장음표시 사용
11쪽
Poenitentia cordis etiam ii excessim non sit, ii quidpiade temporali poena remittat.
enitentia veritate existantis quando vera dic ivr.Ibni a. poenitentiaselonis vatica est. L; col. 3. F. enitentia interio, di Dcterior . solio. I.
Poenitentia cordis, an si necessaria de hue naturae sicut de iure diuino. sol s. l. Η. Poenitentia ex met a proueniens quando bona sit,&quado detestabilis.se io a . GPoenitentia vana est homini s peccata iteruia assi alibi ita l. i . A. miten ita ab alio sac dote, quam ab eo a quo suit iniuncta an comutari possit . sol .i--Ls. F. citisentia in sta t* VMMς adimpleta, an li. beret penitentem ab omni Poena,si deco . . dat ab hoc secula. l. iosacta. D. poenitentia fructus praesentanei quando v radicatur.Dl.I coli B. Poeniteritia quae in fine viis a itur sacrificiuvest,ertinum appellatur M. ια. C. Poenitetitia vere,&proprie sumpta de sut ris non intelligitur set secol .r. D. P iitentia vana tripli iter dicitur . sata. Li. B.
.'uitatem commissarum. sol ibi M.toti A. enitentiam via imp*ccati aliis relictis, aliquis positi agere. I-o. l. 2. D. maiitentiam usq; ad ex tremum diem disserre, an sit periculosum. sel. 43. I.r. D. Poenitentiam iniunctam a sacerdote,a' poenites acceptare teneaturisbl..y9. l. b E. Poeni civiam agere usu a cκ tremit eX pr Posito diue iis, an d* nouo P cet. si LqJ. I.3. F. Poenitentiae omisilasne Iusta causa, an inducat mortale peccatu. .roi. cola. A. B.
Pocnitentiae sunt arbitrariae. LV . Ib RPoteria absoluta, n possit Demaliquid agere, quod de ordinata non potat. lavo.
Praelati summis vigiliis subditorum vitia ex
Religionis essentia , est visere cassitatem paupertatem,ct obedicti QIi69.cob . H. Piligiosi nec in sacrisconsituri, nee benem crati, an horas dicere teneantur. ibidem. Religioso facta consessio,an valeat si a cur to licentia data est ut cui vellet cofiteatur.
L8 .cobr. C. Religioso priuil to consessio iacta sine proprii curati licemia, an sit iteranda. sol
Rel biosorum quae sit saclenda disseremia
S cerdos proprius secundum decretalJ cm. nis virius'; sexus,an solus parochiae curatus dici poliat. DLM. L . H. Sacerdos sacerdoti confiteri,an possit abs proprii curari licentia.sol. .cci 4. H. Sacerdos simplex, need iure,need facto nisi licetiam a sequutus suerit, an absoluere positae Imaol L B. sacerdos in testem productus, an teneaturres lare, eponiere ea ,quartat ex consessiqne sibi facta. .l.rio. La. D. Sacra iminundis tramo reptas est.GL . Sacramentassabsolutio,verbaliconsessionensi praecedente ob infirmitatis oppilionem, an conserri possit. l.98. l.q. H. Sacramentum quid sit. Lys. ωLi. A. Sano, ct robusto, an sit necessarium manu liter operari. sol. is8. L3. F.
sat cere quis numpotat Pro uno pecco sine
12쪽
sine satisfactione alioru.A. o.col g. sati tacere quis potest per opera alioqui debita ex obligatione legati,non tamen reati sol .r17. Lq. H. Satisfacere nunquid possit homo pro pecca iis depuratullitia, quoad Poenam tepo
satistacere an possit homo unus pro alio. Q.
satisfiamo peccatorum. n In hac vita sit ne cessariὁ peragenda. l.lsi. l.t. B. Satisnetio quid. l. isticol r. Satistacti, ii sit adimplenda per opera poenalia. iis .col 3. E. De quo adde dura dum in. .distinctio.is is, Satistactio inru unicuiq; pro peccato sit eorrespondens sol.i .col. I. E. Satisfactoria an possit esse oratio qui meritoria non sit fol. iri. I. I. F. Scholasticis ubi confitendum siti sel. 8s. coII, A, Scolasticus peregrinans,an sind propriscurati licentia alieno sacerdoti confiteri possit.RI. 8 col.4. G. Secretum nudum,an sit celandumsol, iis et secundo. l. . A. Seru de bonis domini, an eleemosyna paumri in extrema necessitate existenti, findeius consensu conserrae poterit. solio. I r. l.A. G.
solemnis pini retia quae,&quibus Impon da,S quid de publica sitiit 98. l. 4. G.
