장음표시 사용
271쪽
vh probans testimonia haec aliter intelligi debere . qutim sonant: Ergo iuxta rectam rationem, & prudentiam , quamvis non juxta metaphysicum rigorem , nec juxta tergiversationes, cavillationesque solitas, dicendum est , psν quidem esse in terra istos motus sine perturbatione effectuum naturalium , quos experimur ; ebqubd illis admissis moveretur similiter tota atmosphaera , in qua do. gimus, sicut mota navi movetur eodem motu aer, qui complet omnes . S singulas mansiunculas illius; caeterum motus illos non esse , parte rei de facto. Nempe quia Scripturae. & l ensus ipsi eκ- terni magis docent non esse hujusmodi motus : ct clim nil occurrat positivum , ct efficaκ pro parte contraria . possessio stat pro sensi. bus, ct pro significatione obvia, quam praeIeserunt Scripturae. 84. Pretterea globus terraqueuSest in centro, si non totius universi; quia non ita explorata est figura , quam habent Caeli Ceystallinum , &Εmpyreum . ast saltem firmamenti. Stellaena misque fixae sita dictae, quia nec tot, noc tam patentibus aguntur motibus transversas, quot Planetae postquam emerserunt ex vaporiis hus Otiaontalibus apparent magnitudinis ejusdem in quovis puncto terrae, ct in uuavis parte anni. Sed hoc fieri non posset, nisi hie globus noster esset in medio, haberet aequalem distantiam eomplexo illo stellarum, quae dicuntur fixae, seu potilis a regione illa,
per quam sparsit Deus stellas illas: Ergo est in medio, hoc est, incentro illius regionis, sive sit solida , S cui stellae sint infixae, sicut
gemma annulo; sive sit pura aetherea aura, per quam unaquaeque stella impellatur a suo Angelo absque continuitate adhuc mediata eum aliis de quo postea. Rursus hic globus comparatus cum reis ,
gione illa stellata instar puncti evanescit; dicitur namque ritis
ne probatur habere cum Firmamento proportionem, quam naisbet unum eum a Mooooooooo. , idest tot vicibus contineri intra magnitudInem Firmamenti. Verumtamen est valdὸ magnus reis spectu oculorum nostrorum; cum enim duae turres altissimae inviiscem oppositae non sint parallelae, siquidem ambarum perpendicii.la coirent in centro terrae, si illuc usque ducerentur ἔ nihilominus parallelae nobis videntur ob nimiam quoad nostros oculos distantiam 1 centro et Si autem distantia 1 centro, idest medietas hujus globi. nimia est quoad nos, quantus erit quoad nos totus i pie globus ξ Denique umbra hujus globi est conica . idest longa , rotunda, & acuminata; sed finita , quia solam Lunam non vero iuperiores Planetas eclypsat. Finita, inquam, respectu Solis adae. quate
272쪽
quate consideratir si enim globus tetraqueus cum Illa individua conseratur portiuncula Solis, quam occultat . non pateretur illam
videri in ulla parte lineae illine in infinitum ductae per punctum A. pupil Iae oculi: Ergo i Ilam particulam Solis in infinitum eclypsa.
