Fructus medicinae ex variis Galeni locis decerpti. Nunc primum prodit in lucem / [Joan Carles Amat]

111쪽

inose, synochos caret accessionibus,

non autem continua.

Caussa.

Omnia quae bilem flauam procreant, possimi essicere hanc febrem , aer scilicet nimis calidus, alimenta acriari admodum calida, ut piper, sinapi, caepe, allia, vinum vetus,& similia, animique de corporis labores. Signa. Sunt, lingua arida, aspera, nigra, Ventriculi eroso sitis intolerabilis,vigiliae,capitis dolor, c nonnunquam delirium, d mouentur aegri sere semper ab Vna parte in aliam, deiectiones liquidae de pallidae sunt,quamuis saepe alutas dura sit, pulsus celerrimus irina flava Hiquando alba, quae delirium suturum fgnificat, fiunt aliquando surdi,& non

nunquam inuti.

De tertio exquisita. Tertiana intermittens fit ex bile pu-

112쪽

Medicinae. 8

trescente in loco obstructionis dicitur in loco obse i cliovis iam bills .iu tenuis cum sit obstruere non potest,cum non sit crassa, muli aut lenta omnis enina obstructio it ab humore crassis, multo uel lento.

Caussa.

Fit autem febris ex bile luc ratione, quando ab humore crast aut lento obstructio est in aliqua vena bilis adueniens perficit obstructionem Q cum ipsa abundet, putreii non illissata, hac ratione generat febrem. Est autem haec intermittens , quia quando incipit putrefieri bilis in foco putredinis,expellitur extra vasa per sentientia membra, ubi putrefit omnino sacit accessionem,quae ut plurimum udore nutur.

Signa. Sunt in principio accessionis rigor Iehemens, iungens quasi vulnerans, inaequalitas pulsus, accessio duodecim horis terminatur, urina est similis urina

113쪽

o I ructus

eius qui sebre ardente corripitur. l De tertiana notha. Tertiana notha vel spuria est febris i intermittens in frequenter sit ex perii mixtione pituitae cum biles nam potest literi, sed raro abile vitellina, vel peri mixtione aliorum humorum crassistum

bile, Caus a. Sunt quae bilem de pituitam simul generare possunt. Signa. Incipit cum rigore mitiori leuiori quam in exquisita tertiana, licet sit lon- gior horror, sentiaturque rigus actu: accessio etiam perdurat duodecim horas ualiquando excedit. Sitis in hac in minori sudor, in ventre apparent Ob- structiones, aliquando in hepate, ali quando in splene,

114쪽

Medicinae.

De febre aistidiana

Febris quotidiana a pituita putrescen

te ortum habet.

Caussi.

Fit a pituita extra venas, singulis die bus accedes,que pituita generatur mal- toties ab alimentis pituitosis, ut sunt pisces, herbae frigidae , legumina, si α pius otium. Signa. Sunt pulsus in ordinatus d inaequatis, tardus, paruus Hebilis calor non

acris, nec sitis, urina alba, quos a tenuis Vel crassa aut turbulenta. Spatium accessionum est decem icto horarum,&quietis sex

Defebre martana.

Quartana febris est duplex, una inermittens altera continua, in nessum

115쪽

8 6 Fructus

fiunt ex atra bile putrescente in venis. Caussa. Sunt alimenta melancholica, ut alla omnia, carnes hircinae bubulae, lepori nae,ceruin q,cochleg,legumina,animi corporis labores immodici, Maliarum febrium longitudo, praecipue si fuerint sine ordine de autumno.

Sunt pulsus tardus, in principio

accessionis rarus, Hurus,in augmento de vigore veloces frequentes,aegri cutis dura est de densa. Vrmae sunt tenues, albae&aquosae.

Febris hectica est calor praeter naturam habitum corporis occupam. Equalis intemperies in omnibus partibus corporis, quoniam in calore mutatae sunt, reperitur quem calorein ha-

116쪽

Medicinae. 87bent ac si esset propria natura in ideo

ab ipso non dolet nec molestantur hoc autern quo ad sensum intelli ere oportet. O Hectica duplex est una simplex, caltera composita simplex illa dicitur in qua calor factus est in partibus sine hu- nuditatis alicuius consumptione Composita vero, quae siccitatem aliquam morbosam habet coniunctam , quam diecticam marasmodem nominamus. Causia. Duobus modis fit febris hectica. Primo sequendo alios morbos, bres cilicet ardentes, diarias,de internas

inuaminationeS.

