장음표시 사용
371쪽
Plerumque ad l iquescendum , effltiendumque Or ilia parata esse sistent in morbis lentis , dc diutur en ιιiquanis, potissimumque in iis, qui pthisim , taberraque i ς' subsequunt Lir . Interdum etiam in liquationem quam ' '' maxime inclinant morbi acuti praesertim maligni, ardentes, aut putridi, ut passim, pluriesque ad notavimuS. Speciatim vero traditum , animadversumque a nobis est, liquationem istam non raro in
Febre gastrisa acuta sa) deprehendi, quandoque I ritae Mit biliosis, sive Tertirenis continuis b), inultoque frequentius Causis tam continentibus sc) . s , , quam periodicis db ipsam a cedere; idque tum quationi ii, cognosci ex fupe, dementibtis die quarta crudis, si quid is , sinceris , spumosis, faetidis , pinguibus , bilio si que de lectionibus nihil conferentibus, nec judican tibus ; circa et ero septimam tirinis copiosioribus , in quibus liquata pinguedo supernatat , dfmuui ex
subita totius corporis maci . Verum, quoniam haeC Liquatioli quationum genera aliis morbis, aut febribus su perveniunt, aut, ut rectius dicam, ab eisdem quo 'dammodo profluunt, s ecundaria vim nino a nobis habentur, ac proinde uti morbi symptoma, aut symotoma tympion iis consideranda videntur , nec peculiarem tractationem requirunt
372쪽
' ira, secundarias, quas modo DXIX.
u e. innui , dantur eti3m primariae , sive essentia les , quae ninnirum nec ab aliis morbis , nec a febre ulla degenerata proficiscuntur. Tales qui' pe vel ab initio se se offerunt Clinicis inter medendum, quamviῖ non ita facile primis salterudiebus interno 1cantur, 3c saepe a multis Cum se cundariis . aut congeneribus , assinibus quel febribus confundi soleant. Has igitur non modo Neoterici , verum Antiquiores etiam observarunt .
apo ς' M ab QDEs N EUM a); IO RAYMUND FORTis b ), M I C H A E L E M ET TMULLERUMA & cobiquativis febribus nomen indiderunt , ut o), aliosque videre est. Speciem quandam ego quidem febris colliquativae pluries offendi , quae vere ad hoc gemis ) spectat, alvi fluxu speciatim comitatam, cujus caussa pro gastrica, quae pariter cum alvi plerumque fluxu Conjungitur, id. cile fumi si, let, eoque magis, quod ipsa quoque, isti gastrica , Continua remittens sit , quotidianae modo, Modo tertianae periodum tenens. At-αTs tamen differt a gaifrica, quod manifesta cacochy- ιο an liae si1g13a non habeat; lingua non fordetur, neque os amares Cat; neque Vomituritio , aut VO-mitus aegrum ita exerceat, ut in gastrica, in qua fomes febrilis primas vias occupat , nec sanguinem subit , nisi secundario eum contra Ha colli quativa sanguini , reliqtiisque humoribus primario insidet, nec ad primas vias, sive intelli ira fertur, nisi secundario . Utramquc enim Cau1sa colliquans , dc corrumpens gignit , ut Vide
373쪽
DA FEBRE COLLI QUATIVA dcc. 369
sur , sed diverto in loco sita , diversoque modo
agens Febris colliquativa putrefaciens Ε. MILI, Des Fievr.
ETT MULIERI , oper. T. 2. P. I. p. 337. Febrilis Tropica VETERUM, Euel naus l. c.
. ) In prima hujus Libri editione sciens, volensque omisi de febre colli quativa hac verba facere , quamquam in aza demicis praelectionibus eam explicare consuevillain . Timui enim, ne quis rem Supervacuam putaret, postquam de Col liquatione humorum , & de febribus colliquativis pluribus in locis quodammodo jam actum esset, nec praetermittam , bi de gastrica febre sermonem habui, non omnem alvi fluxum, qui eam persaepe comitatur, a gastrica eolluvie, sed interdum ab humorum pravorum e toto habitu ad intestina confluxu g. CCCLXXIV. pendere. Sed, re melius Per P nsa, satius consultiusque duxi in hae altera editione pe- Culiare de ea caput adjicere , ut quidquid attentior morbo'γum observatio in medici comulodum, eruidrtionemque pro' talit , a nemine desideretur.
