장음표시 사용
691쪽
. liquidetur per testes. Sed si non potest haberi unum instrumentum liquidans aliud, nee alia scriptura publica, de Authentica, per quam instrumentum redditur liquidum, quod erit remedium ὶ Dic quod si habentur probationes per testes,tunc praesentatur petitio praeambuli per dictum ritum a s 2.& iiiper ea examinantur testes,quo sti dictum,& depositio qui Peratur instrumento l. i. isde fid .instrum.& facta pubi .eorum depositio dicitur facere Notarium tamquam acta publica, ut in c. vostra per Ant. de Butr. de cohabit. Her. & mul. Lamfrancus in c.quoniam contra in uerb. testium de probat. . 1 Decretum curiae exigitur.
Nec hoc lassiceret,sed requiritur quod super tali probatione testiusublequatur decretum eiusdem curiae, quod tamquam scriptura publica liquidat scripturam dicti instrumenti,& ita practicatur,& firmath gl.aurea in l. led,&siquis ex sisnatoribus. in fin.n.que.test. aper. Vnum tamen debes scire,quod si haeres creditoris habet insti uinentum, mediante quo potest legitimate personam suam, & tunc super tali praeambulo,& legitimatione psonae nulla fit citatio debitoris,sed solum citatur super instrumento praesentato secundum formam ritus, de ita declarat Matthetus in constitutione eos qui scienter fol. 342. iii
Sed quando praeambulum fit per testes,& tunc, licit ipse, quod nopotest fieri, nisi parte legitime citata,& istud pr ambulum procedit ordinarie, ut ibi. Et etiam Nota quod istud praeambulum non potest fisti in alijs casibus non expressis in ritu,ad hoc ut instrumentum possit praesentari secundum formam Ritus,ut ibi per eum,nisi decretum ii dicis praecederet, ut supra.
Liquidum quando sit. Considera etiam, quὁd instrumentum debet esse liquidum omnino, non solum, quo ad rem, & quantitatem, sed etiam quo ad stipulationum modum,& quo ad personas, in eo contentas, dc aliarequisita, & ita intelligitur iste tex. ut per Corneum in conti. Ita. uiso, de Iso. uidetur i.uol.& id si est liquidativum alterius, ut in R. 6o. quae practica sumitur ex doctri. Bald. in l. fiu.C. de fallis. ca. adleg. quem uide omnino,& per Bart. in l. 3.C.de sent. contra si cert. luant.
prosci ubi dicunt,quod instrumentum potest fieri liquidum, per omne genus probationis: vide quae cumulaui in R. a 8 8.sol. 2 Io.
692쪽
Tertia Emitatio. Ex quibus habes tertiam limitationem adistii textum φ no potest praesentari, quando instrumentum esset conditionale, nisi adimpleta conditione probaretur effectu liquidu ut sup.per doctri. Alex. in t fimg.siticius T. de Vulg.&Pupill. Quarta init. Limitatur ut debitor carcerari non possit non obstante praesent tione, si in promptu producat instrumentum quietationis, vel 1
Quinta limit. contra hcredes debitoris. Vt pi sentari no possit cotta haerede debitoris mortui ut in R. iso licet secus in haerecle creditoris, ut ibi, & est ratio, quia iuramentum non obligat haeredem iurantis, ut per Fely. in c. cum si generale de r.compet.6.col.uers.c.limit. etia ibi concludit, quod non,& Mata thaeus in constitutione eos qui scienter, &in Deci. 38 I. in fin. ubi dicit,u haeres ciuiliter ad poena potest accusati si non obseruat id quod defunctus iurauit, non autem criminaliter potest accusari de peti rio, ex iuramento destincti ut ibi,& triplicem rationem assignat Iacini. si decesserit num. I 3. qui satis d. coga. tradit burgundia pulchre fol.
