Quaestiones physicae

971쪽

Non luci est foet sign- de corpore fi ci Ill- Mens e de pernegat esse latM. Non cernis,totis quia non amplecteris alis, Implumem semper frigora dura patis Inde cutim scabies tentat,macuus leproseundis per scabros emicuere pedes. Pro ce portentum scabioso corpore foed , Pro ce qua dense plurimaistina riget. Nams ubi plumatos tandem firmauerit artM, Nutricem rostro te petet in siuam: ubi te turpi matrem laniaverit ungui, Foeda suo totam uiscere condet aliis. Hanc malvi ille uicem meritis bene naris reponit, Ais ita nutrices iste beare solet: DignM cui scabies maculas in corpore turpes Ob ciant sceleris signa nefanda sui. Et quem portentum diri uelut ominis omnes

Horrescant volucres,dere que genM.

Nequitiae, suae prodat uox,optima testis, Et vasto quiddam gutture turpe fonet.

sic tamen ut reliquis cantu superare uolucres Seq, putet solum dulce referre melis. C O T V R NI X, d rus, brachiel, Salacissimae sunt: pullos exclusos, ut gallinae, incubando refouent: prodeuntes ducut Sc subinde transferunt : non in alto nidificat, sed in plana area uepribus confestis nidos costruunt, autum n opin-

972쪽

LIBER V X X l I. ho pinguescunt. Cum nigrant, duces sequuntur, lingulacam,otum &cenchramum. Redeunt fine ducibus:&propter corporis grauitatem difficulter uolat: praesertim austro flante. apisia apud Athenaeum τα

CENCHRAM V S est schreer,dux coturnicum unus, quas de de nocte tam abeundu est, excitat &euocat, admoneth; itineris, uocem eius cum senserint aucupes , intelligunt parari disicesium. CIN CL V S, 'labet seri magnitudine ruticillae:ex cinereo albicans,caudam moueS, τα om CVLICI LEGA, κνim,si , 'legentieeher: diti fert a mota cilla: magnitudo ei spini, color cinereus, aculis distinctus: totus σποδοεisti η καταςiκIor'. uox ei parua: caudam mouet, muscas uenates r& culices. C V R R V C A. - λαbgrasmuctim. C Ο R V V S, κρυαI. Servius ait c6ruos esse obliuiosos dc plerun ad nidos suos non reuerti, sed quadam ratione naturae haec congerere ad suos nidos, quae uermes possunt creare,cκ quibus relicti eorum pulli aluntur. Horu ob ionem probat ex absconditis rebus, quas relinquunt quod etiam mustelae dicuntur e Lficere. Plinius ait i corvis pullos e nidis expelli, δc ad uolandum cogi, dc carnibus ali, Sc ro-hustos

973쪽

'7 . ORNI Tito G ONI A, bustos Iogius fugari.Haec coruord obliuio uidetur st Davide Psal.x46,significari ,cu ait: Qui dat iumentis escam ipsoru , 3c pullis coruora inuocantibus eum. Vt igitur Ciconia ενςοργοe auis est:ita coruus γυ, qui cum deserat pullos implumes, miseris ipsis fame pereundum esset,nisi ex reliquiis carnium de cadaueribus in nidos congestarum Sc stercoribus uermiculi nasceretur,quibus tantisper alantur, donec

adulti evolare ipsi dc uictum sibi parare possint. Hanc αυρ-aue cu mirabiliter alat Deus. multo magis uictu 3c uitae necessaria homini hus pns suppeditabit,ut in Psdicitur. Sut aut generis corvini, Cornices etiam & Graculi, monedulae.Verum cornices maiori cura pullos fouent 3c postquam euo Iauerunt etiam ex nidis,deducunt S pascunt,quam ullae aliae ex grandiorib.auib. Corui crocitant. Nicaderscribit, frequentiores eius crocitatus uentuyae pluuiae indiciu esse:& inepta crocitatione saepe praedam amittit: unde Horatius:

Plus dapis, rixae multo minus inuidias. Corui quo humanas uoees imitatur. hinc illud est,quὀd Augustu Caes. ex bello Actiaco redeunte coruus salutasse dicitur his uerbio Salve Imper inuictissime. Emptus postea ab Augusto XX millibnumii: autor Suetonius. Vide Prouerb. Operam ct oleum perdidi. CALD

974쪽

L I 3 1 R XXXII. CALIDkIs,auicula parua, cinerea&uaria, agilis 8c ad motu expedita: recta sursum prOrepit dc acclivia quaeq; conscendit rectissimo tramite, bais letterlin. Calidris cinerea,

CORNIX, κορώνη, Krae. CorniX cinerea, dost is,schilitrae. Nigricans,schmar bite. Dissis det cum ulula,ardeolae amica ess, S sola grandiorum auium pullos iam uolantes comitatur. Cornix fera aut sylvestris, bo tradi maior reliquis: color ei partim cinereus,ad albedine vergens, partim fuscus ut in capite & collo, alaeuariis mixtim coloribus tinctae: degit in sylvis. Spatians nescio quid semper crocitat: Virg.i. Geo g.

