De natura humana liber / cum duobus commentariis Galeni. Ejusdem De victus ratione salubri liber, cum Galeni commentario. Hermanno Cruserio Campensi interprete

191쪽

RATIONE. st

di sit,docuit c hoc in Aphorissimis, his verbis:Ventriculi hyeme,d veo recali disrimi sunt:quod aer id tem

Poris frigidus intro arceat densan'do,d in penetralibus corporis comcludat innatum calorem,qui aestate, Perspiratione digeritur. At respira tione aer attrahitur calidus. Respi Respira/ratione voco, cum spiritus intro dc tio. foras per os fertur Perspirationem, Perspiras quae per totu corpus simili modo fit tio.

rvere ineunte,amplius, Vere oti

frutandu dilutius est,acia victu ra

iatim.Sut praeterea sumedi molato serua liores cibi, pauciorcst, atq; pa ni subtrahendus,ossa Posserenada: tum opsonia eadem ratione. Iam etiam assa elixis commutas da, ac oleribus iam in vere pauscis tendum, dum aestatem hosmo attingat.tum cibis omnibus utendum mollibus, opsonus etiaris,olerib'iuxta crudis Gelb

192쪽

dio est te

Peramen seruanda victus ra

XA,poculis multo dilutissimis plurimis,& ut ne magna muta tio sit subito utendi.

Ampliorem diκit, o dilutiorem, non plurimum dilutissimum Ves

re potum esse offeredum.Nam plu/rimumdc dilutissimum estate iubet, quae contrarium hyem temperametum habet,bibere. At Ver ut medio est inter extrema temperameto, ita mediam requirit ratione dirus,toxidiorem dc humidiorem, quatum ad hyemem: calid:orema sicciore, quatum ad aestatem. Proinde ex his planum est, quemadmodum, quam tradidit seruandam aestate dc Autuo no victus rationem,interpretari deo beamus. Quare id quide mihi prata tereundum est dolectoribus saepius nauiterque attendentibus diaeta ominia clare sunt,ut hactenus quae habita sunt, nullia desiderent interprete.

AEstate offa molli nutriri, cpotu diluto simul i multo, tu opsoniis omnibus dixi opor

193쪽

tet.Atque his ita,ubi sitistas,uti debemus,quo frigidusivi male cprpus Siquidem tepestas callida est de sicca,corporaque rea dic adusta dc squalida .Quare

his rationibus obuiandia est. Eosdem modo,ut ex hyeme in ver, ita ex vere inaestate cum transi, tu cibum deducere, potum au.gmentarc debebis: atque in eum modum annum complendo , ex aestate in hyeme peruenire Austumno contra cibi maiori copia, ε sicciores assumendi, dc opsoania eade ratione. Pocula paucios ra, simuli meraciora at B cum hyems comoda si homo perpea tuopotu tetur meratiore &pauciore,cibos plenissimoi, siccis simoena ita in primis valebit minimeque rigebit Tempus enim hoc anni magnopere algidum oc

194쪽

tio corpuletoruma molli imi rubicu

humidum est.

Qui hic tractantur segmeta nulludesiderant,qui interpretetur.ssimonibus plana fecit Polubus: nec ullam quaerunt pura viami rationem:c rerum ut sunt scripta,ita per se accis

piuntur.

HAbitibus corpuletis,& mul

: tu mollibus, iubicundis, toto feris anni tempore uti victu sicciore ex usu est.humida enim est illorum natura habituum.

Sicut temporum anni ditarentiae aliam atque aliam rationem victus nutiat,sic habitus corporis ad quos nunc absoluto de anni temporibus sermone, descedit.Et ut accommos datam victus rationem demonstras iit in temporibus anni, ita in corporis formis.Nam corpulenti,molles, e rubicundi, tales ex temperameti humiditate euaserunt. Qui contra tio in statu sunt,de quibus modo as et, siccitate.Quamobrem cou

nit humidis siccior victo siccis'

195쪽

midlar. Quae si recte sunt dicta,neominem latet, temperatis conuenire victum temperatu.Temperatos Teperatim,quos nec corpulentos, nec gracibies,lid appellant quadratos. Quadra'

Ruidi contracti, rufi, ii, e . .gii lard semper victu debentis et I

uti humidiore. siquidem corporarum couhaec sicca sunt tractoria, Temperamentorum signa in con 'laxu

mentariis de temperamentis omnia nigrorut scripsi ubi rigidos, id est, duros:&contractos, id est, graciles esse tepes ramenti siccioris docuimus:&item nigros quot. At rufos non diximus sicco temperameto esse, terv hos, qui illis sunt calore finitimi,quos flauos nuncupat, quando & flaua bilis est temperamento sicco.Verum quidam scriptores minorem in vocabulis usurpandis diligentiam adhibentes, c6mittunt, ut rerum doctrinam confundanti Atque sic nonnulli Ger Germanimanos flavos vocat,qui naui tamen rufi non

uo sunt, si nominis exactam ratio claui sunt

196쪽

DE A tu . Ic T. hem ineas,sed rufi Quod est huius reliquum orationis, tum recte, tum clare est dictum.

tio iuue ct' est mollior humidior. tiui se Na haec stas sicca est,ri corpo etiamnum sunt concreta cieanes vero siccior victus plerunt decet quod eius aetatis corpora

humida sint, mollia, arigida.

