Joh. Christophori Wagenseilii ... Exercitationes sex varii argumenti

191쪽

interpres accepta' enunciat disici. pulis. Quod si difficultas oboriaatur, quaerunt discipuli ex In te prete, qui cum ei luendae non sum. cit,percontatur Archisynagogum. nusque Interpretum hinc Mas

siclitam aliquam declarat 'alius ab alio latere, ahairi Tota Thalinudis lectio peragitur cantillando iasini tam lectionem,excjpit c. Magistri interpretatio.

dfimpni non findi in nai dis pay az ni ad is ipsi nina, d finia fit den, in ' in, o nfi a plan ai ' niti' in , at ni is 's si Saa fiat ni d IAnno uno ante R. Petachiae ad. ventum,fato functus est R. Daniel 9Echmalotarcha , illustrioris prae Archisynagogo dignitatis , atque singuli suos libros habent genealo. gicos, in quibus genus cujusque ad duodecim tribuum Patriarchas deducitur Rabbi vero Daniel ex prosapia Regia Davidica ortum

traxit. Caeterum, Echmalo tarch2Rex minime constituit, verum primoribus Judaeorum hune legendi ius est: nec sunt ibi alii ejus dignitatis capaces,praeter duos illos principes viros, Davide genus ducentes, atque pars optimatum Iudaicorti, R. Davidem,pars R. Samuelem uis suffragiis designavit neque dum inter se convenerunt: sint interim ambo viri eruditissimi,atque R.Da. niel, haud alios quam sequioris se. xus habet liberos. Penes R. a nauelem liber est , quo ostenditur, genus ilium derivare a Samuele Ramataeo,Elkanae filio , huic unica tantum filia, sed , quae sacrarum iteraru Navitarum constitutionum est periti si na,atque saeras iteras etiam adolescentibus interpretando explanat,verum conclusia intra aedes,per fenestram quandam, eamque foris, in imo stantes discipuli, neutiquam intueri poIIunt. Dereliquo , haud 'lios judices agnoscunt, Assyriam, Damascum. Persiam, Mediam ac Ba-ibyl

192쪽

r triaci TATI QUARTA.

Babyloniam incolentes Judaei, nisi quem R. Samuel Echmalotarcha constituit, atque is in quaque civi eate desiuitis aliquibus docendiviiudicandi facultatem concedit Musque sigillo munita diplomata,

ubivis terrarum magnae fiunt autOritatis , etiam in regione Judaica:

omnes enim eum verentur,habetq;

apparitores exaginta, qui fustibus t ouessant, in homines delinquentes animadvertunt. Postquam disces res issicipuli, tum aetate Osc sapientia proVecti,Astronomicas, reliquasque sublimiores scientias,ab ipso addiscuut, non I 8a n d bima umst

In Armenia sunt, quidem civitates ingentes, verum rari illas incolunt Judaei olim sane,&ab initio, fuerant ibi Iudaei plurimi, at,cum mutuis erga se invicem caedibus grassarentur, discessionem facientes, in Babyloniae, Mediae,& Persiae

urbes commigrarunt. Eorum qui iri chiopia, Babylonia degunt

Iudaeorum numerus , ad sexcenta millia ascendit, nec pauciores capit Persia Ata in Persias ervitutemigravissimas amictiones patiuntur Judaei, ideoque R. Petachias unica tantum ejus regionis urbem adivit. diu Babyloniam incolunt udaei, quotannis viritim aureum pen clunt Archisynagogo,nec enim Rex ab illis tributum exigie, sed Archisynagogo hoc conceditur, fruunturque Judaei Babylonici, magna tranquillitate. Rex quoque praedecessor, qui diebus R. Salomonis,cui R. Daniel filius , imperaverat, amavit R. Salomonem fuit enim Rex, oriundus ex progenie Multam-medis atque R. Salomo, Echinalotarcha ad Regem Davidem genus re-

terebat, proinde significavit R. Salomoni, velle se videre cadaver

193쪽

miraculorum. Cui R. Salomo re spondens dixit:Non potes illum iii tueri, quia sanctus est, neque valebis effodere illius sepulchrum. Cum vero Rex se hoc crutaturum persisteret,ajunt ei L. Salomo,&sie niore, coetu udaici quia erant: Ecce tibi Rex Domineque, Baruch Nerilae filius,discipulus illius,prope sepulcrale atrium ejus conditus est. husus,si ita videtur, monumentum prius explorato,atque viso discipulo, contemplare deinde praecepto rem Abiit itaque Rex, collectisq; omnibus Satrapis,sepulchrum fodialcare jussit, verum quotquot Baruchi Nerijae filii sepulchrum effodere

conabantur , continuo exanimes

cadebant. Erat ibi forte praesens senex quidam , ex Ismaelitis , is suadere coepit Regi, Judaeis fossionem imperaret: at Judaei,se metu