Insuper non solum discrepant gastrica , & colli- quativa inter se morbidi fomitis sede, verum etiam Effectibus, curationis modo . Nam et si1 in 3 hab iis liquidae deje tiones non absint, nec supprimi sine nocumento queant; hoc tamen interesst dii crimen, quod gastrica alvi ductionem & postulat, dc bene sustinet, atque inde mitescit, minuitur , α brevi judicatur; in colli quativa vero alvum ducen xi- , nisi quam lenissi ina fuerint, dc cautissime adhibita, plurimum nocent, morbum nec minuunt , nuc breviorem recidunt; imo vires, dc corpus in-- vio immodico, profusoque fluxu e X hauriunt. In
lum sed ea sed essectibus c-tiam di, erunt.
374쪽
A p P E N D Iilla qtilppa sordes, quae is v intestinis stagnantes, ac putrescentes morbum faciunt, utiliter, & tuto purgatione egeruntur; sicque febris, subtracto somite, minuatur necesse est: in hac contra quidquid scin guinis, reliquoriumque humorum corrumpitur , colliquatur , paullatim quidem magna ex parte in alvum descendit; debetque utique, ut noκium, d vitiatum expelli; sed non ideo caussa colliquans e corrumpens, quae ita venis eli, febremque efficit, quidquam decrescit, aut emendatur, nec quidquam de ejus gravitate, & duratione demitur: nisi poti
quam colliquatio finem attigerit; id quod sensim,& longo tantum spatio natura assequitur. Quod si in hac summa ad colliquescendum, putrescendumque humorum proclivitate purgantia improvide , inconsultoque dentur , ita dissblutionem augent ,
humoresque ex alvo immodice exprimunt, ut e Uacuationes inde natuae vix comprimi, continerique pollini o
375쪽
Praemonstrata iitrius hie febris differentia , reliquum est , ut colli quativam, qualem ut plurimum 1e Clinicis ostendit, per sitas notas describam Dixi supra, eam esse continuam remittentem, quotidianae , aut tertianas continuae Ordinem servati
tem . Nunc addo , interdum, sed raro, ardentis symptomata sibi assumere , dc sua natura in longum trahi, hincque tropisam a Veteribus appellatam fuisse : quo maxime a gast fica iterum distin guitur, quae breviori tempore solet finiri . Initio febris colli quativa haec ut plurimum non Ualde acu ta est nec vehemens , & paullatim, morb progrediente, quando simplex, pura; & benigna est, mitior , dc tolerabilior, adhuc evadit . Pulsus in ea molles, crebri, dc debiles plerumque inveniuntur. Fereque alvi fluaeus cum ea jungitur, tenuiS; foetidia S, crudus, non admodum: variegatus, pinguis, smegmatis ibi uti saepe si stillis , concrementa quaedam, minuta, albicantia, sevi indurati instar, aut sabuli crassioris specie ad fundum vasis deponens , sed sine signis, ut paullo ante admonui, manifestae cacochyliae primarum viarum . Praeter alvi fluxum, quaesis lemnior, frequentiorque evacuatio mihi semper Visa est , non desunt plerumque sudoreς assidui, viscidi, pinguiusculi, foetidi, aliaeque disi lutionis notae. Minimum vapor olidus, foetensque e corpore emanat. Vires pro evacuationum frequentia, ac ratione magis, Inagisque infirmantur . Ad urinaS Vero quod attinet; hae primis statim diebustaec valde saturae sunt, nec confulae, nec turbidae; sed nubeculam quamdam plerumque prae se ferunt, aut enseo rema exhibent rarum , divulsum suspei sumque, aut pellicula pingui in summitate operiun- A a a turis
376쪽
APPEN DIX 3Tatur . Sensim deinde saturatiores sunt , ex rubro Obscurae , dc conis usae , sedimentumque demittunt ejusdem coloris, vix cohaerens, & inaequale, q9od demum furfuri, aut farinae simile evadit , aut in
inucOium, viscidum, Variumque colore permutatur. Id saepe non totum matulae fundum petit , sed parti in ejus lateribus adhaerescit, partim urinae ipsi intermiscetur, ejusque pelluciditatem obscurat,& tollit . Cum primum tamen urinae redduntur ,
utplurimum clarae, & perspicuae sunt; paullo post
vero, simul ac rofrixerint , intime perturbantur , quia succos cohaerere aptos frigus cogit , di condensat. Subinde iterum clarescunt, tenueS, Crudaeisque factae, deinde iterum turbidae, & confusae re deunt ; sicque varias vices toto morbi cursu subeunt. Interdum nihil horum accidit . Tanta quandoque est humorum attenuatio, ac solutio, ut cum urinis nihil communicetur, quod frigore accedente lenteriscere, ec compingi iterum possit.
