장음표시 사용
101쪽
DA INCONSTANTIA IN IVDICIIS. Quaest. XIX. 8 s
et Dixi mutari, vel emendari, quia quae tradunt Doctores circa einendationem , liabent locum in mutatione , Sciscit. indicta l. edita, num. . Pandus in pragmat. dispendia nam ias. Boreli. in Sic m. decis delibeII. oblat. tit. D. vim. o . Ratio autems quare in libello detur inconstantia usque ad litem contestatam , est, quia ante litis contestationem, non dicitur quis agere, sed velle agere, I. amplius non peti, g. rem rat. bab. imo nec dicitur subesse iis, dicta l. edita, ibi speciem futura litis, nec eos tempore datur Achor , vel Reus, Baldus in Auth. litigiosam , C. D litigios Menoch.
es Et haec inconstantia habet locum ., quamuis Actor iurasset, se velle in priori
actione periistere,Cagnol. d.I. edita NM. I 8 vers. ampliatur regula multis modis.
Proceditque non solum in principali, sed in haerede libellantis, qui poterit libellum mutare, quamuis illum declarare nons possit, ut post Aquen. tenet idem Cagnol.
Deo citato, Gilhenius d. l. edita, num. 28. Decim tamen d. l. n. so. & Ias. d. s. nihil commune , num. y6. non priuant laaeredems facultate declarandi libellum, per Text., si quis filio fr.S. si quis plures,ss de legat. I. ubi haeres in cligendo declarat voluntatem defuncti, & per alia iura relata a Gil-hmio loco citato, num. so. cum enim peri
Io culum totius cauta ad illum transeat, non videtur arcendus a praedicta facultate , I. haeredem, T de regi AE tur. & cum hac opinione residet idem Gilhenius, cui libenter subscribo, nam regula illa , quod facultas declarandi non tran&at ad haeredem , procedit in his, quae mere sunt arbitraria Testatori, cuius arbitrium morte Ii finitur, non autem in his, quae possunt dependcre ab aliquo alio extrinseco,quid enim si errore ductus Testator libellum obscurum, porrexisset, ex qua obscuritate damnum haeredi inferretur, non videtur reiicienda haec facultas declarandi, itaut illa uti non possit uti haeres, ne Permam neat in damno, quia tunc quasi iure proprio haeres habet ius declarandi ad notata
per Burgos de Pag. in relection. I. legis, Tauri num. ar. vers. nec obstat, CaldasPcrcira de nomis. emplat. lib. a. quaest. Io.
ra Quod dicimus de haerede, idem dicem
inun est de Procuratore s quamuis enimius declarandi voluntatem principalis
non transtat ad Procuratorem , ut voluit Bald. in d. l. edita, num. ST. Corn. num. Zois Roman. naim. s. Iason num. 26. Cagnotus num. Iso. Hoc tamen procedit, quoties
is cunque ius Domini essiceretur deterius, secus autem si meliorem causam Domini redderet mutando,& emendando, vel declarando libellum, de hanc opinionem
tenet Cithenius d. l. edita, nu Io. Certum est enim Procuratorem ex solo mandato generali posse gerere utilia pro principali, I quamuis etiam speciale requireretur, ut voluit Anchar. in cap. qui ad agendam, de
Procvr. num. I. cum aliis per Rotam in Romana, seu Veliterna affictus a S. Iunii I 6 p. coram clar. mem. Elchio, quae est decis sio. inter eius impretas num. I S. & in Cadcm causa decis soo. num. 28. coram eodem.is I labetque locum haec inconstantia non solum semel, sed bis, de pluries, ut voluit
Dec. in d. l. edita num. IA. Menoch. dicto cas. I 6. num. 33. vcrs securda est opinio, Bari cons. III. num. . lib. I. Tlischus liti. L, conclus. 322. num. 23. Ioannes Bologneti. d. l. edita num. go. qui tamen opinatus est
his tantum variationem esse permissam. Contrarium quod semel tantum , &non bis, nec pluries licita sit inconstanti,
Gilhenius d. l. edita num. 22. qui hanc opi-I5 nionem dicit esse veram , cum dedecori proximum sit saepius in una causa variare, I. qua omnia g. de Proetir. cap. Qualiter, de
quando, de accusat.I Sed dic, ulteriorem inconstantiam, &variationem in libelli mutatione, vel emendatione repositam csse in arbitrio Iudicjs, si iustam causam inconstantiae
is ipse perpendat, Purpurat. d. l. edita,nu. 6O. Costa Dar. iur. ambiguitatum lib. I. cap. vlt. Menoch. d. eas. I G. num. D. Gil: en ius d. I. edita, num. 2 a. ad finem, Facchincus dicto lib. II. controvers. cap. O . in D.
ro Imo in arbitrio Iudicis positum esse, si
aequitas id permittat, puta , si partes consentiant mutationi, ctiam post litem contestatam admittere libelli mutationem, &Emendationcm, Bald. ia d. l. edita tu lectura
ao Et quamuis non admittatur inconstantia , & variatio in mutatione libelli, nisi refectis expensis, Iason I. I. cimus, num. I C. de iudiciis, ct in d. nihil commune Ru.do. Hippolyt. de Marsil. in I. Patre, vel maritonum. g. g. de quas. Balb. de Mocroueio
cap. I. de libell. inar num. Io. in casu tamenai supra tradito expensae refici non dc bent, Baldus, Purpuratus, & Gilhenius
aa Tertio, habet locum inconstantia non solum in causa ciuili, sed etiam in criminali, Bariolus d. I. edita , num. a. Anan. &Abb. dicto cap. a. de libeti. obl. & ibi Felyn.
