De septimo italico congressu

31쪽

Intuitu niti, et mentis pernicibus alis

Aeroas tentare domos, atque astra n Olar . Sed dum solertes caelo commercia misconi,

Et speculis astrorum obitus tostantur, et ortus; Parte alia humanae mentis mirabile monstrum, Ut vix mortali videatur semine cretus, Sublimi Vicus saeclorum vertice adhaerens Ingenio aetates hominum complectitur omnes: Atque deum ritus, et mystica signa recludens, Et sacta, heroumque vices ab origine volvens Incrementa novi secum socialia juris

Duxit; et arcano sapientia ab illius oro Altius intonuit verbo, penitusque ricurSaqua sol ex oriente micat, qua pallidus umbra Pergit ad occasum, discussit luce tenebras; Et lato populos monuit non temnere jura Integra principio, et naturae prodita lege. Hinc nova Pagano patriae sub sidere eodem Lux oculos emissa serit, vicitque lenaee in Vivida vis alium doctrinae foedere, et ipsa Luce Philangorius perfudit dogmata legum. Sic laticos ipsi magnis o sontibus edunt,

Ut quamvis aliena suos gens imbuat hortos Fontibus aeternis haud unquam vena recedetiquis reserot memoranda virum tot clara reperia , Cultoresque artis caelo capita alia serentes, Qui patriae resonant huc gloria maxima , set unde Parthonopaea viget fama, et decus omne por aevum

32쪽

fit stimulis accensa novis vix corda nepotum Ignescunt, et magna petunt oracula patrum. Extemplo visae facies sub nocte silenti, Et miris simulacra virum radiantia formis

Huc illuc volitant: Fontanae, umbraeque Columi Assurgunt, tollitquo caput Sirenis ab antro Pontanus, Phoebique modis insignis, ot astris; Cumque Severino, et Lyppo, P0St sata resurgunt Sarconis manes; Baglivi, et magna Cirilli

Εssigies stolit anto oculos: perque inlima corda, Perque animos sese insinuant, et coepta nepotum Sollicitant, et magna novo portenta requirunt Congressu, dum quisque suam nunc suggerit artem. Atque adeo redivivus amor per pectora geniis Palladiae serpit, sic flagrat vivida virtus Abstrusa in venis, ut magno cone ita motu Iam loca conveniant studiorum, atque ordine longo Congressi subeunt proeeres, rerumque magistri, Quique facultates animae, quique ore diserti Denudant physicas causas, quique astra notando Invigilant, et qui volvunt documenta salutis, Pallentesque arcent morbos, et stamina vilao

Integrant; passimque alii qui limina mundi

Inscribunt chartis, qui rerum elementa revolvunt

Insita materiis, et qui telluris opimis

Artibus indulgent: omnes ratione Sagaces Ingenio rudimenia parant, et pabula menti Jam nova suppeditant: juvenum manus emicat ardens, Duili os by Corale

33쪽

Et studio, spes magna patrum, conversa fideli Exagitat pulchros ausus, atque aemula virtus Dat stimulos, suadetque animis confidere coeptis: Pars flagrat studiis naturae poscere honores, Adscribi in numero, et praecingi tempora lauro; Pars alia incedit Florae per amaena Vireta, Et multum herbarum suecos, et semina norum Scrutatur : sedet ipso Ioci Linnaeus in arco Praecinctus palla, et redimitus frondo decora, Flectere cui nutu plantas, et magna potestas Herbarum, et cui sunt almae commercia Florae. Ipso sed obtutu vix torquet lumina circum, Discutiunt plantae patulos tunc vertice ramos Murmure laetanii, ac intentis auribus adstant: Et nudat quis mirus amor, quisve insitus illis Est vigor, occulio quem nutrit pronuba nexu Natura, immiscetquo fibras infusa per imas Semina, et a teneris Succos radicibus auget Fositibus arboreis: hinc arbos altera ramos Tendit in alterius nativo pondere ducta; Aliora et amatu, ac immisso semine mota Alterius sese nexu propiore maritat,

Portentatque genus dias in luminis oras Educens laetus, et largius ubere lactat. At multa vates ' quaesitam indagine earum Commemorat speciem perpendens omnia censu :Εi docet, inciso qui surgant iubere caules, Quaequo inseria imis vigeant nova semina fibris,

34쪽

Et varios densent succos, penetrentque meatus, Educantque alias, Vix rupto cortice, gemmas:

Quaeque peregrinas, ac alio sub solo comantes Huc etiam vernant plantae, alque ignota colonis Seminibus variis exotica provenit arboS, Quae licet orbo procuI nativo mota, nec illi Est eadem natura soli, tamen induit ipsa Huc mores, patrias foecundans semine glebas. Ac veluti pleno genitrix alit ubere prolem, Et dulces natos sensim grandeseere cogit, Perque artus pascit leneros sua lumina, ct ulnis Blanditur, fovet inque sinu, totiesquo revolvit Tegmine sub tenui; sic Florae cultus alumnus Indulget plantis: studet hanc defendere solo ,

