장음표시 사용
61쪽
so DES LIL DE CORPOSIS caua temporum decliuis ducta: etiam in oculi sede conjicitu huicq; primo amarillae ossi& cuneiformi communis est. In superiori parte nectitur seontis eosi ea sed qua supercilij habetur extremum Fit ured haec commissura illiue s ixus iturae beneficio, quae a cauis temporum per oculoru sedes ad staperciliorum medium fertur,seotisq; os a maxilla superiori dc cuneiformi discernitInferiori autem parte insigni amplitudine primum os quarto ea sutura compingitur, quae tribus locis in conspicuo est: in cauo scilicet temporum sub oste iugali, in interiori marit ar regione iuxta malam,'& in oculi sedis inferiori parte. Su- horae pars in cauo temporum con icua, ab inferiori fine suturae, os cuneis o me a primo marissae osse diuidentis incipi oblique deorsum nonnihil in prio perduratanti er descendens, quousq; ad infimam malae sedem,ubi haec a bera inmaequalisq; es pertingat. Pars autem in interiori maxillς sede occurrens,a mala oblique rursum contendit, ad mediam regionem inferioris ambitus hic oculi sedem circumscribentis. Pars uero in oculi sede apparens, a medio inferioris ambitus sedis ocul per humiliora eius sedis retro iam oblique ad infimam' i
suturae, cuneiforme os a primo maeullae osse dirimentis regionem consce
dit. Hunc igitur in modum primum os circumscribitur, quatuor uti ditamus) ossibus commissum: temporis scilicet ossis processui steram ossis iuga lis partem efformant dein cuneiformi ossi, seontis ossi, & quarto maxillae OL
Secundum Oscaeteris omnibus longe minus,&squamae quasi modo te imnue, in intemo oculi sedis angulo consistit, ubi foramen habetur, cui' carum hcula praeest, intemum oculi angulum occupans, dc in hoc creata, ne quid pituitae ad oculi sedem a cerebro expurgatum, in genas defluat, sed totum per id foramen in narium amplitudinem procumbat. Ossiculum hoc superiori parte, modico interuallo suturae terminatur, frontis os a superiori marissa distinguentis. unde etiam suturae illius interuentu, osticulum id seontis ossi committitur. Ab hac sutura,' alia secundum pos feriorem ossiculi regionem ς Mdescendit, quae secundum ossiculi inferiora dein repens er anteriorem illius lregionem sursim in eam suturam denub ascendiqquam seontis os superio-ri maxilla dirimere diximus.Caeterum sutura,quae ad eum modum in orbem pene fertur, in posteriore ossiculi regione quae oculi sedis conum respicios cundo ossiculo comunis est, Sc illi quod tertium maxillae nobis enumeratur. Ad inferiorem uero ossiculi partem, & secundu anteriorem ipsius regionem, sutura haec communis est ipsi ossiculo, de quarto maxillae superioris ossi. Vnde etiam praesens ossiculum superiori parte seontis os, posteriori tertium maxillae os, inferiori uero interioriq; quartum maxillae os contingit. quod quia laXe haeret, interiorii parte quarto ossi harmonia uerius quam futura iungiatur, in caluarijs e terra inbssis raro occurrit: potissimum quum instiper tenue sit,& humida hac sede positum, facile putre1cat. In coctis uerb caluavis,& a T-- -- te ad ossium disciplinam paratis, absque negotio seruatur. 'Tertium os si- - ferὰ secundum tenue, dc squamae instar pellucidum, si quando es stingitur, intus amplis sinibus aere oppletis scatere cernitur, paulo minus tΟ-to quadrangulum, dc in interno latere sedis oculi repositum. Superius e
tam terminatur futura seontis ossi, Sc superiori maritiae communi ' anto e rius communem suturam cum secundo marissae osse adipiscitur. Posterius I communem cum cuneiformi osse suturam obtinet. 'inferiori parte, cum ML . quarto marissae osse, communi sutura donatur. Vnde etiam quatuor ossibus tertium hoc os Comestitur,superius scilicet isontis ossi,anterius secundo maxillae ossi, posterius cuneis Ormi,inferius quarto maritiae ossi . Interius uer qua
62쪽
