장음표시 사용
31쪽
F DG IS. . aram quae secunda species est, Papa, ling. Bram Papa, arbor minus excelsa, caudice minus crasso, cum priori in floribus differens, itin quod fructus habet. Flores ex quorum medio seu orificio fructus erumpunt cum suis fructibus parvis petiolis in stirpe hinc inde proveniunt, alibi sunt ει odoris jucundissimi, constantes quinque foliis oblongis, quae anteriora versus rectis oris in cuspidem se contrahunt, ac rigida, crasti,' densa sunt sine
venis Conspicuis, exteriora versus cum cuspide reflexa ac intorta.
caldix quo continentur, quinque brevium cuspidum est, qui soliis florum decisis fructum inferius complectitur.
Fruinis qui singuli ex medio uniuscujusque floris erumpunt, nullo vel tenuissimo sunt cortice carne densain solida ac pingui-humida clim immaturi, carne sunt albicante & saporis pinguis ac stringentis, exstillantes humorem aqueum subalbicantem' subcceruleum, qui inspissatur, ex maturitate carne interitis flavescente, ac saporis haud thgrati pingui-dulcis, intus grandi cavitate ac in interiori superficie, quae in longum quinque rotundis lateribus excurrit, fungosa carne obducti. Semina in interiori superficie inter fungosam carnem numerosa in quinque seriebus consita sunt, quae in medio rotundorum laterum a se mutuo Interstinctae sunt, suntque ossicula rotunda, angulata asperaru nigra, singula involuta in propria membrana albicante, ac transparente, nitente, ac parvisi tenuibus umbilicis adhaerentia nucleo intus albo. Fructus, ctim teneri sunt, in medio florum consiti, superiora versus
32쪽
crinis, sebflavis soliis, quae in interiori parte latiora, In cuspides divisa
sunt coronati, ac incisi gemmulis rotundis albicantibus in interiori superinficie obsiti sunt.
Apud hos Meaeos non es in usu.
Hae actores quoque duobus in locis, seorsim diversisque nominibus a C. Matino proponuntur in Anaee. Primum Libro xI. sed . . Captu de Platano, hisce verbis : Arbor Platani solis fructu Peponismisgnitudine edis, Mamaera ipsa arbor at fluctus Mamam, ab uberum forte smilitudine: Lusetanis in America es mas stilis, faminasturifera, Clus cur po Deinde Libro II. Sector Capite, rim, sequentibus verbis: Ficuumsperi ructas Parumnus, Pamve fructuum genus Moum ouis. In utraque India satis stequens conspicitur, a muris arbor vocritur sinifera sPapa , a Pisone Pisaguasu, qui marem aeque ac foeminam fructum ferre refert secus a clusis, nostrique autores statuunt) licet minorem oblongiorem,
falsumque esse foeminam non ferre fructum, nisi mas adstet quod & confirmat Rachmartiar. Fabius Columaea suis in Reeehium Commentariis,' hujus quoque arboris nomine Papin Orieneriis 3 Poponis arboreseotis mentionem facit, testatu que se ejus semen una cum accuratissima Planta descriptione aecepisse, a famigeratissimo Petrois alti e duodecimo peregrinationis suae anno reduce Nobis etiam ex Occidentali India quandoque fuit transmissum, & feliciter germinavit, verum Memalis culturae impatiens, frigoris exosa, nunquam perennavit.
MAs Cal. subnullus Cor. 5-fida, infundibuliformis. Filamenta in tubo corollae alterna
FEM. Cal. 5-dentatus. Cor. 5-petala Stigmata I Bacca I-locularis, polysperma.
Nomo specificum. Carica soliorum iobis sinuatis Rumph. amb. I. t. s . II. re . Met. t. 7. Mugh barb.
I 8 I. t. 4. IS. Synonyma authorum.
