Onomasticon zoicon, plerorumque animalium differentias & nomina propria pluribus linguis exponens. Cui accedunt Mantissa anatomica; et quaedam De variis fossilium generibus. Autore Gualtero Charletono, ..

발행: 1668년

분량: 370페이지

출처: archive.org

분류: 식물학

181쪽

PISCES.

aquas dulces incolunt, Clastis.

INter λιμνα- , sive LACUSTRES, hoe est non selum

in fluviis, verum in lacubus etiam, staguis, piscinis, alii sq, aquis dulcibus degentes, numerantur I. PISCICULUS Aculiatus ut a pisciculorum omnium minimo exordiamur Pungitius Alberio Magno dictus a lanceolis sive aculeis, quibus horrctb Germanis Siate D, aliis Spinochia; the Fanysiclde, or Prie ting. Rivuli, lacus, imo & sos ae aquis itagnantibus irriguae, horum pisciculorum copia abundant. Generis aut mduplicis sunt 3 Majoris &Minoris. II. PERCA Major, the Perch. , III. Perca Miser, quibusdam Ceros, Trago Aurata udd extra aquam educta, ac suo humore viscido liberata , aureo fulgore in caeruleum abeunte insignis sit Jcato nostro Aspredo quia asper est pinnis spinosis9 ibo Nough. Ob uberrimum horum piscium proventum apud nos percelebris est fluvius quidam , Ture dictus non procul Normico in GVolcia stuens ue ut a Carurino nostro in hist. Norfolciae olim notatum. IV. SCROLLUS Danubianus, Germanis ab Aldi ovando, de Piscibus, lib. I. cap. 33. M 3 . descri

ptus.

V. ALBURNUS Ausonii, ab oculis magnis rubestentibus circa Vercellas, inquit Neriniau,

182쪽

16α PISCES.

in amne Lagagna Ticinum influente, a piscatoribus ma- marin dicitus ue tbe Elii or Buis. Hujus apud nos o servantur duae species, quarum prior tergore serh ad

castaneae colorem vergit: ad caeruleum. Utrisque verb pinnae 8c cauda etiam ad castaneum inclinant. Caetera argenteo colore resplendent.

VI. EPELANUS Be nil, qui Sequanicum cognominat, a Seqκana fluvio, ubi abundat, additque sic vocari, quasi Excel ua , a praestantia , qua caeteros sui generis pisciculos excedit. Ego quidem crederem eundem esse cum Epertino, the Smeis : tum quia & odore & colore nil ab invicem discrepant, tum quod ovis semper praegnans sit uterq;. VII. LUCIUS vel a lupo, propter cgregiam voracitatem .' vel a lucendo the Pthe, & dum adhuc parvus est, Pictaret.

VIII. CYPRINUS, Oppiano m e-ὸς, th a C pride, quhd Qeeundissimus sit) aliis Carpa & Carpio, Athenaeo λεπιδατιι a squammis seu laiissimis & maximis, seu ita firmiter vallatis, ut lapidis ictus abiis facith repellatur

the carp. IX. ABRAMUS, C prinus latus, Italis Searda seu Mar-dula the Eream, aliis Barn, & ubi in majorem molem excreverit, Cornubiensibus a Sassc

X. PALLERUS Aristotelis 3 Hollandis, apud quos cum ob copiam, tum quod per se insipidus sit, vilissimus

habetur, een Fleste motus. mi Oprino lato tam sit nilis est, inquit Aondeletius, ut parum cautis pro eo sepe vendatur : sed ab eodem magnitudine corporis & squammarum dissert, ia pinnarum caudaeque colore. Consule ALGovandκω, de Piscibus, lib. s. cap. - . XI. TINCA, Dolatilii Scaligero, iri Tench. XII.

183쪽

l XII. LOTA Gallorum, quam ex descrepti e Nondelatii eandem esse nyse Uam Gobira B, balsa he Loch.

