장음표시 사용
121쪽
emptori praeferendus: Quia hoc cum sit contra rationem uiris, in trahatur ad consequentiam, scilicet permut tinem. Tertia ratios redditar in littera . Secundo nota,quod licet appellatione vessiumnis,quaelibet alienatio contineatur,ut is de statu liberi. fallittionibus supradictis. Tertio in quo non assimilatur venditio pedi mutationi ; quod dic, ut supra com. viri utque iud. l. a. Quarton ta, quod in uno prohibetur, in caeteris permittitur, quod dic, ut sa-3 pra de iudic. L cum praetor. Item nota quod prouino facta in casu expresso,ut is soluti matri si cum dotem,in princ.& de liber. Sc pomhu l. commodissime. Secus ubi est omissus similis expreila, visu, pra de institi & substit. L si mater,& in l. Gallus. f. quibusdam,& ibi
not.fallit,cum casus expressus est contra iuris rationem, quia nono extenditur ad omissam, licet in eo sit eadem ratio,vt hic. Quinto nota ea,quae desiderant causae cognitionem, & decreti interpositionem non delegantur, quod dic,utis de OK procur.&leg. l. nec quicquam .,. Vbi decretum.
I 'us bonum, melius, optimum quod dicatην remisiue .
Cl j Vim Sinon decurio successit de rioni curiae de o
ol uic in IV. tur quarta pars huius successionis optim tum, & hoc dicit. Et hoc intellige quandodecuriinqui decessit, non M. I reliquit filios haeredes, ut in l. prox.m princ. Et nota quod dicitur optimum ius, quod pariat petitionem iure actionis. quod autem sit ius bonum,quod melius,quod optimu,dic ut supra de usurda. r. SUMMARIUM.1 Rerum familiarium pompa OIDUO DUO atis detegitur vilitas , ct imidia pa-
122쪽
- bano, sic, II Nomina adiudieantur, non diuiduntur,quia Νηt ino iure divise . . Matrimoniam regulariter non astringitur metu ραπa; lti ramen casin coηtra.
1VI IIIllil III o. duas partes principales. Et durat prima pars usque ibi; ad filiorum &c. & prima pars diuiditur in septem
casus. Primo ergo commemorat.l. prox. superiore,dicendo, quod
dixi supra I. prox.quod si quis non decurio &c. curia habeat quartam partem illius su evionis. Secundo ibi, sed multi &c. tollit quandam malitiam curialium,ad quos erat peruentura dic aquarta.qui nolebant quartam totius haereditatis, sed ut nocerent ii aer di,volebant particulam,idest quartam in re qualibet. unde mandat Imperator,ut tota lI reditas diuiditur in quatuor partes, & unam habeat curia, tres habeat hae res si non conuenerint de elactio. ne, ille exiget, quem sors praetulerit, & haec si sic fiat diuisio, expediet curiae,& haeredi, quia negligendi commune patrimonium, de inuidendi materia remouetur, naturale quippe vitium S c. Tertio ibi, sed ubi &c. Dicitur φ cum est facienda diuiso, res immobiles deducentur in medio, quia cum per se pateant,ea deuulgari minui est damno lum. Quarto ibi, mobile &c dicitur quod res mobiles 1 non cogitur haeres ducere in medio, sed susticit si iuret, quia quid tam durum, dc inhumanum est, quam pQmpa rerum familiarium paupertatis detegere vilitatem,& inuidiae patere diuitias 3 Quinto ibi, inexigendis&c. dicitur quod a debitoribus haereditatis, curia exiget quartam partem,S tres parteS haeres,& creditoribus defuncti curia respondebit pro quarta,&haeres pro tribus. Sexto ibi, Quod si supradicti, dicitur si haeres noluit iurare pro rebus mobilibus , quod tunc debeam inquiri res mobiles, dc inuentae, aut diuidet curia, si commodE diuidi possunt,aut non, SI tunc extimantur. Septimo M ultimo ibi ι in omnibus,dicit, quod omnes transactiones factae si per his rebus erunt ratae :& hoc dicit prima pars. In se-Cunda parte ponuntur quatuor casus. In primo dicimr, quod si
decurio decessit, filia, vel nepote scripto haerede ; sed illa filia haheat virum decurionem: quod curia nil de illa haereditate habeb: tisicut filij masculi essetit haeredes,qui verE succederent decurio Secundo ibi , Quod si post xcidicitur, quod si filia decurionis nes. Pta haeres non erat nupta, expectatui per triennium post pu scri- - , si insta id triennium vel nullo modo nubar, vel non d berta-F ecuriin
