Lucanus

51쪽

Α rctior euboiou qiue Calcida verberat unda. H iebasere rates gentinae,classis paratasE xcepere manus, trestocti in littora bello H leprimum rubuit ciuilisanguine Nereus. C aetera ductis abissummis spoliata carinis, V e pagasea ratis peteret cum Phasidos undas, C yaneas tellus mugit in aequora cautes,

R apta puppe minor Abdiicia est montibus Argo. V duas percussit pontum Symplegas inanem,

E estatura redirutam Phoebum urgere monebae Non idem eoi color aetheris, albari nondum

Lux rubet, Is mas propioribus eripit Wisis, Eliam fletas habet loci iuniplaustra bοοωI n faciem puri redeunt languentia cogi, Μ diores ' latent stellae, caἶdunis refugit

I ucifer ipse diem,pelagus iam Magne tenebas Non ea fata ferens, qiue,cum super aequora toto P raedonem sequerere mari,iasbara triumphis Destituit fortuna tuis uni coniuge pulsus E e natis,tores, trahens in bella penates, V adis adhuc ingens populis comitantibus exul. Qiueritur indignae sedes longinqua ruinae. N on quia tesuperipatrio priuere sepulchro

M aluerint,pbariae Dusis damnatur arenae, P dratur besperariprocul hoc ut in orbe remoto

A foondat fortuna nefas,romanos tellus Immaeulata susseruetur sanguine Magni.

52쪽

M.ANNEI LUC ANICI VILIS BELLI LIBER TERTIUS. Ropulit ut classem uilis cedentibus austerr Incumbeus,messiun prates transere profundum, o mitis in romos spectabat nausta fluctus, S Olus ab hesperia non flexit Iumina terra M agnus, dum patrios portus dum littora nunquam A d usus reditur uos,ressumas cucumen

N ubibus,s dubios cernit uanescere montes.

I iide soporifero cesserunt languidasomno Membra ducis, iri tum plena horroris imago V is caput moestum per hiantes Iulia terras T Ollere,oacemfofιrialis flare sepulchro. Sedibus elisus,campo);ccpul a piorum,

Ad stygias inquit tenebras,manes, nocentes P ost bellum ciuile trahor.uidi se tenentes E umenidas quererent quas uestris lampadas armis. P raparat innumeras puppes Ainerontis adusti P ortitoriis multas Iarantur tarnaea poenas. V ia operi cunctae dextra properante μrores

S ufficiniis silant rumpentes flamina parcas.

Coniuge me Ietos dinisti Magne triumphos, F ortuna est mutum toris emperq; potentes D etrahere in claὰem 'to damnata maritos.

En nupsit tepido pelire Cornelia busto. Η mea illa tuis per bella,per aequora stiguis, dis

53쪽

LVC.D una non securos liceat mili rumpere somnos. E e titillum uesbo uamumst tempus amori,S ed teneat, Caeseret; dies,o Iulia noctes. M e non lethaeae convix oblinia ripae 1 inmemorem fecere tui,regesa uentum P e fere sequi.ueniam te bella gerente In medias acres,nunquam tibi Magne per umbras, P e meos manes generum non osse licebit.

A Ucludis frustraferro tua pignora,bellum T e 'ciet ciuile meum foteu,refugit V mbra per amplexus trepidi delapsa mariti.

I Ile Dei quamuis cladem, maritas minentur,m aior in arma ruit certa cum mente malorum.

E cquid ait uani terremur imagine uisus A ut nihil elisiensius animis a morte relictium, Λ ut mors ipse iubilaum iam pronus in undas I bat,s igniferi tantum demerserat orbis, Quantum deesse; olet lunae,seu plenafutura est, S eu iam plena fuit.tunc obtulit bostita tellus P uppibus accesus 'ciles,legere rudenita,E tposto remis petierunt littora malo.

C aesar ut emissas uenti rapuere carinas,

Λ Noonditri fretum clastes, o littore solas D ux fletit hesperio, non illam gloria pu i L aetificat Magni,queritur quod tum per aequor T erga ferant hostes,nes enim iam si fiat ulla

P Matitifortuna uiro,nec uincere tanti,

ut bellum differret, erantum pectore curas E xpulit armorum,pacque intentus agebat,inio modo uanos popκli conciret amores

54쪽

LIB. II. G norus, ctirarum causas summa fauoris Annona momentu trahi namque allerit urbes S olus fames, iturque metus, cumsegne pol tes V ulgus ditantinescit pubes ieiuna timere. C urio sicaniis transiendere iustus in urbes, Q ua mare tellurem subitis aut obruit undis,

A ut scidit, e mediasserit stibi littora ferras. V is illic ingens pelagi, si pers laborant

Α equora,ne rupti repetant confinia montes,

B et laei ardoas etiam sparguntur in oras. V trisy frugiferis est infula nobilis suis,Nee plus besteriam longinquis messibus ume,

N ee romana magis complerunt horrea terrae.