Hic ad aetates transit, ubi diuisio, nem non plenam fecit,qui eas no quatuor ditarentias secauerit,sed in duas latum: cum deberet, siquidem aetatum temperamenta rationis viactus studebat indices habere, sicut teperamenta quatuor sunt,sic disseu Utatu te care states in quatuor,ac humidam peramen e calidam statuere pueroru,siccanae calidam adultorii,siccam dc frigis da eorsi qui aetate inclinata sunt,humida dc frigida senu.sed puerorua rate conuenit esse humida,cuod inocremetum incidere in aliud tepera;

197쪽

RATIONE, sq.

mentum poss7t nullum At aetati ius uenum,quadoquidem plus iustolida est o sicca, utilis it cotrari vis eius usus. Id quod etiam ad aetatem spectat inclinata dc vergentem Vorum de state senum magna estrius/stio,quam neglexerui Prope omnest de qua paulo inferius,posteaqua aetates latis eXposuero, verba faciam. Si nanque pueri plus habent citra conotrouersia, ut humiditatis, quam est ex usu omni ex parte valentibus: ita caloris cmel enim simpliciter sunt, ut iuuenes calidi sed innato calore, qui temperatus est, qui in bono est sanguine positus aetas iis inter pue aetas adoro intercedit,d iuuenes,quae ephe lescetum horum est adolescentulorumque, o epheoptimo fuerit temperamento Atqui rum te optimum quando mediu est, victus perata etiam medio ectae temperameto de hel: ut neque humidius eorum cor Pus, neque siccius,neque calidius vel frigidius reddamus.Versitanae cor=Pueri nopu Puerorum,quanqua habeat plus sunt exi t

humiditatis, quam salubris habitus candi.

198쪽

postulat, nihilo magis est siccandis. Na incremento prohibeas illos. Sed iam quia senes nonnulli esse humis dos volunt, allis siccos,atque id viri, que indefinite,faciundum nobis est, ut partim illos esse siccos, par m humidos declaremus: quod in comen' tariis ostendimus de temperametis,

ubi solidis corporis parties esse des

clarauimus siccos sed excrementoorum quia ex temperam et frigidit te copia abundant, hactenus dicuno tu humidi Merito ergo, contrariaec duplex ab hac state indicatio exisset medicis: quod ob solidarum partium siccum temperamentu, humesctari desideret: rursus propter affluetiam humidi excrementi, desiccari. Itaq3 quonam modo utriusque polus rationem habere, abunde inope: Victus a re de tuenda sanitate diximus Hoctio senu loco satis sit, summam illorum, quae illic scripsimus,retullisse Cibus Pritus, 3 Quae reliqua sunt, spectent ad

humiduma calidum, quasi senum solidae partes corporis, quae olae ro

199쪽

cte partes vocantur, humectandae M calfaciendae sint. Rursus respicienda est vacuatio pituitosorum excrem torum. Quare sit ex opere de temperametis collegeris,ac didiceris scitaraisone proprium senum teperame tum esse frigidumac siccum:acquis sititia aute humiditate esse eos preoditos, quod multa excremeta pitui, tos generet:deinde illinc prosectus ad commentarios de sanitate tuens da, acceperis quoque,qua sint victus ratione nutriendi senes,clare perspicies,quod hoc loco est indistriam. Neque enim in duo erat humana vita discerpenda, neque senum dicen da corpora humida 3 mollia, neque

ictus eis sicci temperamenti

randus.Nam iuuenes cum dicat corpore esse concreto,d temperamen to sicco,costat solos adultos eudem Mare, hQ' appellare iuuenes Prooande puerorum praeteriit,d inclin rana statem,atque ut equidem dico,

temperatissimam,qui me sua ei inter pueros M adultos Atl

200쪽

Ideo deprehendimus suum ipsi es hsuspectum sermonem. netenim simpliciter dixit , esse senes sicco viminutrie los, sed addidit,pleruq3,quod valet idem, ac non semper. Id quod nec habitu corporis, nec alteri adiecit aetati. Nam suus cuique corpori est victus semper deligendus. Vare pro aetate anni rem

-- pore, labitu est victu, nobis ineuda ratio, obuiadunal tempestatibus Maestui, mye, mi nam ita demum optima salnitate degemus. Haec in summa dixit author cum clare tum vere: qui saepe nos,oc multis locis eκplicauimus.

Iter quo Iter facere hyeme, Veloci

zaab ter debemus.sstate lento graei du du nisi in sole iter faciendum sit.

Quo pacto iter ciundum sit singulis anni temporibus, docet. Nam esse hyeme eligendam deambulatio nem siccantem occallaciente. Aest