장음표시 사용
121쪽
x Victer Mim in Gesto non uitia ministe
x Maiorum ex cmpta sunt liquenda .s capti in iacto aufini subside r.laxandi . ca. holici capti in due o, Mi b. o publico a s
periore indista, nansi ut serui capientium. s Mortuus md elio non moritur serum pana; nec rumpitur e. us Iciament ut pcrfectum. 5 D Ea pro honcreti experietia Permit unt r. et Se ire uou luci capto .
SALvATORIS nostri inuocato auxilio. Mediolanensis quidam miles, &equ(s expertus pugnauit cum quoddam, nobile milite Gallo,valde superbo: que Gallum fecit captiuum suum. Qu*s tum fuit an vicior possit mandare ui- cto, ut vilia faciat,& exerceat t breuiter respondeo, & consulo victorem debet econsuetu in obsequium, & no seruile minit letium petere a victo. per tex. in l. l cum, vers. quan usi C. de usus iactu . ubi usu humiarius serui non potest contrariis, inusitatis, & in solitis obsequiis, taministeriis corrumpere ministerium, arsu. l. libertus C. de obsequiis pa. prestia liber. &se victor praedictus Mediolanensis non potet it de iure victum Gallunobilem ad seruile opus proponere: laedendo ipsius ex illimationem cum dede E core. t Maiorum enim sunt sequenda exempla qui hoc no permittebant l. lii id
3 Iulianus, in si .s ad S.C.Trebel. t Et se ex solito nobilissimae, he gloriose militiae capti in bello sub fide dimittuntur pro honore; & quandoque liberaliter absque talea, ut fecit Petius Hieronymus de Anchona, de quodda milite Hispano per ipsum capto in duello apud Cutignota: & qua doq: cu talea liberat, vel componunt: aut ipsos detinent e
nec redimuntur pecunia non aliter assciendo iptas contumeliis,& iniuriis: sed ut decet bene tractando l. li liber captus,& l. li is qui,C. de cap. dc Dilli .rem
uer. t Et catholici capti in duello serui .
non fiunt capientium hiniat Eal. ni. unica C.de cad. rol. ta similiter capti in bello publico indicio a superiore l. h stes C.de cap.& positi.& per Bal. in l. i. C. de sac. san. eccle. col. xi.& xiiii. & per Inno. in c. sic ut, de iureiur. scd captiui sunt duntaxat victorum ut sub fide ueniant ad ipsia adcmncm eorum requia sitionent, & prasoneri nuncupantur dela sede ex in militari consuetudine ut dicit Bal. in c. i. de D. Q ticu. & in c. ii .decter. pu g. in duello ubi habetur huiusmodi victos in duello facto inter catholicos non fieri seruos victorum:quia hii testar ri possitnt. t Et si quis moritur in duelisio, non propter hoc seruus poenae mori. rur, nec eius rumpitur tellamentu perfectum, per ipsum factum firmat Bal in c. i. depa. tenen.& in l. i. C. de lati . lib.tollanda et quia in duello moribus militum apprcbato licite potest animaduerti: ut inquit Pal. in l. f. C. de proba. & victus in ducllo licite mori non debc t. c. ii. eos trade purg uulg. t Pro honore autem,& experimento virtutis fit duellum no. et Bal. in l. i. f. de Edil. edic. t Et cum quis Et captus se reddiderit non est licitu ei ulterius seu ire, nec in ipsum inscuire ex stillinar motum super ratione tand- . to de comuni militum obseruantia re de se mi & tri. s. consideremus,& xl. dias in . c. consuetudo : & quia naturtalis ratio viget in bello & in casu praemiud:careret ea igitur non de iure permittatina . Et ita dico & costilo eso Iulius Ferretius Rauenas Iuris utriusque doc. .saluo dictasse M MARI M.
i Sexagenarius exe satur ad duerim.mi II iam n si titili pro se campis impenere.
a Minor Aestare insendore, peres pro I. caidis plenem ponere. 3 campis qualit arricidiando iurare habeat DFirmui prouecaim potes ponere campionem ui pro se pregnei.
122쪽
o in amris. et armis qui ulli primetiam os tam one saniore statur visis dominus.s campio qualiter de dolo puniatur. io campis pro persuam vi e petuare non
ii campi res d- 'nt pro dominis pu'nare. It campis edimund sidus pro eiu vitecomi pugnent, es' in quibus causis .ii Duecum regi Liriter exercendum est per pris ei aera personat prouocantis Ed prouocara. Superior proisorum inferiore pugnare potest
IV a mouerantium ci provocatorum ea trestit bene attendenda .