No teneros seriant radiorum spicula ramos,

Et frutices urant; fragili namque indole baccae

Haud nimium calidos patiuntur luminis aestus ;Ηanc arcet fabris aquilonum, et frigoro cauri, Et togit umbrosa contexta e vimine silva; Ηas locat admotas interdum solis ad auras, Et modo sub dio liquidum sinit aethera pasci; Aiquo illis alimenta refert ratione, modoque, Donat et occulto succo pinguescere fibras. Tum passim herbarum porcenset nomina, et illas,

Quae parili gaudent cultu, pariterquo beatis

Proveniunt hortis describit rito, latentes Vestigans vires, et quaenam occulta potestas Ductibus, ei soliis miro sub legmino serpat. Diqili cu by Corale

35쪽

Εi vocat ad ritus sestantes agmine nores, Quique oculos visu captant, quique aeris amant Esnuvio sensus, quique aegros Semine certo, Atque sua virtuto levant: aeque omnibus illo Commemorat speciem, formam, fastusque decoros.

Sed primum roseos aperit vix Phosphorus ortus, Confugis et puro descendit rore benignae Iuppiter in gremium delapsus sidere ab alto, Quam vario natura loci distincla colore Induitur forma i quam circum thessala Tempe Luxuriat, specieque nova discriminat hortos Hesperidum i Passim roranti germine quisque Flos hiat, inque sinus permanat roscidus humor, Et vapor exhalans partes diffundit odorum; Explicat ipsa alas o caelo discolor Iris ,

Frondiferasque domos avium super incubat arcu; Atque cito volucres percussae corda sua vi Insiliunt, vocum integrant modulamina laeta, Permulcentque animos; et jam pellucida rore Limina nota patent, roseisque instrata lapelis Succinctae Nymphac, zephiris agitantibus alas, Incedunt; jam quaeque novis se noribus ornat, Vernantesque rosas, violas, mollesque hyacinthos, Narcisumque legunt, ei nectunt crine coronas.

Tum qua descripto versatilis aera grro Se explicat, inno xis per gaudia mutus palmis

Λdglomerant sese, et festantes rite choreas, IJum circum litui, alque arguto barbita plectro,

36쪽

Vocalesque tubae complent concentibus hortos, Immiscent, et certa vago vestigia ponunt Incessu; jamque huc absolvunt nexibus orbes, Iamque illuc, trepidante solo, glomeramina molant, In numerumque pedes agilant, nunc aera pulsant Suspensae, rectoque agiles dant eorpora motu , Nunc cedunt sine lege retro, nec passibus aequis Insiliunt, revocantque gradus nunc ordine, et uno Agmine consistunt: iterum magis ipsa satigat Incita vis artus, ludoque absistere cogit. Et festis jam pulchra cohors de moro Soluta,

Dum pergit quo quamque trahit jucunda voluptas,

Atque cupit salicum Sub tegmine ponere membra , Exclamat residens umbroso vertice Chiron:

Illius ah l nimium, Nymphae, ne cedite ramis Arboris; huc arcete pedes, si forma, decusque Est cordi: penitus fragiles vapor inficit artus, Inficit et sensus, atque huc venisse pigebit. At nimium confisa suae pulcherrima formae Clymene, niveo cui sub velamine pectus Lentier illabens gophiris quatit aura reductis, Nescio qua praeter solitum dulcedine capta

Illuc jam gradiens ponit vestigia, et eheu lProtinus emissum nigro do semine virus

Spiramenta subit, vitaeque intercipit auras Morbida vis sub co de means, et pallida virgo Lilia ceu tenero languont declivia collo, Deficii occursantque ululatu e tramite Nymphae, Diuitigod by Corale

37쪽

Omnibus et coit immissa formidine sanguis, Atque comis arcent serta, et complexibus illam Collapsam excipiunt gremio, stratoque revellunt, Atque fovent gelidos artus, supraque satigant; quaeque sinus, vinclo quos stringit fibula, laxat

Atque comae solvit nexus, quaeque anxia palmas, Liventesque manus tractans lamenta caloris Admovet, et tumidis iterata dat oscula labris, Atque genis revocare rosas vitulibus auris Molitur frustra; nam torpet anhelitus oris , Nec reducis dat signa animae : lumque agmine moesto

Callirhoo qua leno nuit dilissima lymphis,

Adducunt, miserosque artus per colla, humerosque Lustrali aspergunt latice, innantemque per undam Naribus admorunt Nymphaeam, et namina vitae Jam revocant, Spe quaeque inhians illius ah oro

Pendet. . . at ipsa trahit lanium suSpiria corde. . .