αset .s9. I.r. A. . B. Statuta humana per quid cognoscetur, &quando obligent ad mortae peccatum.
Statutum ecclesiae an possit oblitare ad Iesu nium sub ppia peccati monius. lio. in. colla. D.
inpus enitentiae . sella. H. eolivitia
I tertia. ETectator madam re resuruit i obnoxiam
rectituhneskentia heredis , vel executo tis non ei nocet, , t ex hoc detineatur in purgatorio. I.ioq.col 4. H. Testis qui scit crimen omnino occultum suetfidei commissum,an interrogatus a iudice teneatur Illud aperire sub poena peri
Theologalis virtus,an habet eordis anxietatem annexam de necessitate. l. s.col r. D. Turpis est pars quae suo toti non conuemit. sol.iM. Lq. H.
Veniam e catorum qui per sacramentale
absolutionem estassequutus,&de peccatis postea memoriae Ciarremibus poeni rere non vult,an ei iudicii periculu inin I
Vendens comestibilia in diebus ieiunia, an
potat. l.r .coLq. H. vendens venenum, arma, sucos, taxillos &alia instrumenta lusoria,quibus homines ad malum solent uti an peccet. solio. Id. e. Li. B. Viatoribus iustI ,es peccatoribus orare conuenit. Li6q. l. . H. Viduae verae qui ditantur. I. Iss. l. 3. Virtus generalis dupliciter accipitur. l. s.col.2. CVoluntarius dolor pehitentus queadmodast interpretandus.QLi. l.cor I. F. Voluntas humana duplis . l.r.col r. α' Voluntas det multiplex est. I r.eoL4. H. Voluntas diuina,quomodo sit regula humanaevoluntatis.ses 3. LI. A. voluntatem suam praeceptiuae des voluntati necessario consermem homo reddere tenetur.ῆL2.coL . H. Volutatis sus arbiter constitutus arma tu is induere no potest nisi prius opera tene brarii per poenitentia arceat.sel. coLI.R' uxor de bonis mariti, an eleemosynam, ex tra extrema necessitatem, possit sinὰ eius consensu erogaredain. eam G.
14쪽
tiumstudiosi ciues,candi melector,totomoliminenias non mouerelapido, recisitat rore uino aris con rent, quae in serpunt,tia profisent. Q rum Nos perim tutusve ligi tantoredore lubucae commodo iram,in nium Itala caetera qucinnumerast Sion es, tot tam praeclaris elucescere characteribus conspicere movum chaud eimmerito 'Lispaniarnsraetoritatas, urcum in omnis mi ingenerebeneuersutos tothominessub imperioso enutriunt, 'mulcitudine earum rerum, quae exportant infucile omnibus terris antecella praec scharactero prorsus destituta remaneret. O uod tam inauditum facinus, sine competenti emendatione diutius tolerare non potui, imo Ῥσο omni Hi uniam nolum Cluperis tamen fuentitas θcharassem onere caereris impreem,au ast pari esse bacis arte Tu graphica incedentem reddere,in relictis Neluti landio , cum triticoad hi res, Naturare. Quideum eruditis,nedicam hominibus, Nerunetiam impo Istis, em a reobGJuauius o , quam mamicorum, hoc eg librorum suorum consuetudineutidesderunt,cospraeclari adoreat characteritasin ueni in Q rum bensem,non solam luminibu Terunctiam toto corporiis credibile iucunstatis,acsuauitatis praebct solatium. Quare cum aliquot iamannis Cut renon praeterit,dm liberarim meum, tums tibiacceptos elucubrationum meaeram labores comoverim, insens copus tibi Mentamo dei liberataefutorem me hiber delegi Inquo non dem