Cariea foliorum obis sinuatis. Hore eliff. 6 I. l. Eeyl. 363. Ru lugdb. 25. Carica fronde comosa, soliis peltatis lobis
varie sinuatis Brown jam 36o. Arbor platani folio, fructu peponis magnitudine eduli Bauh. in. 3I. Mer sur. o. t. o. Qt 62 64. Ficus arbor utriusque indiae, platani soliis, monopeteches. lluh. alm. 45. t. 278. f. I. Papay fructu oblongo, melonis effoe.
33쪽
Radix ab ipso stipite non multum differens, nisi quod albicans & plurimis radiculis seu fibris sit vestita, ex geniculis, quibus distinctus est, novos oculos seu cauliculos geniculatos emittit, atque hi etiam alios ex quibus tanquam novis radicibus caules plures simul juncti assurgunt, atque ita caules novelli cum suis radiculis avulsi proseminantum Caules autem rotundi, cortice viridi, duri & geniculati sunt ex geniculis novos ramos surculosque emittentes, atque in ipsis geniculis spinis oblongis rigidis, acutis, uno vel etiam duobus pluribusve muniti, intus fistulosi fistulis subtilibus. Stipites, qui ex indice ipsa exsurgunt, ad duorum triumve hominum altitudinem se erigunt, priusquam laterales ramulos seu surculos diffiindunt, ac crassitie serme unius spissimae evadunt, cum teneri ac novelli sunt stipites, uti, rami ferme sesidi, in medio uno tantum parvo tubulo pervii, iunmaxim novelli sunt, in medio, ubi tubulus aperitur, nota albicante sunt; ciun vetustiores, intus cari, ad geniculos intersepimento lignos clausi, Winterius membrana tenui, albicante obducti, constantque lignosis, duris, albicantibus filamentis, clim teneriores sunt, exterius viridi-fusCL cum vetustiores, ex albo flavit nitentis coloris, nullo cortice, qui lignosis sua.. mentis interstinctus est, essiti Stipites hujus arboris cum vetusiores sunt, aliquo genere calcis in caritate obducuntur, quae usui medico servatur. Folia, quae geniculis caulium brevissimis petiolis insident, longa langusta sunt longitudine unius pithamae, latitudine quae ad petiolum maxima est, digitali, versus summitatem sensim stricta, venis in longum striata, Minuxteriori parte in medio uno nervo obsita, oris aspera si versus inferiora
stringantur, viroris utrinque Communis.
Flores in spicis squamosis, qui nodulis caulium congregatim insident, proveniunt, atque ex spicis apertis tenuissimis filamentis dependent, intra quasse deinde recipiunt velut nores spicati oryzae, suntque deinde in spicis tritico similes, nisi quod mi ores sunt sexagesimo anno a satione, ut serunt, haec arbor flores seri per unum serme mensem proxim ante florum exortum, primum omnibus soliis spoliatur, & postquam defloruit, emoritur.
34쪽
Orticis & Fosiorum decoctum potum servit ad sanguinem in corpore ex
vulnere retentum expurgandum, confertque etiam puerperis ad materiar sanguinolentae, quae post partum retenta est, excretionem Cala quae in
stipitibus vetustis crescit, prodest in stranguria, iisque qui urinam purulen
Arundinem hanc Autores nostri inter arbores describunt, eodem quo C. MMinus Jure, cui in Pinare dicitur, frumi arbore in qua humor lacteus gignitur, qui Tabaxis arabibus Q isennae Mambu Indorum, in cujus arundinibus Tab is sive saccharum, Mamlu FHAE. Rectius Dominus Hermaris, qui Anno 676. portionem Plantae siccatam, una cum foliis citores ex insula stilan transmisit, Ba inianam denomInationem nonnihil immutavit, dum vocat rundianem Indicam arboream maximam, rartice Pinos.