sexta limitide praeuent me. Nisi ante psentatione, praecessissiet praeuentio,iat in R. 68.17.188.de ritus iste de praeuentione,non potestpraesentari nisi in mag. Cur. ut ind. R. 188. tamen Reg. pragmatica in titulo, de praeuentione moderanda,mandat semiari hunc ritum, de cuius intellectu, uide Matthaesi in decis3 87.δc in Materia uule pulchrum dubium per Matthaeum in . decis..294. Qui A si est sacta praeuentio per laicum cotta clericum, in Cur.Epis. an per hoc erit impeditus clericus praesentare instrumentum secui dum formam Ritus quod sic R. 283. Septima limit. Septimo limita tale praesentatione non ualere nisi sermiter sit praesentat una,& omnis contumacia accusata,ut in ritu. 2 89. octaua
693쪽
octisu limitatio. Octauo limita quando tale instrumentum sui siet praesentatum p p r.
curatorem, quia non ualeret, ut in ritu. I94.2dna limitatio. Nono limita quando instrumentum dicti debiti contineret iuramentum non praestitum de facie ad faciem ut concludit Matiliaeus in decisio. 64. Decima limitatio.
Decimo limita in praesentatione facta i alia curia quam in Vita ut inritu 96. Undecisa limitatio. Vndecimo limita no posse praesentari cotra personas priuilegiatas, quae pro debito carcerari non pollunt: quod an uerum sit uuleamus.
In Doctore, Milite, Muliere quaeritur. Quid in Doctore,& milite, an corra eos potest praesentari instrumetum qui regulariter pro debito ciuili carcerari non pollunt. An propter crimen periurij,& renuntiationem generalem corra apponitur instrumento debet non obstante priuilegio detineri: de perlona, pro ut hic dicitur,& primo ur quod non: quia doctor gaudet priuilegio, ut non possit conueniri ultra quam facere potest per doct. in l. nulites.T. de re iud. Item non potest inuitus trahi in iudicio, ut per Card. in clement. 2. de magistrat. nec pi o debito ciuili incarcerari, ut per doct. in l. mediacos de profess. & med. In contrarium puta, quia periurando delinquet, ut in c. quere iam de iur. iurand. & perdit propter delictum omne priuilegium, ut ibi,& sicut mulier renuntiando in contractu omni priuilegio potest carcerari, ut hic dicitur,& melius per Mathesillanum in No. II 2.& tamen mulier pro debito allia non poterat carcerari ut in Auth. nouo iure C. de cust. reorum, & ini. I.C. de ossicio. quer. iud. nec eua pro
debito fiscali,ut in Auth. ut nulli iudicum in g. necellarium & tamen hic dicitur quδd debet carcerari propter periurium, & vide Paridem in ver. DOctor. Iu
694쪽
In Pupillo,ct FHOfamilias. Quid de pupillo an instrumentum possit praesentati secundum tamam Ritus contra eum, dic ut per Maria. Soc. in tractatu de citat. in Io. car. I9. q.& Melius per Caccialupum in tracta. de debito. fugit. in quinta q. principali ubi concludit Φ mulier, quae uoluit renuntiare omni legum beneficio cum iuramento habetur ut masculus, & eius
hligatio ualet in sui praeiudicium, ut pulchre per Bes d. in Auth. matri,& Auiae in . colum. ue si . sed quςro quid si renuntiauit C. quando mulier tu te. Ost. sung. potest, & ibi etiam format Caccialupus in d. Dq. 8. quaestiones, quarum prima est de pupillo, 1. de pubere, 3. de filios miras, 4. de doctore, D de milite, 6. de clerico, 7. de muliere 8.
de alijs personis priuilegiatis. Einduerte, quia ille aut hordisputat ibi quando non esset iuratum in promissione talis debiti, sed ubi ellet iuratum, & renuntiatum cum iuramento omni legum beneficio: tunc celIat Omne priuilegi uin: ut perdoct. in Auda. sacramenta puberum.C. si Aduer. vend. de in c. d bitores de tui. iuran .Et tu omnino uideas illum tractatum de carcere, qui dicitur esse Bart. inter tracta. Bart. & ibi de omnibus istis quaestionibus,& uide in fol. 69.