Corripi respondebant. Tum Rex:

Quod sit legem Barachi Neeliae filii tenetis, nihil vobis periculi, solidenim fossores Isimaelitae extincti sinat. Ad haec R. Salomo siubjeciet Concede nobis tridui spatium , ad

jejunandum,ut parcat nobis; quo impetrato,) post exactum triduum, effodere sepulahrum Judaei neque ullatenus laesi fuerunt. Compone. bant vero Baruch Nerilae filii, loculum, marmora duo, quorum in medio iacebat,ita ut lacinia sacri pallioli, et civis prodiret. Ait Rex: Non decet,Reges duos una eadem uti corena ea propter indecorum, ut justus iste juxta EZechielem recubet, transferam eum in locum alium. Ergo iustollunt loculum marmoreum;cum vero ad milliare unum ab EZechie- is sepulchro processissent,non poterant se amplius loco moVere, nequetulli equi aut muli ad promovendum loculam sussiciebant. Tum R. Salomo hunc locum, inquit ὀριακαθη sepulturam sibi elegit. Fuit

194쪽

- . - .- - Omnibus locis quo deferretur , ei

3 -- lalmiade concinnavit, itemque

Ucuo Qui nahara ibi η' chias secum diplom: R. Samuelis, o , I rizn si a zo P atque dicto omnes obedientes hae an sphium 3ahi obia id P buit, eo quod illum formidarent. , nd oz ria , ora dfii Ory perrexit R. Petachias ad ci-szvi dua ilici di , h, i do: una Vitaxom quandam,cui nomen Po-- ios, quae itinere unius diei Bagda-nns da 'IN fi d ' odistat,in ea degitSacerdos vene . In do I psi rabilis,de quo omnes testantur, ex semine Aaronis tam paternum quam maternum genus,citra ullam la hem eum derivare, est quoque ei libellus,seriem natalium continens. Ante hanc urbem sepulchrum est,cui fabrica elegans superimposita,atq; ajunt quendam per insomnium apparuisse Judaeo diviti ac flixisse Mihi nomen Bru&k,ia inter caeteros Iechoniae optimates in captivitatem de-cluctus sum,uir minime mal us cum vero tibi liberi nulli sin ,seias,quod si super sepulchrum meum fabricam pulchram excitaveris, futuros tibi si heros. Condidit igitur Judae monumentum,&liberos nactus si quam somnispicia facientes,jusserunt manes nomen edere ejus,qui ibi siepultui.

195쪽

ginquo,aliquid sideris instar micare cum geuiam esse suspicaretur,eo se contulit,& rem scrutatus est, reperitq; nrana sua aurea ac proinde Egechielis sepulchro illa dedicavit. Est quos notatu dignum omnes Ismaelitas , quili ad unammedis sui sepulchram prosectionem faciunt Ezechielis tumulum transire, atqueProphetae dona munera offerre δε in haec verba vota facere Domine Ezechiel,sic anus omina, rediero,dabo tibi hoc aut illud Superest autem quadraginta dierum iter,per deserta conficiendum. Qui viam tenet, decem dierum itinere, ab Egechielis cumulo, ad fluvium Sanabation pervadere potest. At- cnim,quisquis peregre abire constituit, loculum,aut rem aliam vehementer caram , apud Ezechielem deponit.cum his verbis : Dominer echiel serva mihi rem hanc carissimam, usquedum reversius sue.

ro, nec permittito, ut quisquam praeter haeredes meos illam attin. gat atque iacent ibi multi loculi argento repleti, qui,ob annor una per quos repositi fuere multitudinem, Plane computruerunt. Erant illic

quoque libri graechielis ei commissio ex his quidam unum parvulum auferre nitebatur, verum frustra, nam eum mala multa, oculorum orbitas occuparun . Hinc orbis universius laudibus Ezechielem

exornat. Est autem bina Ezechielis tumuis imposita,tam munisicias

pulchra, ut quisquis hancn avideriti nunquam pulchram fabricii vicisse judicandus sit: intus enim auro omnia incrustata conspiciuntur. Ipsi tumulo, caementitium quid, dealbatum calce, impositum, holminis altitudinem exaequans, atque circa caementum , supra illud, suscitata

