Novum epistolarium (Ed: Ludovicus Mondellus)

191쪽

Quid si ron audebit me coram delator ille'tii c* proloqui

viiii dii pessimo in te anici dubitans accusari praeuenit nocdelationas genus At sequere illud Martialis di delator lici: Qtiod dedit eXilium Ego tam c tuus sum seruulus ti bas ubicunqpiiXero deditissimus: nec tam me coges ab urbe On, .uexulare: .ego te siticbo ante oculos: nec cui* cedite amado. te colendo. te numinis instar uenerado. Iube ut libet parebo ut iusseris: quos logius abero:facilius intelliges in es sctibi utilis domi: fici'. Nullii re poteris ali' esse mini semppriceps me'. sp deus in terris: si habed ante oculos. Vale. ExMediolano. xv. calenda Aprilis. Pacatiua familiarissima. Vra ut uelis: amabo te sinec tua de me merita e more mea delebit ullaacporis diuturnitas. No sum ingrat'

Pluris loge faciori me amaris. qd mini faueris: q*i calamitate me no deserueris: n doleo:qd illis i me credas: cie me oderiant:d te no amant. Sut ei pestissim delatores. Si uiat erraui:quod castris ad designata no intersui die pacadus es mi dux facillime: tu quod culpa mea no est peccatu tu quod

si et peccatui: ut estim humanissimus debeas ignoscere ut in multo maioribus grauioribus Q peccatis soleS. Erraui, faeteor:sed ut illud est Senecae:caret nic error culpa Imbribus sum prohibitus istuc ire. Flumina intercluserunt Iter meu Parce mi priceps. Sis I me pacatus. si qui soles I tuos. Bene uale. Ex ediolano. Xuu. calendas Aprilis.

Pacatiua Gratiis.

Ihil est:quod facilius fieri posse uideatur uiro docto:*ut pacetur boni principis aius in aliquo odio cocitat' Sic ei semctia Cicero definiuit ut sit uirtus:* aius i alicui odiu cocitatu comitate refouetur, iatroclii turbati princi pes non Pacarentur: quibus esset uiuendii apud illos No illi tunc reges ut dixit Homerus uocarentur sed Frrani R taetra nos Pluinarchi Pitthacus ille similes uult esse feraria i placabilium. Nisi naturales inter immanissimas uoluit ec

192쪽

feras non nullas cci quae mores effici possent ut Plini do/cet quid est in nomine dicendii qui mansuetissimus est qd iprmcipe: in quem ut Cleobolus inquit sperant sibditoruoim mentes ex a cuius solius salute populoruiim suae fides mandatoru pendet salus Iratum esse te mihi: factus sum hodie certior:quia Fabium irreremi. Did si non iterimissem Certe nunc ego non uiuerc. Scio tibi rem intellectum ut su It nec in ea enarranda tero tempus. At quia me accusas ma/laciae qui cum potuerim eo crimi abstinere uoluerim dicis enim cur non uertisti ad eius insolentiam terga cur non fu sim poteras ad efficere 6modissime pacandus es mihi aio magno:sed non aequissima iratus mente si pace tua dictio test. Quem ego sum apud te locum assecutus mi princeps fMilitis. At qualem se prestare miles debet sortem: infractu. non meticulosum/periculorum tolerantem Haec quotiens

non seruassem poteram abs te ullitatis accusari alc pelli:ut Cyrus dicebat Inobseruatissimus autem horum semper extitissem: cii inuadentem me quen*:duelluc poscentem profugissem/aut non iucundissime admisissem . Ad haec uero quot me contumeliarum conuitiorum consecit is generi hus prius: c arma eXercuerim Lino me minus uidebat ad taetam pronu:eo inflammabatur in me magis:fiebat. petu lantior. Hec improbas:ci ego non solum improbo que tibi non placeant: sed detestor acerbissime:cupioc assidue:non exegisse Verum.ut illud est Agathonis: no solo priuatur deus:insecta facere que facta sunt. Vis ne princeps humanissime in me unum Inhumanus inexorabilis cognosci clam in omni Salios:uel illos qui longe maiore suere in delicto placabilissimus fueris Vide ne:ut hoc mihi mortem asseratnta tibi ccdat ad famam. Cum me deles:opus deles tua rum manusii que ut psalmista quit psalmaueret me. Quicquid ego sum:ecte sum . Aut non malus dices. Id quoinctdiffiteor. Sed alium ego: Φ te:patrem non noui. At patri in filium ut Terentius uoluit)pro maximo delicto:paululum

supplicii satis est. Parce seruom princeps sedilissimo pacatum te mihi redde. Ne sis dirior facit exoremi. Ex Medio iano.Σiii. calendas Aprilis.