V bere uia glebaesuperat cessantibus austris C um medium nubes borea cogente sub taeni Effusis magnum Libye tulit imbribus annum. H aecubifuntprouisa duectune amiua uictor Non armata trahens,led pacis habentia uultum Tectaperetpatris,pro si remeasset in urbem, GHlorum tantum populis,arcto, subacta, mus eriem rerum longa praemittere pompa, in as potuit bellis es,ut uincula Rheno, o oeanoque duret,celsos ut Gallia currus N obilis, lauis sequeretur mixta Britannis. P redidit o qualem unicendo plura triumphum. N on illum laetis uadentem ciuibus urbes, S ed tacitae uidere metumon constitie usquam O bula turba duci,gaudet tamen esse timoriae am magno populis, et se nec mallet amaruI emzi; ita praecipitessuperauerat Anxuris ardes,

d iii

55쪽

IU C. E t qua pontino uia diuidit uda paludes, ininsublime nemus,sicythise qua re a Dianae. mraque iter est Iariis adsiummam fi cibus Albam,

E Meda de rupe procul iam consticis urbem, A rctoi toto non uisam tempore belli, M iratus suae silc Bur moenia Romae. Τ e ne Deumsedes non ullo Marte coacti D eseruere uiri pro qua pugnabitur urbeφD ii melius, quod non latias eous in oras N unefuror incubuit, neeiuncto sarmata ueloe P annonio,iacis putes admixtus habenti Tam pauidum sibi Roma ducem,Drtuna pepercit, Quod bellum ciuile Diruste 'tur, o urbem A ttonitam terroresubit. namque ignibus diris C reditur ut captae rapturus mamia Romae, S parsurusq; Deos fuit baee mensura timoris, V ellepntane quodcunque potest,non ominafesta,N onfictas laetos uocessimulare tumultu, V di odisse uacat. Phoebea palatia complet Turba parum, nullo oogendi iure Senatus E latebris educta suis,non missule sacrae F userunt sedes,non prorima lege potestas P raetor adest,uacuaeq; loco respeτe Curules, o milia Caesar erat,priuatae euria uocis T estis adest sedere patres oensire parati,

S i regnum, si templa sibi uulum, Senatus

E xilium petat.melius,quod plura iubere E rubi ιidquam Roma tutamen erit in iram V iribus an possent ob istere iura per unum L ibertas experta uirum,pugnaque Metillus

56쪽

LIB. III Vt ijdet ingenti faturnia tempti reuelli M ole, rapit gregils,esCUaris agmina rumpens,

A ntefores non dum referatae constitit aedis. V sque adeostusfernum, mortem, timere Auri nescit amor,pereunt discrimine nullo

Admisse legesIedpars uilissima rerum C ertamen mouistis opes,probibens, rapina

V ictoreni clara testatur uoce tribunus,

N on nisi per nos, uni uobis percussa parebunt T empla uirus ivllas feres nisi sanguinesacro S parsas raptor opesorte uiolata potestas I nuenit is a Deos,Crassum in bella secutae

Saeva tribunitiae nouerunt proelia dine. .

Detege iam ferrum,nes enim tibi turba uerenda egSpectatrix scelerum,deserta stamus in urbe. N on feret e nostro sceleratus primis miles, S unt quos prostemas populi,quae moenia dones. P dcis ad exhausta spolium non cogit egestas, B ellam Caesar habes ns magnam uictor in iram V oribus acuenfusina iam spem mortis bonestae C onripis,haud inquit iugulo se polluet isto N ostra Metelli manus,dignum te Caesaris ista N ullus honos faciet.te uinetice fusa relicta est Libertas non inaueadeo permisiant imis L ongus summa illes, ut non, i uoce Metelli S eruentur leges alint a Caesare tolli. D dierat,o non dum foribus cedente tribuno A erior iras bit seuos circunspicit ensis O blitus simulare togam, sum Cotta Metellum C Ompube dudaci nimium defflere ccepto.

57쪽

LUC. Libertas inquit populi,quem regnet coercent Libertate peris, cuius seruaueris umbram

S i quicquid iubeare,velis, tot rebus iniquis P aruimus ilicti, uenia est tae foti pudoris, D egeneris, metus,nil iam potuisse negari. Ο us auertat dirimati siemina belli. D amna movent populos,si quosseus tura ruentur, N onfisi,sed domino.grauis est, quae ferius, egestas. Protinus abducto patuerunt templa Metello, T uncriles tarpeiasona magnoque reclusas ' Τ estatur 'n re fores, fune conditus imo E ruitur templa multis intactu ab annis. R omani census populi,quem punica bella, Quem dederat Perses, quem uini praeda Philippi, Quod tibi Roma fuga Pyrrhus trepidante reliquit,

Qiιo te Fatricius regi non uendidit auro, Qiιidquidparcorum moresseruallis moram,

χιοd dites Asiis populi misere tributum, V istorus dedit minoia Creta Metello, Quod Cato longinquauexitsuper uora Cypro. Tunc orientis opes, captorum, ultima regum Quae Pompeianis praelata est gaia triumphis, E geritur,tri'sipolimitur templa rapina, P duperioripfuit tunc primum Caesare Roma.

