[Liber Faceti docens mores hominum] (cum commento)

11쪽

hominum. pcipue iuuenum in iura leniriunt illo; quia cathone erat omissi iunciub viileo

13쪽

Eneca in libro de quatuor almiti

bus in capitulo de continentia St Semroma utiles inasiis blacctos et cffabilcs anaa et rcsos potius bobsecudantes. sequentes igitur hac autoritatam nocui cinus. si libellus pscias rothethorice siue multu ornate loquatur: scd duint. t ea que sunt di eda dicat. niuncipio cuius ut in aliis se 'iiciuntur pci ordinent in causa materialis.causa formalis.cincicias et malis.quis sit titulus et cui parie philosophie su ponitur. Causa citur materialis uue materia huius libri sunt mores hominu rccipuciuu clau3. noouidem omnes ed solum illi de quibus albo nullam cci inciati Otacin Lausa formalis est duplex.st,tractarus ti actandi fit, usa tractacus est modus diuisitius Diuiditur nassi iste liba in probentium et mactatum .probemiuinoipirhi cum nihil utilius) et tra clatus in ipit hicinum,ibilabs dco quid inti actatus continet tria capta ut postea dicetur.Sed forma narctandi cst modus pcedendi: qui e mancias et belrammi Iiuete ouus. Ditina urucia tum imid cenus metroia dccilat oum dcscriboeda vi Elii cauus in libro clacidos si seo tande usu nostro sic aboleuit ut quolibet ccncre diccndi unusquisq3 hoc metrox cerere via Lausim cinciens fuit quidam iecens parisius qui ut dicitur nominabatur dacavs.qui quandoq3 videbar scholares siue scholasticos suos imo

ribus desiere. nitebatur circa omnes mores 'dicta et documen/ta cathonis eos redarguta c. et quia plurics non poterat autoritate nin cathone reperire.que defcctui scholarium coaptaretur. et precipue pro statu ecclesie et inclast:mcditatus est documenta aggrcsarcomniaque sub eodem cathone in moribus Gliterant ptermissa: ouod et tandem perfecitar nomine suo sui opus nomiirauit. Lausannalis est ut cathone cum hoc libro intcllecto et incinorie commm

dato apud deum vel proximii siue nosmetipsos nunq; in moribus

vacillemus siue modo erremus quoquo ut si finaliter ad felicitate

Dei uenire vale amus.Tέtulus istius libri est Incip icthica morosi faceti. Et su*ponituribilosopbia morali moletem communirer describi facem si quidam liber metri us a magistro faccio editus loquens de prec iis moribus a camone in sua cibica obmissus. ait dicitur facetus perae bimologiam.quasi fauens cerui. ide pia

censim in diris in factis populo.

14쪽

siam morosi

Pila rerum notuisse modos et moribus,ti Suod minus exequi morosidogma carbois,

diu: VA cbo pro posse meo monitu rationis

tunici go rudi s sitientes pocula morum. duictontem poterinthaurire leporisodorum. M quom cum stuctu parit ortulus undio flores Aquibus indocti poterintexcerpere mores

scamor ponit probemtu sui libri. in quo peondit fierit a motus pira ad hoc opus pagendii dices sicnuni ego tacerus no videa ab id maiori, modi, utilitatis et maxime in iuuenil scire et cognoscae modos renis et ut rem in debitos et ordiaros mores viat iuuenis Ilibet nono

Dirus ab auctabo marone et acharitate conatus sumi posse inco gregare ea mo*documetaque morosus catho obmiserat. Lino

dico hoc Θteria adultos et intelli getes.seo; pter rude, nesciunt mores in eis plurii locis diathre Aa tales poterunt abs libro etrita cie mores di indiget sicut illi ci sunt indigens rosis fortis intrat ortu ad 3 extirpadu; volut hie doli. fili cu ego facetus innit no aluio no credo ali deesu ple utilius aluti huane.i. Dols)m nouus .i.cognouisse modos repet vii moriae ego suapte do hineo posse et solo monitu ronis illud Coogma cathonis morore et equitur minusio est de quo catho no loquituriergo rudes sitientes. id est volentcs habere pocula morum assint id est intcoaesula pi rudes et i orates poteriit haurireat est nubere hinc)id est abboc licitosontem id est ori. iacm:odorum leporis.id est eloquentie quoq3.id est certe bic ortulus id est libellus pari tot die tradit.vndlc5.id est ab omni pie.flores cunuctu.n quibus indocri. id est insipientes poterint id est valebunt cxcerpere id e ex trahere mores id est modestiam.