ret: Ergo induceret infinitam umbram non quidem totius corporiris soIaris, sed illius individuae particulae. Haec umbra terrae ascenis dit, quando Sol mediocriter distat a nobis , idest , quando vagatur inter Apogaeum, & Perigaeum a s 4. Semidia ine tris terrae. Unde datur capacitas , ut in regione Lunari tantam adhuc haheat crassi. tiem , ac rotunditatem umbra terrae, ut totam possit eclypsare Lunam 4C.circiter forsan vices minorem, si eam adequatὶ invadat. 8s. Quoad tertium , scilicet antiquitatem montium . videtur satis probabile , multos eorum fuisse coagulatos illuvionibus t trahentes namque aquae fluminum, pluviarum, atque torrentium a magnam copiam terrae semel , & iterum , & iterum in tot saecul rum accursu , eamque paulatim relinquentes in talibus , aut tali.hus locis idoneis, multos colles formare potuerunt, sicut in alti quibus portubus sor mari solent quasi Insulae , aut colliculi terret .vulgo Bancos affluxu aquae maris, aut fluminum . Plures item suisse formatos illuvie illa omnium maxima universalis diluvii et constat enim aquas suisse euntes. ω redeunter et hoc autem reciprocationis motu valde pro habile est ab unis in alias partes hujus globi abripuisse maximas portiones terrae, saxorum, arborum S c. ere. xisse que alicubi montes, alicubi autem excavasse prolandas valles.sea.8. Non pauci alii de repente sunt nati repentina submersione Urbium . dehiscente namque terra, ct tractum aliquem absorbente, evasit ex alia parte mons, aut saltem collis , ut dicitur contigisse Baiis, deliciosae olim Urbi, Eregione Puteolorum in ora Neapolitana . Alii montes iacti sunt ab hominibus projicientibus per longum tempus in locum determinatum res terreas. Sic sermatus est in Agro Romano Mons Testaceus sanὶ non modicus. Sic in littore
Regni Mureiani editi sunt colles illi rubri apud oppidum vulgb Almaetrar)s, unde vox illa Hispana Alm re, & Almatrar . idest
tingere aliquid rubro colore terrae desumptae ex illis collibus. Viis gebat ibi artificium aluminis. & projicientes incolae scoriam . atque excrementa aluminis per eos campos formarunt colles illos, qui an rurgunt ad dignitatem montium, & non modicum lucrum dant
86. Verumtamen ab initio creavit Deus montes , illosque spar
273쪽
De Genesi orbarum , Arborum Ge. I r
sit per superficiem hujus globi et quotum multi ab initio sorsan me. runt saxei. Alii terrei simpliciter, sed successione Meulorum indurati partim gelu , S Sole supernδ laborantibus, partim salinis spiritibus. aliisque vaporibus . & exhalationibus per ignes subterraneos infern ἡ vibratis , transierunt in rupes, saxeasque ingentes mo- .lesiam majoris, jam minoris , iam nullius pretii juxta inaequalitatem metallorum , ct rerum aliarum subterranearum , quorum spiritibus, & vaporibus coagulati sunt. Igitur montes in genere coaevos esse huie globo . ita ut hie non ineae perit post diluvium hahere inaequalitatem montium, ct vallium, sed eam habuerit a prima sua formatione, nec fuerit ante diluvium aequabiliter rotundus, ac quasi levigatus , ct tornatilis, optim h probat Pererius σὸρ r Iocum Ruperto. Vide alterutrum. Certe vastissimae illae planities O ..eu 9.
Asricanae, quae sunt in Lybia; Asiaticae . quae sunt ei tra Sinas; G ς Americanae , quae sunt inter Regnum Chilenum , & Para qua jam , ex vulgo dicuntur las Pampas , inhabitatae , ac inhabitabiles sunt top 34.
Oh desectum montium , qui sontes , ac fluvios emittant, qui Ventorum impetum coerceant, qui vapores, ct exhalationeS marinas, aut terrestres coagulent, ut cadant pluviae t ergo si ab initio glo.