102쪽
gs DE INCONSTANTIA IN IVDICIIS. Quaest. XIX.
m. II. Baldus in I. accusationem in f n. C. qui accus GuaZZin. defens. s. cap. q. num. 2.2s Quod tamen intellige, nisi emendatio, vel mutatio libelli saperet aliquo modo D desistentiam ab accusatione, quia nor solum illicita esset inconstantia, sed A cusator puniretur poena Senatusconsulti, 23 Turpil. de qua in I. r. S. si Lautem, is ad Turpil. ut post Baldum tenet Selynus dicto cap. a. num. II. vers. sed intellige Ane ; Deis qua re quando liceat in Accusatore imconstantia , dicemus infra. a6 Cessabit autem primo inconstantia etiam ante litem contestarum , si Actori praefinitum sit tempus, intra quod acti nem proponere debeat, Bart. dicta l. edita,
2Z Qti od tamen intelligas, si vellet Actor mutare, vel emendare libellum in substantialibus, non vero in accidentalibus, Alex.Aret. Purpurat. Ioeo superius cit. Misi er- S. sin minus num. av. & ibi Iason num. g. de amon. Felvn. in cap. a. de libeti oblat. nu. .& ihi Abb. vu. a . Soccin. nu. Ia . Gilhen. d. l. editanum. Io.in flu.
ag Secundo cessabit etiam ante litem contestatam inconstantia, si ex productio, ne libelli sit ius parti quaesitum, Alexand.
d. l. edita, num. . Purpurat. num. Sy. Alciat. num. 3. Cagnoi num. Is s. Gilhenius D. 23. Misinger. d. f. sim minus, num. as. Felynus in cap. Setvificantibus, de libeli. oblat. num. q.
as iam,d possct succedere, si quis contra transactionem itire iurando firmatam
io libellum produxerit, ut inquit Gilhenius
d. num. 23. nam sera poenitentia hanc I hem non detergeret.
3I Tertio, cessabit inconstantia ante litem contestatam, si Actor vellet consessionem in libello factain reuocare , Alex. dicta l.
Sed haec conclusio recipit ,easdem dcclarationes , quas adducemus in ea quaestione, an, & quando in confessione detur inconstantia, de sitfficiat hic dicere, nonnullos putasse cessare inconstantiam in hoc casu, si libellus Reo traditus est, Iasonnum T. Alciat. num. 33. Purpurat. num. So.sii d. l. edita, Ansel. d. s. sin minus, num. 26. Iasi num. o. Miunger. num. 2y. cum aliis
per Gil eruum tinns. 2 .sa Quarto , cessabit inconstantia etiam ante litem contestatam in emendatione ,
di mutatione libelli, quando ille porrectus cst coram Iudice, qui iurisdictionem
Iimitatam in certis tantum causis habeat, Iasolta. I. num. f. de edend. Dec. dicta Ledita num. p. Gilhen. qui alios num. II.ss Cui assine est, quod licEt libellus inceristus, & generalis, si pars non opponat procedere soleat, I. D. g. de annia. exception. Rotae reis a 5. er EST. par. I. diuers siues simus in iudicio ordinario, siue summario, Rot. in eitatis decisionitas.s 3 Hoc tamen locum non haber, si prodi catur coram Iudice,qui limitatam habet incertis causis iurisdictionem , Innocentius
in cap. Cum sit generati,de fori compet. Iason I. I. Num. q. T. Mend. Dec. d. I. edita num. T. cum aliis per Gilhenium loco citato nu. II.
36 Quinto, cessabit inconstantia in causa
appellationis, Roman. d. I. edita num. IIT. ra g. Alex. m. II. Corn. nu. M. Purpur num. I. Alciat. i mn. T.dr o a. Dec. num. S
Iason. num. a . Gilhcn. qui plures alios
Sed haec conclusio intelligitur de libello in priori instautia producto, non autem de libello in causa appellationis praesentato, quia & hunc ante litem contestatam mutare, vel emendare Actor poterit, Roman. in d. I. edita num. III. Dec. nae. S
Gilhcn. num. 3 . qui subiungit, hoc procedere , dummodo in libello appellans II non mutet ea, quae in libello prioris instantiae comprehensa sunt, quamuis su plere, quae ibi desunt, & articulos veteres
nouis additionibus coadiuuare possit, I per hanc, f. de temp. appellat. Post litem vero contestatam, illicitam omnino esse incon-ss stantiam in mutatione, vel emendatione libelli, Gloss. dicIa l. edita, ver b. emendari,
3o Quod procedit, etiamquod in libello
addita sit clausula faguo iure addendi, Del
I 2. num. I. Cum enim a lege sit tempus o laxatum , x ltra illud, etiam adhibita pro- .se testatione , progredi non possit mus , l. ianmcnta , F de negoc. gin cap. Inter dilectos, de M. instrum. Celsiis X go tract. de claus pag. so . Barbos. Ubi supra , Gilhen. loco citato
t Et quamuis Bald.. Bellam. & Lanseanc. velint, clausulam hanc operari, si Reus taceat, vel illi clausulae consenserit, quod etiam tenet Balboade Morioudo Pet re-
103쪽
DE INCONSTANTIA IN IUDICIIS. Quaest. XIX.
se . eap. I. S de libeli. oblat. num. Io. Non est recedendum tametia ab opimione Iasbnis , & Riminaldi m d. l. edita , ' Aretini in . Omninm instit. de action. Contrarium sentientium , quibus assentit Gil
a Secundo, illicita est inconstantia post
litem contestatam, etiamquod pars consentiat, Soccin. dicta l. edita num. S. Alexari. num.y. Purpur. Uviri. a. Alciat. ivm. I . Gil-hen. min. I S. Bald. iu Auth. hoc sacramentum, de irareturti . calumn. dan. & ibid. Celsus in apostili. Felyn. dicto eap. a. num. I . GIlhcn. 3 num. Io. Ratio est, quia litis contestatio,& alii actus substantiales iudicii non possunt tolli partium cordensit, Gloss. iv cap. de cauis de ossic. delegat. Fclyn. dicto cap. 2.
vel secundum Gilhen. in his , quae a
iuris diffinitione substantiam capiunt, nihil potest Partium consens iis , I. nem potest, T. de legat. I. I. pacta, fide pact. I neque ex Praetorio, gde reg.tur. cum alijs ibi per eum allegati .
s Tertio, illicita est inconstantia siueo simus in iudicio uniuersali, & generali,
sitie particulari, ut contra Glosse. in Uerb. mendari, & Odocted. num. II. dicta l. edita
Caeterum in hac materia vide bene disclirrcntem , & ratiocinantem Menoch. dicto eas. I 6. ubi plures distinguit casus . Primus est, quando in libello petitionis haereditatis Actor simpliciter petiit, stahaeredem declarari, hoc sane casti, si pendent E lite , aliae res perueniant ad Reum comtentum , illae continentur sub eodem libello , & petitione uniue 6 sali haereditatis, quae datur pro restitutione omnium, quae apud Rcum ext hunt tempore exccutionis, I. . I.licet minimam, di l. si quo tempore'.de pet.haered. I.hac
in fine, F si feruit vendie. & ideo non est no cessaria hoc in casu Itbclli cmendatio ,
s Secundus casus est, quando in libello petitionis haereditatis Actor petiit vi amr m tantum haereditariam sibi restitiai, ac hoc casu non dati inconstantiam post litem contestatam scripscrunt Petrus , Cun. Bartol. Alexan. Socciii. dicta l. edita, ubi
Cagnol. n. s. dicit, receptam esse Doctor opinionem , Menoch. d. cc. II 6. Num. S.
ubi late hanc opinionem defendit ab argumentis Fulgos Castren . Arct. Rimin. sen. Dec. Curi. iun. dicta I edito, de Didaci
o Tertius est casuq, quando haeres instititus in re ccria eam petiit petitione haereditatis , hoc casu lite cosuestata non datur inconstantia rem alteram addendo, Corn.