In Clerico. Quid in clericor an poterit ipse praesentare instrumentum secundo
formam ritus contra laicum in Curia seculari,& lic uti beneficio hui ritus 3 ru uide Bald. iii l. i.8.col. C. de sacrosanct eccl. Paul. de Castr. in coni. si io 'co. incipiente ad primum qu litum tenet quod sie, &sic etiam Barba c. consi. 33. col. I9. in a. ii ol. id affirmat Frimianiis incta l. de epicti . . in L parte colu . a . ibi& pr deta uela sint, re per
Ioamiem Crottim in repet. legis nemo potest fl. de legat. I. col. q8. in uer . in ea d. gl. Sed an eodem modo possit praetentam pei laicum contra clericum,& omnes concludunt quod non, S uide Fely. in c. eces. Santae Mariae' de const. col. 2. licet lucas de penna dixerit aliter in l. lubem tiSC. dena ilibus non excitia .li. I l. car. 6. dc uide ritum 288. car.
2 1 i. ta uide infra car. air. ubi dixi,& ueritas est in hoc I. capite q. ut dicit Fely. & ita pulchre firmat Bald. in d. 8. col.in uel si . ted hic ult rius quettitur. Sed adueite in practica, qu Ad quando clericiis uult praesentare instrumentum sectin dum formam ritus incuria Litoli contra laicum, quia in ea non pol sit se obligari pro ut requirit ritus 62. in fine: opor-
695쪽
tet quod secum ducat ex promissisiem laicum, qui ibi pro eo se obligor soluere Cur. dictam Poenam,sita non Procedit proe niano: ut in ritu isto requiritur. cautela in praestentando. Et cogita si practicari potest cautela qua alias sui usus,ut si clericus
dirae sentet instrumentum dicat se sperare in eo sero, quod eius debitot personaliter comparebit & bonam fidem agnoscendo ueniat cum se Llo parato,& soluat dictum debitum sine aliqua calumnia; sub poena prout se obligauit; &iuramento quod quando facere recusat eligit
uiam caluniandi: tunc protestatio est praemissa in forma ut accuset cOtra eum omnem poenam pecuniariam,non autem criminalem, quo ad inutilationem &sic citra Pqnam sanguinis- . . Et eo modo uidetur seruare formam capituli postulasti de homicidio,& ea quae habentur pergi. in c. maximianus epis. 23.q. 3. quia si postea perueniretur ex tali accusatione ad mutilatione manus, ut in ri tu si . Non propterea clericus ellet irregularis, dicto capitulo postulasti,& adde plura ad declarationem praesentationis instrumenti per Matthaeum in constitutione eos qui scienter m. I. .
Et ibi de clerico accusante poenam,& quid si non dicit praeter poena sanguinis,& multa alia,& uide se. Io. in l. Sancimus C. de iudicijs. In Mussere. Quid in muliere,an possit pro debito isto carcerari dic quδd istud habetur pro expedito,quod sic,ut in isto Ritu dicitur expreste,& habetur per ea, quae dixi in praecedenti tap.de pupillo allegando Cacciat pum dedebit. fug. in q. s. principali,& Bald. in Auth. Matri,& Auis quando mulier tute.off.fungi potest,& Malesillanum in No. suo II a. ubi uolunt,quod mulier, quae renuntiat in contractu omni legum beneficio quod carcerari possit,alias secus. nuper ome ct Masseres ubi carcerandae. Sed pulchrum dubium est: an debebunt istae personae carcerari in
carcere communi, uel alibi λ dic,quod iudex tenebatur statuere illi una cameram palatij, uel totum palatium, uel totam ciuitatem pro eius arbitrio secundum conditionem ipsius nobilis tu uide Lamfr. in rep. c. Ioniam contra in uerbo consessione in . col. de probatio. ubi con-udit, quod nobili debet dari tota ciuitas quando est carcerandus ad literasa
696쪽
Iiteras, & mandatum Domini Regis,nisi in illis dicatur, quod carceretur in carcere publico. Et vide Angelum de malefi.in uerbo qui iudex dictum licium detineri,& carcerari in z. col. in fin. car. 8 2.& quia nobilibus multa sunt indulta priuilegia a communi Regula iuris, ut late per Cepol. in tra L de mili. eligendo quem habet post const. Bart. r. col. & uide per eunde Ang. in uerbo fama publica col. 1 . & in add. Aug. vers. o. est carcer domesticus,&ibi exemplincat de nobili,&pondera illud quod dicit Ang. in d. car. 82. in d. uerbo in a. col. infin. quod aliud est si ritus dicat in carcere,& aliud in uinculis.