tantum, aiunt, scd. mentem, in cogitatione lai, quod tumad bene merendum de quouishominum enere,tumadani salutem, tvmadnominis mellaudem plurimum momenti inter caetera hab cruda . Q ndoquidem qui ones non inutile imo persuum nes is,stquotidians de poenitendi, in costfrendi viae, in eo continentur, gno tantum a Theologis, runctium a Iureconsiliis, Medici Philosophis, Poetis,MIIoricis,omnibus densi,quiadsemmitoniistribunalconuolaeredesiderunt,non modo issis in coci debent Nam cum com enitentia e n quae ad bene beare Truendum hominem inuitant, dissi re me nullo apti orire fore serandumstatueri quumlit aetishominibus uiReipublIcinmoderatores ex iis novis his meis charisaendus,nouowlutioed Galiquidopi adserendo. Cumenim Ilium, arma L
15쪽
eum A CHA beneuolentia reduc te non visissem rectius laborem mesi collocare posse, quam in hoc Maedinae Tolumine, in quo de poenitedi,
edico redis, Uteri y is aliis materiis ratione lata es on tionis suavitus,tanta ubertas, tum, dilucida in dis utando methodus, ut ab omnibus, quae maxime obfunusunt, in implicata intelligatur.Q mobrem humanis me lecto cum non mediocre sit huius operis emolumis c t eo perlecto evictius dignoscere poteris j te Ῥnice ortatum viam, γt hocsumma cura se ij, virili sperispa perlectum memoriae inculces,inculcatum exequutioni mandes Usi a te factum animaduertero,beatam internam, tibi comparaste vitam non histabo adderis mihi calcar haudeo uum adgrauiora in piaterum tuum in us subeunda. I hi me ut 6 les tu rigratuitare. Eae ,
16쪽
Codex de poenitentia tractatus primus E poenitetia tra
s ehatina ster sentetiarudis .i .in quarto, & doctores ibide. Vbi nonubia pilicata, quae de Pilia I dicunt, proponit: in quo
etiam cum bistisino conueniat:in quo itidε ab eodem disserat, ostedit. Coueniunt quidem:quia sicut baptismus est prima tabula post naufragium, ita & poenit tia est secun-oa,ut tradit Hieronymus super Danielem, di habetur de poenitetia distin h. i. e. Secu da. Est aute elocutio methaphorica, eκ si-imilitudine, qua baptismus, Spoenitetia eutabulis nauis in mari fractς habet: per quas homo nitii ab illo naufragio liberari, quandoquidem homini nauiganti si oborta tena, pestate,d oncutientibus fluctibus, nauis frangitur hoc vilicum remedium superest, scilicet iasulas nauis tracti arripere,ci eisderimari,Scinniti,ut saluari possit. Qui nauigat, homo est: nauis, quam primo ingres sus est, Scin qua primo nauigare coepit, status fuit innocentiae:Saectitudo, atque integritas vitaenn qua homo conditus fuit, stacta est nauis quando vita hominis per ino-M bedientiam, es proaticationem corrupta sitir, fluctus maris nauem concutientes, tentationes sunt vitς praesentis,quq magno impetu in hominem irruunt, mare autem in quo nauigatur hic mundus est. Tabulae autem,quibus a procella huius pelagi homo liberari potest, baptism S enitetia sunt, dquibuscum prior si baptismus, qui ianua aliorum sacram torum esse dicitur: deo prima tabula nucupatur, enitetia aute secunda:his enim sacramentis nobis in peccatu lapsisti madu est,si volum' peccati periculu,
anum,quod assere,incolumes euadere.