YN CHRISTI nomine amen . Mi sexagenarius de viterbio ex causa heltima , & probabili prouocatus suit. ad duellum 1 milite quoddam Asculano. Uiterbiensis acceptauit partitum pugilandi, & Octon ellus siliu proiiocati minor.xxv. annis obtulit se uelle pugnare pro patre suo sene cotra dictum Asculanum, qui replicauit Octonellum esse
minorem. xxv. annis, & octonellus re-
respondit patrem ipsius esse senio consectum, & propterea non teneri duellare ex permna sua, ideo uelle se P patre pugnare: & quod iura permittiit tale duellium experiri inter Asculanum,& ipsum Octon ellum filium prouocati, non obstante in inoritate. Et casus huiusmodi fuit mihi transmissus consulendus ini urbe. t R espondeo breuiter Ommissis superfluis dictum prouocatum Viterbiensem non teneri ad due Pandum ex persona sua, cum annum tetigerit immo ex
sesterit sexagesimum, sed pro sui defensione potest ponere campionem v nuin
sibi in gradu, & honore, ac qualitate limilem: si vult: qui pro ipso pugnet: &
sit maior. xxv annis excluso dicto Oct nello minore. xxv. annis a dicta pugna propter minorem ipsius aetatem no. d. Andr.de Iser. in usi. seu . in titu. de aliena. flaudi pa . in s. non est consuetudo, de Bal.in titia. de pn tenena. i.& per legem
Federici Imreratoris incipientem consuetudinem in constitutionibus Res ni Siciliae insertam lib. ii. in titu .de 'italitan te, & aetate pupnatorum. t Et minor et duellare intendit prouocans vel prou
catus coni ituet campionem unum pro
3 se,& ipse qui pro ipse pugnet. t a se pri
mo recepto iurantento postquam intra. uerit locum pugnae in forma, T credunt dominos pro quibus pugilant fouere Iustitiam, & veritatem: seqvi pugnatu ros studio,& diligentia cum omni posse suo pro dominis suis iuxta solitam consuetudinem, & mores nobilium nil litu, idiscretioneniq:, di naturalem aequitate prudentum in disciplina militari: & iure militiae expertorum, ut dicit Bal .in c. i. depa ten .col vii. t Et ponitur campio pro infirmo prouocato, ut in longobar. da habetur. l. quacunq: qualiter quis se defendere debet,& tenet Praepositus Ale
capio, & niundualdus esse potest omnis qui non repellitur, ut in longobarda.l. vi campio in titu. qualiter quis se defendere debet: nisi sit fur,infamis,vel in crimi is ne,aut i peccato notabili. i&-pugna in electione, dc arbitrio actoris,ut in lon obarda eo. tit. l. si quis a modo,& de maesciis & pub. crimi. l. vlti. & l. iii. E. de infamibus, nisi in crimine ubi ex necessiet rate cogitur. t Et quibus sit armis pugnandum,& quae arma eligantur,& qualiter concedantur in pugna . habetur in longobarda de testibus. l. si quis & qualiter sede n. deb. per totum. Et in hoc seruanda est consuetudo nobilium,& mis litum. t Et si vincitur campio,vel captiuus fiat,vincitur,& captiuiis fit dias:quado se gessit fideliter campio,quonia quasi cotrahitur in hiis . l. iii. s. idem striuit. st de pactis:quia principalis per procu ratorem videtur pugnare:& qui P alium s facit per seipium facere videtur. t Et si idolo,& iudaice pugnauerit campio, pu 'niendus est: vi in longobarda & pena. C. Primi. de pa. ten. & per nouellam legem Federici Imperatoris ilici pie n. sultimo periculo in titi de dolo. & fraude cam-
123쪽
pionum lib. ii. eonsti. Regni Siciliae. O t Et licet in longobarda permittatur pugila per campionem fieri pro personaee clesiastica. l. i. qualiter quis sedesen .debet: in contrarium tamen saeit ius commune canonum,c. ii. de cler. pug. in duello : quia non est licitum duellum i & aera clerici pisnent in eo: ut alia dixi. t Et regula est, qui pugnat per campionem potest alium si vult aduersiarius campionem ponere, & ambo pugnabunt per eampionem: ut in longobarda. l. quamcunque qnaliter quis se desen. debet , &ta in l. fina. de parici i Et quando eam pio, & quando munualdus: Sc pro quibus perionis pugnent , & 'uibus cauissis : habetur in longobar.eod. titu. quando quis sedesen. debet & per Praepositu's Alexan .de pa tenen c.i. colla. vi. t Et clath dieam in tractatu duellir regulariter pugnam fieri debere p principales persorias . videlicet per prouocantes,& prouocatos. l. si miles aede testa. mili. & l. siquis,in coscribendo. st de pac. dc c. i.& PBal. ibi depac.tenen. in. s si quis hominem in Gl. & in s. si quis rusticus & ii, is s si miles,eod. c. seu titu. t Quaedam tammen sunt pressene quae excusintiir a pugna; sed pugnant per campiones ut supra dixi. Et si superior inseriore prouocauerit per campionem pugnare poterit inferiori similem: quia iura volunt,s' propter imparitatem, superior positi dare campionem, ut supra in longobar-r s da in dicta. l. quacunque. t Et probe, &caute sunt attendenda uerba prouocan-.tium, & prouocator u circa duellum saetendum. l. si quis arbitratu .ae de ver. mbli.& semper est seruanda paritas, ut dicit gal in l. filius familia .st. de legatis. i. diuino, Sc canonico iurer circa praemissa semper salvis: sublato iure longobardo nutritiuo peccati in hoc. Et ut supra scriptum est, iuris esse dico,&consulo, ego Iulius Ferret tus Rauenas. Iuris utriusque doci saluo &
E Pugnandi m Mi primo sis , cuin primi a Duelium est iure prohibitum. 3 Datilum in ciuitas causi, per q-
Duectum licuum d tur, et Mnase partio vira li
ge aut conluctudine permittis r.
