D. Fr. Toleti ... Commentaria vnà cum quaestionib. in octo libr. Aristot. de physica auscultatione. Item, in lib. Arist. de generat. & corrupt

발행: 1598년

분량: 892페이지

출처: archive.org

분류: 철학

4쪽

F R TOLETI,

SOCIETATIS IESU,

COMMENTARIA:

ITEM,

In lib. Arist. de Generat. & Corrupi.

Nunc denuo diligentius atque emendatius hCum duplici Indice copiosissim , t

Carmel. Discat

O. T. VIII.

6쪽

AD LECTOREM.

telem commentaria aggrediamur , Pie le-ector, quae nostrorum studiorum moderatores, ingenuae iuuentutis fidei nostrae commissae, commodis consulentes , in lucem proferre constituunt, pauca quadam de eorundem in ipsis edendis

instituto , deque tiniuersi docendi S philosophandi ratio- ne , praefari visum est. Postulat a nobis fucepta, diuino

. . munere, vite ratio, ut in eam curam omni studio incum- bamut , qua liberales adolescentes ET Pietatem coniun-

gant cum titeris , O in his breui tempore fructis ferant quam maximos. Ad eam rem plurimum conferre posse videbatur , si in quaque disciplina certim author exhibe retur, qui doctrireae genere , ct 'cuim te dicendi , Oi Uti am breuitate ,studiosis eius mentiae pron bus maxime esset accommodatus: in q- , qua expliaeanda a dos Iore essent, domi praeuidere, Ur in gimnasiisv x

ι exploratiusPraeceptore docente , percipere , Gu iam evi eata , cum domi repetetra ac recolere, tum dero, quoties

opus esset , diligenti sudio excutere atque explorare possesnt. AE ad sane consilium, ratione primo inuentu se, dentiae iseinde , atque utilitatis plenum esse , deictissimorum hominum authoritas, longo teri tris Usu experientia comprotaui t. nil mus enim non raro, qui hanc iussis udiis secutisunt rationem , adolescentes, vel quam ipsi aetas ferat, apientiores euasisse. Etenim quod maximerem causamque continet ,sine cerae libro docendi genus m

7쪽

praceptoribus perdisscile est discipulis valde laborio

sum molestum atque inutile. Praeceptoribus quidem, quod ita se deberent ad docendum comparare, ac si integram abs utam taues Arisotelis explanationem commentarentur, in quo sane ct firma multorum vires frangebantur,ra quis esset paulo imbeciliori valetudine, Tuantumuis ingenio est eruditione valeret, minus erat aptus ad do- cenuum. Facile praeterea ebat,ut qui mncprimum ad docendum accederent, utpote quos usus nondum docuisset,

nimis in minus otilibus distulationibus morarentur , quo post deficeret ipsos ierum ingrauioribus:facile ut, quos nihil contineret firmum ac constitutum , in aliquid minus lutum vel periculosum etiam taberentur: facile denique ivit in ipsorum scriptis desideraretur illud, quod tantopere deflorum animos tenere solet , vi suo quidque loco irae Ia-

Iam Pero (quod ad ipsus auditorei attinet) non minora lucommoda consequuntur. primum enim in preseectionibus audiendis, vel nihil memoria retinere poterant, vel ad re-- cordationem singula erant, Actoris perpetua quadam ora- rione utentis, verba excjicnda. Deinde multi adscriben- , dum tardi, praeceptorem non assequibantur docentem: qui vero asseqdebantur, cum mentes excolere debitraehi I rum scripta castigare,menda ct errata corrigere, ac ipsin vera inuestigationem intermittere cogebantur. At cum spes al- .

cum oeris illis ipsa i tibia 'dei m mmentis confiigna ssent,haerere spe,nec ieris fati, sidere,nec certum aliquid j

bversuadere. Turpis pratereaflci unque,notarumforma, va eprauatasigna,litura innumerae, es sardida si a non tam literarum,quam liturarum spe congeries plurimum egregia adolescentium ingenia retardabat. vaga mul

tomm iuuenum mens , cum nudum authorem se iseretur,

immu tos Ur ipsis inutiles libros di rahebatur , ct ad fu- a scholais, dissutatione que nullas ratione parare Po

terant,

8쪽

urant, cum nec quid docturus esset praceptor, nec quo om ine,perstinum haberent: mens quoque tota ad scribendum intenta,reidis cultate obruta,in nullam rem incumbebat minus quam ut quae tradebantur, perciperet, atque cognosceret. Sat multis videbatur esse , si omnia fideliter conscripsissent , plus tandem temporis inscriptis corrigendis,quam in colendis ingeniis ponebatur.Vitiosa plane res, O praestantibus iugeniis valde perniciosa. Huc accedebat valetudo, quae non mediocriter tam a sidua atque molecta, tot tantarumque rerum conscriptione labefactari olebat. Ergo ut lautus hic leuaretur labor, edendus fuit liber alia

quis , quo incredibilis illa praeceptorum, O discipulorum

molestia minueretur. D cum no facile reperiretur,dum maiora moliuntur patres noctri , in has meas lucubrationes

inciderunt: optu, ct a nobis olim inter docendum philosophiam, adumbratum polim, quam omni ex Parte pes ctum, O cui nec modo,quodgrauita publicisque negotiis essemiaes impediti, extrema manus accessit. Id ut in lucem proferatur,decernunt: Prodit. Putent er praeceptores hic iacta essesundamenta, in quibus, quae ipsis utilia o debuntur,tute, Psecure poterunt exaedificare. Di te stant etiam discipuli, se no ris vigiliis quasi certum hominem conduxisse, cuius opera , qua alim ipsis summo labore conscribenda erant,distine tius, accuratim, O pulchrius conscripta

