장음표시 사용
71쪽
OBSERVATIO XXI. si Abulentur Graeciae ingen josi Atlantem Coelum
humeris sustinuisse, Vt Virg.lib. 6. Aeneid. Vbi Coelifer Atlas
axem humero torques Stellis ardentibus aptum,
Quem sequitur Statius lib. g. Theb. A Iriferumque domos Atlanta supernas ferre laborantem , Oc. Vel Herculem viribus sorti ssimum post multas Iu non is nouercae insidias, multosque passum labores, Coelum etiam, ut Lybicum Gygantem, ne laberetur
firmiter sustulisse, secundum illud Claudiani.
Firmior Herculea Mundus ceruice pependit.
Nos etiam nostro seculo si fas esset Aonia Lyra , canere Atlantes, & Hercules , non ad sustinendam Mundi machinam , sed potius, ut Enceladum, aut Tiphoeum a mole carnea, instar mundani globi, tanquam ab ingenti saxo,dirutos,& oppressos,miramur inter quos puer strumosus duodecim annorum enumerandus est, cui ab ineunte aetate struma supra humerum sinistrum hinc inde ad pectus , dc ad dorsum vergens in tantam molem eXcreuerat, ut quadraginta fere libris ponderaret. Mortuo secto cadaver , ita firmiter struma costis adherebat, ut transactaia prius atrophia dilatationem ipsarum ad respirandum prohibui siet. Struma porro substantiae cartilaginosae erat, Ut gladio maxime resisteret sed mirum audias Lector , quam recte , & quam docte puer ist ante mortem loqueretur : credo equidem hoc euenisse, quoniam purgato capito, materia ex illo adstrumam
72쪽
strumam quotidie fluente , optima fieret ratiocinatio o
Vomitus mirandus. OBSERVATIO X X I L
NIhil prope homini contingere potest , quod in
se non habeat aliquid dissicultatis , ut etiam a in maxima laetitia sit quaedam , vel parua qu aerimo nia , quaedam mellis, &fellis coniunctio. Ita decreuit Apul. 4. Florid. cum enim ex Arist. 7. Pol. tria bonorum genera esse Oporteat, externa scilicet, corporis , & animi, saepe unum ex i js deficit, ut in hoc com videbimuS. Amicissimus quidam meus sortunae mediocris, nisin diuitiis maximis , neque in summa aegestate constitutus, magna si in terris reperituro fruitur foetici, tale, cum multa sint ex sententia Phocilidis mediocribus Optima , quoniam, ut ait Salustius , quibus opes nullae sunt bonis inuident, malos extollunt, vetera odere, noua eXOptant Modio suarum rerum m
tari omnia student; turba, atquh seditionibus sino cura aluntur , quasi diceret infelicissimos esse , & I quendo de diuitibus. Pro i js , ait, nos habemus tu xuriam , atque auaritiam publice aegestatem . priuatim opulentiam , laud4mus diuitias, sequimur inertiam, inter bonos , & malos nullum discrimen est , omnia virtutis praemia ambitio possidet. Amicissimus itaque meus, cum mediocris sit status totum ad felicitatιm cap siendam incumbit animum, quae ab Horatio describitur epod. a. Beatus ille , ριι procul negoriis Ut prisca gem mortalium
73쪽
So Ititus sm hi faenore et ' iNeque ια ixatur classivo miles Iruei, Neque horret iraIum mare . Forumque vitat, Oj perba citi Ium
Relictis caeteris ne taedio Lectori simus quae sequutur: illo enim ad unguem huiusmodi vitam gerit notuum auaritia, aut ambitio torquet, sed g mio indul- sons optimuri, foelicitati proximam traii sigit vitam. Sedros e spinis, dc mella aculeos habent. Sanitas i Lli probata non est cum quotidie viginti ab hinc annis vomitum molestillime patiatur,na surgens e lecto ita turb itus est , ac prope stolidus, ut interroganti aliqua. ido contraria respondeat; sed digitis vomitu Prouocato materia eXcreta, usque in diem sicque-tem bene se habet: caput . quod prius doluerat non amplius dolet, nausea in appetitum conuertitur , α
bene concoquendo requieicit, donec redeunte matu tino tempore, ad Pristinum vomisiam redire opor