qua narium spectat amplitudinem, cum inordinata ositum compage intus in narium fiammo reposita,coit. ' Quartum superioris maxillae os,reliquorum ipsius ossium longe maximum, omnes sui lateris dentes excipit, uarijsq; sui ris circumscribitur: quemadmodum&ipsum quoq; uarium est,huc atq; illuc in plura loca pertingens.Primum itaq; sutura illa termi natur,quaeprimum os ab ipse discemit: eam dico, quae simul in cauo temporis,' & in interiori m xillae regione, in oculi sede conspicitur Deinde quartum os terminatur suturis,secundum maxillae os & tertium ab ipso dirimentibus: ' quae secundum totam sedis oculi longitudinem in inferiori eius se dis parte, Scin anteriori r gione secundi maxillae ossis, ducuntur. Ad haec,iuxta superciliorum medium, quartum os, suturae superiorem maxilla a frontis ossedis1ungentis finitur imteruallo, quod ab anteriori sede secundi ossis, ad exterius quinti nobis enum randi ossis latus pertinet. a quo quartum dirimitur, ' sutura a nasi fiammo iuXta ipsius externum latus,deorsum ad quinti eius ossis longitudinem pore cta. Secundum narium uero a facie ad oris usq; amplitudinem incestum,qua tum maxillae os ab illorum septo sutura interstinguitur, per humillimam pii sedem prorepente. ha posteriori sede quartum os a cuneiformi dirimitur,' tum in oculi sese,' tum etiam iuxta intimum dentem, ubi sutura cunei mi me os a sileriori maxilla terminatis consistit. In palati fine, uersias interiora, quartum os' transuersa sutura ab illo osse seiungitur,quod sextum maxillae appellamus, quodque hic ad narium foramina cum fio coniuge reponituri Asque has omnes suturas quartum os cum alijs sibi conterminis ostibus sabet
is communes: ijsque ' alia accedit quarto ossi dextri lateriς, & quarto sitasti l ' propria, quae per palati longitudinem prorepens, non soluimin pes, to, uerum & in narium amplitudine est conspicua.' ut,&in interiori mari lar sede sub naribus illic cernitur, ubi superioris labri sulculus consesit sessi it terim illic linea potius quam futura censeri debeat. Quartum itaq; os septemdecim conterminum est ossibus, primo uidelicet, secundo; tertio, quinto, &sexto maxillae superioris: deinde Dontis ossi, cunei formi,' os atro capitis ossi, ipsi uidelicet foraminum natium septo. ac demum quartum maxillae os suo coniugi, seu alterius lateris quarto ossi iungitur: quemadmodum & octo dentibus ubi ip1i infixis quoties superior maxilla sececim dentibus decor
tur. Praesens os magna. α parte latera & inferiorem sedem foraminum ti
rium constituit:& ad haec latera, non uulgari sane ad uocis productionem usu, cauum est, & cereis imaginibus intus vacuis perquam simile, neutiquam h uero selidum. Huic ossi, praeter alia ips1us foramina,' unum accidit; quod ab inferiori oculi sedis regione incipiens, deorsum in interiorem ma ae par tem porrigitur. Istud ubi primum in oculi sede inchoatur, notabili interuallo superius, ueluti ostea constat squama: ubi autem in anteriorem maxillae partem pertinet, iam penitius in osseexculptum uisitur: atque etiam inter uallum notatu dignum apparet inter oculi ambitum & superiorem forami- h. i. nis sedem. Hoc interuallum creberrime non continuum est, sed sutura donatur, quae huic quarti ossis particulae ubi foramen consistit) propria pec
satisque est. Quas uero huius foraminis usus censeatur, in communi omnia um caluariae foraminum sermone eXequari in praesentia autem obiter in itilius mentionem incidi, quo aptius suturamquarto ossi propriam hic rece
serem: ne quis forte, quum ipsam obseruaret, illam plura constituere ossa, ac altius quam ab oculi sedis ambitu ad foramen usque ferri arbitraretur. Praeterea in interiori palati sede, ad posteriorem incisoriorum dentium regios a nem,
63쪽
nem, aliud' foramen se offert, quartis maritiae superioris ossibus Commune, ex palato in narium amplitudinem ij ectans. Ad huius foraminis latera imterdum ' sutura apparet, aut potius linea, in pueris cartilagine oppleta, quae νquasi ad caninorum dentium interius latus pertingit, nusquam tamen adeo penetrans, ut huius suturae beneficio, quartum maxillae os in plura diuissem
censeri queat :' quod ut paulo post dican canibus &simhs porcisq; accidit, i his