Addit porro quod Cingalensebas vocetur lvuvhas, id est, arbor febrilis, quia febre corripiuntur ii qui se lavant ex aquis, in quas arboris hujus folia decidere Corrupte vulgo a Luseranis aliisque voeatur Bainti vel ambres in insula autem Madiarascar praesertimque ejus Provincia
Galembouisti, teste Domino Flacouri, tanta nascitur copia, ut regio inde nomen obtinuerit. Huis enim ibidem nuncupatur. Ad quam immensam autem locis humidis, arenosisin paludosis, quibus gaudet, quandoque assurgat proceritatem, ex fragmentis, Clarissimi Pisonis munere, in porticu Horti Academici suspensis, colligere datur: quorum majus viginti octo minus viginti sex pedum longitudinem superat. Quin credibile est, hasce arundines, antequam si
sent diffraeue duplo majorem longatudinem
obtinuisse, cum crassities fius extremitatis, ab alterius vix disserat. Admiratione quoque dignum est, tam vastam arundinum molem, tam exiguis vestiri soliis, cum maxima ex siccatis, quae asservo, vix spithamam longitudine aut transversum digitum latitudine transcendat. Arundines hae insuper amputatae 3 igne crematae, fertilissimum praebent cinerem, in quo
omnis generis consitae plantae feliciter proveniunt dum autem cremantur, ingentem edunt sonitum,in fragore centum aliquot stlopeiorum explosiones aemulantur. Aer emm intra cancellos, internodiorum pereclusus, dum raresit,
ampliusque spatium desiderat, parietes quaqua- versum disrumpit, Qui sibi exitum quaerit. Quam varia autem, non minus ac Palma Hylern haec planta humanum in commodum suppeditet auxilia, pluribus tradunt Autores,
Mimprimis G. Ps in Manti a romatica, brpraeter accuratissimam Sacar Mam , sive Abari descriptionem, videre Moque licet, tenellos hujus Arundinis ramos, praesertim radici vicinos, ab Indis condiri,in celebris illius consectionis quae Aa vulgo nuncupatur, Wad
appetitum excitandum, ventriculique One ..tionem promovendam per Europam dispergitur, non infimam partem constituere.
Observationen Habitat in India utraque. Paniculae Scapus rectus, rigidus, gerens aut alternos dentes tapius Flores tres, alternatim
Arundo Mye multistoris, spic ternis sessili l . distiche positos sessiles, rigidulos lineares, bus. I. N. longos LINN.
35쪽
o Malde inta is ling. Bram ejusdem nominis est arbor procera
ramis densis Mopacis transversum sparsis. Radix crassa est, ramos quaquaversum diffundens cortice est cinericeo, intus uso, ligno albicante. Stipes ambitu amplexum unius brachii paululum excedens, cortice cinereo, rami cinereo magis susto, surculi teneriores virides. Folia, quae in ramis bina 'ina ac ordine se mutuo decussantia petiolis viridibus, curtis, crassis, interitis planis seu late striatis proveniunt, oblongo-angusta, rotunda, anteritis cuspidata, ad petiolum quoque stricta, longitudine maxima unius pithamae, latitudine duorum triumve pollicum, quae minus longa evadunt, caeteris latiora suntque textura criniola & Blida ac densa, superficie glabra, virore in recta valde fusco nitente, in advena virore communi saporis adstringentis ac nonnihil subacidi seu vinos diutius masticata, odoris nullius, clim marcescunt, sunt flavescentia
Ex cocta media, quae in adversa solum eminet, Nervi subtilesis parum in adversa eminentes, recta obliquo ac ferme parallelo ductu anteriora versus exeunt, C aequali intervallo margine reflexi in se invicem arcuatim incurrunt velut limbulum ad marginem relinquentes suntque in recta parte tractibus suis conspicui ac venulis minutulis, subtilibus, intra folium
Flores in petiolis seu surculis viridibus pithamam plus minus longis,
qui supra ex origine liorum oriuntur plures congrCgatim tres, quatuor, quinqueve parvis ac semidigitalibus, rotundis, crassiolis Quiridibus, pedunculis proveniunt, constantes quatuor foliis ex viridi albicantibus, oblongo-rotundis, interius cochleatis, rigidis 1 se mutuo latiuscul distantibus, quae exterius magis viridia sunt, Win oris superioribus interius exterius magis albicant, oenulis annularibus versus oppositas oras in longum striata sunt, suntque ad unguiculos foliorum ornati denso penicillo confertorum, longiusculo um, candidorum staminum, me ex ora
quadrata orificii medii cancelli formis lati & cavi se exserunt Win vertice apicibus seu nodulis ex albicanti flavescentibus dotata sunt, in medio penicilli staminum stylo albicante crassiolo surrecto & in apicem desinente, quae ex medio orificii seu umbilici exsurgit.