Ex ceptio rei, n traditae: Et oscij iudicis. In terminis huius statuti pone quM titius se obligauit iuxta forma
Ritus,& tamen reuera pretium non fuit solutum,uel res conuentano
fuit tradita: an eo non obstante poterit Opponi ad essectum impedis di talem exequutionem exceptio pretij non soluti, uel rei non tradiatae: uide in specie Decium in c6si. II p. 6c per totum,& licet iste Ritus excludat omnem exceptionem,poteris tame pro isto debitore uti cautela,quam ponit Angelus Aret. inst. de exceptio. in Rubrica ubi dicit Iod ubicuque pro reo subest magna equitas, quod tunc miserico iter imploretur ossicium iudicis, ut succurrat, ne in debite creditor locupletetur cum aliena iactura,&Osseras in continenti eam probare; quia super ea eris audiendus, ut ibi per eum, licet ipse auctor ibi in casu huius Ritus dicat contrarium, & cogitur se defendere in vinculis , ut ibi.
Tuctum quod possit carcerari. Et an valeat pactum quod debitor possit carcerari uide Abbatem in
Non solliens iuxta Armam instrumenti incurrit periurium,& co tra ipsum proceditur criminaliter uia ordinaria admutilationem manus, ut in titu 6 . & in constitutione eos qui scienter; quae poena no est ex eo periurio incurso ex eo,q, non soluit in tempore ad quod pauci
aduertunt, cum ex eo excusetur, neque ex eo, quia contra eum est praesentatum instrumentum cum illa sit causa ciuilis, ut in ritu I 8 t. sed est quia iurauit contra instrumentum,&non probauit, &ita loquitur titus .& de poena manus est gl.in cost. Regni Sumo periculo car. t 4 2. IN
697쪽
Impotentia debitoris. Sed quid si debitor non soluit in tempore, quia non potuit soluere,
de sic propter disticultatem impeditus non adimpleuit, an excusetur Dic ut per Bart. in l. labeo T. de iur. iur. qui dixit, quod omnia, quae impediunt contrahi moram impediunt periurium committi, ut distia cultas, & similia, Allegat c. breui de iur. iur. & uide omnino Alexandrum in cons. 92. in 6. col. vers. per hoc benefacit glo. I. uol. ubi multa super hoc adducit de Matthaeus in decisio. ro. dicit, qubd impotentia excusat debitorem, ut non teneatur ad intereste lucri cel Iantis, de debitor qui non soluit debitum infra terminum non incurrit in excommunicatione, immo excommunicatus propter debitum non solutum debet ab Iolui si deficit propter impotentiam, ut in c. Adoardus de solui. vide Innoc. in c. r. de dilati Bald. in Margarita sua in uerbo excommunicatus,& doctores postgl .in c. quaestionis de appellat. ubi
si mandatur alicui quod soluat debitum,sub poena,non ligat si non Potest,quia reputatur impossibile. Duodecima Emit. in instr. pGLXII. limita non habere locum in instrumento pubi .ut patet ex uerbis dicti ritus 6 s. undes praesentaretur Chirografum continens Omnes clausulas,& iuramentum,& esset consessio natum a parte, & acceptatum in iudieio: cum hoc non possit praesentari nisi ciuiliter, & non seruit ritus, cum verba Ritus expresse loquatur in instrumeto de licet appellatione instiumenti veniant etiam testes, ut in l. i . ff. de fid. instr. tamen dicit Matthaeus in constitutione Batulos sol. is 6. colum. I9. uersic. tertium requisitum, quod nec etiam protocollum Not. poterit
praesentari, quia loquitur Ritus in instrumento, & debet stricte intelligi. Tertiadecima lim. in instri antiquo. XIII. limita nisi dichiam instrumentum esset antiquum, & eu
deret annos 2 o. ut in Ritu co.