123쪽
ni nubat,curiae quarta pars debetur. Si vero infra triennium nupta sit decurioni,nil curiae debetur. Tertio ibi, sed&si mater &c. dicitur , quod si mater, vel auia successit decurioni,si erat nupta decurioni,curia nihil habebit. Quarto,& ultimo, extraneum &c. dic, tur,quod si decurio extitit haeres extraneus, idest,qui non erat de ibberis, sed ille haeres erat decurio: curia nil habebit, sed integra haereditas penes extraneum remanebit, Δί hoc dicit. Collige ex hac l. multa not. t. in secundo dicto, nota no est malitiis hominum i dulgendu, qui intendunt tantum obesse aliis, 3c non prodesse in modum participibus opum nocere cupiunt, sua quoq; iura praecia pilentaeoncor. F de rei vendu. in fundo. Secundo nota quod quarta pars dicitur media totius. sic supra de mossi test. si quis in suo,alias tertia dicitur modica, ut dixi supra de decurion. nominationum ia3 Tertio nota,quod determinatur res omissa in plures partes, arg.Ε
cio &c.& sic,&alibi particularis solutio non modica habet incom4 moda,vi Tlam.herc.L3. Quarto nota φ approbaturitumium sortis,ut supra com .delegat.l.fi in prin est de iudices .ficum ambo tamen in electionibus, reprobatur, ut extra de sortileg. o. f. dc dic ut 3 ibi. Quinto nota quod qui habet maiorem partem in re no habet electionem I, quod ex eo apparet, quia sorte dirimitur, Sc ita rati ne maioris partis,quis maiorem non conisquitur potestatem, fallit supra de donation.Sancimus. si autem amplioris, & dic ut ibi ι6 Sexto nota illa pulchra uerba; Naturale quidem vitium est negibgi,quod comuniter possidetur&c in quo nota, quod segnius expe pediunt comna ista negotia plures. In tertio dicto nota quod res immobiles per se patent. Sic colligi vir hic ratio, quare pro rebus 3 im inobilibus non agitur ad exhibendum. Secundo nota, q) alii
prodest,nemini nocet,debet fieri Argum ad hoc st'. de aq. plut . arcial. 3. . item UaIUS,& infra de prox. fac cub.&supta de prec. imper. OG fer i. rescripta, dc lunt haec inarg. pro illa quaestione.quam no. 1upra detur fisi facultas. In quarto uicto, notat creditur iuratis; ocotas supra de fideiust . f. Secundo nota illa pulchra uerba. durum, Minnum anum est pompa rerum familiarium paupertatis deteger vilitatem,&imaidiae patere diuitias. Et sumit ex hoc arg. incomiotrarium m quaestione praefata. Item in hoc,& superiori proximo dicto,colligitur ratio, Quare inuecta in praedio rustico non sunt tacite obligata,ut supra locati l certi,quod per se patent, quia sancta rusticitas soluna contenta est ligoni us, nil habet occultum. Sectinuecta in predio urbano sunt tacite obligat ut supra in quib. cau-pig. tac. contrah. l. pen. quia si deberent obligari ex presse inquire-xentur, de sic inhumanum ,&durum esset. In quinto dicto notae
124쪽
quod nomina non diuiduntur,sed adiudicantur,quia sun t ipso imre diuisa,vi supra fana herc. ea,quae in princ. In sexto dicto nota administrator reipublicae potest transigere: quod dic, ut supra de trans l. praeses. In tota secunda parte collige unum notabile in vecsc.quod sit post parentum; nota ibi casum, in ciuo matrimonium astringitur metu pςnae regulariter co tra quod dic, ut supra de sponide verb.Οbia.Titio.sUMMARIUM. 'uarta parν regulariter suffieiι filio ex illa parte, quam erat babiturus ab in
ἰ-' Quinque sunt dicta huius inciae parum valent.Primo ΟΙ Η Ι b. dicitur,quod si decurio decesserit,ibia legitima, idest, debito bonorum subsidio filio relicto, Sc caetera bona sua rei iquit