in quibus sutura quartum os in duo diuidens, non solum in psato, uerum enterius in anteriori maxillae sede, etiam conspicue cernitur, nullam appendi. cum cuni suis ossibus coalitus 1 eciem referens. intum marissae 1uperio-a th, risos, duobusnasi ossibus alterum est, ossiculum uidelicet durum, lidum, latum, tenue, oblongum, & quadrangulo potius quam triangulo simile. S speriori enim parte non in acutum desinit angulum: uerum adeo obtusum est, ut i nil, duobus donetur angulis,ea ibidem finitum sutura, quae frontis os a s periori maxillaillic terminat. ' Externum uero ossis latus communem suim e ih. xamnanciscitur cum quarto maritiae os quae secundum nasi latus, tantum
decliuispertingi*quanta quinti huius ossis est longitudo, quae in homine longe breuior quam nanibus o sirnijs uisitur. Internum uero ossis latus,quo con ὀ , haiugi suo committitur, suturam obtinet harmoniae non admodum dissimilem, ac utrisque nasi ossibus communem. Haec a medio superciliorum ex si turas ontis ossi csuperiori maxillae communi incipiens, decliuis secundum ossium nasi longitudinem porrigitur. Inferiori autem parte,quintum os si turahaud intercipit neque alteri ossi iungitur:uerum hoc una cum suo con/'
tu e asperum inaequale est, &' in cartilaginem finit deorsum procedentem, feoq; molliorem,quolongius adnasia picem defertur.Hanc cartilaginem cum lxeliquis nasi & totius corporiscartilaginibus priuatim post ossium enarratio-- Prosequemur. QSextum os, curi suo pari non minimam palati & n, istitium amplitudinis portione cotistituit. Reponitur enim ad palati extremum, qua nares in fauces pertinent: es Vos tenue,sed litan latumq;. Id posterio- ι ,ha iri sede partim cuneiformico mittitur ossi, partim liberum est, semipare lithes m referens. Ubi cuneiformi ossi committitur,' illa circumscri- ςptumest sutura, quῶ iuxta posteriore intimidentissedem fertur, maxillamq; superi rem a cuneiformi osse dirimit, ea potissimum parte, ubi os cuneise , me suus educit sae esius,uespertilionum alis similes. Anteriori parte Sc evi ψterno latere sextum os sutura terminatur,ipsa de quarto maritiae ossi commu-t ni,ac transversimiis palato dues a lateriori autem latere,quo sec5iugi suo iun f i iigit, sutura quadam terminatus, quae ambobus sexti; ossibus communis est, poroh*' illiusmistit,quae per palatilongitudinem pr6repens,quarta maxillae rosis ice sep at Contingit igitur sextum os, Uriel tarme os,quartum maritim&suum c5iugem,&postremo nariumseptum: quod etiam a seXto osse,iquem dmodum a quarto, ea dirimitur' sutura, quam Persepti humiliorem obsedem duci,antea commemoratum est. Hactenus itaq; sex alterius lateris d scripsi osse quae si senis oppositi lateris connumerentur ossibus, Omnia sup : an Horis immittar ossa consurgent duodecim, quibus nullum octo capitis ossium adieci. Caeterum si ad amussim singula quae hoc Capite persecutus sum, e bis a cusseris,ac demum no periunctorie Galeni superioris maxillae descriptionem euolueris,permulta Lin Occurrerunt,in quibus ab illius placitis declinem.quq etsi omnia in praesentia tuae fidens industriae ) non commemorauero, non μ' -- nulla tamen subiseciam, e quibus meae diligentiae specimen aliquod animati uellere queas. Genus it quem libro de Ossibus,suturas maxillae peculiares describ
64쪽
; dest murus, earum talem a 'malaem a&extima sede aggreditur, quam ego asperam inaequalemq; esse recenssei, quod ' masieter musculus si1i princib. 4M e. ph Ualidisi a nerUeamq; admodum portionem illinc educat. Hic igitur G lenus suturam describit, primum marissae os a quarto dirimente: ac primam eis appellat eius suturae partem,quae' in cauo temporis est conspicua.' Secundam uero numerat, huius suturae partem in anteriori maxillae sede occurrentem, ι ό. -st malae Meritate sursum ad medium inferioris ambitus sedis oculi Hoc in ta pertingit. Hanc pos modum tripartito ait discindi,sic' primam huius secundς partem prope magnum seu internum oculi sedis angulum exteriori inta, vita parte ad medium ruperciliorum, & communem frontis & maxillae suturam inquit procedere. Hac suturae parte homines destituuntur, uerum in canibus caudatisq; simijs est manifestissima.' quamuis interim non exacte ad super Ly ψη liorum feratur medium, sed ad eam tantum sedem, in qua quartum maxillaeos a secundo dirimitur. Ut itaq; Galenum assequaris,hanc partem eX canis p f sevisi tes caluaria. Porro secundi partem secundae suturae,inquit Galenus, per concauum sedis oculi si1b magno angulo ad comunem capiti & maxillae suturam nubtan pertinere,hanct eundem angulum comprehendere.Haec pars ea esset sutura,