Secundo incipiendo, statim a principi inqua similem habet generationem cum diaria ex caussa aliqua procatarctica, scilicet ira, tristitia, ex cogitatione, aut lassitudine cum ustione. Hectici palpebras oculorum vi at tollere possunt, cutis totius corporis sicca est: ma potentia vigilandi eis inest,

117쪽

carnium consumptione circa tempora habent, ita ut caua appareant, nullum iri estinum, nec ulla viscera atque hybo-condria retracta ad thoracem admodum videntur. Pulsus autem gracilis, durus, debilis ac frequens habetur. Denique totius corporis magna consumptio.

De febre Pesilenti.

Pestilens febris est epidemia perni ciosa, epidemia, quia multos afrisit, perniciosa vero, luia multos interficit. Causia. Communis est aer ambiens, luton ne perpetuo utimur,qui ac calidus humidus intemperatus , multos homi lcies ad putredinem dispositos assici sua si praua qualitate nobis occulta. Signa. sunt febris ab initio maxima,qua uis

118쪽

ui saepe exteriora frigeant cinteriora ardeant, capitis i auitas,oris siccitas,ue hemens sitis,& vehemens angustia, di ficultas anhelitus, vomitus creber oculorum aspectus toruus ac varius, vjgilia h

deliria, de aliquando propensii ad somnum. Inter ista sunt si post aures haut sub alis aut circa inguina potissi pinum bubones cum febre parua orian i

t in aliis cita partibus anthrax, si hin collo oritur tumor praeter naturam, cerebrum potissimum male assici steti diti in alis cor,si in inguine iecur. De Eminthema u. Exanthema nomen commune est ad

omnes cutis emorescentias, sed speci tim per exanthernata variola d mor billos intelligimus. Sunt duae febres,quarum una sino chos est,quae humorem expellit ad cu tim , qui facit variolas, vulgo pigota,

altera tertiana continua, quae tumore

latos, vulgo pallota vel rosa facit. in his tumoribus est discrimen, nam in

119쪽

0 Fra morbilli sunt tumores sicci, mon ve niunt in suppurationem , bene tamen vario etiam unus humor statim vertitur in pus in sic multa ulcera sis

Variolae fiunt a sanguine putrefacto; morbilli vero a biboso humore etiam putrefacto.

Sunt, dolor dorsi, timor in somno, partium sentientium chemens punctio, totius corporis pondus i facie rubor pruritus nasi lacrymar, sanguinis&l minorum seruoris equens pancici latio,palpitatio,vox rauca, sputari crassum , capitis pondus do grauitas Molor capitis pungen oris siccitas animi per turbatione couu io syncopae dolor thoracis gutturis, de tremor pedum. Atque haec de affectuum e sentiis vel descriptionibus, cauilis ilignis dicta sint latis. R esta nunc ad breuem tractatum de materia medica qui etiam Ductus est medicinae accedcre.

120쪽

medica. Atio curandi morbos per purga-L tionem , antiquis maxime visitata suit, in quibus quam plurimae sententiae proponuntur ab Hipp. iis lib. h. M purgationes seu ad sitis purgantium

medicamentorum accommodatae me C

oram apud antiquos ex usu fuerunt implicia medicamenta purgantia, VCrum etiam de composita, quod etiam ex Gat variis in locis colligitur potissimum tamen βλά coninsitio resecundum Iosos cap. de Alo eci . Vsus autem sunt syriaporum ad humores p parandos ante purgationem, ut docebat Hipp. si pori meatus ipsius corporis aperiebantur reserati ab obstructionibus, ut melius purgatio procederet,ad quem sum xime ab antiquis praescribebatur, decoctum similiter Origani trirgo riganti pulegii, his similia, quae ad aperiendas obstriactiones