Chorographia Verbani lacus; Viglivini oratio; Quaestiunculae quaedam; Quid sint pagani

7쪽

Dominicus Machaneus equiti Magnanimo aspar urccccmiti

patrono ec Maecenatistio.LVlitiis Ral. testu calculari seruesccte ad patrios lares secessi ubi Platoni uillud amplexas .ocio labore ante erendos inomin Dianam montibus4 Minerua ipsam Xercui subinde aia caeninama uerbanicam regionem agrans meditabar ptolCmeum .dtrabone Mestam Plinii Dyianistam toto orbe terrarum depingendo Occupatissimos huc pulcherrimia situm utpote minuana Stor laesisqsegetem uel pStagorea quadam taciturnitate plerisse uel breui nascuisti di celeri nota tanti notasse:miserabar deinde deflebamos teritorta temporia erumnosam inscelicitatem detestandamq; itterampnicie quibus nemo ab hinc centesimu annuater unu Bicndu Foroliuiensem sumaria Orone usum propagare curasset ei bani ac inter Ita cosem nentissimi di naud dubie primi copiosissimas acitrairandasta dotes exteras plertim nationib'eNotica quadam inicitia penitus ignotas:Neu itaq; duxi ueteri adagio gladiatoris an arca capere consilium sumptis pugillaribus quoSIura nullip peniten

nii. lacus deniq; totius opistograpna schaeda descripsi Mediolanisti deo 1ucis post dieb'regressus nescio quo salo annuente quo ire netiente eudemone ad curam erudiendi filioli tui delectus sum de quoc dii mo coepta secundent gloriam spero. Veria enim uero id abscpsuma archanac naturae lege uenisse haud dubito nasn lolopnia

Potenciam in idem tendunt Deme quidem ut taceam cuius firmitatem fidUm sinceritatem tanbueram sapientii periere.de te certe coticescere nequeona praeter patriciam nobilitat fortunaec momentanea eccaduca bona quae prophaniam uulgus ita In te ut inrelicuos beatissima existimat socraticam animi tui pulchritudinc ad rarito desino uis.n.dipatum Insubrior te in hTistoriis tabuIisci noscendis pitior mi in uernacula poetaca tersor in is elonficia periclea mellifluuior Quis ingenii nobilitate ceterior Viris inci moderatione aurea probatior Vererer equidem ne foede crimine assentatio saccusari possem nisi adessent hac clarissima in ciuitate prudentissimi itteratissmim uiri amplissimi haria rerum testes

quorii comertio assiduo oblectarisac quibus non minore apud po

8쪽

steros familiaritatem,laudem tribues acybuerit Hlcro scillissael ausanias Lacedemoni SimGnidi melico:penader corγnthiis Thaleti milesio Pericles Anaxagorae Cressis Solor ut vadno.exempla decurram Scipiones PCilbibennio Terentso dens* pomp. Magia Theophani Mitileneo Varroni* linguae latine duci His igitur tatiso uirtutibus tuis esse stum est ut quod antea tumultuane scripseram in penatibus tuis ordine redigerem absolutoc tibia dedicato opustulo hoc obseruatitaculas quasdam Tranquilli necnon Valerii Max.in studendo laccincte annotatas edittirus eram nisi quoruda digladiantium pugna me detinuisset iuxta Hesiodianum illud, oi siti κοσαπτ A40ORE1 mioni o cui A:quos peram ludere permittamus donec elucescat dies quo ueros auctorum sensus

non gerris siculas sed docto iudicio comprobent. Haec interim clam graphia candidissime Gaspar plautino more fabularum nostrarum antllogium erici quas uesanaam Cheryli imitabor tu magnanimitateAlexandri parcas uelim.Vale nutantis cymba meae appellende portllS, Io.Iaiatinus Machamo,s.

Legi libenter chorograph3am tuam qua Verbanu nostri secust hominibus non monstras solum sed inn*in plectissima pactura osteriis Nihil in ea est no erudito ac diligenti uiro dignum e quod noita praesentem in ea enarratione peritiam testetur ut maiorem tameetiam in posterum polliceatur Tibi igitur gratulor qui patrios lac ei montes ec amnes scribendaci proterimatem dc proter doctrinam inter praeclaros scriptores apud posteros nome tibi paraueris. Mihi quo*non inter postremas laetitiae partes fuerit tui notitiam ex amorem nactum esse quem dc magnifacio propter doctrinam ochonitatem re ubi acciderit te a me amari quoad per uvies meas effici poterit libenter ostensurus sum .Perge ergo eccoeptum Opus magno iudicio magna doctrina no minori laude pertice proter quod

non solum Verbanica ora sed etiam aetas nostia tibi debitura est. Vesci

9쪽

Chorographra Verbani lactis: Dominicum Machaneum edita Rementoria quae a deo optimo maximno creata sunt aqua caeteris pstar di impat nequa* ambigi debet:oiippe haec