Omni hil abso deo sit prosi cui vel honoris

'Prinium regna deiqiicras in omnibus boris.

ut sic omne bonum tibiplenius aducietur. Quisquedie semitregnare deo,ci bibetur.

I incipit tractatus qui diuidit in tres press c sunt triast opitula Pimo em capta olim, terminat de his Q perti scdo his viri ei primo.Et in tercio de hisque aenet hibripi. riniti incipit hic.tu nihil absinico Scr in Dic. Rusticus est vere. Et terciti bic. A fumo stillate. In pino enicapso dctamina de quo dcui estra tam in primo capto bui alijs

15쪽

pedit ut omorrius iungantur.sed di ci o.Dicitem sic in bis qinor Mibib, mi Q cu ita sic nullum a sicuti siue modu nullus honor ponit esse a m deo debemus pinoicii ola: mo super onia urere re uinci .Lyadyssum qiillo babito tabcbimus diique piat haberi. Et*tunavi hunc mundi bebimus plenitudine honorii seruiendo deo et madatis ipsi'obediendo a dcunm seruit deo illere at xsperat in hoc mundo:qr quicqdride accidaticu au dat et scipiat tentaturisi ut iob d diccbatsubona suscepim duam diu.mala qm non sustineam'.dias dedit dias abstulit sicut dro placuit ita fini est: sit nomen dilabndictum construe cunihilono et ali diu abde plicui vel honoris nostr ebscd No. tu quo as β

moliam crede deum queni credis stralperat ora. Et quicquid ficias.quod ad piri specta thonoravi vicati. orgo debes cicdere nusolum dcum: dist priasus et ipsissius. illum et ora et no idola vel alias amaturas.et quiccio tu facias lacere di ter borem delet octas honorare coitas utcontinent conra crede solii.i. umicum esse et no pluitas: et ado ra u.iinitae illum que credis cile deum: et quicdd.i.q utillaciis honora illae,qs spectat ad ipsum. .sibi pandet

c., it cristes impendo choliorcia tacuiqMdponcntopircum inrerum:aut ea que ui copiresciis in transis in ecclesiasante cru, res et in alias res sacras Siri 'ti tu transis coram sacerdotibus et eius personis dignis: seniper tubωdchcs dicac quod bonum e et quoo ad laudem ipso p peritilabi Tonstrue.m labora decorare ecclamad pro et cle* dei id est sacerdot*.etocora pro tuoposse tra sum usq3scue tam ecciem sacerdotum.

Sacro concellosi quis sedctat moratur allegat aut cantet aut offeratini viam

amuli debet intrare inchoziasi cur facere uni demto. .velet turre olido deo aut catare aut abdo boni legere t Loricii quis.ialiquis sedet atque mora sacro concello.i inchoro:talis sua is cocciaturini pro nisi lecat out caninaut offerat.

2 uacito templa subis.recolas cursis ho natus

leae auicanta.vel strita indeptatus Tudaeo uiuaroitu ic inmotari. inrisis dati;sM.qres Ma

16쪽

m ' insceli de bladas. et id in eoen noturus aliud facere tamesere tiatare aut xposces fundere 7 .strue. 3cito subis

Prando deo semis, oscini sibi flecte. udomini solum eliquum teneas tibi recte

ri u dies da es in ecclo et seruis e comondo horas,raudato mulam nectere ambo genua: etsi semies bomib au potes salia cipim nectere unicu genu et reliquii nonccteresco deo tu octas ambo genua flectere onstrue.quando tu servis deo flecte sibi utrum g nu. Istpros necte homini folii.io estvincia genu et teneas reliqua recinio in non curuas aliud ginu

sitando sacerdoti cultum timulans ad mTmbabusinanibus quicquid agas famulare

Tuscias seruire sacerdoti in missa ambata mantho.et no vhuadeo otinet ' on qn ramular .i.seruis sacerdoti ad cultuare ioci astans.quicquid tu asas famulare.i seruias ambo iambus

memaum 3 o parere memento parcim . micis suavita longruus bonore fruciati

Tu deser obedies primo et Ristri me nab aciendonivium diu in ollateruabaoannabor oris.etb deo Pinittente ditasteri precepit L Loimniinmncae parci Qi.obediresse unam patin truo s. pri et an Luceris logeuus vita diei tu eris sic ruta bonore

Montactas atqs.cibi quod fieri minime visi Siccbristo placidus et amicus babeberecuiuis.