Ah virgo infelixi jam primos novit amoreS, Et serum gemitu cordis suspirat amantem lSed propere, circum vaIles dum vocibus implent

Luctisonis, Eurilus adest, visuque repente Horrescit, steteruntque comae, sed pectore anhelo Clymenem clamore vocat, dulcesque requirens

Eloquii voces implet singultibus hortum, Odit odori foras plantas, incusat et herbas,

Crudelesque deos, crudelia sidera clamat Huc illuc sine mente ruens. . . Sed providus inde, Vesanos arcens deliri spiritus aestus,

38쪽

Chironis petit ipse aras, et sic prece blanda, Alii te per Superos, ait, et per numina Florae

Magna precor, miserere animi non vana serentis, Eripe , namque potes, morbo, et miserere puellae Sensibus amotae nigro sub caudice, Serves Dimidium tu dulco meae, partemque reducaSIncolumem vitae: tibi sunt commercia storum , Atque potestates herbarum, et semina nota: Ilic reduces ultro, si spes non fallit amantes,

Conjugio juncti piabili de more quotannis

Solemnes ambo donis cumulabimus aras.

Cui senior: non omnis inest secreta facultas Herbarum fibris, non omnes sata dederunt Occultae penitus causae penetrarier; et nunc Non violas tractare decet, nec myrtea seria: Vado ago: salidi eum Veso vi oracula vatum Consulere, et chalybum sorsan tentare latentes

Praestiterit vires, nimium ni sata puellae, Staminaque inficiant obliquo lumino Parcae. Nec plura his: celer ille moras, sub cordo recursa Spe multa monitu vatis, jam rupit, et urbis Qua data porta, ruit propero, et vestibula centum Arte nova laborata tenens, quo callis eunti Ferrea dat faciles adytus, subit ipso roporem, Atque repertori tanto gratatur, et ultra Evehitur, tacito secum sub pectore Volvens Dicta senis; visuque praeit jam Pontia Tempo, Ilerculeaeque volant orae, et Retina recedit; Diuillaec by Gorale

39쪽

Sed tantum ipso locis oculos inflexit amantis, Atque solo figens irepido vestigia gressu Iam petit ascensu sacri fastigia montis. Arx ibi l3nceis nunquam lentanda profanis Assurgit, tollitque apices ad sidera summas, Cardinibusque humeros ultro Vesevus alienis objicit, atque regit certo sulcimine molem. Quondam caecum iter, ei pene irremeabilis error Audentes iuserro gradus ad culmina montis Implicuit, retroque arcebant compila gressus Scrupea, si quando instabant adeuntibus ultra Abrupti scopuli rugosa pumice si rati; Εt saxum informe, ingens scabrae iubera frontis

Attollens, dorsoque minax, quem saecula centum Rimantur, sese veluti custodo tueri, Servaba quo locos, et limina, iramite clauso.

Adsuit at praesens jamdudum brachia mille,

Millenasque manus agitans Labor arduus, atque Edomuit, secumque tulit moderaminis artes;

Annuit et Regis favor, incaluitque Ministri

Cura vigil: jam callis ibi per inhospita cautis

Tuta patet, longoque excurrit Plurima tractu, Atque pedes inferre sinit: vestigiaquo ipso Intulit huc, dum magna parat cultoribus artis

Praesidis ossicio patriae monumenia decorae, Festinatque opera, et steriles contendit arenas Vertere in humanae praesentia commoda vitae. Moeniaque assurgunt jam celso in vertice montis, Distrigod by Corale

40쪽

Ferreus et muros intercipit annulus, aedis Praesulcens lapides quadrato segmine junctos; Frons minet, et varias geminat sub solo patentes Huc illuc facies, at quo ipsa ars Dorica tractus Pinnarum cohibet pulchris decorata columnis: Tectorum hinc, atque hinc moles mira arte sub ipsa Assurgunt podii in speciem, et contermina caelo Culmina, et antiquo protendunt brachia sano; Nec procul binc patulo in mons abscindit hiatu. At domus interius curvum sinuatur in arcum, Et triplici rerum seso diseriminat usu. Quantus honos Speculae t quae dos, et magna supellex lStaut circum tormenta operum, stat sphaerica moles, Et variis sese implicitant fulgentibus axes Noxibus aeratis : artes Labor extudit ipse, Et nova Vesevo, et caelo commercia miscel. Sed vix ignivomos pandit Vulcanus hiatus, Visceribusque alimenta reseri vis flammea caeco Fomite, vel quando crebro tonat arduus aether, Concipiunt calidos aestus tunc Pectora vatum, Arrectaeque flagrant immisso stamine montes, Seque p0lis, ac igne novo rutilantibus astris Immiscent vigiles, et stammae semina quaeque Scrutantur, quaeque eveniunt regione superna,

Et quae Vulcani volvuntur sollibus intus Inquirunt, rapidique meant ut fulminis ignes Discidio navae nubis, ventique procella,

Et tonitru magno quatiuntur caerula caeli; Diuitigod by Corale