193쪽

Sinonima Pacatura. Nesis iratus mihI. Redi in uiam pacis. Prestite mihi qualem solebas antea. Noli in me dirior esse: in reliquos soleas. Esto mihi mILIS. Exhibe te benignum. Tuam humanitatem ne deleat mea culpa.Τe quaero in me pacatum. Fac ut pacatu me scrues. Ira tua mortem mens pacata uitam malit quaerit. Vs iracundus me tares: sic pacatus me solus animaS. Paveo tuam iram:pacationem cupio.

Nihil est quo tibi phis appetam: c pacatns sis mihi. Ta gaudeo te pacato.* qua uoluptate nulla possit mihi maior superesse. Vt tuus suror solus est qui me caedit sic ubi pacatus ad me

redi ,:rediuiuuS uideor. Redi mi princeps in tuam innatam benignitatem. Peccaui fateor errado. sed tu ite pecces. te non placando. Quam longe abes ab omni scelere:tam absis a te non pacando tuis serui S.

Redde te mihi mi princeps pacatissimum.

Confirmativa familiaris. Via nihil potuisse dicitis o Iudices istic causidicos age re meo nomine:nisi confirmem quae sunt ab iis acta ita enim docetis Marcum Carbonem Iurisconsultum statuisse. Confirmo que gessere singula Φdoquidem illos scio mihi es fecisse. quod mini non conducat. Quod accepturi sint autem ab iis qui mini debent pecuniam meam id et ab me uultis confirmari eritis: accepta sit:non uidetur sacicdum:ne possit postea no tradi Sed quia uos cautos effos editis secNS ne uri fieri:c6firmo Idit ita Adc ut .cunq; pecunia is accepit: ea tradat Scpronio fratri meo:ipi uero debitores exmic: p ut ex luc:dicat absoluti qua si fraudauerit mec dederint spe suturae numeratois dicaciaec cofirmatio iacta copetatu eX

194쪽

reptio non numerata pecuniae. EX Mediolano ΣΠ. calendas AprilIS. Confirmativa familiarissima. Vi hanc epistolam tibi reddidit. istuc uit meo Omle suturus causidicus e procurator in re mea. Et qm sine mea confirmatione:adii nil serendum admittetur c6firmo quae Seret: Omnia:sic quidem:ut uel utiliter gerat lac cide trImento mearilm partium: meo consensu omnia secisse itet ligatilr:nec Incum eXcipi quaeat:quod a me nos actio sua confirmata. Tuum est officium aequissime praetor ut nulli 'personae facta eXceptione:haud min ac perbenigne ycura tore huc meu audias:* si Istociuis tu lose doctior ageret istic apud te cam. EX Mediolano. Xi. calanda Aprilis. Confirmativa GratiiS.n E quid obiciatur in legitime factu:iuenit hoc iuris modestissimus quod In iis confirmadi eXercetur quae noInterueniente confirmatione nostraci possent non iure facta

excipi Na adeo quis utilitatis propriae fallitur iudicio ut ab honestate nonnun* distrahi facillime quaeat di mentiri

non Deum consensisse:qui res suo imperio gesserit quae non eum sint nactae demu exitum quc uoluisset. Quod ec si Pannecio ac Cicerone testibus:utilitas ab honestate separari nequit:sepata uero noli illitas. At eo uentu c:ut pauci admoducide lentiat:plurimi uero nihil admittat nonesti mo con urniat:quod conducat suae cupiditati. Quare Euripides caecam esse diXit humanam mentem In iis quaeredis cupicdisininintubus inesse utilitatem ac lucrum conspicatur. Recte igitur Sempronius iurisconsultissimus di Publius crassus vo luere suas in magistratibus:neminem alieno admitti Omle: nisi di cui interueniebat nomine:interueniret de uerbis: hoc est eiiisdem confirmaretur ore. aut testimonio quod de oris mentis,consensu fidem faceret. Confirmo igitur:cumulatissime. confirmo quae geret istic meo note Scaevola: oc quae gessit omni qui ba procurato ab me non est institutus

aeque tamen Omnis eluxopera mea sententia cofirmatur ac

si ego interessem. Ad haec autem poscitis rogatis. cofirme uobis praetorem:atiu designem:quem delesistis. Vt uobis iii