bus hie fuisset aequabiliter rotundus sine montibus, Se vallibus, secisset Deus globum inhabitabilem hominibus generationis hujus. Praeterea lunaris globus nullum passus est diluvium; Ac tamen a totus est plenus editissimis montibus. S prolandis vallibus, hoc est unis partibus illius cot poris valde elevatis, Se aliis valde depressis, ut postea explicabo . Si ergo ab initio facta est Luna cum montibus. & vallibus . sct sorid accidit idem Planetis aliis, in ut refluxione, S refractione radiorum Solis extraherentur ad circumis serentiam spiritus abditi in viseerib iis illius globi, ad aliosque fines Divinae Providentiae; cur non ob eosdem, vel alios sor maverit Deus ab initio montes , ct valles. & colles , ct rupes in globo terraqueo Insuper ab initio accendit Deus vastissisas illas sornaces igni unia, qui sub terra sunt . Oportuit ergo illis supponere spiracula , ct ca-
minos, per quos emitterent suos sumos , ct vapores et Unde expe. rimur plerumque sormari nubes circa montium cacumina. De
mum non aded felix esset Regnum Chil ense , si non intercepturris esset totum mari ab occasu , ct stupenda illa catena montium ab ortu habente 4o. leucas latitudinis, S ultra mille longi tydinis. Ibi origo tot fluviorum. Ibi aurum copiosum maxim h post hyemes valde pluvias, qyia superficiem montium radentes aquae prim
274쪽
Desunt venas auri. Ibi sponsi a fit gens eontinuo turbidos halitus . semcesque exhalationes venientes ex Paraquatia . Fueumania . &Cuyo, quibus haerentibus supra vertices illos. mundum , & s. renum contervatur Caelu in Chi leniun , ita ut per totas illas tercentas leucas longitudinis. & triginta latitudinis , quibus constat illud regnum. semiant quidem incolae i longe ; ast non experiantur supra Urbes suas tonitrua . sulgura, fulmina unquam , quibus ta men subjacent Cayani magis orientales. Stet ergo montes in genere , ac quoad substantiam, quidquid sit de illis, vel illis singularibus . constitutos fuisse per Deum ab initio mundi. ut frequeret ter Seripturae docere videntur, Ac nou incaepisse omnes post di
gnitudo Maris . Secundb: salsedo illa . Si grave lentia . Tertili: Multitudo, Ac vastae moles illorum animalium. Quarth: Generatio unionum, lapilloriimque pretiosorum . ininto e Motus heterogenei maris . S Xth : Pare iitheses illae , interdum breves , interdum longῆ insularum . Mare, quod non melius definitur, quam nomine illo. quod Gc'. I. ab initio illi indidit Deus. scilicet Co regatio equarum, est unum. R idem . quamvis juxta diversitatem regionum . quas alluit iam vocetur Mediterraneum , jam Septemtrionale, iam AustraIe. iam Indicum. jam Atlanticum &c. Haec namque omnia fiant membra Usit xοῖ- ejusdem corporis. ut innuit qui dixit: me mare magnum , ct spatiosum manibus. De mari autem Caspio speculis est controversia Scaliter. inter Auctores: lege Iulium Sealigerum contra in Cardanum . Di eo λως st: ergo primo: ipsius superficies latior videtur . quam terra , sed climprosunditas plerumque non excedat quingentos passus , tametsi alie ubi excedat duo milliaria, ut experiuntur Nautae bolide .s ni si sorte decipiantur eb, quod instrumentum illud etiamsi jam attigerit terram. pondere tamen suo. dc crassa illa humiditate , quam ubibit, adhuc trahat manum nautae , quasi adhuc sit pendii. tum in mari. idcirco a querum marinarum moles longe minor est, quam moles terrae, ct huc dicitur continere illam 229o. vici.
275쪽
hur ἰ Haee vero sententia multos, ct graves habet eontra se Auctores . inter quos Basilius, ct Aristotel. sed caruerunt antiqui ιη ere. multis modernis experientiis. Vide litem satis probabiliter direm. Gemist.