extraneis haeredibus,uel filiabus nuptis con curialibus, quod filio, qui succedit in onus decurionatus est supplementum , ut habeat quartam partem totius patrimonii defuncti Secundo ibi. Asuuc&c.dicitur quod si cu rialis decessit,filiabus pluribusderelictisse inter quas una erat curiali nupta,alie secus,& filiae curiali seliqueridquartam totius patrimonij,reliquum patrimonium suum reliquarit alijs filiabus,vel extraneis hςredibus non curialibus in hoc casu. videtur, s) curia nil deberet habere, ex quo filia curiali nupta eradhaeres ut lupra l. i.* ad filiorum .dicitur tamen quod non obstat illaelex. Ab extraneis haeredibus vel filiabus non curialibus deducetu una quarta totiuS patrimonii,quae dabitur curiae e quarta autem, quae habet filia curialis nil deducatur,imo integram habebit: quiae subit onera curiae per maritum, Zc sic unam quartam habebi: filia curialis,aliam Curia: reliquae duae quartae inter alias filias,uel haeredes extraneos diuiduntur. Et quod dicit in filia curiali instituta iii quarta, idem liuelligas in casu primo eius.l. sicut filio curiali instituto in quarta,ut a cςteris heredibus alia quarta detrahatur,quc curiae assignetur. Tertio ibi, & hoc obseruari,dicitur quod haec su9t vera, siue qui decessit lacerit testamentum , siue non, sed ab intestato decessit, ut supra, si non successit solus curialis,vel filia curia, lis nupta curiali, habeat quartam partem, M aliam quartam ad minus habeat filius curialis, uel filia curiali nupta, quae siue ullo modo suetit ei relicta, siue minus quarta, ex patris substantia modis omnibus uolumus deputati, uel adimpleri. ln quarto ibi,.
nullo obstaculo&caetera, quasi repetitur quod dictum est in secundis, Disit iros ooste
125쪽
cundo dicto, dicitur enim, quod si decurio decedes reliquerit plazes ascendentes,vel descendentes heredes non curiales, inter quos crat unus cuti alis,qui habuit quartam,nihilominus ab illis non curialibus quarta deducetur, cu riete assignanda,non obstante supra LProx.F. ad filiorum,quae vult, ut ubi filius curialis iuccessit, vel filia curiali nupta, nil habeat, quia illud est verum,quado in totum successit. Quinto,& vltimo ibi. Et generaliter dicitur,quod semper filius curialis, vel filia nupta curiali ad minus debet habere quarta partem totius patrimonij defuncti, S curia habeat quartam, quoties alij fuerint haeredes in totum,ut supra eo. l. I.8 l. a. in princ. siue in reliquo patrimonio quarta curiali filio,vel filiae derelicta, ut hacl.& si cin duobus casibus Curia habet quartam. Quando successit non curialis. Et curialis, sed non in totum,& hoc dicit lex ista inma tilis. Nota quod licet regulariter sufficiat filio quarta pars illius partis,qua erat habiturus ab intestato, ut supra de in Off. testam. cuquaeritu Chic tamen filius curialis debet habere quatiam totius patrimonii,&sicut illa quarta, idest debitum bonoru subsidium a getur usque ad trientem,& 1 emissem, ut supra de inoff testa.auth. nouissima, ita ista quarta augetur usque ad dodratem totius patri
S. si qui s. Item nota, quod pro ista quarta habenda filius curialis agit,&: si nihil sit sibi relictum,ut dixi in tertio dicto; sed illa, que est
honorum subsidium,tunc demum agit ad 1iapplementum,cum ei quid est relictum,ut sta pra de inofflestam. l. sancimus. Tertio nota quod per omnia quantum ad hanc quartam similis est coditio extraneorum,dc filiorum,quia sit cui,ssi extraneus est haeres non curi, is,curia habet quartam,ut supra eod. l. i. sic ic filio existente haer de non curiali ut hic, in verbo, nullo obstaculo &c.& sic filio curiali existente haerede non habet quartam,ut l. pr .in prin. & f. ad filiorum,S sic,& extraneo curiali,Vt ea.l. in fin.
a m edietas ascendentium e II ribita des redemibus,s ρ contra. 3 Eatranti dicuntur qmncs,qui non sunt ascendentes nec desceηdentes: s illi etiam qui non sunt in poti Bassio qui ncn est cognatus vel cgnaras. 4 Rcs debcnt censeri ex ι ondisione primasi concilio non mutatur,nec rei natum Menit m tari. Haereditas
126쪽
3 editus dieitur titulus lucrativus liret insommoda in se babeat.