reat. Natura enim hanc viam ipsi olim aegro didicit; cum enim chronico minbo laboraret, nec unquania sanitati restitueretur , immo in imos capitis dolores, nauseam, dc atrophiam, non sine febre , pateretur, accidit aliquando, ut vomeret, meliusque haberet ἱ quo facto, usque ad praesentem diem eodemodo prosecutus est. Materia quotidie per vomitu expulsa, alba, nullius sapori S , ponderinaque est, ut intuenti albumen otiorum prq se ferat, sed in terram prolapsa processu temporis in tartarum conuertitur, α lateres cor rodit. Septennem vomitum in puella Sanctorum quatuor Coronatorum absque ulla noxa obseruaui non ut istum matutino tempore i ei uno corpore sed statim post cibi exh: bitionem , cum enim te Ore erumpentium menstruorum nulla fieret eo-
74쪽
cum euacuati O,Natura portionem cibi, & chyli, qui
debuerat in fanguinem conuerti quotidie Per vomitum ei jciebat, conec septem elapsi S annus tandem ierumpentibus menstruorum faecibuS, vomitum a mi se rit, pristinam acquirens valetudinis benignitatem. Mirum quantum Natura viventibus opituletur, ut materia primititia menstruorum , quae quantitato Obruere , & foedare natiuum calorem poterat, quotidie simili vomitu statun a cibo sumpto sine ullo virginis damno ab ipsa eij ceretur.
Ex imperitia obstetricis procidentia uteri cum sterilitati .
IN qualibet arte, & facultate loquendo cum Pontano lib. i. de sort. ei fides maxime est habenda , qui in illa diutissime, ac diligentissime versatus fuerit, plurimaque etiam e pertuS , Neque enim alia ratione artes in .ent ae sunt, ab experimentis enim o tae sunt institutiones, ac praecepta , eaque ab obieruatione longissima sumpta; longisssima inquam , euhominis unius . vita ad obseruandum quidquid perici in arte potest, inualida sit, & impotens . Ideo si quid in dies obseruatur caeteris sad hoc, ut ars ad sublimiora fastigia extollaturo relinquitur cum ex Platone epist. s. considerare oporteat, nullum nostrum sibi soli natum esse; & quod cum Pontano supra citato lib. et .libero nihil est homine dignius, quam hominu m calamitaribus moueri, ac succurrere , nequ-al ud , in quo uberiorem sibi gratiam comparet qua beneficandi ratio, atque voluntas, nam honUnum
75쪽
necessitates ridere, ipsisque , eum possis, minimo succurrere quid est aliud , quam hominem exuero ;& sera ruin induere immani talem. Saepius a me animaduersum fuit ob imperitiam obstetricis parturientes mulieres maximos passas labores, praecipue prolapsum uteri ad infernas partes, cum non molliter , & paulatim, sed aspere, rusticoque modo illas tractent , quod contigit pr cipue mulieri cuidam, quae ob violeti tam obstetricis manum uteri procidentia laborauit, adeo ut sterilescens nu-
quam pristinae sanitati restituta fuerit; sicuti etiam saepe ob acrimoniam Ct usteris, aut glandis suppositoriae propter copiam cadis gemmae, vel trochiscorum Athaiad. praecipue pueri , ani procidentiam passi sui Rectilis, & tutius esse existimabo, si menstrua , aut
secundar in mulieribus non ei ciantur, vel si aluus nimium exsiccata fuerit, uti medicamentis laxantibus potius, quam mordicantibus, ne aegrum in grauissima pericula ducamus, coeri Natura emollientia & laxantia medicamenta facile admittat cum effectu aliquo absque ulla patientis noXa.
Aura venenata in corporibus nostris genita vitam de medio tollens.
HAec vita cum D. Augustino ad Fra. in Erm. est
humilis,laboriosa, fragilis, &molesta , caduca, ac misera, deceptrix, atque dolosa , dc aerumnarum a plena, in luctu nascimur, in labore vivimuS , &in dolore morimur λ cum sine lite , atque offensione nihil gignat Natura parens, secunduin Francisti Petrar.
