장음표시 사용
481쪽
FI. THEODOSII MAGNI. 154sevocatum esse aliqui asserunt, eumque a Serena Stiliconis conjuge et Theodosii ex fratre nepte ad eum esse deductum ac Stiliconis tutelae commissum. His rebus ita compositis Theodosius aqua intercute VII Kal. Febr. do nocte, cum ipse mane ludis circensibus interfuisset, obiit aetatis anno non M. ut vult Socrates, sed M. imperii vero 17. Victor, Prosper, urcellinus Corpus ejus magna
pompa Constantinopolim translatum ibique sepultum est. Non alius imperator aut plura aut dissiciliora bella sortius auscepit, consecit celerius et gloriosius, ut dubitari possit, fortior fuerit, an felicior. o sibi sed aliis vincebat: oppressorum regum defensor simul et strenuissimus, et integerrimus. Vir animo rerum omnium capaci, quique, ut nomen ipsum indicabat, ad totius orbis bonum et pacem divino quodam munere concessus Videretur. Ad haec
Christianae religionis pietate insignis, perpetua belli consuetudine nihilum esseratus, in omnes ossiciosus, imperatorum nulli secundus, si ad ceteras virtutes in iracundia moderatio accessisset.
482쪽
Hurus Orationis auctor est Latinus Pacatus Drepanius, non Italus, aut Siculus, ut ineme quidam suspicantur, ea natione Gallus, ut upparet ex Haieg. cap. 24. ' Unde igitur ordiar. inqnit Pacatus, nisi a tuis mea Gallia malis' Patria Burdegalensis nit, ut Elias inetus in Ausonium notat ex Paneg. cap. II. ubi idem Pacares Transalpinum se dicit, et ex ultimo Galliarum recessu: in littus, inquit, oceani cadentem excipit solem, ac deficientibus terris sociale miscetur lamentum. Praeterea fuit ei cum Ansonio Burdegalensi magna sumiliaritas, qui eum Proconsulem non uno in loco appellat, ipsiquo nonnulla voscula, ut Epigrammata, Ludum Sapientum, Technops uion, et Grammaticomastigem inscripsit. Eundem eximium po tam appellat Idyll. vi I. Tamen utrum idem fuerit cum eo, cujus extant Psalmi Hymnique aliquot ac alia carmina, et in iis Epistola Elegiaca ad Augustodunensem episcopum, dubitat idem Elias Vinetus in Ausonium. oster vero Petrus Franciscus Chimetius in Paulino illustrato negat hunc acatum nostrum eundem suisse atque is, qui ad Uranium scribens S. Paulini vitam Vincta numeris oratione scripturum se receperat. Sed hunc Pacatum nostro tribus et quadraginta annis juniorem ait ad quem Symmachus mittit Epistolam 12. lib. VIII et p. 58. et 69.
Pronuntiatus est hic Panegyricus an Christi CCCXCI. secundum Haloandri rationes ad Kal. Septembr. ut tradit Marcellinus Comes Romae, quo relatam demaximo tyranno victoriam gratulatum e Gallia missus erat coram imperatore, quem compellare praesentem Videtur ;SPectante Senatu, ut ipse ait Panegyrici hujus initio.
483쪽
LATINU DRiPANiu PACATUS, Vel ut Vulgo Bum n minant, Latinus acatus Drepanius, Gallas natione fuit, sicut Ipse semel iterumque in oratione sun Indicat. Quam habuerit patriam, observare memni ex unico Sidonio, qui eum itiobrigem appellat, pilat. Vt Ii. D. Scaligero eat Aginnates, in Ausonianis Lectionibus et nempe quoniam Aginnum caput Νitiobrigum, quemadmodum Savaro docet ad Sidonium, et Scaliger Ausonianarum Lectionum II. I0.