ET IR Ni DEI omnipotentis inuocato silistaeio. Itali tres egregii milites dum essent proiiocati ad duellum , tribus equitibus Gallis acceptarunt partitum,& fidem ad inuicem sibi dederunt de pugnando cuin licentia suorum ducum,& superiorum pro honore, & gloria: & habito Campo Franco domo rabitur Galli puenare cum dictis Italis ast rentes se velle pugnare primo cum tri nobilibus Hispanis equitibus ibidem xistentibus armatis & partitu acceptantibus ditellandi cu dictis Gallis et & dicti tres Itali replicates si primo erat certadu cu ipsis primo Puocatis, & deinde experto iter ipsos duello, si remaserint Galli victores puguare poterint cu dictis Hispanis secudo euocatis: & nitebant etiaHispani primo pugnare co Gallis: & praefati Galli tres superbe se iactabant velle
cum omnibus Denare: videlicet cum tribus Italis, & tribus Hispanis praedictis et insimul. t Et super inde consultus tui ab illo domino, qui campum dare praefatis extra castrum promiserat. Et breuiter dico, & consulo duellum primo essse experiendum inter praelatos tres Gallos prouocantes,& dictos tres Italos primo prouocatos: deinde si remanserint victores Gallii experiri habebunt duellis cum praesitis tribus Hispanis secundo a prouocatis. et Et licet canonica, &ciuili iure reprobetur duellu, ut alias dixi,& consului, c. i. de tornea. & c. i. de cle.
pug. in duello & l. unica. C. de gladis
124쪽
3 f In certis tamen casibiis permissum vi detur de quibus notam secit Bal Lin i. c.
de M.tenen. Nam ex causa maxima,& urgentissima permittitur pro hon re, de pace sequenda, ac conseruanda populorum e&ex consuetudinario quo
Sue iure permissum videtur, ut dicit fit.
in l. hii penet. C. de postu. 5c per Bal. in l. qua actione. si in colluctatione.
f. ad legem Aquit. & ibidem p AJbe. de
Roseum licentia tamen superioris aliasn6 seret licitum. l. i. C. ut a r. usus inscio principe ex lib. xi. Sc per Gl. in s. per contrarium, insti .dehere.qui ab intest .cum
qua transit Bal.& Iasen in l. ex hoc iure si de iusti.& iurer moti per te x. in dicta l. qua actione,& per Bar.in l. si rem respiciendam. S. S. C. de praescr. verb.& P Bal. in laeum filiusta milias. s.fi. C. deleg. ii.&in riib. Sc in l. i. C.de edi c. diui Adri . tol.&per Imo &sequaces in d. l. cum filius. s. s. Me I xii. Vbi habetur duellum permitti,& fieri ex ,& pro maxima,& vrgenti causa, & virtutis experientia: &quandoque ad purgationem innocentis,& in prouocato coram Principe ex cauissa necessitatis:ut dicitur in longobarda
multos sub iusto clypeo periisse in duello. Et quandoque coceditur pro defensione iustitiae, & rei publicae,& proprii honoris, patriae & salutis desensione, filiorumque, uxorum , &aliorum quoru iniuriam quis propulsus tenetur. t Et duellum illicitum esse non debet, qua doparticulari lege,aut cosuetudine permittitur:vi dicunt:d. Ang. de Vbaldis de Perusio in costi .suo cccxxv.& Canon istae in c. i. extra de torneamentis, & Praepositus Alexan. in c. i. de pac. ten. Sc Doc. iii
l. qua actione. s. si in colluctatione . .ad le'. Aquit.& Bal. in d .c. i.de pa. ten. r i Et adhqrendo me consuetudini nobilium ilitum: cosuto ut supra pugnam primo feri inter dictos tres Gallos Puocantes,& inter tres Italos pdictos primo prouocatos ab ipsis Gallis: & deinde eum Hispanis secundo prouocatis si sit peruixec rint cum victoria Galli. t Quia pri inaeuerelae sunt primo experiendae ut dieit. Paris de Pu . in Ao tractatu duelli in
e. ii in lib. iii. cum quo transeo iuxta nobilium militum consuetudinem. M. Et ita dico & consulo ego Iulius Ferret tus Rauennas Iuris utriusque do saluo &chs V M M ARIU M. I Proditor,ese resectis restitutis, ansii amplius
proditor rebellis nomitiandus sine ini De.1 ἔ--u bene attendem a priuilegiora m r Lia Mus deliriorum. O pro Mionis ad
Provocomes magis, quam prouocatins sciret
Verba rectitutionis rebellis , qualiter seni iam terpretanda , remisiis. o. r Pugnare uolens i σὲ,debet ueritate uti Gladius est iudex in duella 6 comumacia unius ex duritandus latitantis, qua iter accusari debeat suum fieri.