36쪽
cit is quatuor brevium lato-rotundorum ac interiora versus quoquae cochleatorum, magis viridium soliorum, quae singula inter duo gorum folia exteritis consident, ejusque pes crassus versus inferiora se in conum stringens, nonnihil ex viruli albicans, ac a reliquo petiolo florum, qui viridi-fuscus est, nodulo distinctiis, estque ipsum primordium fructus, ac magis .magis extuberans & turgescens. Sunt autem flores odore nullo cum in suo vigore sunt, ac vivido colore, ubi autem flavestunt ac emar-Cescunt, quo tempore ex albicante flavescunt, acido seu vinos sunt odore. Fructae sunt minores illis secumlae speciei, Arina mimidi, primum virides, Cum ad maturitatem accedunt, ex albicante subflavi, probesalutem maturiores magis flavescentes, in vertice umbilico seu orificio quadrato florum clausi, quatuor soliis calycis viridibus ad se mutuo contractis nonnihil surrectis coronati, constantque exterius corticula seu membrana tenuissima, came humida, intus magis albicante, lata cavitate in medio, ac ad interiorem carnis superficiem filamentis nonnullis fungosis & albicantibus obducti suntque saporis dulcisi grati, ac odoris ros et Valde amoeni, quem etiam in sipore exspirant atque exhibent in medio cavitatis nucleus est rotundus, avitate minor, laxus,' liber, ac nutans, qui cortiCe exteritis est rufo ac spadiceo- diluto, interius densa ac viridi-diluta pulpa, quae saporis est subamari & admingentis, ac vel simplex est, vel in duos tresve
minores nucleos angulatos resolvitur.
lus Decoctum in aqua servit pro fissuris oris si cum eo abluatur.
Qui a C. Bantino dieitur Persi asseuufructus
Malacem , litem est eum fructu arboris hic d scriptae; quae a Ca-rinis Iam si, a Lustamisiam heiro, ab Araritas Taepha Ina, a Prem Tuphat, a Turcis alma, Chrsophoro ac a teste nuncupatur. Εκ Malacea piperifera, ut resert Clarissimus Ps, in dissitas quasque regiones, ob florum fragrantiam, fructus suavitatem, transsata sui haec arbor, imprimisque ob perpetuam ω- rumis fructuum vicissitudinem quod altera arboris medietate, frondibus rimassius orba, avera pars studiibus maturisin immaturis tam-37. diu onereis ac ornetur, donec frondes recupe
Flores . Eius ex usdem relatu, frigidae sunt & humidae qualitatis, insigniter fragrantes, ac proinde inter primas delicias omnibus pariter ineolis habiti. Plurimi quoque usus passim in Medicina existunt fium enim crudi,in flores saccharo conditi, ab aegris aestuantibus cum successa usurpantur, quod succosa frigiditate, stim in febribus extinguant, spiritusque vitale con-
Eugenia sol integemmis, pedunc ramosisterminalibus. I. N. S a V m factorum. Eugenia foliis integerrimis, redunculis a mota terminalibus. l. vl. 88 . Persici ossiculo fructus malaecensis ex candia do rubescens Bauh. Pin. 44 I. Iambos sylvestris alta Rumph. amb. I. p. Ia7. t. a .