Fuit igitur ex Aquitania oriundus, quia itiobriges in illa
sunt provincia Patre nominis ejusdem genitus Vi uir. Hinc enim credo esse, quod ab Ausonio voeatur 'filiusζin titulo Epistolae, quam suis Epigrammatis praefinit. Animum habuit bonis artibus ac literis instructum probeque oXercitum praeterea pium, ac fortassis a religione Christiana non omnino alienum. Ita enim consuetudo ista imdicare videtur, cujus mentionom facit in orationis ausa capite vigesimo et primo Quam Christianis potissimum fuisse usitatam ac solennem accurate diligenterque Savaro docet. Ex disciplinis artibusque maxime oesin amavit, ut vel ex Panegyrico illius conjectari potest. Nam in eo et formulis phrasibusque veterum metarum, maxime Viivili non raro utitur, et sabulas eorum inmmct inque passim inserit, et per universum poetico ingenio or tionem oreat. Immo aperto hoc Ausonius testatur in prae-
484쪽
satione antea laudata, ubi eum cunctis aliis poetis, Maron. oepto, praeserti Ita enim canit: Eum Pluris aciunt novem sorores Quam cunctos alios, Marone demto. Quanto praeditus fuerit judicio, vel ex eo scire licet, quod Ausonius non alium judicem libentius in carminibus suis censendis adhibuerit, nullius sententiam religiosius --
servaveri Extat de ea re Epistola Ausonii ad Pacatnm IdyIL XII praefixa, ubi ita scribit Sed mihi apud alios
pro laboris modulo laudem non posse procedere, quam tamen si tu indulseris ut ait Asranius in Thaide majorem Iaudem quam laborem invenio. Et mox 'Si probantur, tu sacies, ut sint aliquid. Item in alia Epistola praefixa Ludo Septem Sapientum:
Nam primum est meruisse tuum Pacate, savorem,
Proxima defensi cura pudoris erit. Qua etiam in Epistola 'doctnm virum eum appellat. Idem in Praelatione Epigrammatum epoti aequat, cui C tullus dono dedit libellum suum. Scripsit sine dubio non pauca, sed ex iis nihil praeter unum Panegyricum, quod sciam, nobis temporum injuria reliquum secit. Suspicatur quidem Acidalius etiam alios ex Panegyricis illius esset verum mihi auum hoc judicium non probat. Istum, de quo sermo nobis est, paulo post triumphum Theodosii de Μaximo tyranno Romae in frequenti senatu dixit. Causa fuit admiratio virtutum Theodosii, quas ipsum ab ultimo
Galliarum recessu, sicut ipse loquitur, excivit occasionem et materiam victoria Impieratoris de tyranno urbsque liberata praebuerunt. Porro in oratione ipsa tam elegans, tum bonus est, ut Plinio excepto, in hoc genere nullum ei Praeseram. Et sentiunt mecum plerique viri docti, e quibus nominatim hic Scaligerum et Livineium et Dempsterum compellare possum, qui omnes moridum. eloquentem. minime spernendum; orationem ejus nobilissimam. immo ina etiam atque altera Ciceronis permutandam judicant.' monores gessit praeter alios, quos nominatim
485쪽
LATINI PAcATI. I ius ignoramus, Proconsulatum. Igitur ubique ab Ausonio proconsu appellatur. Et sorte ob orationem auam illam consecutus est a Theodosio in patria sua dignitatem. Am citia cum Ausonio etiam Symmachum praesectum urbis et consulem ordinarium complexus est; qui etiam lamas ad eum scripsit Epistolas, quae et hodie inter ejus reliquas supersunt. Intelligimusque ex iis etiam Leontium, Olympiumque habuisse inter amicos. Quanquam Ep. IX. 68. nescio quam ejus pertinaciam in ira adversum amicos etiam servanda prodere Symmachus videatur. Floruit, quemadmodum jam ex praedictis constat, Theodosii Magni, Valentini, et Honorii temporibus. Vixit autem, ut opinor, maxime in Patria certo redeundi illuc absoluta
oratione animum habuisse, ipse satis ostendit, et nomnihil literae ad ipsum ab amicis scripta indicare videmtur. Quin et Sidonius eum velut singulare itiobru:umomamentum, eruditionisque ac elegantis exemplum commendat. Quamdiu vixerit, quandove mortuus sit non constat ad Sidonii aetatem tamen non pertinuit. Fuit et alius Pacatus Alexandrinus grammaticus, cujus mentionem sacit Suidas Quemadmodum et alius Drepanius cognomento Florus, hymnographus Sed ii nil ad nostrum hunc
486쪽
IN Exordio eum inita sibi dieenti metum afferant, tum inprimis ommoveri se ait, nod eoram imperatore, oram senatu Romae, homo Gathia dieat Meedere se tamen ad Iaudandum Theodosium et quia longo Ioe rum intervallo eam ob rem Romam venerit; et quia laudandi prineipis nulla incumbit necessitas.