377쪽
Tanti vero urinarum inspectio facienda hic est , ut nihil certius, evidentius ne colliquationem praesentem , aut absolutam , & ad suum terminum perductam significet. Nunquam enim sanis reverassimile se ostendunt, nisii colliquatione omnino finita; ita ut earum variatio, & frequens vicissitudo certissimum indicium porrigat, morbum nondum ex toto desiisse, etiamsi alvi fluxus, sudoresque penitus substiterint, & febris prorsus conquievisse videatur . Non nunquam enim , praesertim quando morbus diu jam excucurrerit, febris cessat, quanquam Colliquatio, dc corruptio humorum ex toto nondum finem attigerit . Tunc , quoniam febris abest , dc virium languor sui rationem exposcit, saepe maturius, quam decet largior cibus conceditur; sed male aegri rebus consulitur, nam praepropera ejusmodi cura febris illico reviviscit. Igitur urinarum, dc sc cum alvinarum naturalis & con stans constitutio, atque integritas expectanda est, ex qua sola certo noscitur, omnem liquationem extinctam, finitamque esse. Si contra in his aliquid praeter naturam adhuc superest, si excrementa liquida, aut mollia prodeunt, si urinae quodam modo turbantur, si malus odor inde exhalat; liquationem adhucdum proserpuro, iacui dubitaveris.
378쪽
ratio. Praeter ωntinuas 1νbres col-
vas, dan-xur etiam intermit ventes tales .
Longum esse morbum, praemonui. Enimvero ad triginta, aut quadr4ginta, lino ad sexaginta dies, dc ultra saep0numero protrahitur, sic ut frequentius ad acutos eae drcidentia , quod aj tint perti neat, quam ad acutos simpliciter. Quibus daria vi 1a est febris ista ad plures menses extendi. Sed tunc e Chronicarum , lentarumque genere fuisse dicenda est. Q IESNAE Us narrat, se eam vidisse adeo diutinam, ac contumacem, ut aegrum non relique' rit, nisi post sex menses exactos; quem de muri macie prope confectum lacte asinino restituit. Nec solum continuae remittentes, verum etiam inter' mittentes febres ipsae colliquativarum effecta ede re, imo colliqitati v ae interdum esse possunt. In quibus da in febrium intermittentium constitutiollibus, praesertim pernicio arum non raro e Venit, ut iis correppi intra breve temporis intervallum ad summam maciem pervenerint. Id quidem fieri ne quit, nisi soluta per vim fermenti febrilis univer 'a pinguedine . Idem QUEsNAEDS modo memoratus tertianae meminit intermittentis colli quativae, quae tres menses perduravit. In hac certe colliqua tionis ratio mitior, dc lolatior fuisse videtur, qHamin perniciosis a me observata, in quibus aegri post aliquot accesiiones sic extenuabantur, ut e febre per corticem domita convalescentes sceleti potiuSi quam hominis formam, effigiemque referrent.
379쪽
s 'δtionis gradu effecta se ' i colli' licuntur, ita ut non m
- putrescendum hi Ah -'Τ P QiVrpens, prout eos corrumpit, liquatuue 'faciac recenti colliquationis tura quamuis P .cescensque nata
quariaue nrim, corrumpi, collita
militi, est fortasse vero si ortu ue
li aversusn, sed in aliqua tantum ejus uotv parte
380쪽
APPENDIIoarte vitiari, comimpi, dissolvique, idque e C ecessiive fieri, donec omnis humor eamdem .icem subierit ; excretus paullatim , & paullatim noπsucco, sive chylo resestus sit. Quod si peculiaris aliquis humor accusandus unquaIn Vr tu , non alius aequiore jure accusari posse videtur quam oleosus ille, atque inflammabilii , cui
eos sius pinguedo nomen est. 1s enim stagnatione, & mora, aut spontanea degeneratione, a re auacoque alia eX caussa accedente depravali, rλ
escere paullatim corrumpi, & liquari potest, &reliquos humores sic pervertere, ut non modo e brim cieat, verum evacuationes quasque, & p
ee: inco iam bilis depaticae, & cysticae adaugeat ν
& cornus universum emungat, nec priusmiam animalem pessumdare desistat, quam tot
cita inseque quibus,trinae oleosae, sudoretque Olid1j cc cram, qabris comitatur, satis ostendere videntur.