Sed de causis quibus adductishmus,ut hunc in Arim-telem commentarium proferremus in Incem , hactenus: devia rationes docendi,acphilosephadi,quam equitur, ni cdicamus.Irasne in primis curabimus, Lee Tor,ut quae a nobis omnia profici sientuγ, ad illam pietatem conserant,qua adolescentium potissimiim animosperoptamus imbuere. In explicandis ergo phscii difficultatibus maxin e complestemur, quod ex O nostro,o verius ferit, O con, munius.Dum de Aristotelis mente cirrabitur,optimis quia a s

9쪽

busive ettemur authoribus, Graecu, Latinis, abibimetex Graecis Theophracto , Alexandro , Ammonis , Philo*ono, Porphrio,Simplicio,Them Iio, Eustrathio,cateri quo

rum nobis commentarios temporum iniuria non ademerit.

Ex Latinis autem, D.Tho. Baethio,Alberto magno, Nidio, colo, arsilio ta inmen,ut O qui recentioribus,pra- unt, Dum quoque locum habeant. Caletrinus, Senonas, Guel im, tantanus,Buridanus,Zimara, Phus,o cet

risi, alij in hoc genere excellere videbuntur. Vnim sene

D. Thom. sar erit omnium, in quo diligentia interpretandi , or doctrinae grauitas cum pietate coniunaei, multa, varia ac silida eruditi ,incredibilis praeterea Methodu ,in integris etiam disciplinis pertrae lana is, nec commentariis

flum,quos scripsit in Aristotelem , sed multe etiam magis

Summa Theologia, Summa contra genita. stionibu3 diastutatis, S caeteris eius scriptis, tantam (ot de Theologia taceamiu) philo his lucem attulit unus, quantam cateri

omnes (aliorumpace dixerim ) pusint explanateres asserta: in quo,ex nutritu arbitror laude quippiam detrahis id dicitur de D.Thoma,quod ipserum quia ue, si O viueret, Uradesset,de eodem videretur esse diciturus. Ex Arabibus autem quamuis numero,dcectrinarieruditione. ,si vel cum Graecis vel cum Latinis confrantur, longe reperiantur inferiores utemur Aucmpace, Alpharabio, Auene oar, Auerrae,si aliis: Avicennapotissimum

quod eius scripta, omni memoria grauissimis hominibus probata sint, or quod unus inter omnes Arabes proxime ad verum Phil phiae Christiana decus Ur laudem videatur accessisse. Hoc autem loco admonediis es, Lectorpia, ne cum in hcsa 't alios impios At Ioletis interpretes , e Graces, ue A rabes incidere n ijs praesertim,qua ad pietate attinent, sacile illis credas, atque commutav. Nam, cum impi, flesem'essuerint, Ethnici Idololatra,vonnulli vitiam Sarrace-

10쪽

vi, vel Mahumerarit,de Deo,de diuinis rebis,de ephi no re, te diuina prouidentia , de vita beata , de ipsis animis hominu non raro male scripstrum. Una,quam profitemur, Divina fides, Philosophia regula ac norma es vel potius

veritatis:ad quam Puellosophorum,scriptorumque omnium opiniones referenda sunt: ne, quod monet D. Pauli, ,ab his decipiamur per inanem Philosophiam, secundum elementa huius mundi, em non secundem Deum. suamobrem pios patim religios que viros, dectrina , sanctitate praestan- res, qua las plerique eorum Latinorum sunt, quos commmorauimess,prae caeteris siqnendos tibi es constituas.

Nec vero sus mirari possum ,sic quosdam in nonnullis

Academidis esse authoribus impidis addictos, ut tantum non ud iros , eorundem authorum cause , fides periclitetur. quo cum sermo deuenerit, de uno Auerrae pauca dicam. Sunt enim aliiqui, qui nescio quid in eo tam egregium aut infigne et i,erint .ciiiid tam 'eximium et i ubire, ut eum caeteris anteponendum putent,s quod deterius est, viri aliti

qui Cath lici , Averroista, si esse, O dici oelint. Nam,

ut illum cum caeteris interpretibus con errent, a quorum

iam n non paucis pinculdubio siparatur, Artasse strendum esset: ita vero esse ei addictos, it in eisu verba iurarint , et ea tanquam oracula sibi adita putent, indignum anc es grauitate oe dignitate sapientis. Primum enim,is, quem dico , pluribus erroribus fidei, pietatique Remiciosu senus est , vi non immerit. , apud aliqua, cele;errimas

prouincias,impis cognomen inuenerit. Deo naturae infinitatem au eri rouidentiam, rerumque, quae insta lunam sunt, scientiam , vobis animorum rationalium immortalitatem multiplicationis eri it et illudque unius in omnibus hominibus intelleg tus monstrum , eique ponentiet inducit, de

et ab religio

SEARCH

MENU NAVIGATION