76쪽
sententiam . sic est enim, & sic propemodum vn
uersa testantur: rapido stellae obuiant firmamento , contraria inuicem elementa confligunt terrae tremui maria fluctuant, aer quatitur, crepant nanimae, bellum immortale venti gerunt, tempora temporibus
concertant secum singula , nobiscum omnia, sed nosolum aer, elementa, & animantia cum nobis classi cum canendo bellum gerunt, sed corpus nostrum nihil aliud est, quam hostium inter se decertanti unia miserrima domus . Sat morti forsan non fuit tot venena ad hominum perniciem fabricasse, nam miseri homines ubi vertuntur undique ipsa armata ad suum interitum respiciunt; veluti cultelli parte infecta veneno , parte altera vero non , ut Mercurialis lib. i. de veneni S cap. 77. affert,vel nummo argenteo ad inno- CentiS Pueri mortem veneno asperso, vel contactu ,
concubitu, alijsque similibus, nisi ipsa etiam in corporibus nostris pallularent. Modicae sunt hominu vires . curae inanes , labor supra laborem , & mors crudelis , ineuitabilis inest. Aura venenata in visceri bus nostris genita aliqua-do repente hominem interimit, ut possit dici , curro Pontano lib. 3. de fort. vi florum sic hominum cadi ca & fragilis est Natura . Hare ex aliqua materia putrescente paulatim ad gradum veneni ascendente eleuatur quo facto mors statim subsequitur, & licet fiat corporum s ctio , tamen noxam lethalem in membris principalibus percipere aliquando non poteris, cum sit flatus quidam a toto g nere praeter naturam , absque eo , quod latitans materia praecipue in mesenterio nunquam inditium aliquod futurae mortis ante ipsam ostedat. quod confirmat Gal. in r. prorrhet. Hipp comment. z. di cendo: nam causae aliquae eorum, quae in corpor
77쪽
3 procreantur Potentia, virtuteque tum virus tabidorum canum, tum laethalia ea medicamenta repraese-tant, quae, etsi in affecto loco nullum protinus, quod notabile sit , pariant symptoma; post quatuor tame, vel tex menses, vel longinquiorem temporis usuram hominem perimunt. Corpulenti vero plus quar alii hanc miseriam patiuntur . Tutum esset, si aliquod signum , aut signi umbra, aut suspectus perciperetur, alexi te rijs uti medicamentis , ad hoc, ut Naatura veneno resisteret, quod accidi ste Mithridato Regi scimus; qui , cum a Romanis superatu S Venetio mori decreuisset, nunquam ob frequentem sui antidoti exhibitionem potuit.
Scroti spha celati ex gallico morbo non sine' magno vitae discrimine sanatio .
MVlier , ut ait Chrysostomus , est amicitiae ini
mica , ineffugabilis poena , necessari uin malunaturalis tentatio , desiderabilis calamitas, domesticum periculum . detestabile detrimentum , maliuatura boni colore depicta, malum omni malo peius, sic loquitur Agamenon lib. 2. Odisseae apud Homerum. Nibit famina gratifus , nibit Peius . Quod confirmat Seneca in Hyppol. dicens, Dux malorum femina, ct scelerum artifex . Quid si antiqvigallicam luem cognouissent ρ Certo homines sicut aues ab ipsis illaqueatos dixisset, quod mire profert Plautus in Asinaria Lenam hoc modo
. iuuenem alloquentem inducens.
78쪽
Aaceps quando concιnuauit arsam essundit cibum. Aues abs.escunt. Necesse est ficere sumptum, qui quaerit Iucrυm. S pe edunt, semel unt raptae rem Aluunt aucupi , Itidem apud nos. Aedis nὼbis area e H, anceps sum ego . Escaesi meretrix, lict&s illic est , amat res auis. Bene jalutanaeo consuescunt, compellando blandifer, losculand/. oratione viis vula , venustata . Donec miseri quasi turdi edaces amoris meretrici, causa acerbissimas dent poenas, quorum unum hic
Iuvenis quidam , cum in ut terani ga li tea Iue assecti quotidie cognosceret, post leuem quamdam gonor rharam scroti inflammationem passus est, quam Paulis post corrupti dc putrefactio consecuta esst febre maligna superueniete , donec iam lethalibus symptotu
tibus correptus , triduo absque cibo, &potu steterit, ab omnibus iam, praeterqtiam a Sacerdote derelictus Transacto tertio die scrotus undique corruPtus Paulatim cecidit, remanentibus interim testibus nudatis, qui carnea quadam tunica pellis instar postmoduno a Natura cooperti fuerunt, & pauca caepit comedere , tandem triginta circiter dierum spatio iudicatus,& gallico morbo liberatus , in posterum optimam sanitatem consecutus est.
