor crassus abundat . & cum lympha , vel istius materia vasa lymphatica ingrediens Mee obstruit cum aliis conditionibas supradictis. A tumore in abdomine, in liene, & in hepate, in

renibus comprimente vasa Iymphatica partium

adjacentium fit obstructio,& Hydrops, & si ab

humore tumorem in parte essiciente commumantur vasa , miniis in superficie partis exustentia obstruuntur, ut liberε lympha circulari non possit . ab obstructione dilatatio, a dilat,

tione ruptio, ab hac fluxus lymphae continuus in abdominis cavitatem, qua impleta,& inimmescente ventre adest Hydrops. Hujusmodi o nructio ab humore crasso faciti succrescit circa valvulas vasi lymphatici, cum circa has reta

detur aliquantulum lympha a suo mota, &in

hae mora particulas crassi humoris, quas contun et lympha, ibi deponit cum obstructione vass. Signa hujus Hydropis est abundantia humoris crassi,

419쪽

4o o De Morbis Infimi Ventris.

crassi, ea chimia pituitosa . tumor in ali a Parte abdominis, instructiones tactui sensibum, eo modo quo possunt esse sensibiles. Sine obstructione dilatantur vasa lymphatica,& Hydatides consurgunt, quando copia Seri in sanguinis masia, adA excrescit . ut vasa lymphatica sint imparia ad eum per corpus vel emdum, & contingit vasis lymphaticis, quod comtingit vasis sanguisluis in magna redundantia

sanguinis, a qua primo distenduntur, & postea disrumpuntur, ita vasa lymphatica . Seri, seu lymphae redundantia distenduntur , postea di

rumpuntur .

Serum in copia colligitur a suppressa urina, vel ab aliqua causa a suo curtu ad renes distra. ita, ideo facilis Hydrops ab hujus suppressioite insurgit,& in Hydrope urina pauca exit; Sericopiam augent immoderatae sanguinis evacuationes, & fluxus alvi , dum calorem nativum,& fermenta digestiva alimentorum,& chylide. purativa debilitant, unde chylus in massam se. rosam, aquosam abit minime miscibilem iam guini, nec in hunc mutabilem, non solum ob dictam causam , sed vitio ipsius sanguinis in acti ne debilis, ob copiosos spiritus in dictis evacuationibus dissipatos. ideo facilis est Hydrops in

istis evacuationibus immoderatis . Prohibita transpiratio, qua fuligines,& vapores retenti in aquam abeunt ad augmentum Seri concurrunt; hanc prohibitam transpirationem in Hydropi. eis probat dissicultas sudoris per Diaphoretica, α per balneum . Evacuationes solitae retentae Haemorrhoidum, mensium,&etiam per alvum

copiam Seri subministrant, sicuti purgationes in febribus intermissae, de quo loquitur Hipp. in

lib. de . ectu num. 2o, & etiam in aliis moris bis, ut habetur in eodem lib. num. 13. ubi ra. ilonem reddit, cur isti Hydropes sint periculo. sores, his verbis, Cum corpori a praesenti mombo debilitato, alius morbus accesserit, prae imb eillitate perit, priusquam alter morbus, qui ρω serior accessit desinat . Immoderatus , & im tempestivus aquae potus, maximE post magnam corporis incalescentiam, hydropi seroso occas nem praebet, quia tunc ob dilatationem vasorum

a calore factam ad vasa lymphati ea brevi, &praecipiti cursu desertur, a qua frigefacto postea

corpore constricta vasa, fiunt incapacia ad comtinendam aquam susceptam . quapropter impotum in haec dirigendo disrumpunt. Hujus signa sunt moechimia serosa . digestio alimentorum

depravata, errata Seri congregationi conserentia, urinae diminutio, retenta evacuatio, ventris

detumescentia a Seri evacuatione, & post mineos dies reditus ad eandem . Venae Imsteae utrique infortunio dilatat Ionis,& obstructionis subjiciuntur, magna quantitas

chyli dilatat, & rumpit; hinc a crapula ire.