S o Quartus casus est, quando Actor petiit solum dimidiam haereditatis , deinde lite contestata vult emendare libcllum, pctendo totam ipsim haercuitatem , hoc etiam casu non est licita inconstantia, neque permissa emendatio, Castren dicta I. edita
I Qui tamen casus declaratur, quando illa portio non petita superuenit Actori post litem contestatam, nam tunc quia portio, quae superuenit, dicitur contineris tib illa petitione, ideo cst locus emendationi libelli, Bald dicta l.edita num. IX. Dec.
ibidem num. 23. in ju. Soccin. dicto cap. a. de libell. oblat. n. iv. i s. Contrarium in hoc tenuerunt Alexan dicta l.edita num. . Claud. Seiseil. eol. r. Gogradin. num. GI. Cagnol. vvni. o a. Concordat Opiniones Menoch. distinguendo tres casus.sa Primus est, quando qui solam partem habet, solam petit, & alter cohaeres nihil petit, hoc casti, etsi illa portio non petita accrescat ei, qui suam petiit quoad CS 3s ctum, non tamen ita accrescit, ut dicatur comprelieno sub illo libello , & ita procedit opinio Alexan. Claud. COEZadin. &Cagnol. s Secundus est casus, quando unus haeredum totam potiit haer ditatem, cum dimidiam tamen petere debuisset, de hoc casu portio superueniens sub petitione prima continetur, & conualidatur iudicium , & sic procedit opinio , Bald. Soc-cin. Sc D C. Ss Tertius casus est , quiando ambo haeredes petierunt partem suam , & lite pCndente unus eorum inconstans deseritit iudicium , atque ita portionem silana r pudiauit, hoc casu totum alteri accretscit, non tantum quoad ipsi im cstectum , sed 36 ctiam quoad litis instantiam , quae fransit in alterum coniunctum , qui ci dicitur quasi substitutus, i.quidam testam tum, evula. di pupili. & hoe casti halici locum opinio Baldi, Dec Sc sequacium, MCnoch.
Sed de his Menocliij distinctionibus videndus est docti stimus Facchincti, lib. II.
104쪽
as m INCONSTANTIA IN IUDICIIS. Quaest. Xm
3 Quouero ad emendationem libelli ire, iudicio generali, hoc est quando chorpetiit Tutorem condemnari ad reddendam rarionem administrationis , & de re una, puta frumenti petiit, tunc non datur fg inconstantia addendo aliam speciem alministrationis, Alexan. dicta l. edua num y.
gnol. nv.6s. & reliqui omnes Menoch. loco est num. 22. qtri tamen declarat rectius,so quod si haec actio generalis fuit generaliter proposita, & generaliter prosecuta, sicuti fieri posse dicit Iason. l. licet num. 2.co C. de iudie. & tunc admittitur inconstam tia in emendatione libelli.gi Aut actio est generalis, sed prosecutiotia specialis, & tunc, quia prosecuta magi S , quam petita attenduntur secundum Iason.
num. I T. non admittitur inconstantia post 6s litem contestatam, quia iudicium dicitur singularc
Aut petitio cst singularis, &prosecutio pariter singularis, , tunc absque dubio non datur emendatio libelli post contestationem litis, sic Menoch.loco cit Num. 22.63 Quarto , illicita est inconstantia post litem comestata ita, etiamquod libellus ineptus, & nullus estet, sic Bartol. dicta l. editanum. a. quem si quuntur Alexan. nunt. I S. Roman.num. SO. Iason. mm. 2o. Dcc.nu. 33. Fulgo si num. . Contrarium voluit Bald. in repet. Paduama num. q. Arct. num. 6. Purpur. num. I p. Marian. Socci n. dicto cap. a. num. Io . ubi
horum opinionem equiorem dicit,& opus esse noua litis contestatione, ut aduertit
Qia into dic,illicitam esse inconstantiam siue Actor post litem contestatam , velitim emendare libellum circa causam principalem, seu circa accessoria, veluti fructus, usuras , expensis , quae ante litem contestatam deberi possent, Bald. d.I.edita
Soccin. dicto cap. Significantibus, de libeli. Ohlat.num: I ad. Iason. in I. I. C.de iudic.nu s. dc ibi Castren .ntini. S. Aretin. circa D. cum aliis per eundem Vith n.dicto num. g. 6 Scxto dic, illicitam csse inconnantiam post litem contestatun , etiam in causa appellationis , Scacc. de appellat. qmGI. II. ni m. JO. er go. Gregor. Tolos de appellat. lib.6. cap. I S. Crauet t. C. a 3. num. p. cilla aliis per Giurb. de. . io S. num. 6. Roman. conf. 3s I. Tusc. littera L, coactus. 32 a.
εs Fallit primo haec concluso, ut liccat inconstantia, & libelli emendatio, & mutatio in accereriis, quae pcndente iudicio contingere solem, I aedilis,S. Item sciendum, T de aedilitio edicto, de hane opinioncin
oo Fallit secundo, si emendatio consisteret in diminutionem rei petitae , t. quidam aestimae erunt, T de res credit. Bartol. d. I.edita
men num. seq. intelligit fallentiam, dummodo ex tali pctitione nullum ius sit Reo quaesitum , & damna , quae passus est , Actor reficere velit. o Tertio fallit, si libellus productus sit
ineptus , Bartol. d. l. editanum. Io. Arctin num. 6. Gilhen num. las. Derf. tertio conm-tuuntur, Felyn.cap.ra tenore extra, de rescripter in dicto cap. significantibus num. Io. vers est una notabilis Ddlentia, Alexan. confT .lib. s. Abb. cap. eum dilecti, de empl. di vendita
vide quae supra diximus. et Quarto fallit, si lis contestata vitiosa
Quinto fallit, si incontinenti post litem
contestatam, quis sit inconstans, velitqtie mutare, vel emendare libellam, Alexan.