6 DOsaoneri titulus lucrativus propter onera matrimonis.
2 Origo nititimae in quibus maxime spectari debeat da qvibus autem finis pn quibus
I usq; ad. lucrativas&c. nota ad euidentiam, quod siliqua uocatur solidus,& quod iugatio vocatur possessio immobilis ciundus,vel domus. Vnde sippe cicos egi per virga, simia, canes, alibi ponitur protributo,quod praestatur pro re im mobibi, utinfra de agr. SI cecti unitates,&in pri in huius l.ordiens casum, praemittitur reginis,licet non sit in prin sed in uercCaeteri,S ab ista regula ponentur exceptiones. Dicitur ergo quod cum alienat aliquam iugationem, idest rem immobilem titulo lucrativo, quod ille in quem alien tur,debet soluere curiae pro re illa quatuor siliquas, ben E dixi de re immobili Vnde si curialis aliquod animal rationale, ut hominem, vel etiam irrationale,ut rem aliquam mobilem alienavit titulo lincrativo,dictas siliquas non soluet. Secundo ibi,& si curiales &c e cipit unum casium,quod si curialis alienet titulo lucrativo rem immobilem alicui de ascendentibus, vel descendentibus, ouod dicti ascendentes,vel descendentes non tenentur soluere,&est ratio duplex,quia his personis sub appellatione liberalitatis debitum natiwxale persoluitur. Et quia potius debiti solutio,quam muneris obligatio comprobatur quae non largientibus etiam dominis, i psis propinquitatis serie differuntur.Tertio ibi,nisi forte &c excipit alium, quod etiam si curialis donauit extraneo, idest non ascendenti, uel descendenti,cum ille extraneus sit decurio , non debet soluero di ctas siliquas, ex quo nouus possessor est curialis,quia cum personae
Conditio non mutetur Iec statum rei conuenit immutarian secuda parte ibi,lucrativas &c. ponuntur quinque casus,& ex primo dicto, quae res Videantur esse lucrarinae, S ita de quibus debet solui Onus dictarum s Iiquarum,& dicitur quod siue iure haereditario, siue fideicommissi,siue legati,siue donationis causa mortis, vel simpliciter res immobiles alicui acquiratur,dicitur titulus lucrativus. Secundo ibi,si non uel socii&c. Dicitui quod donatio propter mae pilas,vel dotis collatio,qua facit decurio pro filio, vel filia , uel alio descendenti,non est titulus lucratiuus,quia sunt iubiectae dictae res oneribus matrimo ni issicet ex pacto,uel maritus lucretur do tu, ves
Tot donationem,& socius,cum non lucrativus titulus res illa daeve in dotem, i donatae Propter nuptias,.non erunsi iubiectae grar
127쪽
maminibus siliquarum, quia cum tot; & tantis suis difficultatibus
matrimonium opprimatur, non debet aduentilijs cumulari ponderibus . Tertio ibi, res uero & dicitur,quod si decurio alienavit in me re nouo titulo i ucrativo, &si tenebar soluere dictas siliquas quod si ego alieno in alium titulo non lucrativo, quod res transi Cum onere suo,& emptor tenebitur soluere dictas siliquas,& aget contra me actione ex empto Quarto ibi ontra quoque&c. Dicitur contra, quod si decurso alienavit in me titulo non lucrativo, licet ego alienaverim titulo lucrativo, ille in quem alienavi dictas filiquas soluere non tenetur,& est ratio , quia ad primordium tituli Posterior formatur euentus- Quinto,& vltimo, nisi inrte& c. dicitur quod si res immobilis peruenit ad decurionem titulo non lucrativo & i pse alienavit titulo lucrativo in alium, quod ille nouus possessor debet soluere siliquas. In hoc enim casu, quia semel in personam cecidit, principalis,idest curialis,veterum titulorum nequaquam ratione perspecta,conditionem, & onus merebitur lu- Crativae, idest, soluat dictas siliquas, ad quem nuper peruenit titulo a lucrativo,& hoc dicit Nota in secundo dicto,quod naereditas ascedentium,est debita descendentibus ,&e contra concord. supra de codicill.L6.