195쪽

ego uos no arbitror:ec ac* delecturos:qdio itelligatis platurunta virulcse,pretore e multis aequitate prudent lassi singularc delegisse quere famaec rerum expericlia cogno ueritIS ea seruaturu:quae ad praetore octonu pertinet S dreligcte: di gloriae imortalis cupidu: Haec eni Pericles deberem mag1stratu ec docebat:Nahales Milesios suos admone bat. Na ut Plato iussit:corpus se tueri praetor existimet:cum in urbe iudicat suis humeris demadata. Veru quia nostroruedictis maiorv. luis peroptime cucta delegissetis nisi delecta cofirmemus:stare nequeut:quaeritiis hunc cosensum itare nostra. hisce litteris uobis praetore hunc delactu cofirmamus. approbam electione confirmatii admitti uolum':tiacat cofirmatione nostra deinceps eo fungat magistratus eiuscemodi munere: quo reliqui praetores urbis istius nostrae c6sueuere fugi Valete. Ex tam .X. calendas Aprilis. Sinonima confirmatOIIa.

Quae gessit is confirmo. Nihil ex us infirmo: sed potius approbo quae meo istic no mine dixit Scaevola. Eqitae habere rata firma Scaeuolae gesta ac si ego inter suissem. Confirmo delactum istum magistratum. Coprobo quae uillicus meus in praedio gessit. Firma sit mei sundi ucditio a Scaevola facta. Non muto quic*:quod is effecerit. Habeo pro facto perpulchre:quidquid meo nomine istic fa ctum est a Scaevola. Gessisse uolo Scaevola omnia meo cu instituto. 1hil excipio ex gestis ab isto. Fecerit iste no sec singula: ac me praesente. Sciat oes meibatissima dicere:quae secit mea Dca.

Cofirmatii siquis. putet: qd egerit pro me Scaevola. Nus obiicia benefactu no e F i me secerit iste. Ab isto quiud effectu est:omne cofirmo. Nunt negarim bene facta quae iste mea gesserit in re ulla. Faciat ut uidebit Scaeuolae:recte factu affirmo. Qiae uobis sine meo cosensu no Isunt:approbo cuncta.

196쪽

Invectiva familiaris. eo si no est mei ne animi, nec moris In quem inuehre

non possum tamen eandem In reseritare modestia:cui' iure dixerim:ut Hieronymus in Vigilantiu inquit linguam praecidcdam: re frustra laceranda:ut qui loqui nescis di scas aliqn coticescere . Assidue tuo isto scurriliore ac impu- dctissimo i alique debaccharis:α ridiculu caput oes bonos irrides Assidue uersatus in luto ad aures usin: marcentes alios uocas o putridos. Assidue sis in deridendos di doctos ceruditos insolctior:ati,insanior. Vnde ista mordacitas i tela innata Vnde iste tuus furor ta barbar'di imanis Ninisi penitus abii humanitate sis alienus:nunsi adeo insanii cogaris ut ne modii diccdo serues: nec modestia sed te rei uide bone uir erctiane:ac resipisce. None iam annia supra Trigesimu nactus nihilo plus sapis:* si puer uersareris cunis Persuades te tibi iurii et sapictissimii: cito ni nil un* di dicens litterarii quod inter litteras couenire possit littera tissimum esse te ducis:audes de litteris cum tuis cotendere: qui sunt in Italia praestantissimi.Pron tioim furiose immo helluarum pessima:cui nihil fit tolerabilius maledicetia cui sunt oia nullius:praeter vaecordiam: at piae san Iam. Quam autem si leue cerebellii tuli istud qui nescit:uideat tuam isti quottidianam In omni re uarietatem ut nun* tibi sis costa tior:* cum stertis:aut crapula di ebrietate obrueris:aut libidinibus uacas: a quibus di si nonnun* debilitas neruorum: at nun uoluntas di immensa cupiditas surripit in idudenim patrimonio relictum est:quidquid aduenticium: aut ssecticium fuit:omne inmisce sagiciis consumpsisti oblisu rivisti. delapidasti. Nunc assidue tete eneruas inter Gaiones Helluones Paedicones uir immundissime scelestissime perditissime. Te Igitur castiga primum: mox reliquos tui dissi missimos castigabis: di noli fabula esse uulgaria. Ex Medio lano. ix. calendas Aprilis.