37쪽
arbor quoque Xcelsa. Radix rivia, ramos quaquaversum diffundens, cortice albicante, ac
etaerea corticula, quae facile in squamas deteritur obducto, qui saporis est adstringentis, ligno intus amicante. Caudex ambitu unius hominis amplexum implans, cortice exterius sca, bro ruffo-viridescente ac molli, intus albicante, qui adstringentis, acidivinosique saporis est. Folia, quae in petiolis crassioribus curtis bina bina proveniunt, grandiora sunt iIlis primae speciei forma ad latitudinen minus oblonga, Contextura quoque densa, solida ac crassiola superficie quoque planain labra, viroris in recta lasci, nitentis, in adversa clari, saporis adstringentis magis acidi seu vinosi odoris quoque parum acidi, cum marcescunt, flavo quoque colore tinguntur. a iidem penicillo staminum breviori suntque sos cuin penicillo staminum, quae apicibus suis flavis seu subrufis dotata res formastylo, ut &sunt, purpureo-rubro nitentis pulcherrimi ac vividi coloris, primum odoris nullius, dein cum marcescunt, parum acidi. Cais quoque quatuor iridium interius cochleato-cavorima foliorum Fructus, qui quoque ex calyce exoriuntur, majores sunt illis primae speciei forma oblongo-rotundim ad petiolum strictiores, in vertice quoque umbilico florum clausiis foliis calycis viridibus ad se invicem contractis coronati suntque primum virides, dein ex viridi albicantes, post virore evanido albicantes, cum maturi, ad unam partem candidi, ad aliam ru-hescente ac inter candidum colorem striis rubris perfusi, cortice quoque tenuissimo
38쪽
tenuissimo .carne alba ac succulenta, in medio etiam lata cavitate, in superficie interiori carnis fungosis, albis & exsuccis lamentis obducti, saporis sunt vinosi .pergrati, ut Wodoris intus nucleus est grandis cavitatem fructus implens, qui quoque cortice exteriori rufo spadiceo, intertu densa ac viridi-diluta pulpa, quae saporis quoque est subamari &adstringentis, constat. Bis in nru seri fructus
Haec praecedentis arboris altera est species: pinter e minutores nostros, plures dari, resetantur se, rasa QPaludis L Peculiaris autem, Ma nullo, quod sciam, descriptae, ramum siccatum fructibus immaturis onustam, una cum seminibus, ex insula Zeilan hoc anno transmisit, jam saepius laudatus Dominus Hermans. Vocata haec fuit ab ipso Iam HS Baiisa, fructu cerasi magnitudine, malam, cingalensium: obtinetque folium, ambos majoris folio non
multum dissimile, fructus autem cerasi magnitudine uvae in modum racematim cohaerentes, quorum vertex insitur tribus soliis bifidis, coronam quasi constituentibus.
Cal. 4-partitus, superus. Petala 4 ir a 3-sPerma ε-ansularia. Nomen specificum. Eugenia sol integerrimis, pedunc ramosis lateralibus. I. N. Θnon is authorum. Eu enia foliis integerrimis, pedunculis ramosis lateralibus. Fl Myl. 87. Persici ossiculo fructus malaccensis rubens. Bauh. in. 4 I. Iambos domestica Rumph. amb. I. p. a I. t. 37, 38.
39쪽
I G. I9. Ham eam lingua Brani. ρε- , est arbor procera densis rondibus f late sparsis, netvicens in arenesis. Radia russo cortice qui saporis est amari ieracris.
Caudex unius hominis amplexum ambitu implens, cortice crata, exteritis cinereo intus molli, sub exteriori corticula viridescente .ex albo flavescente, qui saporis est amari, subactis, ligno albicante. Surculi rotundi, cinerices, ac sub exteriori cuticula virides, in apice ubi novello germine expullulant, spadice coloris sintque Caudex, rami ac surculi cortice quoque adstringente. Folia quae hinc inde in surculis petiolis uncialibus, interius striatis, in inferiori parte nonnihil extuberantibus proveniunt passim novello germine
surculorum qui supra eorum exortum mrumpunt, comitata, oblongo- rotunda, anterius in cuspidem oblongam angustam contracta, pithamam Mamplius longa, latitudine quatuor quinqueve pollicum contextura duriola, superficie plana lenia, viroris in recta fusci, nitentis, in adversa clari saporis amari, acris.