Castr. in I. Pomponius, S. rathihabitionis, T. de Procurat. quod singulare appellat Felyn. qui sequitur hanc fallcntiam in dicto cap.
significasti num. I 6. vers datur etiam alia noua limitatio, Bolognet. d. I. edita num.*S. Tir queli. de retraef. consangu. S. I. glos. 2. nu. Ita Bellon. iun. de his , qua fiunt incontinemti , vel ex intervallo cap. I q. num. S.
ra Sexto fallit in illa emendatione,quae nishil immutat in substantialibus, sed vel tollit verba superflua, vel addit alia ad nitorem eiusdem libelli,dasius in dicto fisa minus num. g. infitit. de act. ubi inuehit contra quosdam Italos, qui in libello narrauerunt etiam omnes inutiles circumstantiasser duo folia, quas ipse resecauit, & smum vix impleuit medium folium, & cum os reprehenderet de superil uitate, diccbant , sic fieri oportere , quod narrati sit prolixa ; & subiungit Zactis, quod forto vera dicebant ad cxageranda lucra, ut possent maius petere pretium , & ad c a- gerandas sportulas. In uehit pariter comtra quendam hominem, qui dum faceret libellum, ita diccbat Petrutius,qui sum Magister Fribi ignen. ct fui Decanur facultatis Araium ibi, dieram Rector Oe. & proptetea subiungit: di bene audite quantam stultitiam,& hanc fallentiam tenet Gilhen. loco cita
pro alio petitum sit, S.Si quis aliud, ii iit.de
105쪽
DE INCONSTANTAE IN IVDICIlS. Quaest. XIX. Sy
Eo magis si libellus prodiictiis sit , Pr,
Curatore , quia tunc etiam non docto de errore conceditur emendatio,& mutatio,
dis Rota in simili de positionibus,& articulis
productis a Procuratore decis a. de confessis in nou. ct decis I o de Procur.pariter in nov. erdecis. II. de test. in antiq. & dc libello fuit dietum in causa Subiacen. bonorum I . Martii I i. coram Litta, ct in Granaten. computorum T. Martii IGI . eoram Coccino, qua est decis 3 I. par. . to I. recent.
5 Octauo fallit subsistente iusta causae , quia semper, & quandocunque etiam sinuito Aciuersario libellus mutari potest,
vr Nono fallit in declaratione libelli o scuri, quae potest fieri usque ad senten
s enim libelli obscuri nihil noui inducitur,
Vera I. deessE . num.6. lib. I. Felyn. cap. a. Cot. s. vers. Item illam follentiam , de livelli oblatione, Borei l. loco cit. num o Z.ro Decimo fallit, si mutaretur libellus per
viam renunciationis actioni intentatae alia inchoando , Doctor. d. I.edita, Berou dicto confss.num. I .lib. s. Tusc. dicta conclus Iaa.
so Idemque ecti, si Actor post litem contestatam renunciaret liti, & causae , refectisque expcnsis recederet , iudicio,Curi.
iun. d. l. edita num I i. C.eden . Tusc. dicta
Neque obstat Authent. qui semel, C.quo modo, di quando Iudex, de qua supra . Quia ille Textus procedit, quando quis si impliciter vult desistere a lite tergiversando, di differendo iudicium , quia tunc non datur inconstantia , sed cogitur perseuerare usque ad finem ; sectis vero, quando vult omnino renunciare liti, & cauta, ut hen E post Angel. in S. Si omnem , in Auth. de litigios declarat Felyn. dicto cap. Significantibus num. I . Gilhcn. d. I.edita num. I . di propterea legem edita non esse correctam per dispositionem dict. Auth. qui semel , voluere Odose. in dicta l. num. II. Bartol.
num. I s. Angel. dicto S. omnem, in Auth. de litigios. 3i Quae quidem inconstantia in renunciando liti, de causae non solum habet De Inconstantva ia Iudici s. locum in causis profanis, sed etiam in , beneficialibus , cap. pridem , de pa I. & ibi
Innocent. Io. Andr. & Abb. in cap. gratiae, de rescript. iv 6. Rota decis. 32. alias ops defentent. ct re iudic. in antiqv. Vestr. in prax. lib.8. cap. . nu. 26. I.icet enim renunciatio in beneficialibus non inducat cessionem iuris , Lancell. de attent. cap. ψ. in prafat. Num. as . habet tamen vim pacti de non petendo , ut post Mil. in verb. renunciare liti, es' causae, tradit Crescent. decis alias TS X. num. a. de restitui. spoliat. Lancelloti
82 Haecque renunciatio valida est etiamsi facta sit a Procuratore speciale manda-
loco cit num. 28s. Imo etiamsi tacite fiat, puta si Iitigator facit actum contrarium s pendentiae litis, quia per talem actum censetur in totum liti renunciare, I. destitisse, F de iudie. I. se filius, file minor. Bald. in
Auth. generaliter, C. de Epis. merie. Calcan. Conf. 22. num. 6. Lancell. de attent. loco cit. num. Eo I. Gilhen. dicta l. postquare litinum. I a. ubi exemplificat, quando est cer-ss tum tempus praefinitum 1 lege, vel a Iudice, intra quod actus explicari debeat, nam non facto die constituta, videtur litigator I iure suo recessisse. 86 Pariter valida ctit renunciatio , si quis utatur alijs verbis, quam renunciationis, modo verba sint idonea ad renunciationem inducendam , veluti si , secundum Glossam , cui subscribunt Odose. dicta l.
postquam liti num. I. Corn. num. S. Alexan. Bum.6.Salyc. num. I . Purpur.num. 38. Bartis' num. s. adiecerit: Nolo amplius ad ea famvenire, vCl nunquam amplius ad causamn niam . Sed haec verba putat Gilken. dict. I. postquam num. I . ita demum importat renunciationem si ex animo, non auicings calore iracundiae prolata sint , qui animus deliberatus elicereriir ex eo, vel quia huiusmodi verba actis adscribi curauit, vel ad postulationen Aduersarii id fieri permittat; vel tertio si reuera numquam go postea ad iudicium accesserit cum facta animum declarent , I. de quibus , T deligib. Pcnia decis 2o . sub num. . ubi de eo, quivo in termino probatorio 1 Iudice praefixo, nihil probare iurauit, ex quo facto dcclarauit animum situm renunciandi liti, ex
si Valida simili modo erit renunciatio, licet absente Parte facta sit, Bald. d. l. post
Gilhen. dicta l.postquam num. 16. di I T. Contrari iuri voluere, ut absente Parte, illicita sit inconstantia,ac propterea inualida renunciatio, Fulgos d.ἰ.num. a. Castren. nam. a. Dones. Vm. q. Corn. numer. S .