88. Sed oecurrit dissicultas. Clim Deus seeerit firmamentum in medio aquarum . ut docemur cap. I. Genesis sequitur tantum Ca. i. G eidem aquarum suisse inter infimam superficiem firmamenti, & sa. Premam terrae, quantum inter supremam illius, ct infimam Empyrei: Qui ergo fieri potuit absque miraculo, ut tam immensa aquarum copia, quae occupabat immeatim distantiam inter teris ram . Sc Caelum stellatum, congregaretur in uno loco tam anginsto, ut dixi. & ita formaretur mare, ut docet praedictum caput Genesis 3 Respondeo prim bt juxta sententiam infra dandam emmultis PP. Ecelefiae formavit Deus da aquae illius elemento globos omnes sydereos . Considera igitur quam immensa tenujum, S su, tilium aqarum copia fuerit necessaria ad fabricandum tot, tam vastos, & solidos globos, quales sunt Ρlanetae omnes, ac stellae fixae Quid ergo mirum , quod residuae copiae aquarum suffecerit latit do, & parva profunditas maris et Respondeo secundb r Vastum est
discrimen inter locum . quem occupat corpus, quando est rarum,' quem occupat, quando est densum, ut constat experientia, quam
explicui Disput. i. si aquae illae habuissent densitatem , quam modo habent, ct reseriae fuissent innumeris millionum millionibus co Pusculorum , quae formaliter in se ipsis , & quae in sua origine fune
terrea, quaeque lambit tum infra , tum supra terram ἔ certe non possent sine compenetrationis miraculo redigi ad spatium, quod tam
angustum est respectu illius primi. Asta quae illae non fuerunt ita denis . corruptae, atque imputae in prima die mundi, sicut modbiunt omnes illae, quas potamus. & videmus; sed purae, virgines , ct sine ulla mixtura teriae . Tum quia tunc erant elementum purum aquae. Tum maxime quia ita subtiles, tenues, ac rarefactae erant, ut meritb ilias comparet Ecclesiastieus nebulae, inquiens nomine aeternae sapientiae r Stetit nebula texi omnem terram. Tegu. DruseC.
mentum autem, quod prima illa die habuit totus globus terrae . fuerunt aquae: nam die secunda auditur illa vox: Congregentur aquae , quae sub Caelo sunt in locam unum , cdi appareat arida . A quae igitur erant tune in summa rarefactione , subtilissimaqne
aerea . & etherea aura resertae t Elementum quippe aeris suit creatum a Deo ptimo illo die, S non alibi, nisi reciprocὶ admixtumi i aquae a
276쪽
aquae, die autem secunda , quando jussae sunt congregari in locunia unum , ex raritate transierunt in densitatem quam modb habent. At de ratione rari est, quod sub magnis dimensionibus parum habeat materiae , & de ratione densi est, quod sub parvis dimensionibus multum habeat materiae, aut quantitatis, ut ex Aristotele dixi loco ci- . . lato : Elgo mirum non est, quod hoc elementum occupaverit primo illo die dimensionem magnam , quae est a terra usque ad consi. nia firmamenti, secundo autem dimensionem respective parvam , quam modb habet . 89. Praeteret aquae illae non occuparunt solam hanc latissima in cavernam , quae modb vocatur mare; sed occuparunt , & modboccupant plurimas alias cavernas per tota viseera Terrae, ut dixi su-cio. 1 ct indicat scriptura inquiens : Rupti fune bisues Lutes abdis si' magnae , hoc est ascenderunt, ct effusae sunt super terram aqu*omnes subterraneae, & quotidiana pandit experientia; clim ad ebfrequenter inveniant fossores aquarum scaturigines in ser) omnibus
mala.dia partibus tertM; Unde meritb dixit David : Ipse super maria funda. Cit eum ,-fuper flumina praeparavit eum, ubi illud super non alludit certe ad haec maria , & flumina. Mae videmus ; sed ad aquas