XIIII. limita ut non possit praesentari nisi per principalem, cui iuramentum fuit praestitum de iacie ad faciem,& non per procuratorem ut in titu I64.
698쪽
cuaeritur m hs res crediteris p si prassentare infir m.
Sed an haeres creditoris possit prςsentare instrumentum debiti paterni dic, quod sic, ut in Ritu 66. & qualiter sit facienda interrogatio quando proceditur ad instantia filii,& hqredis creditoris mortui ab ipso creditore contra debitorem principalem conuentum dicitur in titur 6 o. dc praesentatur hic instrumentum per haeredem creditoris ant
quam fiat interrogatio; de probatur qualiter sit haeres,& curia per suu decretum illum declarat elle haeredem, ut inritu 162. quae probatio debet fieri seruata forma, ut ibi,& in ptimo peremptotio debet crediator accusare& in ultimo debet instare, ut interrogetur debitor, uel fidei u lior super tenore instrumenti praesentati,& illo existente contumace,& ea accusata petere ipsos debere condenari, ut in titu ro.& eos banniri,ut in ritu 7 1. 2o9. & 2I 2. Et in herede creditoris an possit praesentare instrumetum uide Bomitum in decisi. I o. nu. . & ibi in p. quid in cessionario.
Tractica praesentationis fecundum formam Rhus.
Et talis praesentatio instrumenti secundum sormam ritus in Mag.
Cur. Uic. ita prachicatur: primo fit citatio, ut ueniat,&compareat personaliter debitor ad respondendum super tenore instrumenti praesentati contra eum secundum laudabilem Ritum & tunc debitor debet comparere & interrogatus si aderat cum sacculo paratus carceratur ut in Ritu 69. S hoc si acceptat instrumentum & debitum est liquidum,& talis citatio dicitur ciuilis:sed si negat instrumentu esse uerum,& aliter opponit contra illud,& tunc dat terminus ipsi carcerato, ut in eo ritu X eo termino elapso,& except. non probata,accusatur de poena Periurij,& dicitur libellus solemnis & tunc succedit Ritus 7. Procuratores quando possunt praesentare. Et sicut non potest praesentati instrumentum per procuratorem, ut in Ritu is . ita nec per principalem quando fuit stipulatum instrumentum per procuratorem: ut tenet Dominus Maiisaeus in decisio. 6 q. si in instrumento esset illa clauiuia, quod ex speciali pacto: dictua nitrumentum pollei pie sentati,& liquidari per procuratorem, non Obstante Ritu Mag. Cur. quo cauetur per procuratorem praesentari nopoile, re perinde poena acculari,ac si iuramentum suillet praestitum in eius manibus de facie, ad faciem,& ita seruatur.