196쪽

an d fixi pa tub,ni et Ioz auo Pa et Si γ' a lia , i inorii md afannia, is uafibasi ridia ira I ir μω Θ.ri Ar maomnem domum cui ista avis iissidet pila intromittunt, superne pergulaeonspicitur aurata, intus pulchrisperistromatibus obducta fenestrisque collucentibus exornata. Hic triginta lucernae ardent totos dies noctesque , ac oleum quo ad ac cendendas triginta has lucernas opus est,ex votiva pecunia paratur. Et vero , donariis quae isti tumulo offeruntur, ducenti Cimeliarchae praefecti sunt, qui perviees officio funguntur,atque ex votivo illo aere reficiunt insuper Synagogam, quoties renovationem flagitat amplius dotant inde adole centes,& virgines,parentibus orbos, nec minus alunt eodem , stadiosos pauperes alimentis destitutos. In urbe Bagoad Synagogae tres sunt, praeter eam quam condidit Daniel, in illo ipso loco, ubi angelum unum hinc,

conspexerat , de quo legitur apud Danielem XII s. Cum R. Pelachias apud Ezechielis sepulchrum

haerere conspexit super aedibus avem,cui humana facies; ibi moerere homo qui thesauris acinio praepositus erat,&diceres Antiquissima majorum traditione tenemuri devastatum iri. Cum vero idem, axem ex fenestra provolare volentem, mutare formam,ac mori vidisset, laetatus est praefectui sepulchralis impense,aitque, Quoniam mortem obiit avi , nunc fatale decretum immutatum est. Archi nagogus retulit R. Petaclitae,exacti temporibus igneam columnam institisse se. pulchro Egechielis, sed venisse irreligiosos homiares, eamque profanaste. Scilicet,confluxerant ad festam Scenopogias, octoginta circiter millia hominum , his cum immixti essent quidam improbi, desecit columnataec ignea 'Adoram au te dia atri Ox prope sepulcreta tabernacula.

197쪽

Sacerdos,addidit R. Pelachi. quinquaginta studiosos juvenes. hastis armisque instructos,qui eum deduxerunt. Est enim quaedamn tio Babyloniae finitima,quaeRegem Babylonium non veretur , sylvas inhabitans , eam Charamaeos appellitant, quia omnes reliquos populos spoliant c latrocinantur. Horum vultus,cum herba rona quid simile habent, neque alliud illis Numen, praeter Deum Eaechielis. atque hoc nomine illum Ismaelitae

quoque indigitant. Vnius aut dimidii diei itinere ab urbe Bagdad. distat Ezechielis sepulchrumani

more, idque Charamael sibi vindicant, sepulchro intra unum milliare Fabrica adjacet , claves Judaei te nent. AmbitΕZechielis sepulchrum murus , cum aedificio insigni

habetque aream ingentem. In muro non est nisi porta exilis&angusta,eam Jadaei aperiunt,&manitabus pedibusque reptando ingredi untur, quia humillima. At in Sce. nopegias festo , omnes ibi conflu-dnvi P prandi fi dia' dipla unigentes, iatum sua sponte ita sese dilatat, extollit ostium , ut eamelos insidentibus praebeat introitum. Confluunt id temporis Iudaeorum sexaginta aut octoginta circi ter millia, Ismaelitis exceptis,atque parant sibi tabernacula, in atrio EZechielis. Finito testo, contrahit se porta ad priorem angustiam. Fithoe insipectante omni populo, qui votivas oblationes, donaria sepulchro

infert. Item si quis vir aflgignendum,aut qdae mulier ad pariendum inepti sint,aut si quis in foecundum pecus habeatiad Ezechielis sepulchrum Vota nuncupare,& preces iundere coiasueverunt. Narratum est R. Pe-tachiae, fuisse Viro euida Principi,equam sterilem, qui, in loco quatridui itinere ab Ezechielis sepulchro distanto,degebat hunc igitur votum fe-ςisso, si paritura esset equa,daturum se pullum Ezechieli. LX interjecto. a tem,

198쪽

allum consecravit. At,pullus equinus, sua sponte in fugam e coniicit, Sc aream quae ante EZechielis monumentum muro cincta est subintra expandente sese porta, Maran situm praebente. Cum equuleum Princeps in omnibus locis quaesivisset, nec reperisset, tandem secum cogitare coepit,ac dicere Fortasse,

quia votum feci,de ipso saniat silmo Erechieli dando. a ejus tumulum se hinc proripuit. Ergo illuci os eius , reperj pullum , quem,cum

educere vellet, nequicquam conabatur . erat enim porta arctissima.