Distributio videtur haec esse: I. Vita Theodosii privata. II. Vita ejusdem publiea landatur. I. Pans. Theodosius dissicillimis temporibus ideo a Gratiano in imperii
societatem asciscitur, ut inelinantem in praeeeps rempublieam austineat, eap. II. on alinm eligendum fuisse declarant, ejus patria, cap. IV. PR-renti vietoriae, domns splendor, cap. V. formae praestantia, cap. L. et integra et matura imperio, eap. II. A fortuna donia transit ad animi dotes. Usus belli quo puer jam fingebatur ad imperium, eap. VIII. Tea praeelare in bello gestae, eap. . modestia in remsando imperio, P. R. in eodem administrando, minuendisque palatinis sumtibus frugalitas, in sanciendis legibus providentia, cap. III in iis, quibus committeret arcana, quos promoveret ad magistratus, seligendis prudentia, eap. v. egregia in amicos fides, eap. XVI. in exequendia promissis religio, eap. Tvu ergueos, quorum ambitioni pro magistratuum paueitate facere satis non poterat, sinenlaris humanitas commendatur, cap. xx.
II PAM. De publieis ejus virtutibus. Quam bonus et eivilis in admitte dis ad se omnibus, in eorum querelis audiendis, cap. XXI. De vultu non minus hostibus, quam ivibns notns. emorantur ejus victoriae de Gothia, Hunnis, Saracenis, Scythis, Albanis, et Persis, eap. XLI. In extremam Galliarum partem cum exercitu progreditur adversus Μaximum Galliae tyrannum, muliarum legionum desectione, cap. XIII. quinquennii impunitate inflatum, peremto Gratiano in Gallia caedibus, rapinis, et omni gener. crudelitatis grassantem, cap. XIV. on sine divino auxilio factum, ut tyrannus ille foedus eum Theodosio utenmque initum violaret, eaP. xxx ut Theodosii adventum sustinere non potuerit, eap. XXXI. ut ad Aseiam Dj0jtjgsui QOO le
487쪽
r fluvium susus ae plane deletus sit, eap. xxxri ut arcellini pariter exeriseitus profligatus ait, cap. xxxv. Theodosius abjicienti arma vitam condonat, eap. XXXVI. Haemonam ingreditur victor et quanto populorum concursu, eap. XXVII. aximus quo fugiat incertus, Aquileiaras ineludit, eap. XXV II. Hue eum exercitu mira celeritate convolat Theod sius, eap. XXIX. singulas imperatoris virtutes in hujus triumphi partem venisse, inprimis felicitatem qua saetum eatis Maximus voluntaria neee turpiorem, qualis sceleri debebatur, mortem non effugerit, cap. L. ut spoliatus regiis ornamentis ad Theodosii pedes aptivus adductus, cap. xLIII. ut statim ab Imperatoris conspeetu abdnetus eo inscio peremtus sit, eap. XLIV. futurus posteris Indicati tyrannidis exemplum. Laudatur anmma victoris clementia, cap. LV. Cinnae, Syllae,marii, Caesaris dissimilis, cap. LVI. Theodosii in urbem ingressus Leges ab eo sapienter
In fine, postremum sibi gratulatnr, quod tantarnm rerum testis futurus Gal- lia Romam venerit. Quanta alacritate excipiendus sit a suis civibus, ea quae ibi viderit narratiirus, qua auditoriam frequentia typandus, et quam multa poetis et oratoribus suppeditatum argumenta scribendi.
CAP. I. I. SI quis unquam fuit, Imperator Auguste, qui te praesente dicturus jure trepidaverit, eum profecto me esse et ipse futuro, et iis, qui consilium tuum participant
videri posse video. 2. Illum cum te semper ultra omnes retro Principes laudari oportuerit, nunc Porro ultra, quam alias, praedicatus es, in ea urbe conveniat dicendo celebrarid cujus et libertatem armatus asseruisti, et auxisti dignitatem togatus quo tandem modo consequi majestatem utriusque vestrum oratione mea potero hoc praecipue
plerique scripti DrepanΙ, litera finali majuscilla, pro Drepanii, uti vettoeonsueverunt, legit Schefferus , CAP. I. I Variant libri veti quidam, ore ιν Maseriι quidam dure ut Pith. eod. quod fortasse non male. Alii tre, sed ut puto, nihil mutandum, nam Laeliis fuit mutatio ex prima syllaba is trepidaureis in ire vel jure. Putean tre eodd. Scheffer et Guelph. dicturus ante trepidaverit at vett. ι
codex Seheriri; et iis Guelph. ooe togaeus deest in Guelph. Edd.
intra Diae J trepidamerid In Pithoe armatiisJ Nempe vieto, caesoque ano codie est, dure trepidaverit in maximo tyranno. rigatusJId est, Bertiniensi, in re ereputaverit; in aliis, sapientissimis legibus.