rartim stagnantes infra superficiem terrae , ct intra huius viscera , ct super quas Deus landavit Orbem terrae . Subterraneae autem concavitates dictae,ctim habeant communicasonem cum mari, ver Edicuntur constituere unum locum cum hoc, & subsistit illud iutinum locum, sicut maria omnia v. g. Orientale . Occidentale , ct c. quia reciprocam habent communicationem , esset uni uuum mare. Frivola res esset quq rere in communi, atque vulgari modo loque a.di , quem sequitur scriptura , rigorem scholarum . & unitatem in divisibilitatis pro casu praesente . Ambas solutiones tradunt Augustinus, &Beda, quos sequitur Pererius. de Ucη od Dico a. Illa quasi congenita salsedo, pinguedo, crassities, , & graveolentia marinae aquae potest originem trahere ex ingentibus es. Fe- concamerationibus salis, sulphuris, bituminis, naptae, vitrioli, reruητcr. antimonii, & similium mixtorum, quas concamerationes sparse- G rit Deus subter flandum. ct per latera ingentis illius voraginis, quae dicitur mare: Res autem illae igne subterraneo profundiore succese svh exercitae. successivd quoque emittant, sicut contingit in alaru- hieo, vapores , spiritus , exhalationesque sulphureas, nitrosas,
hi tuminosas, pingues. & cludas, quae dia noctuque sparsae per aquas illas causeat eam salsedinem, pinguedinem, ac gra 'eolcn-
277쪽
tiam, quam Deus pretfinivit. adjuvantibus non parsim supernδSole. Marte, Sytio, corde Scorpionis, & Syderibus aliis ardentibus . quae jugi rotatione supra mare iugant, vel absumant, vel separent ab i pso subtiliores portiones , & relinquant graviores, &magis pingues , ac terreas . ut etiam lacit ignis noster cum aqua'super posita . a qua separat, ct in vapores mittit portiones magis delicatas, & relinquit graves, ct terreas, quae idcirco lethales esse
9 i. Etenim pr dictae matrices salis , bituminis . napthae, sulphuris, & similium in primis sunt causa proportionata ad effectus illos inducendos , si sparsae sint insta . & circa mare in numero Pr portionato amblitudini marinae, nostras quippe aquas potabiles
experimur habere colorem , ct saporem consentaneum matricibus
illis. supra, infra, ct juxta quas transeunt,) Deindli non est
contra oeconomiam naturae, quod Deus sparserit pretdictos occultos thesauros per viscera terrae suppositae, vel circumpositae mainrinas aquas : ct insuper constat mare illud salsissimum toties nominatum in scriptura , cui adiacebant nefandae illae Civitates. habuisse vicinam magnam copiam hi tu minis, ut notat Moyses in bello Regis Sodomorum . Vallis autem Onestris babebat puteos multos bi. ruminis: quidni possunt eadem contingere nostris marinis aquis Ergo pridictae causae possunt esse causae illorum effectuum, qui adeb tenaciter inhqreant illis aquis propter potentem , incessantem laborem ignium subterraneorum , ct propter inveteratam ab origine mundi consuetudinem cum eis ingratis vaporibus , & exhalationibus , ut nulla humana indusitia possint avelli ab aquis illis. itaut multi mortales in elemento ipso aquae moriantur praesti, &penuria aquae ct sola divina sapientia , ct potentia sciat, & exeinquatur modam avellendi eas qualitates ab eis aquis e nimirum stranseolando. allidendo, raptando, & discerpcndo illarum criissitiem per angustos horridos subterraneos tramites, ct excoquenda illas fornaeibus subterraneis , ut, sicut coluber irgrediens per angustum foramen deponit veterem pellem , atque evadit quasi novus: ita aquae i liae deposita salse dine cum sociis qualitatibus in illis subter. raneis callibus, erumpat potabilis. Nec propterea matrices illae
exhaurientur continua evaporatione sua adorientes mare; qu)a
tantum pabuli terret, atque aquei providit illis Deus, qua nilim acti. vitate ignis subturanei absumitur, sicut inare ipsum non minuitur, quia liehi continuὶ mittat flumina, continuὲ quoque accipit alia.. . Ita sa. Sed