Id mi i i r ute, quia pnia potest si se queter cuspitali fructuit rari, baptism' aut noni si semel suscipi potest. Primulatis significat Christus, q Petro
de peccatis fratri remit tedis, terrogati: Quoties peccabit in me frater, simittam ei an septies3Sc.respondit: Non dico tibi septies, sed septuagies septies. Vbi numerus determinatus pro indeterminato ponituri ac si dixisset,quoties peccauerit in te si poenituerit dimitte illi. Secundum etiam Pa Ius docet ad Hebrς.6.ricolligunt c5iter doctores,cu ait : Impossibile est eos, qui semel illuminati sunt, gustaverutq; bonu verbia,
SPiritum sin bini,scilicetper baptisma
susceperunt, si prolabantur rursus renouari CSc. Quod de renouatione baptismali solet
in telligi. Est.n.sacrametu regeneratiois Sta
. est. s. interior, Sexterior. Baptismus aut Eunicus est in exteriore opere consistens.De interiori enitentia dixit David.Sacrificium Deo ius cotribulatus: cor c6tritu,& humiliatu Deus no despicies. Exteriore vero poenitentiam, quam sacerdotes poenitetibus,d 5sessis iniugunt, Christus nobis significauit, quando curatos a se leprosos misit ad sacerdotestri se illis ysen tarent,ab eisdem iudicandi:&eandem iustis tuit quando ad sacerdotes loquens dixit, iquoru remiseritis peccata, remittenteis Sci
eut & baptism' Nam Ioannis bdicatio a poenitentia coiriticum dixit: Poenitentiam agite, appropinquabit enim regnu caelorum. Et Petrus etiam eandem praedicauit, ut mactibus constat, dixit enim . Poenitentiam
bus appet utilitas, simul S necessitas pniata
re,o sis in fis procedere, ne squivocatio cos usion coissio vero ignorantiam pariat. Accipitur enim poenitentia II ad in sens dupliciter,uno modo Pro ea, quq
in corde est: alio vero pro ea , litae in opere
exteriori consistit. Et haec rursus est multiplex: quaedam est sacramentalis, ii abs Iutione consistit, ua cossessor poenitente,&prius consessiam a peccatis ab luit. Quod a vero est poenitentia ab eodem sacerdote iniuncta: qus iterum triplex est,scilicet solanis, publica,dinculta. Dda aute es foenitetia voluntarie ab ipso peccatore assumpta,& hoc est, quod coiter a doctorib' traditum est, scilicet, tres este poenit diis partes puta cotritionem,cofessione,& satisfactionereuius satisfactioni, totidem similiter partes este di clitur, hi aut E sunt oratio, ieiunium, S eleeniosyna, de quibus omnibus nonulla in praesenti codice tractanda sunt:in primis
tamen de contritione,seu generalius de cordis poenitentia agendum est. Hsc autem est dupleX,qusdam vera pmnitentia,qui ad salutem valet, ct bonorum est:alia vero, q ad salutem non valet,& malorum est:talem habuit Iudas,quando doluit, et Christum tradidis letiqui no sicut debuit, poenituit:tale habuit Antiochus, de quo , cum de comissis sceleribus poeniteret,&mininum deprecaA retura
17쪽
retur,scriptu est: orabat sceles Ius deminu,
a quo non erat misericordiam consequutu
rus. Et de Esau similiter inquit Paulus, i, noli uenit pccnitentiae locum,etiam si cum lachrymis inquisiui siet eam dic. Lm etiam habent damnati de quibus te itur Sapientis Dicet intra se poenitentia agentes Scisensim cu emendationis proposito in fisturum. Et hoc est, quod ait August. pniam definiens in libro de poenitentia. Poenitentia inquid est,quaedam doletis vindicta punies in se,quisd dolet comisisse. Vnde &Grego. ait: Poenitentia est anteacta mala deflere,&sseda iterit no comittere. Et Ambrosi': Pnia, est praeterita mala pl. agere, S plangenda iterum non comittere Sc. Itaq; illum dicimus poenitere: idis licent. Molesta sunt, qiecit nagitia quaten offensiva Dei sunt Sc.
Co I dubitaret lite aliquis quo potest esse,ut sit dolor voluntarius, si enim dolor est, poena est,ct cruciat alaimu, pccua autem non est, nisi inuoluntati a sit. QAod enim nullateilus est inuoluntarium, no cruciat,nec punit,Quod autem poenitentia poena sit, eκ vocabulo ipso patet. Poenitentia
enim poenet tenentiam sonat, ct ut ait Au-: gusti. a puniodo diciῖ. Respodetur. Id facile luitur,si in homine duplice assectione
attendamus: scilicet iusti, d bommodi. Per prima lion o anpetit quod iustu, S rectum,e honestum est : per secundam vero quod Hile, delectabile, omodum est.Bene igitstat:*id,quod secundum assectionem coinmodi est inuoluntarium:sit secundum assectionem iusti voluntatium. Ad quod multa possemus aflet re exempla,nisi res de se satis nota esset. Aut dicatur non esse necessa- viii. Poenam inuolutariam esse, ut cruciet,satis est id inuolutarium esse,de quo ipsa poena liabetur, sicut in proposito inuoluntariuest homini poc nitarii se Deu ostendisse Sta Nota tamen dolorem huiusmodi no dici
voluntarium in se,cum sit passio naturaliter conseques actu voluntatis:est tame volutarius causaliter,seu antecedenter:pro quanto ex libera volutate ipsi' poenitctis procedit. Peccator enim considerans se Deum perperam ossendi iste,dignumq; esse, qui pro pec cato puniatur: vointatem elicit, qua vult in se punire, quod comisit:inde voluntarie elicit actum detestationis,quo displicet sibi comis suin:huc sequitur naturaliter tristitia dec5misi deinde tristitiam senties, eatu volu
rarie acceptat, s istinet: Indeocile patet Gquo pacto dolor de tamissisvolutari sit dici
quil, viros doctos costat contraria sensisse, ut a facilioribus incipian.us, de qualitate pilis cordis libuit tractatum inchoare.