quenti Hydrops, quia in hac alimenta impersocte di solvuntur, cum sit improportionata actio

sermenti dissetutivi , seu digestivi alimentorum

quantitati simentorum , unde massa chylosa crassa, quae rite non depuratur a licibus in ita. testinis, sed retentae in chylo has in venis lacteis relinquit obstructionem parientes, cum aliis damnis iii pra descriptis. Porositates intestini , per quas chylus depuratus transit ad venas lacteas dilatatae viam aperiunt particulis crassis ad lacteas. Haec musa vitii lactearum ρο mmunissima, ct frequens censetur a Recentioribus , qui, bus favet experimentum Bosti. .u Jua Phid subsa experimentali pari. 1 pag. 38. quiaqu. nab Hydropico per paracentesim extractam igne examinavit. Hanc gustu nonnihil dulcem, ciniore vero turbidam observavit . & cum super ignem aquositas tenuis successive exi alaret prismo liquor crassustulus instar albuminis ovi reis manebat, qui ulteriori exhalatione in gelatinam spissatus suit, donec tandem haec gelatina iactassamentum viscidum sisterit, quae cum obse ventur in chylo,& in Sero nutritio . aquam tu

Iam chylum esse ostendit. Extenuario etiam totius corporis augmento tumoris hydropis proportione respondens ab eo fieri hoc augmentum probat, a quo corpus nutritur , & cujus sedes. vel praeparatio sit in abdomine, in quo est timor, tale est chylus . Signum hujus Hydropis

est anticipata emaciatio totius corporis . cliin huic deficiat in extra fato chylo alimentum. Alteram causam addunt Recentiores corrosi nem dictorum vasorum, quam cognoscere non

potuit Hipp. quia non cognovit haec vasa. Fit haec corrosio a Lympha acri, vel ob admixti nem alicujus fluidi acris, ut bilis, vel acidi nimis, ut succi pancreatici depravati in excessa. aciditatis, vel alicuius salsi, ut pituitae sellae, vel illius salsi ex mixtione bilis , dc succi pancreatici resultantis , si in salsedine modum excesse.

rit, corrosio fit eodem modo quo si in venis. ob texturam vasis lymphatici corrosioni valde aptam, vel quia humo, lymphaticus suum cur. sum remoretur,& mora corrodit, etiain si pa ea sit acrimonia illius, ratione morae,& textu

re valde debilis , & minime resistitivae agenti

corrosivo.

Α' misi aquae nimio fieri Hydropem docuit

p. lib. cit. de intern. Ag e t. num. 29.&o, servavit Riser. cap. s. lib. II. Fonseca lib. 2.

fit Varii hora, s iter faciens per viam Amgam in aquam pluvialem, ac flabilem inciderit. oe biberit de ipsa multum, oe affatim . Si igitur carnes absorbuerint, ct continuerint in se

ipsis aquam, secessui autem nusquam fiat haec

patitur.

Supponit casum hominem 2Estatis hora, idest in hora maioris caloris diei iter facientem per viam longam, incidere in aquam pluvialem stabilem, seu stagnantem,& a magna sti cruciatum . ratione itineris longi, & caloris tempestatis in hora illius excessus, de hae bibere

multum

420쪽

Lib. m. Cap. XXXIX.

multum. & affatim, seu sine interemptiorae notabili , nequc hanc per urinam , neque per socessum e corpore emuere, sed intus permanere,

α a carnibus absorberi , in istisque contineri. Per cari s intelligenda sunt vasa dispersa pervi,scera natur. lia, quae sunt destinata ad recipiendam materiam a ventriculo susceptam , ct ab eodem praeparatam; haec vara sunt venae lacteae per messi merium diffeminatae, & glandulae hi jus visceris, quibus lacteae venae implantantur,& vasa lymphatica a praedictis glandulis exeuntia , sive haec sint continuatae cum lacteis , sive

sint separatae. Per carnem intelligendus etiam ventriculus, intellina , quae ad carnem improprie reducuntur, ut notat B novus insuo L

xieon Medico aucto. Haec inquit Hipp. patitur si quidem fuerit in carne calorem facit, inventre in corpore, ut pinguedo ventremam-kens colliquetur. His quidem .quamdiu iter ficit, nihil mali habere sidetur. Pol quam amrem iter facere ces erit , o Sol occiderit, flatim dolorem multum habet , progressu vero morbi attenuatur; si verὰ etiam cibi fitidium accedat, multo plus attenuatur. Si di i 4 cibos edere poterit , ct ad lasorem D tens fuerit , etiam amplius oditur , o pleri jque tumor in rotum