Classis. I. T T MBLA quasi umbra, seu quod haud exiguam

cum Umbra pisce fluviatili similitudinem habeat : seu quM tergus prae multo livore opacum Sc veluti umbrosiam appareata Nondeletio Salmo Lacus Lemani quod corporis specie, pinnarum numero situq3, sc par tibus internis Sumonem reserat. Helvetiis Notele acolore cisca ventrem rubicundo a Salmon Trout. Quae est vel Major, vel Minor. Ionio, de usquatit. lib. a. descripta. Nonistitius tertiam addit speciem, quam Lemani lacus accolae Umbis ch aliere vocant

sorid ob magnitudinem, praestantiam & roburo II. TRUTTA Laeustris, the Lahe-Trout. Cui assi-nem judico Piscem illum apud nos, aul. CHARE dictum, a camdeno nos in descriptione agri Lanea trienωj his verbis celebratum. ter

hos montes lacus totius Angliae maximus, nunc bonam Ar Meer, a tortuoso sorsitan meatu, per decem plus minus milliaria, fundo quasi continuo saxo constr to, ripas incurvat, immenta alicubi, ut accolae serunt, prosianditatis ; pisce sibi peculiari, vem accolae ctiare vocant, hecundus. Est enim Truttis per omnia similis, excepia tantum magnitudine, quae Pedalam raro exce

184쪽

dore; quod nunquam sordidus sit. . quem Fellonius ad Truttarum familiam refert. Nunquam pedem exced , nύq, crassior est eo quod pollex index capere pos

sunt.

U. BEZOLA, Esela, Lavareto non admodum dissimilis, .nisi quδd colore minus est candido, ad caeruleum

inclinante, rostro acutiore, capite minore, ventre latiori, Sc prominentiori. Nullum piscem reperias, cum quo melius comparari possit, quam cum Harevo, quem in marinis descripsi inus. Vl. CARPIO, qui piscis sit, apud veteres ignoratur: Moderni quidam in solo Benaco lacu reperiri, & ὲ carpendo auro dici aiunt. Lacu iri potissimum Truttae con- gener statuitur ab Adrovando, de Piscibus, lib. I. cap. 3 o. unde descriptionem petas. VII. ALBULA Parea Sc Minima Gesneri, Germanis Heglings Sc Gangsiseches: accurath delineatae ab Aldromando, de Piscibus, lib. s. cV. 33.

similis, sed majoris longitudinis, ta squammis amplior,

bus contectus.

IX. FARRA, Fora Sc Pati quoq; dicta, Lavareto a Rondeletio assimilata, &descripta ab Aldrmando, lib. derise. s. cap. 36. X. PIGUS, Pici, Pigi &riequi, verbani lacus accolis dictus quod clavis ibis seu aculeis pungat Rondeletio C prinus clavatur, Alberto Vergiliactes qubd vergiliarum ortu apparent) quem lingua nostra appellare liceat, the nico carp. Nam cstprino, describente Aondeletio, ita similis est, ut, demptis quilius horret aculeis, laprinum esse affirmes. XI. SCHILUS, Nagemulas, Germanis Nagmaul, pis cis forma non dissimilis Lucio ue sed squammarum magni-

185쪽

PISCES. 16s

tudine. ordine & asperitate reserens. Reperitur in Ambronis lacu Bavaria, sed rarb capitur, quoniam rarb altius natando evehitur. Leg. Aliovand. de Ps. Bb. s. cap. 39, XII. SARACHIIs, Sarachinus, Bellonio Aco ab ossieulis sine dubio illis acutis, quae asperam spinosamque in ejus ventre lineam constituunt, ia veluti acus sundalicubi sorth Sardanella, vulgari Mediotinensium idiomate Agonus. inean cum generibus suis descriptum videre est apud bellomum, de AqMatilibus, lib. a.

186쪽

PISCES.

AQuatilia Sangrima ab Aristotele in risera se cetos optimh distinguuntur ue non quod cereth Pisciumn mero excludi debeant, utpote qui in aquis pariter degunt , nec quω magnitudine excellant, siquidem in genere Piseium adeo magni reperiuntur quandoq3, ut quosdam Cetos mole superent et sedia quia organahent Restirationi leata, quibus carent Pisces, pulmones nempe, arteriam asperam, collum, aliasqῖ partes cum adrupedibus communes, ut renes, Vesicam, testes, penem, mammas 3 & quia vivor pariμnt frius. Cum igitur de illis jam di hun 3 Hosce ut nunc contemplemur noeesse est.