modi poenitentia su ri, an sit virtus.&qualis virtus.Et arguit primo contra id,quod supponitur,l.chomo possit de commissis poenitere.Cotra quod arguitur: quia si puta est dolor de peccatis comissis, neces se est qui cedat eκama volutatis, quo homo vult seno peccasse, aut no vult se peccassercii secundu Augusti nutristitia sit de his, inobis noletibus accidui:hoiem auteno peccasse, si ita est i peccauit, est iam iiii Libile:quod aute impossibile est, homo id sciens velle non potest: non em essὶcaciter volum nisi possibilia elle putam': unde homo in scaciter volens aliquid obtinere: quaeri insistitillud esse sibi impossibile: cellat a volitione essi caci eiusdemn t experientia docet. Vinini, HAA demus et sit hol possibile PecunGOr Velle se no peccate:qui factu sit iam impossibile, attia talis volutas novi dei licita: sed illicita,& deordinata: eo et recedit a sua regula. adoquide humana v lutas in actionibus luisdebet diuina volutatem Pro regula tenere, illi per ola conformare:Dei aute volutas no est,ut non prieesserit, quod actu hessit:est enim illud impossibile etia ipsi Deo. De quo Aricin Ethi.
Hoc solo priuatur Deus, ingenita facere, si genita sunt .Et Hiero. vi minitate semel amissam reparari no posse assirmat 3 c.Quod aute Deus,id quod impossibile est, non velit,necvelle possit, hinc patet. Quia tatu potest, quantu vult. Omnia enim qcunq; voluit, Ocit.Si enim possiet velle aliquid, quod facere non posset teius voluntas ca staretur, hac parte finita redderetur,d cimpotens.
tamen videtur virtus esse: quia virtus omnis est per se, S secudum se expetibilis: pc nitentia autem no est huiushiodi quia illudito est per se,& secundu se expetibile, quod
sinὰ peccato haberi non Poten: poenitentia
18쪽
A autem cordis sin P peccato saltem priuio laaberi non potest,ut constat.
luisset in Claristo, qua pleti donis, Samutib fuit an Christo autE nuqsuit poenitetia, qui peccatu no secit, nec in- uetus est dolus in ore eius. Prsterea virtus est habitus electilius, ct per consequens est de obiecto cadente sub electione: pa nitentia autem non habetur de eo, quod sub electione cadit:cum sit de eo,quod imposiibile est nosuisse.f. de hoc,quod est nos Deccasse, quod nobis impossibile est no secisi ut patet ex dictis: electio autem non nisi de possibilibus est, qui in nostra sita sunt volutate.
in il ,est edis, vel particularis:&videt q, sit cois,dianon particularis, quia dolere de peccato continis b,comune est omni virtuti: omnis enim virtus inclinat ad am
rem boni sui, sd odium mali sibi oppositi:Scii tale malum contingat,inclinat ad displicentiam, florem de eodem, non igitur virtus particularis est, sed generalis.
tus estet, aut igitur moralis, aut theologalis,quorum neutruvidentheologalis enimno est,cum nec charitas sit, nec fides,nec spes: moralis etia no est, cilin nec B ad prudentiam. nec ad teperantia,nec iustitia,nec ad sortitudine reducat, quadoquide huiusmodi morales virtutes viris bonis,&iustis copetunt,seu competere possunt, poenitentia autem non nisi peccatoribus Sc.
dis,s habitus si,virtut si esse: ille em habitus virtus est,cuius actus est bonus, Maudabilis: talis est aetiis pniae. Probat hoc, primo, quia actus human qui potest eκ electione, seliberatione seri,qui etiam cadit super materiam ipsi altili conuenientem, Spropter bonum finem cum honestis circunstantiis,est bonus d claudabilis: sed talis est ae ro nitendi quia habetur ex eleectione, eliberatione, qua peccatordeliberat, ct cocludit esse de comissis poenitendum,& cadit super materiam sibi conuenientem, puta su-Geccatum comissutia, quod quide odio, Q testationi couenit.Sicut enim bonum amabile est,ita malu est detestabile, disdibile: elicitur ei iam huiusmodi actiis poenitentiae propter Deum,ut suppono, cum binnis circunflatiis alios bonos sines respicientibus, puta, ut scilicet peccator Deo sui ED
ciat: δ ob eodem venia obtineat: Igitur erit Cundiq; amas bonus.