- ut 'cal, quod nolles tibi fieri:na sic mucto placebis brilio et nidi hominibus eris dilectus L constri: .mictfacias altis ominibus illud quod minime vis sim tibi.m babcbemio est bataberis. icio est talltci .placidus bristono e places et babeberis incbiiciamicus cuiuis.id est cuiam s

mis humilis mediante modo nimium fugiatur. Qui nimis est bumilis. hic stultus adesse putatur

θTu debes esse bumilis apud deum et botes.qinibit deo ethsininibus maris displicet supabia.Yci utatue m statuam adustuum debes sciuare auitatem codecent mo ossicio et stami.cerna tune apud tuos subditos.naallicripino tenae te pro molare sed viscrutici inferiorem.qr statim couerteretur in morimum naumzmmenim:qr nimia familiaritas pari prempturiostruetu. Sis hamilis i. implex mediante modo: qui himis est bumirbica uephtatur iussitas id calanitis.

17쪽

et lati priuatno nurus aut affabilis csse. Qui inni est priuatus eum vitare nectimorem es te sociabilis inter oes gentes: ius inaciter pares re inferiores tuos sed in hoc stat moderate.nam qn quis est,iniis stuatus: talis apter hoc statim aut despuit otios aut despicit ab elusna nimia familiaritas paritatemptu:utet cm est ' Lon.lu noli esse nimis uatus:aut nimis ambuis .ncce in vitare eum. η talis elissis iustiis. qui iustinefinaliter bereti Ipsius semen nunque panem sibi quaci

Tu dines cetuit':na bouillius redditia deo questremo qd suu stet de illo scribit in psalinomund vidi iustu derelictu nec semen ei'qt spane 'ion.rusis iustus sulpleqr dicitat.Odhere iustici finali nun*.pnoet viam senim ipsi'no queret unq3 panem sibi

striplicet ne fidem teneas. qui fidus habcturmupra multa vel bic Min celis statuetur

. Tu debes bre fidem' tam in iraritate triplisso erga deum tano creatorem tuu et ulu diligere sup te postea erga teipsun postponcndo bona passa tibimetipsi. postremo Maa yimu tuli non utraledendo in alid:questri Dccris sine dubio os distinim retributoti aut in hoc seculo aut in alio reddet ti bi incrccdc oportuna non. tu teneas fidem triplici iuncinerga deum ergaret pinet ei cap. optinum nam illed habetur sidus statuetur supra musta. itutde in hoc mundo aut in relis id in post istam ritam.

is celer ad quemvis sermonem percipiendummis piger ad quem o verba relata loquendu'

Zo,cniam curras. ad vindiciam pigritano Zid pacema peras. ad iurgia negradiens CSi tu otandisti alique nunque tibi sit animus, erus si us a Petscordia obaneas.sed si ab sieoffenderit aut malu aliud te: intularit:nunq3 deco vindicta qucras da illam os remauit 32 Lit podicciue mihi vindicta et ego retribui si simcisicam potes alicis litigantes ad hoc toto corde et opere festinar ohes sedis ab lineas te a loco iurgi et raui:q; sis causa litis.quia illubest maloae ossicium Lonstrue tu curras ad venia sed pigriteris id est tardum aeradas ad vindicta oesidestsestu suoru

18쪽

ore immo ondiis era et ridentem. G

Fibuet quia promentisaliquistibi

uore oles Haratus o faciendii ossius seruinuet Diacitui

tibi seruientali iurus premia ccum Hretinereo diu cures.sidiligis equum.

mi habeas aliquebolam lamulante et semientem fis lis Aridies reti iniceo sui

τῶ manebit apud te merces mercenaiij miri hin umrassosticis equitate statim redde semiclitibus Imue.si aliquis scarim tibi impro nocures e primi situ dilis sequum.io est iussi iuri Fς

Pinnispiritui noncredas.nam latetan is pnvem inquis apta simplexcito sanguis

linum,serutiis caueneis audias lacili in m

19쪽

Gemio breuis verusin tuo procoeat ab orem smendax anima malcvite priuat honore

eo uicilis cauere ne unco in scruione tuo us nuntia et ua omnia ne niendas repataris inibis tuis. M os incoa occidit uiniam suam propter mendacia et totaliter pruiat bolem ab inito norea Tonstrue. Sermo .id est loquela breuis. q, .pro G.vcrus procedat ab ore tuo.os menda Iriunt matri id est inique animul minis. nore vite

Risus ab ore tuo pius et rarus ideatur' ber crebros risus leuitas in corde notatur