Inter PISCES CETACEOS numerantur I. BALAENA, Fauna, vel - τὸ hoc

est, ejicere, emitteres nempe quia altius aliis bellitis marinis undas jacet: vel, a quo vocabulo Graeci meatum in galeis militaribus, cui plumas olim inserebant, indigitant the Whale. cetorum quamplurima esse Genera videatur, & ut ego cum Ol. Mormio existimo, omnia nobis nondum satis sunt explorata. Extat enim, inquit idem Mormius, Gu- seisui pag. a 79. Liber manuscriptus, prisca nostra, Danua nempe lingua exaratus, quem Speculum Aegale vocant

187쪽

ant, cuius autorem fuisse Regeis Menonem munii piant , in quo supra viginti speetes Cetor u m enumerantur,n mari Nor Negico obieritatorum. Quorum Catalogum Gisipsit mormiκs. E notioribus autem sunt I. vulgaris, the remmon male. Cujus generis plurimae circa Issandiam, Cronlaudiam, se vicina Septentrioni loca, a Biscainis, Anglis, Hollandis,

circa solstitium aestivum, quo tempore sinus reces susque maris pacatiores quaerunt, capiuntur. a. PH Dter,ia Physalus φυς , ab ejando, qu bd copiosiorem aquarum eluviem prae caeteris effare duecatur the p g, or spouting male. Turnerus noster lagentis ec iere portentosae magnitudinis hunc facit, Sc singulos se eorum tantum aquae e fistulis, quas in capite habent, ejaculantes vidisse adjicit, ut tanguli singulas naves onerarias aquarum copia in profundum submergerent. 3. Cetus Dentatur, a Carola Clusiis Exot. lib. 6. eap. I 7.9descriptusue in cujus capite reperitur liquor ille pretiosus, qui vulgb Sperma ceti vocatur; Hollandis mascol dictus, the Spernia Ceti Whale. Talis fuit bellua illa, quae ante annos circior viginti, in littus

nost iam, non longe a Normico in Norfostia, magna maris tempestate appulit. Nam in capite ejus Spermatis Ceti tantum repertum fuisse audivimus, quantum dimidium dolii, in quo asservari solent Halecessaliti, repleret.

. Puster asecando, quod pernicissime natet, undasque quassi secat thumor inhale, quam Carol. Clus. Ex

otio. lib.6. cap. 19. optime aescripsisse videtur. Reperitur

188쪽

peritur plerumq; in Oceano occiduo, & canem cariebariam Arsotelis serma aemulatur. s. Orca O vasis olearii aut vinarii senilitudineJ iheor ue nautis in mediterraneo Oceano haud inse quenthr obvia. Hujusmodi belluam olim in portuomensi, visam fuisse, M oppugnatam a claudio Pri cipe, retulit Plinius; qui eam plene describit.

6. Monoceros, Unicornu Marinum, Septentrionalibus 3 cujus dens hactenus pro vero Unicornu a Magnatibus M aliis habitus fuit; the Unicorn Whale. In freto Davis haec animalia haud rara esse retulerunt nautae, qui ea ibidem viderunt. Capitur etiam

II. PRISTIS, Serra quia rostrum ejus sc longum

est, Sc serrae in modum utrinq; dentatum the great Saπ- Quae Delphinum magnitudine superat.

III. DELPHINUS, Graecis & si minutus, ca Porceltas, M similiter) plerisque

Europae nationibus porcus Marin quia dorsi, repando porcum terrestrem refert & nautis nostris Harevi rψ quia Harongos persequitur) the Dolphin, or Grampus. Omnium tum terrestrium, tum aquatilium velocissimos recth dixit Ariyioteles 3 ocyores volucre , OcyOres telo. Nam cum fame concitati, ia fugientem in ima Wada pis cena insequuti, diutius spiritum continuθre 3 ut arcu emissi ad respirandum emicant. Dentibus centum Scsexaginta, post rostri cuspidem, os communitum habet. Fistulam inter oculos gerit, per quam Sc aerem trahit, Maquam rejicit. Praeter communem piscium modum, palpebras habet, Sc meatus auditorios.

IV. PHOCAENA, the rorpus, or Porpeio Delphini

species,

189쪽

species, breviore tamen crassior isque corpore.