ipsa tenet mediocritatem inter duo extrema vitiosa,igi est viri ex doctrina Aristo. es muni. Antecedes patet, uia hominem gaudere de opini b operib a se factis tam de bonis, e de malis extremuvitios uni est, tolere etiam de omnibus ope-1ibus a se factis,tam de malis, i de bonis eκ- tremum est etiam vitiosum. Inter haec aut Emediat dolere de malis tantum a se comissis eo modo,quo dolendum est, oc est in nitere igitur poenitentia est virtus.
Tertio Dςus in lege sua iubet,
ct ab hoibus ex isti bonii est, d claudabile,quod si fiat, quZad modii fieri debet. ipsi Deo gratii, d acceptu est,cui nil nisi bonum gratu esse potest: sed ipse Deus
frequenter in lege sua tam veteri, et noua iii bet, SXigiti' nitentiam,quod certu ei Iesuppono, igitur non solom erit bon u Sdabile poenitere,sed Opud Deum erit valde meritorium Sc.
stitia loge expelle a te, caula,multos em occidit tristitia, Son est
utilitas in illa .Et hoc idE expile dicit Aristo. D
. Ethi. S. io.Na Ecclesiasti us loqui de tristitia seculi, ius de rebus aliis mundanis haberi soletino de ea, i de peccatis est. Aristo. aut e loquitur de dolore,qui solet esse exces suus, quo quide moderat ὀ utendum est ad finem,ad que assumitur,n5 autem de displicentia de peccatis coniniissis Sc.
primit,in quo id uritur,an. s. huniana volutas possit velle aliquid impossibile sibi scitues letale, distinguendu breuiter est de voluntate.Quia est volutas desiderii, diaest voluntas es sicax ipsum desideratu obtinedi.Devolutate desilerit,aut simplicis appetit no dubitat quin possit de impossibili haberi: u luntas enim impossibilium est, ut ait Arist. Sic enim dicitur, angelus maluε impossibi. te appetiuisse,quado cupiuit Deo squalis esse,& ei de assimilari: sic etiam da nati in inserno existentes desiderant mori, scientes id ipsis de lege imposibile est ride quibus scri- y .i ptu est. Desiderabiit mori, S mors fugiet ab eis.Sic etiarici desiderant videre, cu sciant id illis p natura impossibile esse.De voluta. te in ei scaci laua. s. quis de mediis inquirit,& ea elisitici opere exequi ad findobtiis A i nendi,
19쪽
E nendi, quod cupit aeriana est quod haberino potest de impolii bile cognito, inqui de electio no nisi possibili uest, ex eode Arist. Io, i dubitare qualis sit illa nolis 'tio, qua quis nollet se peccasse, cu id sciat sibi esse inam,ssibile ait ab luta, an coditio nataZEt dixeriit aliqq, no potetico sitionata esse: iuia nemo potest velle aliquid sab aliqua coditione qo scit illa conditione no existere. limoicoditionales.s. velle aliud sub tali vel talico liti ociaut nolle aliqd sub tali coditione, no importat actitvolutatis, adoscitur coditiones no subsistere.Sec' si credit vel salte dubita ea, subsistere,ut si creda,vel saltem dubitePetrum esse pauperem, ilium actu volutatis halbere quo velim dare Petro eleemost na si sit pau-Per.Aitatu priniusti uero Petiti no esse pauPere,cessat in me talis volitio, silli uc ma net lisc conditionalis vera, velle dare Petro eleemosyna si esset paup,Scita coditionalis ei vera sine actu voluntatis. Id videtur posise consimiari:quia haec conditionalis est vera in eo te casu, ego darem Petro eleemosynna si esset paupericu quo stat Q no dena ,ego
legere si mihi darei alitis,eu quo stat Q non lega:ira ipitur stat Q ego vellem aliquid faces re ii milii aliqd daret, S in q, illud n5 vesim:
scut em 'daret no dat,qui legeret ni, legit, ita qui valet no vult: ac Pinde linioi conditionales nodicut aliqud actu positiuu volutatis, maximeqnscitur coditiones no subsistere, S ita illa nolitio, si nollet fis se peccas se,no potest esse coditionalis, quia maxime subcoditione possibilitatis. s. si fieri posset se no peccaste,sed collat in casu coditionem ill a no posse subsistere,ideo illacoditionalis nultu actu poli i volutate.&p coseques si a- et votatatis ell, oportet sit nolitio absoluta.