106쪽
DE INCONSTANTIA IN IVDICUS. Quaest. XIX.
Concorda has opiniones, ut prior procedat, quando nomine absentis Notarius, vel Procurator illam acceptauit, Bartol.& alii suprMicti. Et hanc distinctionem
adducit Rotae dccisiones , dc cx Carum Oa mentet ampliat , quamuis renunciatio esset facta coram Notario non actuario causae; secunda vero procedat, cum renunciatio extra itusicium facta sit, vel si in iudicio, in actis tamen iudicialibus inserta non esset, Gilhen.d. I. Postquam n e. EI. y3 ubi ait Bart. cautionem, ut Iud x renunciationem nomine Partis absentis acccin
tet , sibi videri scrupulosam , & ab officio
Iudicis alienam , cum regularc sit, quod y non petentibus partes non accomodet l. . SI oc autem iudicium, isde da .infra. quod etiam voluit Bald.imain. I S. Alciat. nti. 22.
ys Q ut si 1 Parte demum fuerit acceptata , dc ratificata indubitatum est validam, Gilken. dicta l. post quam num. 2 .s6 Sicuti valida est si Pars interfuit renunciationi, quamuis expresse non acceptauerit, sed tacuerit argumento l. qui pati
Bcne verum est, quod qui renunciauit, inconstans este poterit utroque casu, nempe si pars. praesens talem renunciatio-O nem non amplectitur,dc antequam absens illam ratam haberio Salvc. d. I. postquam
si valida erit quoque renunciatio, etiamsi iudicium caeptum non sit, quamuis enim secundum gari in expositione glo .in dicta l. postquam, voluerit iudicium nullum est
ante litis contestationcm, l. I. g. de Ii . contest. l. amplius, Frem rat.haber. Non inde tamen inferri debet, validam non Esse renunciationem , cum eadem ratio vigeat, siue ante , sitie post litis Contestationem, ut bene probat Gilken. d.ι. posquamn v. 22.23. in a . dc hanc opinionem tenent Bald.
yo Quae omnia habent locum, siue tract turae renunciatione actionis in rem, sucin personam, Angel. num. s. Salyc. num. O. Purpur. num. s. Alciat. num. Io. Gilken num. 2o. ubi alios. Imo, quando tractaturim de renunciatione actionis in rem QE-cere,nudam renunciationem etiam absente Parte factam , volucre Gloss. dicta l. postquam, Angei. Salic. Purpur. Alciat. dc Gilhen. nameris citatis. Ioi Et in tantum valida est haec renunciatio litis, itavi post eam non detur regressus ad illam denuo intentandam, ut expresse definit Textus in dicta l. p quam . Licet enim Dec. d. l. nu. I . dicat aduersus Ioa hanc renunciationem dari regressam . quia viderint quis soli instantiae renunciare, quae litis nomine significatur, I. properandum , S. D. I. eum lite mortua , F de iud suam. cap. Drus, S. I. deverb. signis. i. nulla, C. de frustator. iudie. Communis tamen opinio est in contrarium , ut voluere Closs. in d. l. in verb. postqvam , Cyn. nu.
Sichard. num. s. Gilken. m. s. dc videtur innuere Rota decis a Io. uam. Io. par. Iais recent. I. itis enim nomine non ibi uin Io I continetur insFantia, sed etiam ipsum ius instantiae coniunctum, I. litis sci. f. deverb. significat. Gilken. loco cit. num. P. Io. II ro Sed requia l. postquam limitatur, quando renunciatio non pendct 1 potestate renunciantis, sed superioris argumento Tcxtus in cap. Admonet, de renunc. O cap. Nisi , eodem tit. cap. Inter corporalia, O cap. uando, de transeat. Disc. Gilken. d.I. p--
Quod tamen intellige ii ixtasuprata ex Rotae decis Sc Lancell. de attent. r. 'in praefat. num. 8 S.
Ios Secundo fallit in minore, qui si per
renunciationem laesus fuerit, potest petere rellitutionem in integrum , Salyc. d. l.
Iod Tertio fallit in renunciatione meticulosa, vel dolo extorta, nam in his etiam maioribus non denegaretur auxilium restitutionis in integrusia ex clausula generali , Si qua mihi iusta causa e e. l. fed etsi pia Praetorem 26. S. fin. g. exquib. cavs. maior. c. Citheia d. l. pinquam num. g I. qui dicit , ror Textum in d. l. pia quam accipiendum esse de his, qui nullam aliam restituendae litis caulam afferre possunt, quam inconstantiam voluntatiis. io' Quarto fallit in renunciatione conditionali, si conditio non adimpleatur, post
107쪽
DE INCONSTANTIA IN IUDICIIS. Quaest. XIX.
ioo Fallit quinto, quando renunciatio respiceret solummodo instantiam, non autem litem, quia tunc , saltem ossicio Iudicis daretur licito inconstantia, Doctor. d. I. postquam liti, Lancell. loco cit. num. EOO. apud quem Iate videas, quando per hanc cessionem dicatur cxtine a lis, maximE in xio beneficialibus,& vItra eundem vid Rot. in Caesenaten. furispatr. 26. Iunii I 6 8. coram Arguellas, S. non stat, usque ad finem, in qua materia diffvsh tractatur in I ieracev. Bcneficiorum a . Iuni, Ios s. coram Cerro, S. Ces sio , Dunogett. iun. deessione pus . num. o.
Rich. derasione So . numer. 6.
facere, quia inter agendum animaduertit sibi ius non eme in re controuersa An vero execratione litium, & molestiarium forensium, quia scilicet mauult re carere, quam litigare 3 An is etiam fuerit fatetitus expensis , & laboribus i An denique amicitia ductiis, quam habet cum collitiante F videndi sunt citati a Tiraquei l. ius unquam, in verb. Donatione largitus dnum. aos. C.de reuocan.donat. ubi eleganter.