OMNIPOTENTIS Dei inuo-- eato auxilio. t Nobilis quidam miles de Crema vocavit proditorem, & Iebellem quendam nobilem militem V ronensem; qui alias fuerat rebellis Excellen. Veneti. Senatus:& quia ab ipso veneto Senatu restitutus fuerat dictus Ueronentis reuocans hoc ad iniuriam prouocauit iniuriantem ad duellum: qui acce auri partitum duellandi:& dato sibi campo iranco a quotam Illustriss. D mino in territorio suo ad hoc etiam iudice electo: suit dubitatum et si unus exipredictis non comparuit in campo hora, &die statuta qualiter procedi possit ad sententiam si non compariterit ille. Et superinde petitum fuit .me votum, &eon filium in seriptis decisi uel & breuiter loquendo ominissis superstuis: dico,& consulo, & votum do.secundum nobilium Marcialium consuetudinem ore,& itylu no recte potuisse de crumtero nuncupari proditorem, et rebellam Qictuna Veronensem iam restatutum in praedi-
125쪽
x ctis:tamen elle attendendam , t et bene ponderanda verba restitutionis pridicti
Veronensis: et verba iniuriantis circa duellum experiendu ,et super dictis veris
3 bri sun danda est iustitia. t Et qui cadita syllaba iustitiae, et veritatis, ciuit a toto Ideo est cuiadum et quis no sit actor, sed reus:videlicet, non prouocans, sed prouocatus. Porro in casu praedicto visa dicta restitutione in tarma aucten iniuste fuit prouocatus Veronensis a Cremense quouiam in ipsia habetur ipsum restitutum fuisse in pristinum, et in inte rum ad honore , samam, dignitates,&ona j qua stante dicta iam facta restitutione,dici non potest amplius proditor, neque rebellis debuit namque dicet e dictus Cremensis tu fuisti proditor Senatui Veneto,& in hoc casu Iustitiam s
ueret Cremens s. Ad quae faciunt nota. per d. Paridem de Put in tracra. suo duel
in c. si . lib. vi. i Et qualiter intelligentur,& interpretanda sint verba rellitutionum huiusmodi rebellium: habetur plene per d. Andre. de Iser. &Bal. inusiseu. in tit. de vastat. decrepitae aetatis qui beneficium refutauit, ut filii in uestian- is tur. t Et sic caliendii est v, ille qui vult
iuste pugnare ne decipiatur,vel capiatur in verbis saltis: sed uti veritate qui Deus amat,& odit me dacium. Et se gladius erit iudex, & arbiter primus, & supremus qui iudicat, punit, & calumniantiuerrores amputat, incidit,& expellit:& neminem praeter Deum, & veritatem supes riorem habet. t Et ubi ensis cessabit iudicium,uno duellitiustati tante & altero comparente die statutat & tota illa die
ipsum expectante intra campum aduersario latitante, & tota die perseuerate in contu . trino de manda . iudicis ele. postmeridiem emisso banno si talis sit praesens miles, vel legitimus ipsius excusatoriquia comparuit talis statuta die duelli,& paratus est duellare: sole vero deest
nato,& adhuc latitante aduersario visupra non comparente instabit:& qui tota die expectauit in campo narrando qualiter venit cum armis duellare paratus in
campo pro tali causa, cum tali qui latitauit. & aduersariuq eulpae suae eonscius diffidens de malo suo iure, non corti parilit,& petet pronunciari, & declarui ad dederas, vilipendium,& iacturam,ac in
tam iam non comparentis, qui contumax
adhuc non pronunciabitur, sed de iudicis mandato per praeconem alta,& intelligibili voce iterum ut supra vocabitur,& expectabitur usque ad talis occasum& apparentibus stellis iudex electus cuprocerum,& iuris militaris expertorum militum consilio: pronunciabit, et declarabit illum esse contumacem,& pro cense si . haberi iniustamq: querela hQuisse,& habere & ideo no comparuisse, sed latitasse & noluisse duellare, non confisus de falso suo iure, & pro victo, dc rhprobato milite haberi, re diffamato:& ipsum reprobandum de cetero lore 1 militum pugna : quoniam ut supra aduersarius comparuit in eampo cum armis statuta die,& hora destinata in tali loco electo pro defensione sui honoris,& tam ipsumq: comparitum obsoluet, hi pro victore haberi declarabit omni miliori modo ex quibus &c. Iulius Ferret tus Rauenas Iuris virium: doc.&c. melius sentientis semper sal
x Probatio dubia non re at actorems V oreati in duello timenda moriuntis extra campirem,qi citer sit iussicandum. Durilantes elisando uno ictu periere, pialiter iu