ε Tu debes in rebus tuis ellic ictus et bilaris Ma ut scribi in mucibWs.animus gau saetatem florida facit.*us tristis e siccat ossa veΣctia no debes propter gaudissi aliquod ad immoderam risu3 mouebi. na qui immoderate aut muliebriter ioci statim stultus esse iudicaturitae ostriae. Risus vidcas ab orc pius et rarus.&mstas nota in corde per risus crebros id est nimis sepefactos.

erideas solus quia risus solius oris hi auus vel stultus reputatur in omnibus horis

MSi tu rideas caucasiae rideas solus. riam risus solius oris. i. unius solius bois reputatur esse prauus vrstultus in omni icilet me. Ne pro non ri deas solus.qr risus sollius oris reputatur omini horis ..i.in om iste esse. prauus Hi stultus.

Noctediem tuis tria sunt et berentia costis rimundus mundus curiosa caro. ferus hostis

kii debes ta di nocte cauere ne cadas in peccam. a 3 habratres inimicos Ino cessanti lcmptare. st,camcoria. huc mu dimet diabolui .et ioco stude ad resistendui eis si noniliare tria.. .irmi es sunt adberctia..i.adlucra. tuis costis. a.corpi tuo nocte ..i.e nocte: G. proci.die sc3. inudus iminudus .i .maculatus caro tria curiosa et hostis ferus .i.crudelis indesinerita

cc et quicquid eis alpendet odisse iuberis Hilduccum Vides hcc preter amare teneris σῖbbst restilenduirit inimicis tu debes cauere ne ponas omn mi animi in histri murina liquo illo*.' odio habeas quicquid depcdet ex talibus.Omne vero residui q6 no depen to his ni o es amare 4 Bostrue tu iuberis. θ pcipi cris

Lelum. mors. orcus et quicquid et enim pollini

20쪽

nute tu mentis quocunm meas oculos sint.

Dii strualida in ne cadas inicina tu debes spire tria ora octilostve nientis.1 G gaudia para si . niorte ruam. idolores inferni namentoria bouiriss cst clausa vitandi plurima mala ioco ista nunq; re pretercant monstrue cclum .i. gaudia para si mors naa.οδ inside dolorcs inferni. et quicquid ista tria possint pro te sint ante oculos tu mentis quocunq3 meas id est ambulas

inuiosis qui lacris quid eris. senapam orcis. Sic minus atm minus peccatis subuceris

Sili si tu vis cauere a peccatis tu debes mcditari qui tu es quia tu es unum corpus subicinam infinitis miscrus quid fueris nam tu fuisti ex ute patris r matris una res fetidissima et abominabilis do cris nam cris esca stres preparata crinibus.que si sideresseruabiit te a pparatae multota oclicto* monstrue.m cris sanes non linbsis.qui fueris.quid ais tu iubil Tis '.i.subiectas eris. sic minus atm minus peccatis

itibi coligent aliquid promittar sanctis in olue libens ne te feriat vindicta tonantis

vi tu es in aliqua socicta te scivi insulantatis N alterius rei.et ad crcleuandumpnautis oco aliquid urcius scris .caue ne defici/os ad reddendii iub/ῖ, promisisti ne deicitus ali dubi cot in rat Icostrae si coli crit id cst siluenmt tibi promittere ob id scis tu libes .id est volens solue illud fomisisti ne pro vino.vtvin dicta ronantis idii dei no striat id est non percutiat te.

Quere neccs Liria sed non cumulare labora.

Sed cumules ubi suprcinis eris in bora

Hopter petua suum fuit odenatus ada pro se et suis.dice minoidia sudore vultus tui vcsceris panemo. rc. 0 post vera sunt m debes laborare o iste debito ad habendii illud'Scit tibi iactanti .seo hoc a limo' nemine tedas nec ovarus dicaris mcd si cumulare velis cunnila bona spualia delemosinas orones et ieiunia II onos me.m'renccaria. i. res iactarias sed no labora cumularcl) dico gregare bona is alia sed cumulcMid est cogi caesi ubi id e injllo loco in quo statums.i. ordinatus eri in suprema Dorda a fine viae. Asura rorum .prcdonum . presbiterorum. Castigatorum. mimorum. canonicorum

tam vel viduam neducas. his quia dantur. Noe male quesite. que iustius annibilantur

tu vis habere v rcm caue ne accinias filias hominum se quentium so usurariorum latronum presbiterorum . nec mamilloripit qui propter Madcinctitassi cinnipi ninnia in publico.