278쪽
9o. sed utquid tanta gravedo, ac salsedo in mari 2 Potuit
Deus quatuor respicere fines. Primbi Futurum commercium una. rum gentium cum aliis remotissimis poscebat ingentes onerarias naves : sed hae in aqua dulci , &leviore subsidunt. & aegri moven. tur, super aquam verb robustam , ct sale plenam velociter gradiuntur. Oportuit ergo quod mare instar baJuli, supra cujus dorsum cadere debebit pondus tot navium , esset magis sorte , robustumo . ac validum, quam potabiles a quia . Secundb: Futurum erat mare resertum numerosissimo populo, quale est amplissimum genus piscium t horum carnes utpote miniis solidae, magis humidae, ac flu-rtae. sunt adeo delicat , iit,nisi sale condiantur, cito corrumpantur, ut experimur magis in piscibus , quam in animalibus terrestribus,quae plerumque sunt magis sicca, sicut& altilia et Oportuit ergo, quod sua regio hene esset sale referta , ut tot individua , species, ae genera conservarentur contra perieulum corruptionis , cui obnoxia sunt ob suam fluxam , a queam , ct humidam conditionem . Ter. tib suturae erant causae naturales crebrae, ac potentes, quae inces.santer agitarent mare heterogeneis motibus , alliderentque ipsum ad rupes, saxa . insulas, littora &e. Oportuit ergo illud esse ro-hustum. grave, ac sorte . ne perpetuis illis agitationibus, & illisionibus redderetur plus iusto delicatum, sicut redduntur nostrq aqvped magis tenues, ac subtiles , quo magis agitantur, & praecipitantur. artb:Futurum erat ut marine aquq per angustos,tortuosos,&hae de causa violentos tramitas subterraneos irrumperent in viscera terrae, ut erumperent per vertices montium,supra multasque subter. ranei ignis fornaces transirent: Ergo oportuit, quod secum veheret
magnam copiam salis , sulphuris, bituminis, Sisimilium , quibus exueretur in violenta illa transeolatione, sicut coluber exuitur pel- Ie per angustum foramen ingrediens, atque egrediens,) & sic absque consumptione propriae substantiae emergeret aqua pura, ct potabilis ad superficiem terrae post quasi solutum vectigal ingressus, ct egressus itineris subterranei, relinquendo totam suam salsedinem, pinguedinem , graveolentiam, crassitiem pro pabulo subterranei ignis, ct pro materia, ex qua sematur de novo sal, sulphur, bitumen, &metallorum vulgus: quae materia si non veheretur in aquis illis, ibi non esset,& aquae non veherent illam secum, si illam non haberent. Est ergo marina aqua instar baiuli. aut vehiculi portantis per cavas
illas s terraneas regiones aliuaeata ignibu ,& metallorum fabricis.
279쪽
Ieo 3. Non est improbabile , animalia , quae degunt inta Mari, cne longe plura . quam terrefria , ct aerea snon dico quὰm viventia, quia in horum nunaero habent locum hethar, atque arbores , ct virgulta , ct fores, & multb magis vasta , immania , ct truculenta. Quod attinet ad hoc secundum videt ut constare tum ex halenis , s quibus certἡ elephantes non sunt pares, quamvis inter helluas terrestret maximae sint j ex Tiburonibus. &ex immanibus multis monstris marinis, quae aliquando Viva saut mortua expulit mare jam in unu m , jam in alterum littus , &quorum spolia videri solent in musaeis, tum ex cocodrilis, qui licet amphibii sint . propitis spectant ad aquas pissertim magnorum fluviorum . ut Nili in AEgypto, Ore luni, Magdalenae . Rinochi iaAmerica, & aliorum in Philippi pis , qui speciale commercium tia. hent cum mari. Sunt autem ttuculentissimae hestiae . Tum ex canibus , S lupis marinis, qui non minus seroces sunt. & quorum dentes etiam avulsi docent, quantae, & quales sint hestiae illae. Tum ex samosa descriptione