V. SCOLOPENDRA CETACEA , cujus AElianus

solus meminit AnimaL lib. 13. cap. 13. Enigiem unius exprimit Johnytonus, de Psibus, pag. III. Iab. . VI. PHOCA, Graecisse sorth ex boatu quem edit: unde Semur apud Phocas, Boves Ma- interpretatus est, &rectissime, siquidem ia Plinio dicitur Bos mei titulus marinus quibusdam Canis, vel Lupvs Marinus Danis, Ein See hundi , Nostratibus, the Seat, or Sea-cas. Corio tegitur duro, solido, pilo , colore nigricante 8c cinereo, quandoqi maculoso 3 capite brevi M parvo, pro corporis ratione, dentibus serratis M versicoloribus. Nautae Sc Piscatores nostri haud raro hoc amphibium capiunt, in arenosis Insulae Vectis littoribus Ωmno sepitum, & deinde cicur reddunt, ut lucrum faciant exspectaculo. II. WALRUS, aliis δωrs, Danis Sc Istandis N Mrui qudd in Septentrionali Oceano saltem reperiatur, ut credit Ol. Mormius, in Museo) nonnullis Vacea Mur na, nobis the Mors, or Sea-cox. quia monstrosum animal est ia amphibium, bobus nostratibus, ubi adolevit, interdum majus Cute tegitur pilon, nec a Vitulo Marino multum abhorrente. Dentes duos habet, Esuperiori maxilla propendentes, εc ante recurvos , cubiti nonnunquam longitudine: quorum usus ac pretium Eb ii comparatur. Ex iis enim varia conficiunt, annulos contra spasmum cra--Ringr) manubria gladiorum, framearum Sc cultrorum .' M Isandi Icunculas, quibus in ludo Scaechico utuntur. Hos dentes esse arbitror, qui Vulgo pro dentibus Hippopotami venduntur. Animalis hujus accuratissimam leonem delineari curavit D. DLGLaet, Deseripi. Ind. Occid. lib. a. cap.

190쪽

r IS CES.

pantola sie nuncupatus, quM pinnas ad caput, & veluti binas manus habeat, quibus natat) Belgis Vacca Marina eum quod capite terrestrem Bovem reserat s tum quod ejusdem more herbis in terra pascatura the Manati. deo magnus est, ut jugo boum opus sit, ad unum vehendum. Antaeal hoc gemino in terris 8c aquis victu est , Mamicum liona tuis ue ut tali historia patuit. Caramaeia Cacicin, i. e. Regulus, quidam in provincia Nicaragua, parvulum Manati quondam captum viginti sex annos in Guainabo lacu, aedibus suis vicino, velut in vivario, panis fragmentis aluit. His allectus piscis adeo ci- cur evasit, ut ' Delphinos veterum scriptis celebratos mansuetudine vinceret. Nam quocunque diei tempore

inclamatus ab Reguli domesticis, Matto, Marato Cea vox. Indis magnificum aut generosum sonat velut ad familiare signum, ex imo advolabat 3 pasiusq; F manu, praebebat

conscensuro dorsum: adeo ut egressus in ripam, pastum in aedes ventitaret, & cum pueris colluderet. Si qui r-th animi gratia licum transnittere vellent, decem nonnunquam exceptosdorse indefessus transvehebat:reserente Peiro Martyre cean. dec. 3 lib.8Mic Piscis Lutrae prophformam reserens, XXXV. pedes longus, XII. crassus est: capite dc cauda bovem reserens, exiguis oculis 3 pelle dura Sc pilosa, coloris Veneti; pedes duos Elephantinis similes habet. Foeminae ejus generis, ut vaccae, catulos pariunt, eosque gemino ubere alunt. Ut Hieronym. Fenmeton. inst. Novi Orbis bb. a. cap. I . seribit. Lapides stuosa in cerebro bina gerit, parvae pilae palmariae magnitu dine, & orbicularia; quae colicae paruoni ia doloribus Niphriticis valide adversantur,. si primo adusta, contrita dc per cribrum transmisia, in vino drachmae unius qua titate, assumpta fuerint. .

SEARCH

MENU NAVIGATION