rerras fructib suis deuorat:Flamas opposita potetia enecat

aethera scandentibus nebulis petit:dens caeludens uaporibus adsedera surgctibus sibi uedicaressumit:Illa a lalimcto humoris ad se tracti nutriun quod Homer diuinariatium uentionu sons fabulamcto poetico nobis uelliscdurelist.ubi DNit Ioue cu caeteris diis i occeanu ad aethiopu mesas discubuisse:Ita ut rectissime uideat scripsisse Aristoteles Loge ouim optimia esse aqua.Thales quo milesius aqua ex imis terrae scaturiginib'nata humida manu caelia fabricasse diuinac habere materia Xistiatiit: fi mythici poetari lus sequii opinione occeania niicupauere des mec minor animatibus uictus utilitate circunsuus humor in orbcq desinens praebet: Φ terra ipsa olum parens oc altrix cuncta enim ex humore dc igne concrescere haud dubie pnγsici probant quorsi alterum terras ambientem occeania uocant:qui maria sumia stagna lacus sontes emittit ut lynceo hominu eruditoria a genio idagatui qui tradideristide per omnc terra diffundi montest ipsos etia scandere cuius rei roncauribus eruditoru pendio hic notabimus tuburcinata in oratione

di tumultuaria satisfecisse cotenti uariis argumetis bae:aera rigida terrae cauernosa* loca agredi quae spiritu i stimendo dc codensando i aqua redigunt ecquis no tollitia tenuiorem parici si Albertus magnus inquit se hoc piculum fecisse misisse qui ex altera premonilia uentosi speluncas sanies specularentur ipsumis ex adversos directu stetisse mox uidisse humores stillicidia fluente:hae deni v se constitis te scribit Bia.aerem illii in cavernas igrediente nec exitum habcte.paulatim attenuaridi eius subtilissima parte aqua mutari.nec absonia aerc humidia rimosam terrae loca obsolis iaccessum stimi torpetia elemetii ex se gignei frigidia octialdii:quae era qDiligentissim adrecisil satis a med hoc laudat alberi si morosuppressisset huiuscae reii uentore senecta haec aeade ante i naturalib' exarauerat qstionib':obnoxii psecto ecastIicis genice Vt ille is depliedi i furto maled mutui reddet alii dixei aqua septionib'tumcte cacumia terrae asceda Vnibant maria no augeri aqua

10쪽

quae insuit iretii ad moles restiat:licet sint mathematici quida qui sole milusce rei causam iactitat nec desunt si asserat uapores P terraeporos eleuatos liquefieri .haec pi uiderint.in medium relinquenda a

nobas utcun*sint. Mihi uero mirandum pcipuum* Occeani opus inter caetera nuc describere fatent. Uerbanum cisalpinum lacum utpote inter Italicos eminctissimu.cum adiacentib oppidis finitimis. eiusdem di suuiis di sumis naturae dotibus ibidem gaudentis:cui descriptioni haud ab re norographiae nonae indidim uitii breuiter tum singillatim quaeq; ctias minima loca diuidimus magisci rerum qualitatem acquantitatem depinSlmus,in quibus hac a cosmographia differre Ptolomeus fidelissim scriptor testatur.Sed quid agat

unde exordiar tantus uerbanicarum laudia campus satet ut aquihus initiu sum imisuistem:Regio illa felix re salubris caeli perenni temple occurrit:tam foemdicampi subeunt: ta aprici collesci pingues sali bovii capraria lanataria recudum tot caeduae siluae tot nemorossi moles fontiu flumini ii ingitates decursus lata desicatissimoria piscium copia: numera mellistraru apium alueatia Deniq; tata frumeti olearum castanearum sertilitas ut palam sit natura ipsa circiter Verbanum luxuriare uoluisse. Est ergo forma Verbani cocleae instar urbus la lunatis cornibus bisurcata: alibi trigona. patet ut quotidie nauigantibus accolis credcdum est .ec nos quoq; cert3ores arbitri cum supiore ano lustrauim':in longitudinc quidem stadia ccclx is .in latitudinc uero XXXli quibusda in locis ita arctatur ut tantii mille passus uel paulomin contineat.alis tria aut bina passuum millia natura iter tu ita placidus ut a bustum ut nauigandi insciis placidissime remi vir modo ita turbidus ut Barnaceos imo adriaticos suctus exuperet nunc illia tranquillu eodeni. sere temporis momento uentosum inspicis:psertim quit euersas cocitat ei irus aquas rem indigenae montani sibi peculiarem hSuernam nominant,ut galli circium appuli apyga Alter *io Mediolanii uersus furit frequentissime nauigantibus.quem nautis scelicem iure e regione ipsa Acuilonem uocabimus. Hic scopuli non cerauniis non Scylla e Caribdi inferiores latrant:adeo ut poeticum illud recte sicinari queat Ventos hic vasto rex Eolus antro Imperio premit acinaclis di carcere fraenat.Insunt muscosae domus quas nereidum dc Tritonum atria celeberrimus quasq; uates existimabit Spumam

quam fraeci splicuis ita niueam eγhalat ut ex ea coceptam Vener c