Vim, quis dicariar, quis uictor,s Vulneratin ista later in duello an pro mort o habeat riuris fictione. ι Fictio redit veritati. et Verba in materia micti iurissecundum uer
126쪽
qui intra campum est interfectus, aut se CONSILIUM XIII. victum confessus :&victor ille dicitur CREATOR Is humani generis im seuocato, nomine, & immorato sucsragio. Vulneratis duobus duellantibus
in campo, &vno eorum in terram pro-
strato alio supra ipsitim existete, & dicente arendete a me tenendo pugionem in faciem eius, de alio respondente leuasuta, ct arrendeti tu a me : & ille qui erat deorsum vulnerauit in ventrem cum pugione aduers arium, qui in laciem polia a percussit ipsum etiam cum pugione; &dimisit eundem qui surrexit parum ambulando: & ambo flatim mortui sunt: ut
alias contingit duobus Papiensibus ini duello. i Et quis praedictornm de iure
victor fuerit:sui consultus a pluribus expertis simis viris rei militaris: ob memoriam, & fama, honorem,& ordine exeundi de campo breuiter ominis sis non necessariis consulendo: respondeo disti guendo : Aut praedicti mortui ambo fuerunt uno,& em momento, ita et discerni non potuerit quis nam eorum primo sit mortuus : & ex quo non potest quis explicite dici victor cum dubia sit eius victoria, in hoc casu dico de iurea succubuisse prouocantem t quoniam dubia probatio non releuat actorem c. in praeientia , de proba. In duello enim probans dicitur,& est actor: & prouocatus pro reo habetur:& actor dicit ut suecumbere sui non obtinci aperte ex quo, 3 ut promisit, non vicit inimicum. t Aut unus post alium moritur, & qui postremo moritur in duello pro victore habetur,& iudicabitur; quoniam supersit via uus post aduersarium, di vivus retinuit
campum:aut moriuntur extra campum
ut supra vulnerati ad mortem: & tune vitimus moriens pro victore habebitur, nisi eorum aliquis se victum ab alio antequam exiret campum cosessus taret protio suo ore: quoniam tune non esset duisium cu apparuerit de victo: & victore: non obstante, T victus super uix et it vG ctore. to si ambo duellantes uno ictu.8c momento mortui suerint in campo, tune erit paria: & par erit victoria, de
mors. Vic iis nam vi dicitur, & cst ille
qui extra campum exit vivus victo mortuo,& rc licto in campo,vel se victu spori . te consessb ,& victus erit prouocans si permanserit interfectus a sup stite prouocato in campo,aut uno capto,vel se spon tte dedito pro captiuo aduersario suo, ut dicit d. Paris de Put. in suo tracta. duelis r lorum in. ii. c. in lib. viii. t Et sic poterit discerni quis primo percusserit aduersarium spum lataliter victus erit ille, qui primo percussi is fuerit laeta litet iuris fictione. l. huic stripturae. s. si manumissus.st. ad legent Aquit.& ibi Glo. dicit quod
mors retrotranitur ad tempus percussionis per rex. in .l item ait. s. primo eod.tit.&tunc iuris fictione victor erit ille qui primo aduersarium laeta liter vulnerauit licet percussur primo moriatur. Nam laeta liter vulneratus pro mortu habetur iuris fictione: hoc tamen non iudico verum, nisi vere intersectus fuisset, aut se victum in pugna vocaverit: &ita seruat confitetudo militantium optima legum interpres. l. si de interpretatione. C. de legi. dc ienatuscon.& ad praedicta faciat textus in l. qua actitione. s. si in colluctatione. R. ad legem Aquilima.& in l. in tu iucum. st de acquire n. rerum s domi. l Nam fictio cedit veritati. c. tamne,extra de crate, & qualitate. c. verit hie viii d stinctio.&. l. Cornelia & ibi perdi Bald. ff. de testamen .l In materia auic mstricti iuris verba sunt secundum veritatem,& non fictioilem interprctanda, dc recip enda . l. i.& per Par. ibid. C. de sen- . te. nis coli suo udo militum esset in conistrarium, qliae esset se luanda . l. de quibus . .de legi. ut supra dixi,quonia opt, .ma est Iegum interpres consuetudo.
et Provocator Rrutare et rerelam . es' prouocanu si per prime querela audiatur.
Prium, Et ut supra scriptum est iuris esse dico,& consulo. eso Iulius Ferret tus Rauennas, Iuri, utriusq; doct. saluo &c.
127쪽
s certandum quando sit 'per primi, is n.mi
a Dueliantes quando posmi discedi rea pureia Aa,ct a due o do,det, quando non.