Invectiva familiarissima.

iiii

197쪽

n queo me amplius continere uir impurissme:ut ad ea respondeam deniq; .gbus me semel. iteiu at Drusus ineptissimae tuae litterae inuaserunt. Dicis esse me malum qui te accusarim ignorantiae: sceleratum qui non uiuam hominu ni dicio. Tu nequc. audes castigare baethiarum maxima Maltis sum:quia te ignorantem appello 2 At malus sim prosecto ac pessimus:si haec sileam: quae tui comilitones palam eXhi dent aeque: ac peculiaria doctrinae bonae praecepta Nam cutiet ipsam ignores Grammaticem ad minimos usi caratne res componendos: disiungis erat in scribendo syllabas: naspiras quae nulla ad habcchaspiradi rationem : reliu sunt apud te barbara: qui possim haec conticescere Me uero dicis iamo

minum more uiuere. Non eorum Inss hominum more me fateor uiuere:qua tua sequuntur uestigia nebulones cum istud non uiuere sir: sed mori. At eorum quidem sententia uiuo uionge abs te: tibi paribus absunt qui bonis uacat artibus. non sepelliuntur inter epulas/non stertunt in lectulis cu scortis. non sunt in tessera impediti: ut tu soles. Quid enim aut cogitas aliud die noctum aut dicis: aut facis:* eiusmodi gc Φ. Qui sunt tibi socu Gantones Paras ti . scurre 3Taberna

xli. coqui. fartores. Quibus omnia credis tua pueris/meretri cibus ubi sem se uersaris In fornicibus. meritoriis ThermIS. I maledicte: ac late: nec omnibus de te cachinnum moueas:

ec quae nescis:saltem disce EX ld. VIII. calcdas. Aprilis. Invectiva GraUIS. Vm ex omni hominum genere deceat illos inprimis detest ari: qui mali sunt: tum ut docuit Demosthenes iter malos ipsos existimandi sunt illi pessimi qua cum omni sint polluti scelere: quasi uiri graues aic censores:audent alios a quorum moribus bonis in alcs innocentissimis plurimum absunt castigare accusare. dicere perditissimos ec uiros Insolentius inueni. Ad quos illud Lauronia latuenalis iquit Tertius e caelo cecidit Cato. Nam si recte cons ydcretur illi Satyri uersus Clodius accusat moechos: Catilina Cethellum: oc rursus: iIi tulerit Graccitos de editionequcrctes i

198쪽

quis caelum teriis non misceat re mare caelo:si fur displi

ceat Verri: homicida Miloni ad te ipsum conuertet hac sentent1am:d Antonium dicet illum esse:qui coegit satγrum lo/qui. Proinde si maluisses audire Ciceronem dicentem ieminem ad accusandum debere paratum esse:nisi di ad innocentiam suam eXprimendam promptus si Φ tuam istam tam isolente iri in dic do licentiam: frenasses aliquantulum te se cohibuisseti tuam tam insulsam mordacitatem potius: si i metam imprudenter. imo tam furiose inruisses. Tunc tibi diuus Hieronγmus occurrisset: consuluisset inquiens. Nihili foedius risuis risione dignissimo.)Iasi uir religiosissimus uideris nostro succurrere Ordini: non probas uiuentes liberius religiosos: leges reformas bene uiuendi:Min1stros di praefectos monasteriorum admones:quid agendum: instas doces/praecaris consulis ecquod deterius est pecunia corrumpere cO naris. Niliit praetermittis quod dicas nobis prostituru quasi, tu solus uideas quid conducat oci caeci sint caeteri:ec tu sapias unus:insipiant alii. Nunc ego:quod in fabulis legitur: uIdeo lupam esse monachum effectum immo nuci locus Eua

gelio: ut uenias In uestimentis ovium qui es intrinsecus tu pus rapax. Audes tu quc m* accusare inobseruantiae: aut Ordinis nostri obseruantiam docere qui omnium S Obseruatissimus religionis/pietatas paupertati caritatis . di ipsius

denim claristianae fidei Vide ne nocia ridicuIum dentis sit: Φ quod maxime. Nam admirabilius esset:uidere te religionIuacatem: a qua semper aba perniciosissima peste abhorruisti: Φ si ut ille 1quit mulier uitulum: uel si bos aederet agnii.