Tunc cornix plena pluuiam uocat improba uota

Et foti in sicca feci staciatm arena.

FICEDULA, ονκαχia,schnen . LatInum nomen inde factum est, qudd cu'm ficus maturescun eum primum fere prodit & conspicitur. Cognata phoenicum. Atricapillae uero adeo similis, ut nisi cauda differrent quae illi rubea, huic unerea est uix possent dinosci. muscas captat 3c culices avide hiantibus faucibus. RINGILLA, Omlis, finet, rat inrt et rubet ιn pectore, rubore obscuro & nigricante: nomen inde acquisiuit, quod frigore cantet dc uiget. Fringilla mQntana , degi c

975쪽

DE ORNITΗoco Ni A. degit 1ά montibus; collum habes caeruleum, caetera tangillae FVL1C A, marina auis: sequitur ga uias&spuma capitur: carnem bonam &odoratam habeti,imen. GARRULUS, , Gaza Graecam uocem expressurus frugi legam uertit: cu ab

Aristotele inter σκαληκοφαγα receseatur, & fructibus arborum ut glandibus,plus quam se gibus uescatur.Tot coloribus est uariatus, ut 1iullus ei deesse uideatuis dorsum rame ad cae auleum tendit: alae caeruleo & pluribus at is

uenustissime coloratae sunt: uenter purpura scit,&uelut uaniνdila: ipsa natura , retia

quaru uoces effingit ac reddit: Em heber, hol februeris GAVIA,χαρ : auscula est stupido ingenigunde dc in prouerbium stupiditatis abiit. Vi Uit spuma marina, pIumis Sc penis est copibasis, corpore pusillo: cu parturit, uociferaturi Hinc natu Prouerb. Larus parturit, ubi quis magna prae se fersi pusilia praestitutus. Eius genera duo; Album feetalliniabulin. Circumuolia eat in mari cum fulicis. Cinereumbi : uentre potissimum albicat, sed dorso

alis ad caeruleum uel cinereum colorem uera,

Rit. Cognatae sunt grauiae fulicis. Pisces in summo mari dc fluminibus uenantur. Hom.

976쪽

in opera mortalibus, rumpendo que somno genuisse prouidentia diuina uidetur: de quo Cicero ride diuinat.Ιnsitum est autem Gai Iis, ait Proclus, Apollinis numen aduocare, & ueluti pro prus canticis assurgenti applaudereόA' prima mediae noctis inclinatione explaudentibus alis:

Aurorani clara con uetinuisce uocare. Matutino crepusculo,matutinis astris,Deum laudantibus quotidie commodulatur Animal enim hoc admodum canorum est sua sponte. Huic animanti uenter mirifice calidus est, ita ut omnia statim concoquat Aristophane8: . Certamen Gallorum , αλὶ πνοιαιοxa ἀ, apud ueteres solenniter ac pubistitus exhibebatur.

Caeterum quanquam animai natura pugnax est: tamen ubi se sentit imparem iri. conflicta gallus mire deiectus ac suppleπ profugit, visum praebens spectatoribus. Unde Prouerb. Trepidat iti morem galli, Hactra ως α , τορ enim G aecis fugitare significat &ex. Pauescere i peculiariter autem de auibus .dia

977쪽

' 8 DE ORNI τ soco NIA citur ad pugnam insilit, quo magis laedat eal

caribus suis, in hunc usum a natura infixis. In suo sterquilinio dc regno ferocior est 3c a nimbsior. Veteres noctis deliquium 8c accessum diei galli cantu metiebantur, gnomonibus horarijs nondum repertis. Gallus auatem tribus interuallis canit, praenuncians di em. Qua de re Plinius libro iti. capite at. Et hi nostri uigiles nocturni, quos excitandis in opera mortalibus, rumpendo que somno naatura genuit. Norunt sidera & ternas distina guunt horas interdiu cantu. Cum Sole eunt cubitum : quarta que castrensi uigilia ad curas,laborem reuocant: nec Solis ortum inis

c utis patiuntur obrepe e: diem que uenienatem hunciant cantu , ipsum uerum cantum plausu laterum. Cur autem id accidat gallis. Democritus apud Ciceronem cococtionem in causa esse putat, qudd id temporis cibus a pectore depulsus in omne corpus digeritur.