quam secundum & tertium maritis ossa in inferiori ipsorum sede, a quarto di
it rimere docuimus. Verum haec in homine nequaquam secundae Galeni sutu- t--committitur: multoq; minus primam partem secundae suturae contingit, quum haec in canibus tantum dcum13 s, non autem hominibus cernatUr. PO r ist P. ro foramen, quod huic secundae parti Galenus subflci scribit, id esse opinor, quod in ocula sede oblongum,admodumq; patulum est,inter quartum maxilb i ab lae os E cuneiforme conspicuum.' Tertiam partem secundae suturae Galenus appellat portionem suturae primum os a quarto diuidentis, quae in oculi sede S. spes alia una cum illa quae cunei forme os a primo maxillς ossie disiungit, atq;
hi oculi sede etiam spectatur. Galeni enim est sententia,sub distis duabus suturis quae duae primae partes stant ipsius secundae suturae) tertiam eiusdem par-
tem inferiorem in sede oculi ambitum inscendentem,interius ad imum con-
tendere,ibiq; comuni suturae capiti & maxillae sileriori iungi. His suturis GD Glenus tria manillae superioris ossa circumscribi, postea subiecit, quibus haec ca- DL piti comittitur. ' Primum esse quod ego primum maxillae statui ' secundum, ea quae mihi secundum & tertium numerabantur: duo enim illa unius ossis loli Ahin ex Galeni placito recenseretur.' Tertium, pars esset nostri quarti ossis,qui iquid stilicet ipsius in oculi sede consistit, ea nimirum pars,in qua foramen imihi Histri cipi ab oculi sede in anteriorem maxillae regionem pertinens. Q d uero Galenus peculiaria constituat ossa, quibus incisorij dentes in utur, hinc accidit, si Vmbe quod suis nimium fauens simiis,eas hominis1 miles esse, plus satis sibi persuade Η'ς bat.la canibus enim &simiis,porcis*,ac alijs animalibus,quibus canini dentes 'ithis ualidi exertiq; obtigerunt,' duae uti prius dixi) occurrunt suturae,aut harmo niae potius,admodu conspicus,quibus homo destituitur. A sutura enim qtrim
iam iu tum Caninae maritiae Os a quarto distinguente, alia prodit futura,oblique deorsum inter caninum & incisorium canino proximum delata, Sc cum illa communis euadens,quae in palati miremo iuxta incisorios dentes transversim in illis animalibus fertur. Haec sutura citra omnem cartilagitis interuentum adeo insignis est, ut quartum a me enumeratum mamillae os, canes in duo diuisum commonstrenti Verum non arbitrandum est, suturam hanc, inter dentium praesepiolam canibus aut simῆς ductam,a superciliorum medio deorsum coantinuo progressis etsi Galenus ita doceat) ferri: quum, uti iam admonuimus, s 3 exrnedio
65쪽
s4 UES LII, CORPORIS ex medio fere duc in illius suturae incipiat quae extemum quinti ossis latus te minat. Quod ubi in cane simia ue in hexeris, accurate expendito, quam im possibile si hanc suturam porrigi inter dentes hominis,m illam adepti , uissimam, & dentibus caninis prorsus exiguis donasi ius er animaduertito, quid in libris de Partium usii Galenus sibi uoluerit, quum duodecim superioris minissae esse ossa obiter scripsit: uti & Introductorij seu Medici auto duo
decim tantum maritiae ossi, e Veterum indubie placito,enumerat: aut quum Galenus haec ossa prolixius comemorans, nouem tantum recenset, nullumq; os priuatim incisorijs dentibus tribuit, in eo etiam numero cunei me Os haud complectens. DE MAXILLA INFERIOR L
Tarum,&earundem characterum Index. S 'I o a , dextra -- ca tufigura, Pin maxillamina cumsuis enti anter ri idem exhibe Figura autem tertis huius libri capitio posita, est C insignita,maxillamatitere istaeatam o uti Aa iterum Aliainferioris capitulum,pιο illa temporuo laniculatur. Fr, a Gemis, eucosium capiti insigniti. . CI, 2 ber lateruacuiusprocessus, itemporalis muscubui eritur. D a D in umbra laetitat, sinistraefiguraea lumi cossinu, cuitertiusm Hammouentia inseritur- - EI, 2 eritas adposterioremiusteriore maxilia Hem consti Madoammabor inseritur. Fa Horamen,terrivarisneruorum cerebri olim admistens. 9 1 Aramen,quo nupernerui furculusmhumilias dirumpractat Ha snLectubercula maxilla etrahentesmusculi plantantur, 1 iamsinguae Umines ab ipsis oriuntur.