& F.de inoff. testam. nam,& si parentibus, in necessitate nemo liberalis existit concor isde adim. legata. sit rem,& ff. de 3 leg. a. l. unum ex familia in secundo dicto. In tertio dicto nota, extranei dicuntur omnes,qui non sunt ascendentes, nec descendetes,ut hic. Interdum qui non sunt in potestate,ut inst. de haer.quat.& diff. f. sui,& supra de rei unact.*.extraneu . Interdum,qui no est 4 cognatus,vel agnatus,Vt supra de iundot.l. fi. in prin. Item nota Pres debent censeri conditione prima, & si conditio non mutatur, nec rei statum conuenit immutari,&sic est arg. mulier Longin barda si agat pro laudo, debet agere cum auctoritate mundualdi,
alias iudiciali,& hanc quaestionem de facto habui,quia propter dignitatem hominis magis debent censeri res, quam perion ς qualitaS,arg.cΟ ntra. E de aedit. ed.l.iustissi Ine, Sc contra,quod potius de- hemus intueri rei qualitatem; nam filius familias miles, quo ad peculium Castrense loco patris habetur,non quo ad aduentilium, ut ff. id Maced l. a. infirLSI supra de epis&cler. l. i: si possideant fundum tributarium ratione rei,quam possidet, eos Privilegium s non eximit a tributis ut supra de episti. ijs. In secunda parte., nota quod haereditas dicitur titulus lucrativus ,.licet incommoda in se habeat,ut is manda. si haereditatem. In secundo dicto nota ciuodno debet quis maiori onere onerari cococisad L rhod.de iacti. nauis onus cum sim. Item nota,quod dos non est titulus lucrativus propter Onera matrimonij, quae Maritu* cogitur substinere, ut is - sotu.
128쪽
ωIu. matrimo.l.si cum dotem.*. si autem in sevissimo, facit supra de acti Sc oblig. & promissione ex permissione, cum simit ibi no &hic inglo. In tertio dicto nota quod qui sciuit non debuit certio
rari, dolus scienti non infertur,ut fide act. empl. l. I. & de trafacti statis. Secundo nota quod res transit cum onere tuo, quod dic,trista
8 pra de an non. I. I. In quarto dicto nota,de origine spectanda quos dae,ut ff. man. l. quod ii procurator in prin. & de nego. gessi POp nius in negotiis,& de Postvl. l. i.f.fi seruus,& de donat qui iri,quod, di potius obligationis Originem,quam actionis titulum intuemu ut F de fideiussi tutor.& de const petat. 3. in prin.Et circa hoc dic, Pin cotractibus, & quasi,& in delictis,& in pignoribus,& sententi j sintuemur initium,ut patet in L praeall. & ff. de pςn .l. I. oc supra qui ΕΟt. in pig.l. 2.& suprasent. rescin. non posse. I. I.de sententil. si praeses.l n pactis contrariis intuemur finem,& in ultimis uoIuntati bus ut supra de pinu.pacta nouissima,& in L pactus ne peteret,& supra de sacr. an. ecclecl. I.cum si mihin dubijs intuemur medium,& media uia eligitur,ut is si pars haer. pet.l.antiqui,&de neg.gest. l.Nesta' mus,& deIjs not.plene extrae de elech dudum.
I. ili' Nulli potest dari salariam de Peculio sine speciali Pria, lil. cipis uoluntate S sic nota ea sum, in quo Nolutas Primcipis necessaria est,quod dixi supra de iurifici.prohibitum,& no.dα speciali promissione. ff. de pecul. quam tuberonis.9. alia,S faciti E. iq.caut Sed Λ siquis.=.quaesitum.
Robr. Si curia relicta riuitate rus habitau -
sυ, MARIUM a Curialis non debetvecedere a curia nisi propter publieam utilitatem. ' I' Si curialis deseratciuitatera, Se transtulit incolatii. ι ιμι lo. suum in rus inhabitando aliquod praedium urbanum, siue rusticum, redire cogitur ad ciuitatem, praedio,in quo ha-2 bitabat,omisso. Nota curialis non debet recedere a curia, nisi peLPublicam utilitatem,ut supra de deduxion Iuli. curiales.