Quando Accusator inconstans possit ab accusatione desistere; Et an data desistentia possit ad prosequendam accusationem conuolare. Et quid ita crimine adulter ij.
. SpM MARIUM.r Areusator potest inconstaris ab accusatione desisterc . et Cedere quisque potest iure suo. 3 Accusator, qui se accusationi non inscripsit, an, edi quando possit paenitere , er ab accusatione desistere. Accusatione non subscripta pcr accusantem res dieitur integra.3 Accusator re intcgra potest penitere . o Qid se aecusati fama per libellum, vel per dictum ipsus accusotoris sit denigrata . et Accusator, qui solummodo preces obtulit Principi contra accusatum, potest incomstans ab accusatione desidere.s Accusator, qui cognouit accusationem iniustam, in calumniosam non solum potes, sed etiam debet ab accusatione inconstans des-
Io Iudex potest accusationem admissam abolere quando libellus peccat in aliquo substantiali. It Accusationem admissam csntra personam, qu puniri non potest sine perturbatione Reipublieae, abolere an spectet ad Iudicem , vel ad solum Principem , Onum. II. Ta. Accusationem contra personam, qua nequeat puniri sine perturbatione Reipublica, potest Iudex non admittere. Is Iudex an, di quando impedire possit accusationem admi m eontra personam publico bono utilem , vel necessariam .
Is Boni publici prouisio non spectat ad Iudicem , sed osse, si iniuncti Aministratio.
36 Iudex tenetur parti ius dicere.
Nec ab eo praetextu maioris boni publici po- . De Inconstantia in Iudiciis is se eximere. Is Temperamentum, quod possit evere Iudex
admissa accusatione contra personam bono publico utilem, vel necessariam Io Iniuria priuata illata per personam publico bono utilem, vel necessariam debet aliqua via damnum resarciri. o , seu accusatio quando debeat non admitti, vel admissa rescindi tam per Principem , quam per Iudicem remisue . ai Accusator libello se subscribcut , di promi tens perseuerare usque ad sententiam, non potest ab aeecatione inconstans desistere .aa Accusator , qui fideiussionem praestitit de accu- Deione prosequenda, non potes ea inconstans desipere. as Accusator post litem eontemtam , ari ,
quando ivconstans desipere possit ab accusa
as Accusator an, Squando desistere inconstans possit at accusatione reo iam citato .as Accusator in erimine I a maiestatis tenetur prosequi appellationem, nee potest. ab ea
a6 uid in crimine patria oppugnAntae, tradita peculatus , sacramenti deserti, ct in crim
ne fessi.2J Aecusatus ratione infamia sibi illata potest
cogere accusatorem ad persistendum in iudicio has Accusator expresd desistens ab accusatione non impetrata ulius abolitione incidit in panam Turpitiarii. ao Abolitionis impetrario via sit. so Et quomodo ab accusatore peti debeat. 31 Turpiliani pena gruma sit in e imine publico , in num.sese
108쪽
DE INCONSTANTIA IN IUDICIIS. Qu3st. XX.
s r in privato . 33 Accusator condemnatur ad expensas, siue expresse, sue tacite ab accusatione desistat 3s Accusator quando dicatur tacite ab accus tione desistere .
I S Tempus proseqaendae accusationis est bieu
sci Poenae tacite si accusatione desistentis remis siue sp Accusator re integra ab accusatione desistens non est condemnandus ad expensas. 38 Accusator-acecatione desistent non potest inconstant ad illam instaurandam ad mitti .
tur regressuS . o Accusator desidiens non potest ad accusationem redire secuta abolitione priuata. I Accusator desistens pacto inito cum accusato, quatenus accusatus pactum non adimpleat , non potest ad accusationem redire. r Aeccator desidient ab accusatione eum protestatione se postea accusaturum , non potest
non admIttitur amplius accusandum .
id si interrogatio sol re integra . s Iu delictis mixti fori accusans coram Iudice Ecclesiallico dessens, non potest inconstans i erum accusare coram fudice litico . 6 Aecusator an liceat transigere super accusa
I Accusator transigens cum accusato an incidat in poenam Turpiliani . s Accusator desistens ab accusatione an auferatius accusandi altis proximioribus , quibus
o Transactio Unius non praeiudicat alteri h benti interesse principali. so Transactio ntilla an impediat accusatori, quin
post accusationem repetere Sr In crimine adiaterii, etiam transactio, nulla impedit viro accusatori ne vadeat ad accusationem redire,s a Pactum, seu transactio in erimine adulterii
SI Maritus remittens uxori adulterium, non potest inconstans eam accusare. 3s Maritus potest accusare uxorem de adulterio , tanquam maritu , ct tantuam extra
Ss Maritus accusans uxorem de adulterio iure mariti, di deinde iuud remittens, adhuc potest incohsans illam accusare tauquam
36 Maritus acecava uxorem de adulterio iure mariti, dicitur illam accusare propter iniuriam privatam 3 Adulterium uxoris infert iniuriam marito.3s Iniuriam fuam priuatam quisque r mittere. , potest ..so Maritus accusans uxorem de adulterio tanquam extraneus dieitur illam me ab de iure publico .co Remissio iniuria priuata nou praeiudicat ivri publico.6I Promisso de non accusando ad teriam uxoris iure extranei facta per maritum, non
Ga In criminibus publieis accusatoris transactio non operatur quin possit inconstant iterum
6s Transactio , ct remissio cessare faeluat animi
6 Trans actio , O remissio in his, qua respiciunt
interesse particulare impediunt processum. 6s Maritus, qui accusauit uxorem de adulteris tanquam extraneus, ct post litem contesta- eam ab accusatione destitit, non potest il
lam ulterius accusare, nic trequam mari tug , nec tanquam extrariCur .