Aquar acetosae vulgo dictae incommoda .
QV muis muItorum sententia sit aquam acet Isem , quae extra portam Flaminiam iuXta Ty beris undas quit,morbis omnibus optimam esse aspiciendo carmina , quae ibi scripta sunt, nempe.
79쪽
3ο procreantur potentia, Virtuteque tum vi rus tabidorum canum, tum laethalia ea medicamenta repraese-tant, quae, etsi in affecto loco nullum protinus,quod notabile sit , pariant symptoma; post quatuor tame, vel sex menses, vel longinquiorem temporis usuram hominem perimunt. Corpulenti vero plus quar alu hanc miseriam patiuntur . Tutum esset, si aliquod signum , aut signi umbra, aut suspectus perciperetur, alexi terijs uti medicamentis , ad hoc, ut Natura veneno resisteret, quod accidi ste Mithridato Regi scimus.', qui, cum a Romanis superatus veneno mori decreuisset, nunquam ob frequentem sui antidoti exhibitionem potuit.
Scroti sphace lati ex gallico morbo non sine' magno vitae discrimine sanatio . OBSERUATIO XX V.
MVlier, ut ait Chrysostomus , est amicitiae inimica , ineffugabilis poena , necessari uin nratu naturalis tentatio , desiderabilis calamitas, domesticum periculum . delectabile detrimentum , mali vatura boni colore depicta, malum omni malo peius, sic loquitur Agamenon lib. 2. Odi meae apud Homerum. Nihι amina grauius inibit heius . Quod confirmat Seneca in Hyppol. dicens, Dux malorum femina, O sceleram artifex . Quid si antiqvigallicam luena cognouissent ρ Cert homines sicut aues ab ipsis illaqueat dixisset, quod mire profert Plautus in Asinaria Lenam hoc modo iuuenem alloquentem inducens. Non ruscis i hic nosser quaesui aucupij sinissimus ess-
80쪽
Aaceps quando concιnuauit arsam essundit cibum. aues assuescunt. Necesse est Iacere sumptum, qui quarii IucrDm. S Ne edunt , semel unt captae Wem Duunt aucπι , Itidem apud nos . aedis nIbi s area e I, ance's sum ego . . Esca es meretrix , lectu s ιllic est , amat res au 1. Bene jalutanaeo consuescunt, compellando blandite , iosculanas . Oratione vivvula , venustata .
Donec miseri quasi turdi edaces amoris meretrici causa acerbistimas dent poenas, quorum via viri hic
Iuvenis quidam , cum nulli e ii gallica Iue assecta quotidie cognosiceret, post leuem quamdam ganor rhaeam scroti inflammationem passus est, quam PJul. Post cDrrupti dc putrefactio consecuta est febre maligna supecuenitate , donec iam lethalibus sympton tibus correptus , triduo absque cibo, &potu steterit, ab omnibus iam. pdie terquam a yacerdote derelictus
Transacto tertio die scrotus undique corruPtu SPau latim cecidit, remanentibus interim testibus nudatis, qui carnea quadam tunica pellis instar postmodum a Natura cooperti fuerunt, & pauca caepit comedere , tandem triginta circiter dierum spatio iudicatus,& gallico morbo liberatus , in posterum Optimam sanitatem consecutus est . .. -
Aquar aceto sar vulgo dictae incommodara .
QV muis muItorum sententia sit aquam aceto Issem , quae extra portam Flaminiam iuXta Tyberis undas cluit, morbis omnibus optimam esse aspiciendo carmina , quae ibi seripta sunt, nempe-