699쪽
Quintadecima limitatio, i debitor monstret solutionem. Limita ni si in promptu debitor demostraret satisfactionem talis debiti, ut in ritu I79. ubi dicitur unum, quod est durum, q, ita demum euitat debitor carcerari si talem solutionem probat per instrumentum sublicum: ergo si produceret apocas, non euitaret donec illet no ellentiqui datae,5 comprobatae per legitimas comprobationes ut ibi, uel nisi in ipso instantia roducerentur testes idonei,& probationes liquid ,
quo calii, debitordiberatur, de creditor tamquam calumniosus,&pe iurius carceratur, ut in rLu i 8 I. sed pro hac materia vide Barba. consit. 38. s. col. in 1.vol. ubi allegat Barti in consit. α 3 8. & vide Vitalem in cautela nulla exceptione obstante in I. col. sextadecisa limitatis an prist uariari. Limila ubi creditor elegisset viam ciuilem,& praesentasset instrumetum in Curia ciuiliter, quia ea electa non poterit variare, & om illa prima instantia praesentate illud secundum sormam ritus per ea quae habentur per Pau. deca. & alios in l. fin. in fine C. de codicillis: S: ibi per Alexandrum quia una uia electa altera tollit, ut ibi, & maxime si in prima ellet lis contestata,& non posset uariare, sed necesse haberet exspectare sententiam maxime ipso reo id petente Auda. Atqui semel C. quo. S quando uid.& faciunt quae habentur per M uti qum in decisione 3 sq.& 3 3. antequam lis sit contestata potest uariare,&pqnit re, ut tradunt Docto. post Bald. iii l. edita C. de edendo. De persona ad res variatio.
Et quid si creditor elegit viam exequutivam instrumenti contra personam,& facit carcerari debitorem, utrum eodem tempore poterit petere exequutionem instrumenti super bonis, ut per Bart. in consilio χχ r. & in l. consentaneum C. quomodo, J quando iud.&sic duo remedia exequutitia polliint simul cumulari: &propterea per Magnam Cur. duae expediuntur citationes, & duo exequutoria unum contra personam, illud contra bona. Et quando exequiator vult ingredi domum obligatam in instrumeto S eam reperit alienatam qualiter prouidebitur uide Matili cum in
700쪽
Decima septima Emitatio in instr. confectione. Limita in instrumento consecto in Regno uel in loco noto non habere locum: alias no adhibetur fides nisi interueniant ea de quibus inritus I. uvactum ut possit praesentari ct carcerari. sed an potest apponi clausula in instrumento debiti, de dici, quod possit dictu instrumentu in qualibet Cur. praesentari, de liquidari per
procuratorem non obstante isto ritu, quod talis prςsentatio ualeat ac si iuramentum ellet praestitum de facie ad faciem,& ita iterum iurat,&vult ex iuramento taliter obligari, dc in cotrarium nihil opponere,nec
se iuuare, ex aliquo Iuris remedio.
An talis obligatio ualeat Zdic quod sic, quia potest quis se obligare
ad carceres, S ad inultas poenas, Ut per lucam de penna in l. in scim C.de agi ico. de cens .li. II .car. .num. . de vide per D. Caceialupum in trai2.de debit. fugit.in y.q. principali, &uide omnino in tractaturuisitatio: mx. q.primae partis: ted tu uideas omnino lucam de pena C. decuriosis Staccionarijs in l. r .in 7.col. li. I 2.so. 3 1. ubi arguit ad partes,& concludit, quod potest per pactum induci obligationem, ut non soluendo possit calcerari, ut ibi,& multo magis per iuramentum, & vide Abb. in consit. a. in a. vol. ubi de hoc dubio instrumenti, ut lucas
ibi concludit,quod non potest. In causa criminali procurator quando interueniat.
Procurator itaque non potest in hac causa comparere, de hoc quia criminalis est, & concordat regula l. pen. g. ad crimen ff. de rub. iud. tu adde constitutionem generalia Iura 2.li. ubi duae dantur limitationes ad dictum g .pen. prima est de uniuersitate a. est de muliere coniugata; adde, & s. in c. regni studiose 2 2. de ibi notaui: tu ad illam regulam uide plures limitationes quas ponit gl. in c. ueniens de accusatio. ubI vltra illas x. limitationes glo. per docto. cumulantur aliς plures per Aug. de maleficijs car. 74.
Mulier vidua essecta posit ne per procuri respondere in causa criminali. Et quod in hac constitvuone dicitur esse speciale in sola muliere e