66 Accusator desistens ab accusationem iam caepta non impetrata abolitione incidit in Turpi
6 Poetia Turpiliani irrogat infamiam. cis Infamis accusare non potest. 6o Adulterii accusationem intermissam a marito potest prosequi quilibet depopulo . o Iudex ex iacio potest prosequi accusationem . adulter, a marito intermissam , nullo a prosequente. I Maritus , qui transegit, vel remisit uxori adulterium commissum, potest illam demia
a Veni adcoctorum resphit praeterita, non a tem futura. 3 Uxorem in adulterio relabentem an post ne ritus accusare solum de illa nouo , vel reae- acusare etiam de agio per transactionemr misso, vel condonato . Crimen accusatoris indulgentia, vel trans Gione semel extinctum, non potest ampliurab eodem in iudicium deduci.
s Transactio in delictis quando, p quibus e sebiis licita sit. G Areusator dessent ab accusatiove per simplicitatem, vel iusto occupatus impedimento potest ad accusationem redire. y Accusator de tens ab accusatione ob generalem criminis abolitionem factam , ex aliqua causa potest intra Io. div repetere accusationem , ct redibit ad eundem fatum , in quo erat ante abolitionem . 8 Aecusator, qui ab accusatione destitit per errorem , vel Aduersarii dolis ad desistendum uiductus,potest as accusationem redire. y Devuntiato Iudici Maleficio ( puta combastiones domus j sed nemine nominato, ac formata inquisitione contra aliquos an, O quando denunciator inconstans posset agios
go Accusator, seu denunciator non tam de facili permittendum est , quod ab aecusatione desistat, O de ratione .
109쪽
DE INCONSTANTIA IN IVDICIIS. Quaest. XX.
a regulariter posse Accusatorem ab accusationc desistere , nam sa- licitum est unicuique iuri suo Cedi dere, i. si quis in conscribendo, C. de Episi.=Cleric. l. pe, vit. C. de paet ea . tuis, de test. eum alijs per Barbos in Axiomat. tum axio mare Iss. num. II. ct hanc conclusionem desumunt Doctores ex cap. licet de accusat.& ibi Abb. nu. 6. Boic. item nu.6. Anchar. num. 3. Soccin. num. I S. Felyn.num. 2. Butrinum. 2 a. & caeteri Barr. l. si maritur, S. sinegauerit, s de adult. Salyc.in I. se ea, C. qui accusnon poss. Bald.I.transigere,C.de transact.Alex. d. S. negancrit , Bart. l. qi estium,st
in I. Senatus , s. post, ffad Turpil.Gigas
deerimin. IV. maiest. quaest. IJ num. a. lib. I. Decian. trafI. crimin. lib. .cap. 3T. ni m. I S. Sanchra eo si. morat. lib. o. cap. q. dub. I.
s Quae conclusio ampliatur, mi illo magis locum haberc, si Accusator non se inscripsit accusationi, quia tunc res dicis tur integra,& propterea licet p*nitere,dicto cap. licet , de ibi omnes Canon istae, Bu
d Sed haec ampliatio locum non habet, si per libellum, vel die uni Acculatoris esset accusati fama denigrata , Gloss. in cap. Epiphanium, veris quLro ultimo , & ibi AD chid. Boic. dicto cap. licet, ni m. . ad lin. v Amplia secundo,multo magis,si stilum preces contra accusatum sint Principi oblatae, x t in dicto cap.licet, tenent omnes C nonistae, Praepos loco cit. num so
a Tertio , amplia multo magis, si Accusator cognouerit iniustam, I calumniosam esse accusationem , quia non solum potest , sed debet omnino desistere, cap. s
s Qirario amplia multo magis , si Iudex
acculationem reiiciat, vel admissam r scindat, Caietanus quas .68. arti c. I. L S.Ioco cit.num. Is . ubi quod Iudex inconstans potest accusationcm admissam abolere ,
ro primo, si libellus peccet in aliquo substantiali ; Secundo, si accusatur aliqua II persona, quae non potest sine magna Reipublicae perturbatione puniri, secs hoc cara su solus Princeps poterit inconstans esse, non autem Iudex inserior, qui solum in do poterit accusationem non admittere , sed admissam non abolere , nisi consulto Is Principe, Caici. Ioco cit. Tertio, si persinna illa bono publico ce nseatur necessaria, vel valde conducibilis , &hoc quoque casu solus Princeps poterit esse inconstans , non autem Iudex inscrtor , qui so-i tum potest impeditu admissam accusationein si non agitur de iniuria Partis, si is autem agitur de iniuria Partis , non potest , non enim ad ipsiuin spectat principa
liter boni publici promotio , sed osticii
io sibi in iuncii administratio, itaque tenetur Parti ius dicere; nec potest se praetextar maioris boni publici eximere , alioquin saepe Iudices hac arte liberarent, quosis vellent. Potest tamen Principi scribere, quid iudicet expedire, & interim sententiam substinere,quod idem ex Soto,&
tetano confirmat SanchcZ cons .morae. lib.6. cap. . dub. I. num.6. ubi tamen quod si ac-
Io cusatio sit de iniuria priuata , debet alia via resarcire damnum. ao Sed de matcria non admissionis querc-lae, & accusationis, seu admissae rescissionis, tam in Principe, quam in Iudice inferiori videndus est Marant. in ordin.ivdic.
Dic primo,illicitam csic inconstantiam& Accusatorem non posse ab accusationc desistere, si accusationi se inscripsit, at hoc est, quando Accusator libello accusationis se subscribit professioncm faciens, quod talem Reum talis criminis det in libello obligans se ad talionem, dc promittens se pcricueraturum usque ad sentcntiam, Gloss. l. pen. C. de accusat. cap. super his,de accusat. Praepos. d. cap. I. a. qu. s. nu. s.cumseqq. Farinacc. de accusat.quaest. Io.nM. I.& hanc opinionem tenent communiter Canonistae in d. cap. licet Praepos. d. cap. I. nu. go. Boich. dicto cap. licet, num. 6
aa Secundo, illicita est inconstantia si Accusator fideiussorem praestitit de accus 1-tionc prosequenda, l. r. C. ad Turpil. l.qui crimen, C qui accus. Praepos loco cit. Ium.&O. Angel. de males et ei b. st ad quaerelam Tite, in n. num.66. Abb. d. cap. licet num.6. An
as Tertio, illicita est inconstantia in Accusatore post litem c ontestatam , Auth. qui semel , C. quomodo, di quando Iudex , Bart. in I. quaesitum, l. Sen atur, J. ad Turpil. Prae
quod non est licitum desistere, nisi au-tnoritate Iudicis, Se consensu Rei, si fuit subiectius tormentis, vel alias infamatus,
Abb. d. cap. licci, num. 6. Anchar. num. Is .a Dic quarto, illicitam esse inconstantiam
si Reus accillatus fuerit citatus, & comparuerit, secus si fuerit contumax Praepinsitus loco eit. num. so. Gigas de erimin. Ofemaiest. lib. I. qu. I . Angel. de mages in verb. Ur ad quaretam Titii, in D. num. 66. quod
tamen intellige, si fuit citatus super libello producto , secus si super producendo,
Bald. l. i. in D. C. ut intra certum rempus qmest. crimin. Praepos loco Cit. num. 3 o.