Ex ossa media, quae crassa est, cin adversa alte eminens, ac tenuiter in recta Cosae obliquoin parallelo ductu anteriora versus exeunt, ac a margine reflexae arcuatim in se invicem incurrunt, venulas nonnullas transversas ex te distribuentes, ac in adversa solum parte eminentes, win recta vestigia tractuum exprimentes ad exortum foliorum cortex surculorum tenui
fissura, quae obliquo ambitu est, hiat, ac per eam cortex inferior qui magis extuberans est, a superiori cortice interstinguitur, suntque folia cum suis petiolis ex superiori parte fis brae prodeuntia. Flores, qui in summitate surculorum supra ex origine foliorum crassis, subflauo-viridibus, lenibus, surrectis ac sesquiuncialibus petiolis proveniunt, sunt acuti ac fragrantis odoris, constantque foliis oblongo-angustis, quae in triplici ordine posita sunt, quorum quae in exteriori ordine sunt, octo plus minus latitudine serme tripla iis, quae in secundo interiori ordine etiam octo plus minus sunt, a versus summitatem rotundiolain nonnihil cuspi
data, quae in secundo ordinem is cuspidata, quae in tertio ordine parvula, brevia, versus summitatem maxime Cuspidata, flavo-diluta, ac velut stamina crassiola, inferius circumambientia 'lum crassum, qui in medio pedunculo rotundo exsurgit, ac superiora versus nonnihil conicus est, despicis, parvis, viridibus, crassiolis, cuspidatis scutellatim circumdatus; suntque
40쪽
suntque spicae in cuspide, quo inseriora versus inflexae, rubescentes ac ru' dimentum fructus continentes floribus quoque sapor adstringens lacris est. Fructus, qui spicatim seu racematim crassis petiolo medio viridi, ac tortuoso pedunculis crassis, curtis circumsident, sunt oblongo-rotundi, magis minusve gibbosi cortice crassiolo, primum viridi, cum maturi, flavo- diluto albicante sapore peracri odore minus grato. Semina, quae intus continentur se invicem proxime sine ulla intersepimento contingunt, sintque amo latere rotundo ad fructus formam accommodata, reliquis planis tribus quatuorve pro ratione mutui contactus et constantque, cum matura, pulpa tenui, -uda, subia , quae membrana incarnato-rubra est investita, intus osse grandiusculo nigro. Flores bis fert in anno, fructus non dat nisi eum vetustior est. Ex fi aqua odoris quae eorum odorem spirat, dissiliaturi
DAdixin cortex siccus tritus & mixtus cum laeta spissis dicto Tam aposteo matibus aperiendis di maturandis serviunt in forma emplastri appositi ;Cortex Radiris in pulvere cum aqua calida datus mensaevis in mulieribus excitandis servit, foetumque in gravidis expellit, si largius ac copiosius simatura Flores triti cum oleo decocii pro doloribus capitis, oculorum assectionibus ut in podagra servium I di capitis unctione. Agno ex ribus di data, praecordiis exhilarandis sommoda est oleum in quo Flores per quadraginta dies insolati sunt, in capitis perma itione ejus doloribus ac animi deliqui prodest, Oleum Fructuum natus pellit, si cum eo
Nomini affinitas, gorum gratissimus odor, aliaeque quae huic Plantae ab Autoribus adscribuntur circumstantiae, non dissiculter mihi persuadent, eandem esse eunti ea quae a Bautio Cap. s. describitur, licet fatear ejuslem descriptionem obscuram esse, mutilam, quin forsan vitiosam quod prima fronte liquebit, si quis eandem cum figura dila entius conserat. An autem eadem fit cum C me C. Misim de qua in Pinace inquit, Champa ficuntur alii furea, tis magnus vid Iuos sera matre graviari, quam liliam Garm. Fragosi θω- nuntiare vix ausus sum.