iN CHRISTI nomine amen .Nobilis quidam commes de Parma ad duellum prouocauit alium nobilem coismitem de Placentia missis hinc inde literis, seu ut vulgo dicitur cartellis per fidos nuncios,& araldos in locis publicis affixis eorum querelis: prouocas pollea mutauit querelam, aliud crimen obicies si per quo assertiit se velle duellare. Et casus ivit mihi transmisius consulendus super praemissis vi de an prouocatus audiri debeat volens se primo pugnare super prima querela iuxta consiletudi-ncm, de communem sententiam militur
quod ipbari videtur ratione: quia a principio fuit volunrarium, seu vc luntas libera: Se ex post ficto suit effectum necesssarium:scii necessitas arctata. l. sicut. st. de actio.& obli .ee l. iii. s. ide scribit eodem tit.&. l. si idem cum eod.&ibi Gl. R. de in ius vocado, S l. ii. st .de eo. I ce to loco. 8c in au c. quod sic mel, in vers. necessaria. C. quomodo, & quando iudex:& per do. Par. de Put in tracta .suod utllorum in c. an pretiocator possit mutarea querelam lib. vi. t Et quia actus duellandi est odiosus, & resstringedus. l. quicquid astringendae. si . de verbo.cbli.& c. 3 odia restringi. de re p. iur. in vi. t Consulendo breuiter distinguo: aut literae sunt datae iudici indicturo duellum , Felnon,& porrectae ac iudici datae hodie intelliguntur secundum d. Parid cin quando prouocans narrauit causam alicui demino super qua vult contendere, ut sibi concedat campum hanc um , seu saluum conductum certandi in territorio, & iurisdictione sua: primo casu quando sunt datae iudici puto procedere sententia d. Paridis de Piat. de militum, secundo cam
su non per Cl.praedictam. l Ibi dum respondit ad legem Primam. C. ut nemo inuitus cum distinctione de qua in dicta Gl. de sic videtur posse mutare que relam. Antequam dentur literae iudici: quoniam ron est adhuc cognitu de duello antequam Iudici praesententur lit :& maxime si prouocator habuerit indicia super pi ima querela, ita vi on prouocaueritic mere,quo casu iudex ne d bet indicere duellum pro secunda ex cum sabitur prouocator: & antequam vitem rius procedatur consulendum est honori utriusque: quod minime seri poterit
si causa iam suetit apud iudicem introducta : quoniam tunc multa erunt con-r sideranda ut in causis iudicialibus. i Et
quando sit locus cumulationi querelarum notat Bart. in . l. libelloru de accus ad que me rc mitto breuitatis causa quas gaudent Mode r. nostri temporis. t QSidam dicunt cumulari, de duellum committi:& quidam alii contrarium firmat de iure seruari,& plura committi debere duella. Quorum opinio intelligi tatest si plures essent quere te a prima diuersae & super prima client indicia sum.
cientia tunc super prima erit certandum in hcc concordatur opinio, & consuetudo nobilium Martialium. Et si fuerint dependentes a prima super prima, & dependentibus ab ea,ainnexis ue,& connexis terit etiam certandum au euitandum circuitus et et ne plura committerentur
duclla:et sic opinio concordabitur mili- stum lesalis, et armatae militie. t Quidam etiam dicunt unum experiri duellusu per diuersis querelis: quorum sententiam no reprobo per it x. in . l. a mPliore. F. in testitatoriis. st de appel. nam si ultra
sit per plora quaepi sui t feri per pauciora: horum tamen sentcnti. m in te in , nisi essent contrariae: ct penitus diuersa literelae a prima: et non esci eadem defenso et induceretur contrarietas. l. C. desur. et t. edicta . C. de eden. sed si super prima non e sic ni sit scietia indicia prout in tortura, et iacia sex eici proUccator iustitiam 2 tune te spondere potitat picuocatus renuncies primae querclae ct falcaris te ius in ea non habere, et deinde de
128쪽
berabo 8c respondebo tibi super secun-racile potest procedere in processuliterarum, seu cartellorum ob iniurias, ec verecundias allegatas, & varia conuucia:quae scribunis r ad inuicem per duellare volente , & tunc serie posset super uno articulo acceptari duellum renun-Hando primae querelae: qua do essent prim dubia, qd procedere posset antequi causa esset introdueta coram iudice duel8 li, ut supra dixi . t Et antequam in cam- po conducantur,possunt partes insimul concordari,alias noni nili cum superio ris auctoritate cum qua indictum suit duellum,& in campo conducti sunt subrius mandatis. Et nisi a principio fuisset dictum per superiorem tare pugnan dum super omnibus querelis, di disserentiis ram propolitis, quam proponen dis annexis,ta connexis , & emergenti bus quibustunque:quod fieri non debet alias duellare super notia, de ultima quem rela iron esset de iure permissum: ut pluries hoe contingit de secto in Ciuitate Ferrarim& Mantirae.
Et ita ut supra dictum,& conclusum est: iuris esse dico, dc consulo ego Iulius
Ferret tus Rauennas Iuris viri ut ii doctor M. Saluo semper melius sentien tis conlillo. Sc.
-, de iure non permiture pustuire cum Uiuli e ct insanis,= nu. Superiores qua considerare habeant ante dita
Superiones,qui cognitis causis i egitimina prohibent talidi sunt.
a cautela adem titilum di illum. Diu i dubius est menti I.
3 Pugnare in dissio est aethri nobili Iasames expellimetur a duello, P nu. s. 6 u litibus nulla est iis ama,vec uerecundia.
Duthum quare sit. 2 Militia an dedecus sit,permittere ignobilis P
s in or Ges,l talosvliri, di aliis uiris literatis, ac religiosi non es iugitare permissum.