a Dic qitimo, illicitam esse inconstat, tiam in crimine laesae maiestatis, in qu
110쪽
compellitur Rccusator ad prosequendam
accusitionem , Angel. l. accusClonie, C.deiareusat. Lauden. de crimin. laesae malin. q. q. Gigas d. quaest. I . num. . Decian. tract. crimin. lib. I. cap. I. num. Ig. cap. q. num.6. Farina cc. eodem tit. de crimin. laesa maiestatis
did Idem dic in crimine Patriae oppugnatae , vel traditae peculatus, sacramenti deserti, & crimine falsi, Boich. d. cap. licet, num. . Gigas d. quaest. I . ad D. ap Dic sexto, illicitam esse inconstantiam quando ex accusatione oriretur in f amia accusato, quia poterit dicere, volo, quod
litiges, & procedas in causa, ct usquequo
feratur sententia , cap. quisquis q. quast. S. cap. quaedam, cap. r. Itimo, di cap Epiphanium, SAnton. de Butr. d. cap. licci, in fine, Ausust. de Arimino ad Angel. de malefvero.(ad querelam Titii , in hin. num. 68.
Caeterii in quibus puniatur poenis Accusator, qui inconstans ab accusatione illicitE destitit. as Dic primo , quod incidat in poenam S.C. Turpiliani, si expresse desistat novi,
impetrata abolitione , I I. S.Si quis autem, si ad Turpit. Se ibi Bart. Praepos d.cap. I. g. quaest. s. num 28. Angel. de meses in ver, diad querelam Tite in fin. num.66. Lesi d.lib. a.
ao Nil aliud autem est abolitionis impetratio , nisi quando Iudex causa cognita, Accusatore petente nomen Rei abolet ab instantia iudicii accusationis propositae illum absoluendo, l. si interueniente, circa D. s. ad Turpil. I. g. C. de abolit.so Et debet Accusator exprimere causam, uare petit abolitionem, alias non est au-iendiis, puta, quia deceptus proptCr ma-Ias informationcs venit ad accusandiam, di debet iurare, quod non petit hanc abo- Iitionem pretio corruptus peteret, Vci humana gratia, d. I. I. C. de abolit. Bartol. in . aut priuatim , S. Triginta, T. ad Turpil
PraepoL d. cap. I. a. quaest. S. num. a. Poena
si vero Turpiliani est in crimine publico quinque librarum auri, de infamiae, I. I.
nariam , si crimen sit priuatum , l. si quis,
C. ad Turpil. I css. loco cit. num. Ig. ad D. Siluest. vers. Ace alio, num. R. ubi tam ndicit secundum aliquos quod siue crimen sit publicum , siue priuataim Accusator inconstans punitur poena Turpiliani, pcrGlossani in cap. si quem pertiitet a.quaest. 3. oel. a. C. ad Turpil. qui Textus loquitur indistiniae.
cunq; imodo Accusator sit inconstans, siues expresse desistendo, siue tacith , ves non comparcndo infra tempus ei assignatum vel non prosequendo in termino sibi st 33 tuto, vel sinendo labi tempus a leget, sibi praefixum, quod est hiennium secundum doctrinam Bart. in I. si quis autem , f
Et hanc opinionem de condemnatione in expensis tenet, Bald. & Pere. de Sen. in I. sin. C. de fruct. st tit. expens t. qui crimen, C. qui accus non po . & ibi Doctores add ad Anchar. d. cap. licet de accusat. Angel. de malefie. d. verb. di ad querelam Titi in sin. num. 66. ubi Iate de poenis statutis conti a desistentem ab accusatione tacite. 35 QM,d dictum de expensis crederem procedere, quando Accusator non desistits r re integra,quia,si re integra desistat,dc nihil parti depereat, non est condemnandus in expcnsis , Boich. d. cap. licet, nu. 6.ss Qxiarto hoc habet in se desistentia Accusatoris ab accusatione , ut amplius in- costans ad accusationem instat aranda non admittatur, quod est secundum caput inconstantiae in Acciitatore, & hanc Conclusionem probant Textus in I. quid
extitit, la seconda , f. ad Turpil. l. 2. S. I. f. de adult. l. accusatione , C. .aui accusat. non I. in Senatus consult) , S. Idem In accusatione, vers. nam cum is ad Turpil. ubi clare dicitur. Nam eum, qui semel destitit , se poclea a eusare paratus sit, non esse audiendum, Disui Seuerus , ct Antoninus statuemit, hancque conclusionem late exornat Decian
tractia crimin. lib. g. cap. 2O. num. I. Bald. in I. accusatione, C. de his, qui accusare non poss. Laiard. ad Clarum, F. D. quaest. IO. num. I. Foller. in prin. crimin. veri. Audiantur exceptione, Caualc. in fragm.fragm. 8 . Uerf. at ille tibi in fine,' de brachio Regio par. .n. s. Gu.IZZin. ad defensam,defens. 3. circa accha-tIonem, cap. I. num. I. ct seqq. Concitat. re- fol. crimin. resol. 3. in verb. Accusatio .so Ratio est, quia remittentibus actiones suas non datur rcgresius, I. quaeritur, S. Si
venditor , T. de aedilit. edict. cap est, T. qu. I. Decian. loco cit. GuaE. loco cit. o Amplia primo, ut denegetur inconstantia etiam secuta abolitione priuata I. mulier, Ssa. F ad Turpil. Decian loco cit. num. 2. Guad. loco cit. num. s. Conciol. dicta
t Amplia secundo , ut illicita sit inconstantia , etiam quod Accusator destitisset pacto inito , ut ei accusatus aliquod daret , vel faceret, nam si x ipse accusatus inconstans in pacto promissa non adimpleat , nihilominus Accusator iterum accusare cum non potest , i. quamuis, C. ad Turpil. Decian. loco cit. num. q. Guo. loco citato, item num. g. Conciol. dicta. resol. 3.