I naerea totum Magni fortuna per orbem S ecum cumras in praelia mouerat urben P rorima uicino uires dat Graecia bello.

P hocaicas Amphise manus copulo desue Cyrinc, P amasess iugo misit desertus utroci B oeoti odiere duces,quos impiger ambit

58쪽

LIB. III. F dtidica Cephilos aqua,cadmeas Dirce, P feris manus,populisqpper aquora mittens S icuniis Alpheus aquas, tunc Mimala liquit A resis, o Herculeam miles tractinius odium. Thesproti, D opess ruunt, qneroes'; fitentes C haonio ueteres liquerunt vertice Selloe. Eam it totas quamuis delectus Athenas, E κ iue Phoebea tenent naualia puppes, Tresci petunt ueram eredi Salamina carinae. I dilecta Ioui centenis venit in maC reta uetus populas, Inosas, agitare pbaretras D octa,nee eois peior Gordna sagittis. X une qui Dardaniam tenet Orimon ,π uagus altis Dispersis filuis Athamas,onomine prisco E niselae uersi festantes funera Cadmi. C olebis,s Adriacas upumans Absyrtos in undas, E t Penei, qui rura colant, quorum labore Thessalus Aemoniam uomer proscindit Hiolcon. Ind e lao bitum primo mare, cum rudis Argo M fouit ignotas temerato littore gentes, P rimal cum uentis,pelagi 'rentibus undis C omposuit mortale genus ariss per ullam Α ccessit mors una ratem tunc linquitur Hemus T bracias,opopulam Pholoe mentita biformem. D eseritur Stirmon tepido oommittere Nilo B istonias miri serus dues, o barbara Cone S armaticas ubi perdit aquas,sparsenis profundo M ultifidi Peueen unum c ut alluit Istri,M ysii it gelido tellus perfusa Ouim I datis, nimium glebis erilis Arisbe.

59쪽

LVC. Qui que colunt Pitanen ,s quae tua munera Pallas L ugent damnatae Phoebo uictore Celenae, Qua celer eo rectis descendens Marsya ripis, E rrantem Meandron adit, mixtus refertur, P Uydvs; ab auriferis tellus exire metallis P actolon, qua culta secat non vilior Hermus,

I liacae quos signa manus, peritur ris inhao innitas petiere suis,nee buti Troiae C ontinuit,pbogio fierens se Caesar Iuli,

Ac dunt Syriae populi,desertus Orontes,

E hfelia fissuma Niuos,uentosa Damascus, Gaid Do arbusto palmarum diues Uume, Et Tyros instabilis,pretiosaq; murice Sidon, H G ad bella rates non flexo limite ponti, C ertior baud ullis duxit cynosura carinis. Pbconoes nimioniae si creditur usi M ausuram rudibus uocem ignare figuris. Nondum fluminea, Memphis conterare biblis

S cu tris seruabant magicus animalia linguas. D eseritur taurique nemus,persae Tarsos,

Coryciumq; patens e sis rupibus antrum, M allos, Iretremae resenant naualibus Aegae, Ι t rue cilia iusta iam non pyrata carina,

M ouito eoos bellorum'ma recessus Q ita colitur Ganges, toto qui solus vi orbe Η -lia nascenti contrariasoluere Phaebo A udet,er aduersumfluctus impellit in eurum, H icubi Pellaeus post tethyos aequora ductor

C onstitit magno uincisessus ab orbe est,

60쪽

LIB. ΠΙ-

quQferens rnpidum diuiso gurgite fontem

V distis Indus aquis mirium non sentit 'da pen Quique bibunt tenera dulces ab arundine sutans,

E tqui tinguentes croceo medicamine crinem

F luxa eoloratis albingunt carbasa gemmis, inlius suas 'uxere pyras iniu* culentes C oscendere rogos-pro quanta est gloria genti Iniecissa manum fatis,uituque repletosuod superest, donasse deis.Venereferoces

Cppadoces duri populus nunc cultor Amanni, A memuses tenens uoluent saxa Niphatem, Aethera tangentes fluas liquere Coalbae. Ignotum uobis Arabes uenistis in orbem, V mbras mirari nemorum non ire sim 'ras. T um furor extremos mouit Romanus Orestis, C Gmanoss duces,quorum deseras in ausi, umΑ este non totam mergi tamen aspicit Arcton, I uerto exigua uelox ibi nosse Bootes.

A ethiopumque solum,quod non premeretur ab ulla S igniferi regione pol nisi poplite lapsoy trima eumati procederet ungula Tauri. Q uris caput rapido tollit eum Tigride magnus E uphrates, quos non diuersis fontibus edit P ersis,s incertum, tellus si misceat amnes, Quod potius sit nomen aquisse parsis in agros F ertilis Euphrates pbariae uice fungitur unda A e Tigrimbubito tellus ab orbet hiatu, o ccultosque tegit cursus,rursus renatum Fonte nouo flumen pelagi non abnegat undis: I nter Caesareas ades,Auersoque signa