CONSILIVM XU. REDEMPTOR Is nostri domini
Iesu Christi implorato auxilio. vicentinus quidam latro,& sacrilegus bannitus S rebellis nobilis imi Veneti S natus , N pro hoste habitus, a praedicto
nobilissimo Dominio veneto prouocauit cum causa, nobilem quendam milite Patauinum ad duellum: & Patauus acceptauit signum pugnandi, & data libi ad inuicem fide:& iudex superior noluit tale duellum procedere motus ratione, 'prouocans non erat par prouocati: quia prouocans erat infimis, & prouocatus Optimae integrae, ac immaculatae famae,
di nobisior genere quam sit prouocator Et easus huiusmodi per iudice fuit transa missus mihi consulendus. t Et concludendo breuiter respondeo,dico, & consitalo pro fauore, & honore ordinis equestris,& militaris iuris,& exercitii, dictu excelletem dominum Iudicem recte, bene, & probe secisse in non permittendo nobilem pugnare cum latrone, rebelle,et in me:& valde laudandus et , & comendandus dictus do. Iudex supelior et quo niam ad iudices, & superiores spectat pro conscientia, & honore suo diligesereoli siderare per natu duellare volentia qualitates, ilitates, honores.& gradus, aede causis loco,& tye:& de quo genere,
de infamia, ac re:conantes omni arte, &ingenio reducere partes ad concordiam. Duellumque concedere, aut negare ubi
non insit cauta legittima,ardua, & iustissilia a. non laetiua honoris quado non insit probatio: sed aliqua indicia non exis ente probatione vera. Superior non debet eligere viam pugnae, sed dista maiorem secundum leges, aut aliter inique peccantem punire per no. per Isar. in l. i. F. huius autem . . uti possidctis, di per Carioni stas in e super de concessio. premben.& sic iuste poterit euitari duellum. x t cuius euentus eii dubius cum annexo an se peccato: hoc etiani posset procedere ii dixeris tu me dista mas, quod nega ui tibi de lituin: seu equum tulim mihi viasteris mutuatum, peto te hoc propia
129쪽
ve te iudies aliter quoniam probabo te habit iste depositum, seu mutirum tuum et &f hoe no probauero, sum paratus armis innocentiam meam purgare, vel dictili, quaere remedia iuris: Quoniam non pertinet ad te menare ex lege militum, stiloq:, & consiletudine approbata, semulta mala, Se cruenta spectacula evitari possunt:& silebunt ignobiles, & ins mes propter infamiam. & ignobilitatem 3 eorum. t Pugnare in duello est actus nobilis.& generosus: ne honorabilis ab infamibus non exercendus: ct infimia tuaris ,aiit facti excludit omnem honorem.
l. i C.ubi senatori vel clarissimi. i Ideo
est curandum per se periores se bene informare de pertanis de puerelis duellantium ut sudira et prout sit uii indo proe ditur Pobili iudicis e ficio in actu iudiu ierali: de si prnuocans repelleretur aliquibus de caulis ieest imis a duello . de ipse fuerit prouoeat is cessabunt in hoc ea sueati se praedictae impedimenti quantum attin t ad ipsam prouocan em: quia ipse prouocat,& non prouocatur: nam saepe habetur ex persena alterius id quod ex sua propria persona serte I xatiente desectum haberi no potest. l. bene a Zenone, C. de quadriennii. prescrip.& per Din. in . l. tam anguste. H.de iee.i.& per tex. ini si plenore .s. si praedo st de pig. actio.&s l. Aristo. Squae res pig. obli. post . t Legalis,& armatae militiae regula est, u nobiles & integrae famae cum ignobilibus, &infimibus non puenante. ii miles rusti .
ubi senar. vel clarissimi & . l. ii. de dig. lus xii. t Ignobilibus nulla est infamia, nee
verecundia. l.ii. C.ut intercerium tem-
et pus crimi. t Et sit duellum ex causa honoris qui vite, Sc morti comparatur. l. isti quidem . s.; me.causi ide cie iuris rigore, de aequitate nullus debet duellare qui non si de nobili genere. Nec per se, nec per campionem: Ac maleficiunt superiores pati in hoc des audati militiam,& insus honores, & priuilegia, & benhsuper inde aduertere debent. Cu duella sint odiosa,& restrinetendi, Sc cum sit stilus, ct ius proprium militum duella-
re & dedecus est militiae permittere ridisti cox, ignobile ,& in se me duellare,quoniam ellet vilipendiunt, & vituperiti glog riose ni ilitiae. t Et sic miles prouocabis
militem,et non rusticus militem: et hoc Pro honore, conscientia. S iustitia ben Eaduertere dctant principes c. primo. s. similes rusticum: de pace tenen. Q miam priuilegium est nobilium, v iussi.cus plebras, & similes non pus t cum
s nobilibus,& militibus . t Et similiter iuris doctores. Philosophi, & generaliter
Grammatici,& bonarum literatum professbres prouocare nec prouocari de iure possunt. Nam arma doctorii sunt leges, ct auctoritates ut etiam dicit d. Paris de Put in suo tracta. duelli litavi. hii enim sunt venerandi tanquam religios qui noprouocare aliquem,nec prouocari ab aliquo iure si in t ad duellum , in hocs moto, de excluta Longobardorum iure per lex in c. i. ε .ii. de cle. pug . in duello& Lunica. C.deglad .cum si . Et ita dico,&consulo ero Iulius Ferret
tus Rauennas. I. V. D.&c. a Milites diuersi exercum non possunt in simul Aeliaresne Aperioris a Ior ita di ni M. A. ram seque ma Proditem desertores exercisus, . Aeri r tecti umros Victus in d-lli uermn si re non peremo Daca cum inLamiliis non exercetur,b nu. r. y Ignomnia .st perdere arma in bello.