129쪽
,- ω Titius est origine capuanus, ic Incola 'Neapolita- UIII LU. nus, dieitur quod in utraque ciuitate debet subire munerased quid si simul inducantur,origo praeualet,ut E eod. l. li
s υ M M A R I U M. x . anumissus ex causa fideicomissest libertas rogati manumistimis', no rogatis. a Libertus sequitur domc ιum patroni.
Q re Peram rarili Planum est, quod hic dicitur, quod Ma-OI VL L IU Uillo. numissus ex cauta fideicommissi, sequitur domicilium rogati manumitti,non rogantis de manumittendo, dc hoc dicit in summa. Pone tamen sic . Titius secit haeredem Arethusam libertam Seiae, S rogauit ex causa fidei comissi,ut munum i iteres Sticum seruum meta, hic seruus manumissus sequitur domicilium Arethula,quod est idem,quod Seiae non Titi j,qui roI gauit,facit. Teo. t fili j. Nota manuntimis ex causa fidei c5missi est libertus rogati manumittentis,non rogantis,ut hic,& inst.de sing. a reb. per fideicom. relict.Lpen. cum simit. Item nota quod libertus sequitur domicilium patroni,vLiseo.l.assumptio.j.fin. S V M M A R I V M.
r Filius quantum ad bonores regulariter sequitur patris originem. a idem uero quo adflatum sequitur regulariter xxatrem. Fallit tamen in multis.
Γ l Hie mantum ad honores, & munera subeunda, filius se-T Ill b. qui tutoriginem Patris, non Matris , nisi in loco origianis matris habeat domicilium , quia tunc in eo loco etiam munera si ibibit, & nihilominus in loco originis Patris,M potior erit orii ginis causis,ut not. supra eo l. l. Et nota quod quantum ad honoretilius regulariter sequitur Patris Originem, ut hic Sc ff. eod. assum-sio S. filius,sicut & conditionem,ut supra dedecur. . exemplo, 6c sicut,cu simil. fallit. F eo.l. i.& in Praeall. titi de decurio. l. nati, Sc l. 2 eos cum sim. Item nota quo ad uatum sequitur filius regulariter matrem, ut supra de rei uend. partum, & infra de agr. 6c cens L ne diutius,cum simil. fallit in multis concor. ibi not. in l. ne diutius.
130쪽
x Originem propriasua uoluntate quis non immutat quidem,sed seu alia ratione. a Originem suam quoad quadam quare quis sequatur.3 Origo licet immutetur,mutatur domicὰιum,quod ex uoluntate constituitur.3 Originem propria sua uoluntate quis non im- .HAIUUm- mutat, ne dixi,sua uoluntate,nam interdum mutatur ratione matrimoni j,set Teod. l.fin.S. Idem referunt.Item a propter senatoriam dignitate, Vt Eeo. l. municipes. NOLPaliquis 1equ itur sua, vel paternam originem,ut lik,5 supra l. prox. Et quare quo ad quaedam sequitur quis suam Originem,dic plene, Ut nota 3 Teod. in glosis. magna. Item nota quod licet immutetur origo, mutatur domicilium,quod ex uoluntate constituitur, 3c deseruur, ut Teod.l.incola,& l placet,& l.domicilium,& de capti& posth reu.l. in bello. quod autem in liberis.sVM MARIUM. I . I cunera quando subire quis cogitur in duobus locis.
λ Idem dicitur hic,quod in prima lege licet prolixius.1V1 Lill L. Qui est originarius unius ciuitatis, si in alia ciuitate
constituerit domicilium,non poterit etiam per rescriptum eludere locum originis, quin in eo teneatur subire munera; sed in utrina que loco cogetur esse decuri si eligitur,dcalia munera ii re. Nota quod in duobus locis subire munera quis cogitur,ut hic& suprae l. I .& quaere ut ibi, sicut in duobus locis, quis potest habere domicilium,ut is eo. Llabe .
s UMMARIUM.1 Tomicilium qui mutat post impositam eo&ctoemaenetur tamen eam ibia soluere.
et Fritaegrum immunitatis a collectis alet tantam ad Diaras , non ad iam imposi lasaris id exprimatur .