NIMALIUM omnium homo inferiorem maxillam, pro totius corporis mole, breuissimam adipiscitur. Huic enim facies obtigit rotunda, non autem longa, ut reliquis animalibus, quae cibum asib tura inclinantur. Duram uero hominibus maxillam fieri decuit, quod sela mobilis sit,& uarios atq; fortissimos motus in mordedo mandendoq; sustineat.Caeterum ne sic dura lidaq; nimio pondere ipsam mouincibus musculis incommodo foret,sinus & cauitates notatu dignas,medussaq; anserct as ostendit, interim appenaicis undiq; expers. Sinus hi se si non adeo in posteriori maxillae parte homini ac quadrupedibus eXculpuntur, sed antrorsim magis, uersias menti regionem, & ad marissae latera. Plurimis .animalium maxilla duobus constat ossibus in simmo mento, per unionem
dein i comeris. Homini autem, unico coformatur oste, ac in summo mento lata &
66쪽
VUM M F S XJ ER L Iscras non uerb,ut in Caeteris animalibus,acuta cernitur. Nulla enim parte maxilla dissicilius quam hic discinditur dc coction aut carie in terra illam disset ut, nondum animaduerti. Canum uero, boumq; & asinorum marillae,etiam citra comonis benefici inuicem paruo conatu interdum diuellutur. Qua uis interim Galenus, &alij pleri postfJippocratem disiectionum perit m ripam non unicum esse os asseruerint,sed coctum in summa menti miremitate laxari,ob idq; ipsem coaluisie,manifestum indicium esse. Utcunq; si hactenus mihi nulla gemino constructa osse occurrit. Et licet forte inter tot hominum myriades,in canino aliquo homuncione, aut puerulo, talem quampiam maxillam aliquando obseruarem, non tamen ideo mox assera hominis m
alia ipsi fuit in libro quarto de Ad
ctionibus sententia) parum curans, maxillam simplicioste componi docuit. Et quamuis haec in pueris duobus ossibus per unionem commissis efformar tur, non ideo tamen simpliciter duplici osse maxillam constare, recte dicere mus,nisi etiam occipith ohuertebras, & osia quae sacri ossis lateribus coarctantur,pluribus effingi ossibus donaremus. s1quidem haec in pueris compluribus
ossibus mutuo per unionem coeuntibUs mirui,nemo negauerit. Inferior maxilla utrinq; in duos desinit processus, quoru' alter in mucronem productus, musculi temporalis insertionem excipit, totus ab illius tendine coplexus. ALter,quiposterior est,in capitulum transitersim oblongum sinit, sibi correspondenti' unui inarticulatum, qui ad iugalis ossis radicem & anteriorem auditus organi sedem temporis pssi insculpitur Huic sinu ut & minissae capitulo,ca tilago crustae modo obducitur.uerum praeter hanc cartilaginem , i. omnibus articulis pariter communem, inter sinum capitulumq; Talia reponitur cartilago laeuis,tenuis,&mollis, ligamentiq; nati rete,quod ad substantiam jectahnonnihil compos. Haec ligamentis articulum in orbem continentibus,non aurem ossibus, Conna