ditionalis hiusii no ponit ac si volutatis, q5 scit coditione no subsistere, etiano poneret adiuvolutatis qn dubitat, seu credii poste subsilere:patet ex ratioe supra ficta, dicebat diuersum qd elle, legere, & lego: dare,& do:velle,ct volo:p qd'ςque, Pba- rei nullia actu volutatis haberii' illas conditionales subsissete coditione sicut ea no subsiliete, vicos lat. Deinde sequii p Christus no fuit iris latus de morte,quia atris hia se quete nolitione mortis absoluta,Scii norquia absolute voluit mori, vel coditionata: di si sie, habeo intelia si coditionalis illa ponit actii volutatis, ita sine actu volutatis non
in test trillitia in aliquo causiri a M aut coditionale causativii tristi iis videi Chris si- gnificas. in dixit:Pi si possibile est,traseat Lacia me calix hic, cu in sciret coditione no subsistere. Deniq; poste dari a i volutatis coditionales ubi scii coditione no subsistere imo. nec subsistere posse, apparet si trib'hoibus Sponat aliqua c5ditio impossibilis, puta si
vobis docturais naturales, aut si couerter mini in aues volantes, & quaeratur sub eadem c5ditione, tuo unusquisque eoru ire eligeret, Roma.s Hierusal aiatinsulas, unus diceret ego si assis estem insulas ire, alter dic rei ego si avis es leni in Hierusalem me con- .serrem, alter vero diceret ego si avis essem: nec huc nec illuc abire:sed in patria propria permanere. Re vera lii homines scietes conditis, ne es le impossibi id, diuersos habet assectus P quos no volui absolute ea,qui bus assesciutur:sed ea vellent efficaciter si staret coditio,ac pinde huiusmodi velleitates a iuni important voluntatis, de his in alibi latius.
Ad propositu isti redeudo videt, i peccator potest actu absoluto desiderii velle se no peccasse absq; vlla coditione, aut abselute nolle se peccalle, potest etiam hoc ipsum velle sub coditione aliqua, etia si sciat coditionis no subsistetiam, seu impossibilitate.Qua aut Enolitio est quae tris litiam
causare suti icit,ab luta,scilicet an conditionata,crederem id de absoluta,non tanten desola conditionata verificari, vialibi deduximus,cum de tristina Christi ageremus.
&deordinatu esse,quia dissonat a diuina volutate, diceitu, ad id, quod ratio supponit. Cteneri nos voluntate nostram diuinae volui tali cosormare,id no esse uniuersaliterveru, cum enim multiplex dicatur esse Dei voluntas,permissiua,praeceptiua: Scoplacentiae, soli praeceptius tenemur de necessitate nostrant voluntatem conserinare, in aliis & si adiuina voluntate discrepemus,non erit illiscitum ino si pe accidit esse bon ii. Sic enim ait Augustinus: Aliqua lo bonus filius vult
patrem suum vivere, quem in Deus vult mori. Abraliam etiam voluntate habuit inimolandi silium suum, cuius tamen oppositum Deus voluit.Et si videamus domum proximi comburi, scietates id fieri non polle, nisi
Deo volente, possum' tanten licite,imo in ritoric occurrere,&domus combustionem,
si possum impedire. Tenemur itaq; nos diuini voluntati conserinare,non volendo id
quis Deus vult vivolendo id, quod Deus
20쪽
A vult nos velle, ac proinde esim Deus velit et de conlisus doleanius, Scid a nobis exigit, dolendo de comissis,nos suae voluntati conserniamus. Est etiam diuina voluntas regula hii manae voluntatis, non quidem quali sicυq; Dei volutas, sed volutas ct vult nos aliqvelle,aut itolle, ius ede Delvolutas nobis intimatur tam in lese naturali, q in lege diuina scripta, interdit etiam per specialem reuelationem.An aute Deus velit, aut velle possit,prsteritum non sutile,vel aliud impossibile, idq; voluntate absoluta, aut conditi nata,alterius eli ne cis.