488쪽
IM LATINI AOATI in tempore, quo ambo ita mutuo crevistis, ut neo in Remi adhuc major, nec illa felicior. 8. Huc accedit auditor smnatus cui cum dissicile ait pro amore, quo in te praeditus est, de to satis fieri tum dissicilius, pro ingenita atque haereditaria' orandi saevitate, non esse fastidio rudem hunc et incultum Transalpini sermonis horrorem praesertim cum absurdae sinistraeque jactantiae possit videri, his o
tentare acundiam, quam de eorum sonte manantem in nostros usque usus derivatio sera traduxit. 4. Quibus equidem cogitatis adeo solicitor, ut non eos tantum hodie arbitrer interesse, quos emo, sed assistere obversarique dictum Catone ipsos, et Tullios, et Hortensios, omne que illos oratores putem, qui me in posteris auia ' audiunt.
5. Ita multiplici circumventus metu, quasi parum habeam timere video, quod timeam
Propter malam e quam a m oribus auem fac viam, di inius eae vi impolita e imperfecta Aominia trans διμε nati oratio non ιaedio sit, atque adeo
Quod quidem ita me erueiat, ut a Mueti pro gentea eodd. Sehes Laxe Sehonhov. Guelph. et Putean moria, genua, ut eori. Acidat atque adeo Aereduaria c.Sehonhov. quam de Deo mRhenan. l. veti et Glielph. de eorum ori Acidal. Pro us , nonnulli Aa ι .- Edd. ante Livin observarique; Guelph. aliique eodd. obversarique, uti ori Livin et Midia. Ἀ-- J Daniel arbitrabatur tenuinum magis arudiarat 'iret. mune Iocum varie tentarunt. Bongarsius scribit, sis quod imeam. Probat emendationem hane Gruterus Lipsius, μοι quod timeam. Aeidalius et Livineius geminant τὸ uidere, et alterum ad auditores,
alterum ad oratores veteres reserunt. Fortasse simplicior emendatis esset, a prius quod extingueremus, locumque scriberemus ita, quaa parum Meam timere, vide quod timeam. Eleganter erte illud habere et videre sibi opponerentur, senausque esset, non tantum timoria causas se habere in magnitudine Prineipis, amore senatus, infirmitate sua, sed et aceedera alias ex eona et non eorum modo, qui praesentes sunt, sed illorum quoque, quos velut Pra sentes oeulis suis obversari fingebat. Sehesser. Videmoti Varr. quod vides Vet. Putean et Vat.