CONSILIUM. XVI.s A LvATO Rrs nostri omnipotetis inuocato praesidio. Casus consimiendus talis est. Tudertinus quidam miles unius exercitus,& Perusinus etia miles alterius exercitus an insimul duellare possint sine licentia Sorum ducum, seu superiorum exercituum. Item an semel victus in duello iterum duellare post sit de iure. t Breuiter dico,& consulo in utroque cassi: s non : quia sunt obligati
130쪽
milites ducibus suis quousque sunt ad
tia ducum suorum exercituum:& prohibentur mittere lueras, & nuncios ad hostes absque licentia superioris : alias temnentur poena criminis laesae maiestatis:& similiter deseretes exercitu in ,aut homstes priuati fugientes t i. iii Q de l. iii. Ead legem Iul. note.& l. proditores. C. de remi &l. luiminium. s. transs q. E. de cap.& postlim. reuer. & per do. Andr.
de Isen in titu quae lint regalia in s. dix bona. t Nam hii, & desertores exercD ' de iure repelli debent ab exercitu, a duello.
i l Et similiter ille repellitur, qui semel usus fuit in duello: quia succubuit, &s ait notatus Dei,&militu iudicio prompter iuramentum cluia secit antequam duellaret: quia calumniose iurauit, re pugnauit contra iustitiam,& veritatem: ecri calumniator repellitur a iudicio, & a iudicis officior & similitet hic a duello quod procedit iudiciorum more. l. qui athletas. s.caluinniator & l. qui cu ma- ior. st .de bon. liber i ubi caluntator damnatus efficit ut infamis:& sic ex milituml sententia non tenetur aliquem prouoca-l r re. t Alia etiam ratione, quia arma perdidit, ct est effectus captiuus, & seruus victo: is qui eum seruauit, & non occidit:& quantum oue vitiat eius fama semper dimi irata. S laesa permanebit: ita si non habebitur pro integro homine apudi milites, de nobiles equacrum: dc repelli ab ipsis iure poterit: quia duellum no coinmittitur, ite l: exercetur cu infamibus,&no integris sominibus ex iuris prouisione, stylo, A consuetudine nailitum Romanoruin exemplo qui duobus eorum consilibus cum exercitu ineluti, in loco arista, & angusto ignominiose relictis armis Samnitibus hostibus noluerunt de tero dare stipendium , nec arma dicto. exercitui: quem honore militandi priuarunt: quoniam arma dimiserant hostibus suis, nec dictos milites restituere vlierius voluerunt ad honores militarem
quia se , inci semel permiserant relictis cum ignominia armis, S sic semel uvFERRET TI. Iactus in duello repellendus est a duellor
quia ut dixi non est integrae famae apud nobiles milites:=non ita procedit in publico bello:sed tune nimis rigo rosus suit Senatus,populusq: Ro. φ fecit ut fortius de impubire,& ab mi timore pugnaret de
caetero sui milites in hostes, & iuramenta seruarent per ipso, praestita de non vitando mortem pro republica, & hon re suo. Et ut supra scriptum est,& conclusum dico, & consulo ego Iulius Ferretius. Rauennas. I. v. D. s lito&c. SUMMARIUM. Farethrae evinuisu duellimum possunt; cum uirili sit o fetum duellandi. x duelim ti est odiosus rectrinodus a seminae in civibur castra possint per erraru-nem assuem,uel mundualdum pugnare. Im Longobardum permittens duelluin , an iis Fotmn Deo seruet r. s inriciesr diues non tam ine Puper rarapionem
et T. IvINo implorato auxilio. t No. bilis quedani matrona egregie nu pia imputata fuit de adulterio, & ut virao ad purgandum i plius innocentiam aduellum prouocauit intimatorem. Et an sit certandum mihi transmissus fuit casus consulendus:& pro parte mulieris allegabantur his oriae mulis ae mulierespuenauerant pluries antiquo templi retvt sertur de Ama Eonibus,& de Camilla Regina volseorum , & de pluribus aliistia lorosis imis firminis. Et cum pugnare sit virile onicium,& non firmi nil ejdico,& consulo mulierem non posse de iure duellare, nec etiam per campionem, aut mundualdum prout in longobarda: x t quia duellandi actiis ellodiosus, & restringetidus: ut in regula odia restringi. de reg. iur. in . vi. Nam sex in fremimus regulariter,& generaliter prohibet mu-