ὰ rumpantur,scite una cum cartilaginibus sines & capitulo obnatis praestat.Dein maritia duobus Missitis, utrinq; donatur foraminibus, quorum alteru in interiori ipsius regione, non procul a nunc commemoratis processibus,' alterum uero in exteriori sede ad labri inferioris radicem latusq; cemitur. Interius,quod Sc amplius,&inaequa te, seu asperum est, uiam praebet portioni nerui tertij paris neruorum cerebri ad dentium radices dispersae, una cum uenula & arteria, quae dentibus Sc m xillae nutriendis hoc foramen subeunt. Exterius uero, eius nerui sobolem ex maxillain humilius labrum sinit procidere,estq; longe minus interiori. Porro si fetam exiccats maxillae interno foramini indideris, eam ab hoc foramine ad externum usq; leui opera protrudes.& si modiam esse eris, continuum iter ab uno foramine in sterum canalis modo caelatum obseruabis.Praeter haec foramina,in maxillae externa superfici alia prorsiis nulla reperias nisi forte & s D-- a ueolos pr sepiolaq; illis annumerare lubea quibus dentes instar clauorum imfgi,mox trademus.Quod uero horum quoq; sinuum alueorumq; gratia,inferior maritia etiam crassior euaserit, hinc potissimum constat, quod in uetulis, illisq; quibus dentes eruti sunt,ac in quibus ipsi dentium alueest succreverunt, maritia ab imo sursum multo tenuior Sc angustior efficiatur.Marilla, ubi dem p iseri, freuiates ipsi non infiguntur,eaq; sede,qua commemoratos nu per educit procesius,
67쪽
ss UES LIL COR FORIS latissima, s1latera eches,tenuissima, intusq; ac' exterius quasi amplo&in hsuperficie tantum cauato sinu insculpta uisitur, quo aptius musculi marillam, praeter temporalem musculum attollentes,insertionem molirentur: isq; qui λ ιέι illorum in ore delitescit, minus si1acrassitie ac mole faucium angustiam in Neiret: adeo, ut intus magis quam foris,marissa merito insinuetur. ira etiam huic latiori maxillae sessi id separatim accidit, quod aspera inaequalisq; cerniatur, idq; potis imum iuxta sedis illius 'inferiorem posterioremq; regionem. ι i iii quod etiam musculoru insertionis occas1one rerum opifex machinatur, non ignorans Meris inaequalibusq; locis promptius aliquid adhaerere, &adnasci, quam planis &glabris. Pari etiam ratione interior maxillae sedes ad mentum aliquot tuberculis aliteritatibus ue extuberat, ut musculi quorum ope ipsa 'deorsum trahituo suam insertionem ualidius conficerent, ac denisse' nonnulli lingui peculiares musculi hinc aptius enascerentur. Tale quid etiam Usi1U o , g, est in externa inferioris maxillae sede, ad summi menti regionen ut nimirum labri humilioris musculi commodius illinc pronascerentur. DE DENTIBUS. CAPUT XI. UNIECIMI C SITIS FIVUR
UNDECIMI CAPITIS FIGURAE, IPSIUS O VEpartium &charae erum Inderac figura tam superisris maxilla, quam instriorudentes, in altero totum late , quum filicet utriusque lateris Guem seratis, exprimuntur. Siuero dentes maxillis a suo in os contempla ustumsit, verioris capitis figurae instriorem common rant seriem, quemadmodum tertia γ quintam, capitis figuraeAp riorem uiseis quintaeius capiti gumaalueos pro te ossent quibusdentes bimias infiguntur.
. A Dextrilateris octosuperiores mes. BZ De laseris dentes octo inferiores. I, et Duodextrilaterisincisori . 3 Ziens caninus dexter.
-8 Vyri, molares extri Porro numerum hunc tam instrioriquam superioridentium classaccommotare int
. scies dentis inciserisacia molaris ilentis pars hic desinerim, sinum ingentibus constimum ossensura.