C tW Τ non ei levirtut dicendis,ad primit, tomnis virtus eii secundum se exputibilis in eo in quo est viri', ait' etiavirtutis est secundum se expetibilis in eo,in quo est talis deo& poenitere i eoon quo est actus virtutis, est sta in se expetibilis ob sui bonitatem, Jonestatem etiam si inde noesset alia utilitas euentura. Ei quando arguitur, illud non est secundum se expetibile, quod no potest sine peccato haberi, verum est si haberi no potest sind peccato coconai tate,vel sinὰ peccato comiti O:sees si haberi no potest iiii e peccato iam comitia, cuius exemptu est clarii de actu iustitiae punitiuς, B qui cum actusvirtutis sit: sine peccato in abeo, qui punitur comista exerceri no potest.
oes virtutes sali Pin speciali,naside de credddis,ut comuniter dicit,no habuit,cu oia clare in verbo videret iustitia comutativa, auti sunt eius no habuit,qui nulla bona teporalia liabuit, lut comulare valeret: nec iustas negotiationes, siue cotractus eXercuit,castitate item coiugat , aut viduale non habuit,
qui semper virgo permansit nec bellica so titudinem qui nec arma viae sumpsit,necarinis,aut vi inuaderibus restitit:sed tu i ouis, lux non aperuit os suum ad occisionem est uituMideo non mirum si poenitentiam nohabuerit qui nil admisit, te quo sibi dolenduibret habuit tamen virtutes omnes in genere,seu principiatiue, cum summus abuerit amorein honesti.
in potestateJeccat ris7n5 peccauerit post a se comistum peccat ii, est in in eius potestate poenitere comissi.&hoc. id' estpoenitere eligibile est cosormiter ad recta ratione deliberate, an conueniat Pintimere, Sosiactet si nec inita
Poenitet, videt olera φn5 pee uesti Hoe cenim imprudentiae ellet non discretionis: sed poenitet odiendo,&detestatio quod nialP perpetrauit,s quavis hoc, uod est hominem non peccaste non sit eligibile. iuia ina- possibile: te comissi, tanten peccato poenitere eligibile est sicut S possibile: mediuinquoddam est ad finem satisficiendi Deo, &eum placandi, consequeti veniam ab ipso Deo ossenso impetrandi Sc.
Iis, an specialis dicedum, q) potest generalis virtus dici dupliciter,uno modo quod no sit dabilis habitus proprius ad dolendii de c
misit, inclinans t sed dantur liabitus aliaruvirtutum,quibus peccata corradiantur, Per quos liabitus homo inclinatur ad odiendum omnia peccata commilia cuiusculi alie generis sint. Et hoc videtur Alsum: iuia sicut dabitis est liabit' unus .enera liter inclinans ad amorem ho:aeni incommuni, ita
est dabilis habitus unus inclinans indistine ad odiendum inhonestu, Suit tu, quodcunq; illud sit: ita similiter potest dari unus habitus, qui similiter indili inc Pinclinet ad
odienduin omne vitium ab homine conr-
ni istum,quodcunque illud sit, Scita dabilis Dest poenit cita virilis generalis, tam ex parte obiecti quam ex parte inclinatiotiis habit'.
Secundo modo potest intelligi quod poenitentia sit virtus aeneralis, taciton specialis:quia de commi Isis dolere, commune est omnibus virtutib , quia omnes virtutes in clinant ad doliauin de comitiis sis, una ita que scilicet de pecCato commisto sibi contrario, d ai'c verum est.Cu hoc tamen stati', poenitetia in se virtus propria sit,a csteris distincta liabens aliud in i peculiare, S pro priui uia scilicet est detestatio peccati, ut expiabile est, entissibile per .actu poeni, tentis, ut dicit doctor sanctus, hocii oncommunicat cum aliis virtutibus&c. I salis, an moralis.dilaedia, qtlieologalis noest tu quiano habet Deum oro obiecto primario, licet habeat eu pro obiecto finali. ad
hoc em poenitet peccator, ut Deo recocilien tum etiam, quia virtutes theologales no necessario habent passionem,seu cordis anxietatem annexam,qualcm liabet cordis pre nitentia, tum deniq; iuia, irtutes theologales communes sunt peccatoribus, Sinnocentis