Atabrosius Nosanus gallorum cantum a peculiati quadani salacitate proficisci putat. ELse enim hoc animal prae caeteris gallinis dedutum ac uelut uxorium, mire 3 soliciturn de sobole quam maxime propaganda, adeo ut metus gallus compluribus gallinis praeficiatur,

tantam flue turbam unicus maritus implear,

eum pro foeminis ac pullis acerrime depuagnet. porro camm gallorum ab imaginatione

978쪽

i i a x x de x x i I. hisne Veneris profic sci: quia prius quam ineundis gallinis maturi sint, sileant. Ex reliquis item auibus pleraeque in coitu, coitu sa te desiderio uocem edunt ut anates, passereS, hirundines perdices . vox auterii maris itiauium genere tantam uim habet ad incitandam Venerem, ut quaedam hac audita tantum, cὀncipialit bua : quo in numero sunt perdices. Gallus itaque dilabet, te iam per uiscera cibo, somno que discedente,quo terri-Pore corpora sua sponte concitantur ad Venerem , statim gallinarum meminit, quoque copiosior sit laetura cantus illecebra prouocat. Qudd autem subinde canit; ineatis, est: quia gallis somnus est interruptus , mianime que pe petuus maxime cum uigerit aetate , ut intelligas 8c hoc salacitate proficisci. Galli castrati, capi dicuntur di καλοῦ vo galli barba est: crista, der Κa : infi-ghe gallinaceorum serratum t quod nee caro est , nec cartilago , nec callus , uerum

peculiare quippiant i est galli cal-

GALLINA, 'ερν ρ,αλεκτρειρ. Gillinarum a Vi rone tria numerantur genera libro tertio . de re rust. capites. Villaticae seu urbanae, Rusti- eae seu agrestes,& Africanae villaticae siue uria haliae uulgatissimae suisti Agrestes raraei A

979쪽

appellantur,uulgus hodie uocat IndicasIinas. Oua edunt maculis &punctulis uaria ta, ut Phasiani. Gallinae nouellae , Μer enhen neri, quae pariunt nonnunquam ouadcbΦύ5οι dieta. matrices, bruthemeri, quae incubando excludunt pullos. Veteranae, gluctis

GALLINA G Ο,αμ απαIJAneps, gallins magnitudine oblongo & rotundo rostro, colore

PERDIX Graecis, Latinis, Italis,Gallis, HL spanis pariter dicitur: quidam etiam cacabasi sono,quem edunt,uocant. Hanc Ouid. fa, bulatur a Perdice Daedali nepote ita fuisse appellatam: quem, cum serrae usum primus re perisset, a patruo inuidia percito, ab excelsa Athenarum turri praecipitem datum ferunsi qui terra uix tacta, Deorum misericordia in auem sui nominis fuit mutatus: quae etiamnum ruinae illius memor, uitat sublimia, humi nidum construens. Circa terram UOIat, ut currere magis, quam uolare uideatur. a sono dicitur, το περδμὸν & cacaba a cacabando : enim dicitur cum uocat Pullos. Germanis rebbmerseidh er. Insigniteroφροδισιαςino; sunt, dc certo anni tempore inter se dimicant acerrime coturnicum more pro foemellis. Humi nidos suos texunt&mi

980쪽

LIBER X X X I I. stipum manibus eripiunt. Qua de re Aristotel. libro nono,histor. scribit lisc: --

ταπαλiμ . In eandem fere sententiam scribit Plutarchus in commentario ποτερα τωρ lκων φρονιμώτερα, ταχερσωa ἔθαλα filia. Vide prouerb.

ATTAGEN &Attagena, bircthun. Pau-io maior perdice, toto dorso maculosa ua ria ,colore nigricans Sc --μμε id est, flamo meo colore rutilans,difficulter evolat sc pondere corporis grauata Sc alarum adminiculo quas nimis breues habet γ destituta.T-nnos, Fam. Nam Aristotel. libro sexto histor aetagenam ponit intereas aves, quas si sauito cant Graeci: id est,quae in puluere uolutanatur,ut gallina, perdix,phasianus. Idem libro

in puluere uolutabilis. AHes enim Omnes, quae non sunt pugnaces, sed verrestres,sunt sciPuluere uolutabiles.

PHA IANVS, phasii, i Phaside amne Colachidis.