68쪽
LIBER L. πs S IV Μ solos dentes sentiendi uim obtinere, Galenus Oem sentire. non perfunctorie attestatur, asserens se dentium dolore uexatum, diligenter expendisse, num dentes ipsi doleant: urum ramps
sensisIeque manifesto, dentem non modbdolere, uerum 2-
etiam pultae, carnibus inflammatione obsesiis non dissi militer. Applantantur enim dentium radicibus 'molles α quidam neruies a tertio neruorum cerebri coniuψo propagati, quorum gratia dentes duntaxat euidenti inter ossa se attendi facultate donatos credimus. Noverat namq; rerum opifex,hos crebro occursuros hs quae secant, uel angunt, uel rodunt, uel uinde excalefaciunt,aut refrigerant, uel alia quavis occauone alterant: quibus omnibus dentes multo aliter, quam
reliqua osi'nudi exponutum Verum hi non selum sensu, & quia nudi sun ab Omni ac alijs ossibus distinguunturi at etiam quiaillos plus caeteris ossibus enutriri, &longiori uiis tempore incrementu accipere,ideo praecipue arbitramur, quod dentes illis quos exemimus oppos1ti, subinde in eruti dentis locum extra reli quam dentium seriem si iccrescant:ob hoc uidelicet,quod contrarijs dentibus
non amplius atterantur. Reliqui enim dentes tantum augentur,quantum let uigandis cibis comminuuntur. Sunt autem dentes plurimum numero tri- Drauumn
ginta duo, una serie in utraque maxilla sedecim, instar iustissimae choreae siti. b Quatuor priores,aduersi v quia secan incisorii uocantur: sunt enim lati S acuti, quo oblatum ipsis cibum mordendo cultri modo prompte abscindant, . Ama. dividantq;. Deinceps' canini utrinq; singuli constituuntur,ampli quidem sua coim basi gingiuis proxima : ipsorum autem fine a gingiuis remoto,acuti: ut si quid propter duritiem ab inciserijs non praescinderetur,hoc illi co fingerent.Porro ipsis id nomen inditum est, quod exertis canum qui hos habent multos,&a hac fere sede insignes) dentibus c re ondent. Pos hos: maxillares seu molares quini ab utroq; latere habentur,alteri,ampli,duri,& magni, quo incisa ab inciseri j hin actaq; a caninis in heuorem exactum terere possint Si enim prorsias liues crearentur,idonei ad proprium munus minime existerent siquidem ab inaequalibus asperisq; omnia melius terantur.quare & molas,quibus fiuges moliuntur, temporis processu,diuq; minuendo laevigatas,rursus incidi atquenm αει exasperari videmus.Neq; si asperi quidem essent,non autem omnium ostium durissimi,plus commodi ex ijs esse ut qui prius contererentur,quam cibos in laeuorem comminuerent. Quinetiam, si asperi & duri facti,non essent una Scampli, neq; tales plus illis concredito accommodarent muneri, si modo quae leuissime atteri debeant,in amplis firmari basibus oporteat.Ιnciserijs enim &caninis nisi logissima mora quicquam,propter ipserum strictam & angustam
aciem,comminuitur. Dentes ad unum omnes in maxillarum sinibus clauo-rum ritu insiguntur,qui propterimaginem,quam cum brutorum prςsepibus habent,Gr cis p in Latinis autem praesepiola nuncupatur.quemadmodum& a fouearum Recieβο-α ac ueluti alveoli &fossulae quibusdam uidentur appellati, ita sine dentes ipsis insertos, adamussim stringentes continentest, uti mi is non prompte uel tantillum hi commoueantur.Caeterum dentes omnes non Do mM-
paribus radicibus,distis iam infiguntur sinibus.quandoquidem paruis unar imaioribus,tres autem & quatuor maximis obtigerunt.Ιncisorij enim singulis immittuntur radicibus Canini quoque radices habent singulas, quae incisorioru radicibus multo altius inserunturi tantoq; maiores sunt,quantum caninorum robur excedit. unde &inter incisorios duo medij altioribus haerent radicibus, quam duo laterales,caninis proximi: nimirum quod medij
69쪽
18 ND. UES LIL, D E COIS ORIS llariores grandioresqi sint.Molares radicibus inter se uariant. nam qui maxillae inferiori sint infix binis radicibus: qui superior temis subinde languiunDifferunt tamen &hi interdum.quinamq; rupra sunt,quaternis: qui insea,temis radicibus immitti aliquando deprehenduntur, praesertim duo denti intimo proximi Dein stequetisiime duos molares si1periores, canino denti succedem tes, duobus tantu immitti radicibus spectabis, tres reliquos ternis: sic & duos in
inferiores canino prorimos,una radice, tres reliquos duabus. Praeterea obse
ustis quoq; omnium intimos minoribus infigi radicibus, quam illis attiguos.