Tu nunc e cauponula clanculum rediisti ad monasterium nuc e fornicib*nsic a pusionia comercio. nucia uittata sacerdote: ad naec iacta admistrada . Vbi e tuo primonio tibi relicta pecula In foenos Vbi miis dos nilaenot. bi quae ctaculuassidue surripuisti monasterio , Infoenore. In Ib ' uitae Sradibus consumis hoc foenore quaestita Mn gula/inici in cor

sceleribusu demum Omnibus quibiis abiectissima pecudum eX primatur conditio: Sardanapalli instar aut mandiri darSγbaritae. Qui naec isnorat diligentius quirat aut ad me

199쪽

acnuat: Testibiis argumenti siet probabo dignissimis. ac omni eXCepta One m. 11Oribus . Sunt Mediolani Romae et processus inbus de ecclesiasticis rapinis couinceretur Sunte alia Placentiae papiaec quibus compertus in sceleribus atrocissimis res deditio mediocre me plecteretur publice damnaretur. Sunt de nostris non pauci:qui si quaerantur: cogantur :dHcat quo eum comitati sint de quo loquor:ubi saepius perno clauerit: quid egerit:quibus in discriminibus uitae induxerit illos Sed esto sis malus tum uis: haellua:sis pernicIOsus: sis inst nefarius. Sed non obsis nisi tibi:sis ridiculum monachorum. mimus religiosorum. sis in* internos Simia dc ut

illud est Iuvenalis fraterculus ille Gigantum . At non aude axo bestia uelle uir bonus di uideri: ec existimari nec te iis ingeras negocus: quae longe absunt ab ingenio tuo isto inlita Hebeti ac Panicario:sed malicioso: sed uersuto uasto uersi pelli. doloso. Niseitim ut fiat instas:ut Insubres ac praeci pue Mediolanei pellantur hinc:extera succedat bonae ut di cis legi paratiores:ea dumtaxat hoc fingens rati&:ut nobis absentibus: tu ministres: tu gubernes: tu omnia tuo nutu imperioc modereris. O sanctum hoc monasterium te duce Mfaustum .seelix ac fortunatum vim hoc:quo tu monasterii huius instaurator declareris. Non sunt igitur nostri tam ad bene beatem uiuendum accincti. parati/at apti: laio Potes m qui cc O ignare. o pudens o pessime: quod nos nesamus

Absit. absit absit. in perror iste patres optimi ut hic presit nostris ut hic nostros propellat:ut hic hipocryta nobis im peret. Praeficite quem malitis modo istius maliciae no siclo suS. Praeponite nobis seuerissimum quem rectorem: modo ecaste cogatur ab illo:uideris aliquando possit:quis sit homo: quare pristitit uis adeo. Ex Mediolano. vii. caledas. Aprilis. Sinonima inuectiva. Omnium es sceleratissimus. Nihil est in te non flagiciosum. Nullius es sceleris eXPers.

200쪽

Τam abes ab omni laude: uir optimus assaslcus.

Nihil est tibi cum bonis comune. Antiquius in te nihil est incontinentia. Vt es omnium imprudentissimus:sic oc impudentissimus

Viuis tu quidc pessime ac perniciosissime Sisi belluarum dicimta:at non potius mors debet.

Amas omnia male uel facta. uel dicta .uel cogitata. Qiid est obscoen1:qd non dicas squididit qd non audeas iEs una eadecilium uoce senima scelera cloaca foetidissima. Tunc tu plurimum oblectare cum plurimum Peccas. Nullum est tam vastum ec abhominandum crimen:quod trehi leuissimum/facillimum. ac mmimum non uideatur. Adhibes sceleribus omnem operam.

mo maius est ac rarius uitium:eo te illud deleaat magis, Ab omni uirtute alienus cunctis criminibus uacas. Titullis. Xhil Amatoria honesta familiaris. Vanta sim erga te beniuolentia:non est facile dian. Nasi uero illud a Cicerone dictum est inuitam nos ad amados:quos nun* vidimus:in quibus sit uirtutis simulacrum: quo debeo esse in te studio quem uidi/nouam utrum 1 au Pe cumulatum 2 Habes tu quidem quae in homine sunt ramisima:Ingenuam indolem/scircunditatem Ingenii non mediocrem/doctrinam qui longe late superat aetatem. Es y qo maxime probadum est 1 nodiernae tempestatis nominibus omnium humanissimus at*4gratissimus: nec te Onicii sum ci finis:nec cui* es difficilis. Amo te igitur uaenementiuS. cabs te amari cupio mon qui rear:posse te mihi amore parem fieri superabo te semper sed qui non amem: a quo no amerismod tuc fieri posset: cum tu maioribus occuparit negotiis posses mei non meminisse. Id ut ingrati esset homini S.Italo

tra omnem humanitatis tuae naturam at ilin. Nam si uero dictum est a Seneca si uis amari:ama necessarium :Ut ame tur. Qui amat/euc in natura re beneuluendi ration nuL.qui

cu ametur: non amet. Siquideso postularem turpius aut ar