corpus deduci ur. Aqua pluvialis stagnans retenta in carne, id- est in ventriculo, dc vasis praedictis calorem a cendit in his partibus, quae sunt in ventre , &propagatur calor per totum corpus . Hujus caloris causa petenda a natura nquae pluvialis, rea conditione palustris. Aqua pluvialiseit vaporaqueus in . aere condensatus, & ex condensati ne in aquam de novo redactus. Hic vapor in minimas particulas divisus volitat in atmosphae. ra. una cum particulis diversi generis decisis ab aliis corporibus, & ad aerem translatis, dum Vapor aqueus,& particulae illius divisae adinvicem in tali determinata quantitate uniuntur, particulas diversi generis proximas,& intermedias inter particulas aqueas, quae condensantur sibi uniunt aqua in guttulas conglobata descendendo particulas diruersorum corporum in spatiis, per quae transiit commorantes sua viscosistate, qua corporibus adhaeret rapit, adeout aqua pluvi is non habeat rationem corporis simpli,

cis . sed mixti, ideoque putredini. aqua pluvialis est facile obnoxia, ut adnotavit Hipp. lib. de Aer. Loc. Aq. Aqua pluvialis stagnans est

magis mixta, cum terreis exhalationibus impleatur; ab hac corpusculorum extraneorum mixtione malum odorem, dc saporem haec aqua comcipit , limpiditatem , ct diaphaneitatem amittit . ex quibus putrida dicitur. Particulae extraneae aquae pluviali commixtae, cum sint volatiles, sunt sermentativae , idco rotenta aqua pluviali in ventriculo, & ejus poerositatibus, in intestinis, venis lacteis, & lymphaticis vasis a talore naturali istarum partium corpulcula praedicta fermentativa ad motum prinvocata , sermentationem in nem in aqua pro movent, per quam incalescit.& portio illorum sanguini per cas partes praeterfluenti communicata parem imprimit sementationem, a qua incalescit multum; unde calor excedens in illis partibus, qui universali naassae sanguineae con municatus totum corpus excessu caloris assicit; ab hoc calore ventris, ejus pinguedo, idest Omentum, & messenterium colliquatur . In itinere continuato nihil mali habere videtur, quamvis nulla aquae excretiis successerit , ct totum pus incaluerit, quia transpiratio copiosa in minta,& in calore aeris materiam molestam resolvit,& quia spiritus animales, & vitales in mita abundanter explicati vires amictioni morbo sie superiores suppeditant, ut leviter seratur, ideo nihil mali persentit. Cessante motu, occidente Sole transpiratio copiosa cestat , spiritus quiescit, ideo molestia aquae, & sanguinis serme tantis iit sensibilis; & patiens dolorem multum habet, idest morbo corripitur; dolorem morbum indicare apud Antiquos adnotavit inn iis ad Seri an una, ct colligitur a subsequentibus verbis Hipp progressu ver) morbi attenuantur nulla facta cist mentio morbi in superioribus, nisi doloris, consequenter pro dolore intelligit morbum, seu molestiam dolorosam corporis. quae exprimitur a Foeso cum verbis , multum laborem exhibet. Quisnam morbus iit hic, seu quale symptoma, non aperit Hipp. Puto tamen ei se febrem, & videtur improbabile ventrem incalescere, cum colli quatione suae pinguedinis

aegrum sitire, ejus viscera resiccari, extenuari, quae omnia leguntur in texta,& non febricitare , & cum molestia dolorosa , seu labore , vel

dolore circa ventrem; ab aqua particulis etiam irritativis imbuta in eo sermentante, haec in testia per nervos, & membranas ventristolico pori communicatur. In progressu febris, & mo. ieitiae attenuatur aeger cum macie, & citius, si cibum aversetur, vel partim de hoc assumpto satietur, reliquo rejecto , utroque enim ii odicitur aeger cibum fastidire; deiiciente enim to. ti alimento in cibi fastidio , macies universalis totum occupat. Si vero cibum assumat, de vibres non conserventur cum comparatione ad cibum, ut nullum opus vires vegetas requirens exercere valeat, a cibo magis imitur, quia syn plomata augentur, vires desciunt, alimento in

pravos humores degenerante, a quibus fovetur morbus, & vires detrimentum patiuntur , &illis circulante sanguine subtus cutim relictis. quia ibi ab ambiente extrinseco condensantur, vel amisse spiritu in corde suscepto coagulamur totum corpus in exteriori superi cie imuimescit,& Anas arca sit; hoc non in omnibus , sed inplerisque iit. Et tenui quidem color corporis hvidus fit , oventer ma nus, o sitis fortis tenti, o diis spis Usus sortiter res antur a calore e progre diente veris tempore ad edendum promptus fit,

Lee credu

SEARCH

MENU NAVIGATION