Inciseriorum & caninorum numerus, raro in hominibus, ut molarium, In latur. Interdum enim in utroq; latere quinque molares occurrunt,interdum quatuor: nonnunquam quatuor a sinistris,quinq; uero a dextris: uel contra in
unistris quinque, ex dextris quatuor: uel insta quatuor,sapra autem quinque. quam differentiam potissimum pariunt post emi dentes, quos pleriq; genuia nos uocat, etiamsi Cicero ita molares uocauerit. Sunt autem illi, qui primum post pubertatem, uenerisq; usum, hominibus cum maximis subinde cruciati sus prodeunt: id quod medici parum obseruantes, aut alios dentes evellunt, aut humorum uitio eosinfestari sibi persuadentes, aegros catapoths atq; id genus pharmacis obruunt: quum dolore affectis nullum leui gangi arum adpostremum dentem scarificatione, ac interdum ossis pertusione, praesentius re medium adferri possit id quod ipse etiam modo experio cuilis c scribenti trigesimus secundus dens aetatis meae vigesimo sexto anno succrescit. Atque id etiam arguunt permultae caluariae in coemiterijs occurrentes, in quibus posteriores illi dentes ueluti in cauea quapiam adhuc reponutur ac latitant, quibusdam suae basis apicibus os tenuissimum perforantes Cuiuslinodi caluariam nuper mihi exhibuit humanae fabricae quhin studiosissimus ac ualde peritus iuuenis,Ioannes Paulus Guiductus Urbinas,mihi amicissimus.Caeterum Aristot les,alijq; complures,uiris copiosiores dentes quam mulieribus asscribui γ'dcuiuis,num ueritati cosentiat, non minus promptum est experiri, quam mihi falsum id esse dicere, quum nulli non dentes numerare liceat: α quorum se quentia pleriq; etiam uitae longitudinem breuitatemq; arguunt. Dentes non 'solum dictos nunc praestant usus, uerum etiam ad uocis modulatione iuuant, tum quum duralapideaq; conformentur substantia,' eriguas,sed notatu dignas c uitates intus obtinente: quae ut dentes leuiores sint, commodiusq; enutriamtur, occasionem praebent. Huius cauitatis causi. si quando dentibus foramina ex sumorum acrium erodentiumq; influxu Osoriantur, quae ad eam cauit, tem usque pertingant, Ocyssime dentes ad radicis usque mirema eroduntur Deinde puerorum dentes imperfems mollibus, & quasi medullosis com stare radicibus, non praetereundum est: quemadmodum & pueris dentium 'partem extra gingiuas conseicuam,dentis radici appendicis quasi modo committi. Atq; id quidem uel septennes pueri didicimus, quum uacillantes nobis socijsq; dentes,& praecipue incisorios,unguibus,aut flo denti circundato,extimere consuevimus. Quin & in mulis quo';,ac multis canibus,dentium rese 1 uati radicibus, serum appendices procidere indies obseruamus. Atq; id sine accuratissime expendendum est, ne pueris reliquam esseam alicuius ex casu dentis portionem unquam eruamus, sed duntaxat appendice, in cuius locum
alia Modo radix seruetuo prompte succrescet.Dein plurimum id quoqueri
pueris animaduertisie conduci quibus mox ab ineunte aetate molares dentes erodi uitiariq; solent. In his namq; oper rectum est,molarium dentium appendices quae non ita ut inciseriorum procidere in ipsis solent auferre, quo
70쪽
υ nouae earum loco si1ccedant,dentesq; integri seruentur.Si enim appendicum unio, aetatis progressu firmabitur, appendix nunquam decidet. quinimo uel pubertatis tempore aliquot dentes cum radicibus, ob erosionis uitium, pi runque eruendi uenient. DE OSSIUM CAPITIS ET MAXILLAE SV-
perioris foraminibus, multis in interna caluariae sede Occurrentibus ossium sinibus. Caput ΣΙΙ. V A N D O Q V IDEM in uenarum,neruorum S arte- Cur fr-m.
Harum descriptionibus, foraminum caluariae ignorantia non modicum obscuritatis adferre quumq; in illis ena
randis quum cognitu sint difficillima) Anatomicorum
praecipui multum aberrarunt, opera retium fore dux rim,hoc Caput omnibus illis forantinibus dedicare Vt usro id fiat compendiosius, quatuor figuras praesenti negotio famulantes,huc reponam, unumquodq; foramen cum ipsi praefixo char ctere seorsum ita enarraturus, ut sermo characterum simul iudicis & Capitis contextus uices opportune silppleat. Inde,si casu,aut industria aliquis sinus uel processiis eorum quae hactenus descripta fiant ossium, fuerit omissus, illum etiamnunc describam. PRIMA DUODECIMt C FITIS FI PUS ,
ae Protiae omnia etiam fra ais ocis rimaxillaisuperiorim hae flestae
et remi similens. G num autem caput humanae caluariae 2biectum, iampriis maxillae Asterioris ossibuου Aturisi Micania unio, perinde acrotata gur iuuit.