Leviatan, quem apud Jobum explicat ipse Deus ἰ Leviatan autem, quamuis allegorich sit Diabolus, re tamen vera esse videtur marinum monstrum , ctim didium sit capite immediath antecedente: extrahere poteris Leviatan hamo, ctfune ligabis linguam ejus Tum ex pisce illo, qui integrum deglutivit Ionam: nam quod textus dicat. Praeparavit Dominus piscem gran- Draedem, non suadet tunc de novo produxisse Deum helluam illam; sed quod illam adduxerit ad loeum , in quem projiciendus erat Pr Pheta, eohibueritque ne dentibus discerperet sanctum illum hominem . Tum demum ex eo , quod Moyses scribens Genesim citer . Gea. t 'rum animalium solis marinis adjungit epitheton illud Graude , in quiens , ICreavisque Deus cete grandia. Volueres autem illaS, quae dicuntur unguibus abripere Elephantes, & per aerem transpoliare
ad specus suas discerpendos ,IS devorandos a pullis suis permitto anili. S puerili fidei. 94. Quod attinet ad multitudinem populi degentis sub aquis
longὶ superantis numerum csterorum animalium , videtur etiam tes probabilis. Fateor vermium , ct insectilium aliorum tum serpentium per terram, tum volantium per nobis vicinum aerem,
esis maximum; sed numero Eajorum bestiar pin aquae nobis
280쪽
magas notarum deprehendere possumus numerum similium insectorum aquae esse multo majorem. In primis animalia pleraque aquatica non aliud habent pabulum, quam imbecilliores alios pl.sces, vel insecta aquatilia i Ergo numerosus ille populus indiget
annona maxima: Ergo cum devorantes. & devorati omnes sint animantes aquatiles . horum omnium numerus videtur aequalis cum proportione saltem Geometrica . numero animalium degentium extra mare, & escarum animalium horum; sed numerus animalium horum, & escarum suarum est inultb maior, quam numerus animalium dumtaxat . si quidem multa ex his animalibus non sunt carni vora, sed herbis aluntur e Ergo numerus aquati.
lium videtur longe major, quam aliorum animalium : Adde pisces non sollini esse pabulum piscium aliorum : sed multorum etiam hominum , ct avium . imo & quadrupedum : Ergo clim tot consumptores sint, ct plebs illa piscium non penitus consumatur; oportet , quod numerosissima sit. Secundd tametsi mare sit multδ mi. Nus quam regio avium , at non est minus, sed maius quam super scies terrae . Consdera quam vastissimae portiones aeris . & terrae vacuae sunt habitatoribus; elim tamen in mari sem per. & ubi libet invenias pisces , vel pisciculos plures. aut pauciores et quia licdtuna maria sint magis piscosa , quam alia v. g. Adriaticum respectu Ligusti ei ς at semper inveniuntur pisces , quamvis infimae sortis et videntur igitur esse multo plura illa, quae in vasti sim: regione semper inveniuntur, quam illa , quae saepissimὸ non inve
s Tertib . Quidquid si de balena , ct uno , vel altero pisce ,
sit necne vivi parum et at certh pleraque aquatica animalia sunt ovi para . Considera . quot ovorum centena . & sorte myriades inue. niuntur in gravidis pisti hiis . qui numerus sine ullo dubio superat proles laeeundissimorum animalium nostrorum , quales sunt cuni culi . ct columbae. & quamvis non omnia penitus ova illa tandem aliquando animentur. & crescant, quandoquidem multa capiuntur ab hominibus. multa devorantur cum suis matribus . b aliis pisci-biis , ct de cocodilla tamina scimus expcctate in insidiis animati
nem suorum ovorum . quae deposuit in arena , ut pullCs vix natos de vi ret.& solus salvetur qui hac vel illac effugit crudelem matrem. Verumtamen lichi sola medietas . aut una sola tertia pars illorum ovorum animetur. & crescat . hoc sufficit ad formandum numerosissimam prolem. Terti b, ct quodammodo a priori. Uiso-