Tum Iudaeus aliquis ei dicit ateri

haud aliter potest,quam ut permiraculum huc intraverio equiau tuus, forsinain eum dicasti sacris a. nibus. Ibi rem omnem fatetur Princeps itque: utique eum dicavi, verum quid facto opus est,ut illum educam: Resipondet Judaevisci Capetibi

argentum atque ex eo minutoti nytumulo imponi o,sic,quam primum cenimationem equuli implebis,eveniet,ut ille liber foras exeat paruit νι, vadenti Princeps, pauxillatim successive,eo usque argentum Dionumento ingessit, quoad protium aequavit,&,dilatata porta, pullus egressus est.

Ipse R. Petachias adΕZechielis sepulchrum se contulit,obrygam, sive auri grana manibus secum amerens. Ea cum ex manibus sorte fortuna excidissent, Domine EZechiel , inquit, tui honoris causa acincessi, sece acere me par erat,donai dis ad civ dfini Ia fini mea qua tibi sitarem mecum attulio 48sna , i , ipso, apris dona Sed,amisi grani aurra, huismae. sinaia,in ratide, Sc perierunt illa,

nihilo minus aicunquet locorum aceno, tua sunto. Ora haec,

199쪽

Chaboras,aquas mutuo ita inter se communicant , ut tamen ab invicem dignosci queant. Trans Euphratem,ad milliare unicum, eregione monumentiEzechielis, sepulchrum uitur Chananiae, Misaelis,

Asariae, quorum quisque seorsim conditus est ,atque juxta hos qurq; Esra Archigrammateus recubat. Postea reversus R. Petae diis bidui itinere Nahardaeam delatus est,

eam urbem,Vix intra triduum perinmees,Verum tota desolata jacet,nisi quod in angulo ejus,coetusJudaeo rum habitat cumque diploma sa-um,quod a quamveo Archisyna go impetraverat, ipsis commonis rasset, ostenderunt eidem vel rem) Synagogam cha Jeti Miriplice ejus firmissimum murum, d , no 'I in , naum do ut

murus, minime petras excisas, aut

lapide habet coctilem, sed totus ex terra est compositus, quam secum advexit Jechonias. Haec autem

Synagoga tecto destituitur, ob ejus regionis perpetua siccitatem atq:Judari narrarunt illi, videre sese noctu columnam igneam, quae,inde ad Brus L sepulchrum usque pertingit , cujus supra mentionem iniecimus. Hinc recedens , in urbem quam Mili vocant, delatus est. Ibi conspicitur sepulchrum R. Mei . ejus nimirum, qui in Misclina cele-hratur. Ante urbem ager est flumini vicinua , inque eo agro sepulchrum , quod , cum tape Euphrates exundando supergreder tur,ex parte opum, quas tam Judaei quam Multam medani ibi dedicaverant, fabrica circa sepulchrum condita est, cujus turres in ipso flumine sitae , sepulchro autem egregia Edes superimposita fuit. Multam me-dani vocant illam Chanoth, quippe quidam parchus abstulerat aliquando lapidem ex gradibus , quibus ad sepulchrum asst ditur, hunuia Mete

200쪽

terea quinque ex Amoraeis sepulti. collo illum strangulare volens, saceum compellans Ecquare tu me amlapidem suffuratus es, an nescis virum pium me fuisse, M Numini carum Cum vero esus rei veniam petiisset Eparchus, respondit terriculamentum: Non hanc tibi indulgeo,nisii ipse omnibus inspectantibus lapidem prius super humeros sustuleris, proclamando Peccavi, quod P xtronum meum sanctissimum spoliare ausuῖ sum. Eapra-pter verentur hos Manes Muhai Hedani, Mad sepulchrum se proster

ria nuncupantes ob felicem redi, tum ex peregrinatione. Ubicunq; locorumR Petachia diploma Archisynagogi exhibebat, illico prodibant armati aliqui, qui eum deducerent. A monumento Erechielis, ad septalchram Barachi eris filii.

milliaris paulo majus intervallum est, a Baruch vero sepulchro, Nachum Elkoschae tumulus abest

milliaribus majoribus quatuor. Inter haec in medio,interlacet sepulchrum Abbae Longurionis . qui in I ani prascatur,xid ringum est cubitos octodecim. Sunt ibi prae- Spectare hic quoque licet molendi-num,quodi aba discipulis condiderati aqua carens, quo ,eiu temporibus, ad molendum usi unt,cui elegans domus superstructa. actitant accolae,vetustissima traditione cognita se habere sepulchra Prophetarum, Amoraeorum quingentorum quinquaginta, quorum numerum vox zm complectitur. Quando caterva quaedam sancti alicujus hominis sepulchrum visitatura adventat tum ei tapetes sericet insternuntur cum

inde disces errivillos gausape illud pertegunt, nisi quide aerii ficium ei sit impositum.Super pleraq, sepulchra quae tapete aut gausape pro operto-