ambo I Roma et Theodosios. dendum visum est ex Livineio et atque haereditaria Pan aliis est, Balduino. Sensus vero est, quasivique adeo Ainreditaria non satis timoris incutiant, quae edi In materia avis Quasi hodie in sanin ob oculos, nempe senatus et posteris suis reviviseentes huic meae imperator occurrunt praeterea aliae orationi eoram intersint timoris ausae, nempe veterum ra
489쪽
PANEGYRIOUS II. 2. 567 CAP. II. I. Quid ergo novusne me Pavor, et inopina
trepidatio in ipso dicendi tempore deprehendit Mihi
vero ii omnes, quibus altrinsecus ciactor, aestus diu ante meditati, longeque prospecti sunt. Sed cum admiratione virtutum tuarum ab ultimo Galliarum recessu, qua littus oceani cadentem excipit solem, et deficientibus terris sociale miscetur clementum, ad contuendum te adorandumque properassem, ut bona quae nuribus ceperam, etiam visu
usurparem, timui, fateor, pii laboris ossicium impia tacitu vitate corrumpere. 2. Ita dum obsequio interpretor impudentiam. dum in eundem hominem non puto convenire gaudium et silentium duas res diversisAirgas junxi, metum et temeritatem. Quin et illud me impulit ad dicendum, quod ut dicerem, nullus adigebat non enim jam eoacta laudatio, et expressae metu Voces Periculum sile etsi redimunt. 8. Fuerit, abieritque tristis illa facundiae ancillantis necessitas, cum trucem dominum, nurus omnes plausuum publicorum ventosa popularitate captantem, mendax assentatio titillabat cum gratias agebant dolentes, et tyrannum non praedicasse tyrannidis accusatio vocabatur. 4. Nunc par dicendi tacendique libertas, et quam
Repenianua minis inuarit. Mitraqua ex parete. Et extremis terris ringitur Mantis, ad te videndum, Φα Sie dum obsequiti nomine exeus impudentiam. Quod es in stlantio. Cum improbi assentatores palpam ferocem imperviorem publicos p-inam ambitione aucupantem. CAP. ix. I Guelph. quo situs ' Pii laboris seium rate indvbis legondiimenn omnibus edd. adeo ut mirer substituisse Livineium, timui fateor laboriso iam ipsa tacitumniae eorrumpere. Orui. ipsius pro trierpretor, seribit intersero Aeidat faeit, dum obsequium interpretor impudentia. Livineius retinet, eum omnibus vetustis, primam lecti illudque interpretor, ait, idem esse aes excuso. Omnes edd. habent gratias eodex Sehessori gratia unda illo Maisa. Insero omissam vocem, par dicenia taeendique, vel par arandi
490쪽
promtum laudare Principem tam tutum siluisse do Principe Libet igitur redditam posuiminio securitatem Imquendo experiri libet, inquam, quia neminem magis lau
dari Imperatorem decet, quam quem minus necesse est.
CAP. III. I. De te igitur mihi sermonis hujus auspicium erit ille felicitatis publicae auspex dies, qui te primus inauguravit imperio. .mam ut divinis rebus operante'
in eam coeli plagam ora convertimus,' a qua lucis exodidium est; si ego Vota verborum, quae olim nuncuPaveram,
aciuturus, id oratione mea tempus arripiam, quo Romana lux coepit. 3. Iacebat innumerabilibus malis aegra, HI potius dixerim, exanimata respublica,' barbaris nationibus Romano nomini, velut quodam diluvio, supersusis. 4. Sed parcam ' replicare causas, et placatum vvlitum offendere :
Mered uae Acidal. Sic editi veti nani medii aevi omiserant vocem -- di. as inversa voce, disenda taeendique. Ortit par taeendi disendique Exe. Sehonhov. par disendi tacendique et Putean. CAP. 3II. I De igitur . . . umetum ille ed. Cellar ex ori Sehesseri, quia verbum eris abesset a cod. Sellen.-2 Vetus eod. Jurati, oratione in ea. on, tempus a iam edd. vett. l. apiriam Balduinus. Perperam; nam ameere etiam in bonam partem accipi scimus Mures aspiciam legit etiam Acidal. probant Sehem tempus arrimam Exe Sehonhov. tempus aarteiam eod. Sehest. - Vett edd. par ausa, replicare ausas Baldnin cori pacatum ulcus p AEidalius fecit, par eam et vuιnus; et cod. Jureti cod. Scheae pas eam remicare, ut cori Juretus. laevium vulgus edd. vett. p. laus eodd. Bong et Balo.
ronum, Domitianorumque tempora nos adorare, quod innotuerit ad Ori- De te igituri Pnlmannus legit, entis regionem precari sed et pleriis derigvur mihi hujus sermonia invium ne affectatione aliquando et emi-sue, ὁ . Ita etiam Ant. Sehonhovius tia adorandi, ad solis ortum labia vi- ex veteri eodice bratis.' Dies, qui te primuri Dies no ' Manimata respubliea DA Germa- Theodosius a Gratiano primum ad is, Gothis, Seythisque gravissime imperii societatem est asellus, fuit vexata.d imus quartus vicinata Socratem ' Sed paream Id est, sed a ti-xvix. AEM. Februarii anni Christi pervestigandis tot malorum 27s. causis. Infra, cap. I. 'paream a mira eonvertimuri Fuit hae olim canum caeleste rimari. paganornm itidem et Christianorum P Mearum uis Alii lε- consuetudo, ut ad orientem solam sunt Macatum laus, ut dicat nolle ae eonversi preees suas funderent. Ter vulnus illud imperii jam sanatiun re