Dissertatio inauguralis medica de aquis minerabilibus arte factis ...

11쪽

De analysi chemica aquarum mineralium.

Nomine aquarum mineralium veniunt illae aquas naturales, quae substantias peregrinas in tali solutas tenent proportione, ut in organismo animali mutationem gensibus distinguendam producunt. Aquae minerales in sinu terrae generatae in super ficie huius oculis so sistentos sunt turbidae vel pelluci dae. In casu priore tenent materias mechanice eis adhaerentes, et non intime miritas, ac solutas. In Casu posteriore , qui frequentior est, sub Stantiae in aqua per fecto solutae sunt. Polluciditas aqua non raro , etsi atmosphaera in eam agat, constans est; alias vero brevi disparet tempore, orto mox sedimento ochrac O, Vel albicante , indicio: metallum vel terram carbonicam perabundans gas - -- carbonicum sub simplici atmospharao pressione disparens prius salutam aquae insuisse, Color Ochreacuus fundum scuturiginis tegens martis praesentiam indicat, prout et color niger in plurimis ca-κibus, sed tunc ferrum sulsuri unitum est. IncruStntiones albicantes circa et in fundo fontis conspicuae apales ut plurimum carbonica ropstendae Sunt. - odor

12쪽

οvorum putridorum sulfur prodit. - E Saporo amaro nil Sules certos natri et magnoSino, e sap0ro vero Stiplico ad martis praesentiam concludere licet. Praevalens gas - carbonicum Saporem pungentem, acidiusculum, omninreliqua aqua contenta obvolventem producit.

Tandem determinanda est quoque gravitas Specifica, ut a priori innotescat, an aqua unalysanda Substantiis solubilibus plus vel minus impraegnata sit, nec net 'Ι. ΕXamen aquarum mineralium medio

reagentium ClaemiCorum. Investigatione prima modo nunc exposito ad fontes, si fieri p0ssit, peracta, sequitur alia reagentibus chemicis instituenda, medio cuius non solum substant in rum nqua solutarum praesentia; verum et quantitas, nec non mutua illarum nil so invicem relatio innotescit. Investigatio haec sequenti fiat modo: asSumuntur PO Cula consVeta 13, quorum 10 replentur aqua recentee uminanda, 3 vero aqua media adminus hora prius coquenda , et post nefrigerationum sit tranda. Nunc pro-ha instituitur: 1. Charta l acinus, quae aquae immorsa acido in hac libero praeserito rubrum acquirit cul0rem, qui, Si per gas carbonicum productus sit, mox iterum disparet. Gas hydrogenii sulfurati liberi praesentium indicat iam odor huic proprius, ct confirmat solutio plumbivol urgenti instillata praecipitatum nigrum CnuSans. Vel loco, chartae lacinus iuvestigatio peragitur Tinctura incinus quae o cremato calido, ut melius usser ariqueat, et Iacimus paratur), huius guttis aliquot aquae examinandae instillatis, si haec in rubrum vergat colum rem, acidum liberum tenet. Color ruber spatio 12 vel

13쪽

24 horarum disparens, gns -l- carbonicunt indicat, CH- ius praesentia demonstrutur otiam eo, quod aqua cocta instillata huic Tinctura lacinus rubrum non adquirut c0'lorem. Rubor profundus sulem metallicum prodit. 2. A qua calcis aquae probanduo infusa gas --

carbonicvni super ribundans neutralisnt, cumque eo, qua Carbonas calcis s. creta et cum hac terrae quoque et metalla gas acido carbonico prius soluta praecipitantur. Praecipitatum gas carbonico libero praesente nil fusa S. q. aqua cocta denuo Solvitur, et quid om coci acilius, si guttae aliquot u quae calcis prius instillentur solutionem pro brevi turbantes tempore. Si contra aqua nongas in carbuniciani liberum, verum bicarbo natos solutos tonstat, turbida manebit addita quantacunque n Iuno cometae quanti inte.

3. Alenti vel terra carbonica in qua praesente instillatu Tinctura For nn in bucii vel potius Tinctura ligni campo chlani flavo sus cum imo purpureum acquiret illa colorem. d. Murias barytuo praocipitat sulsatum bary-tne. A quae uicalinae priusquam solutio barytao instilletur , ad praecavendam nicali in barytam reactionem acidum quoddam addendum est. 5. Nitras argenti indicat sales muri taticos orto Praecipitato cuSous 3-ssoccoso, quod si initio nigri volsusci sit coloris gas hydrogenium Sal furatum indicat. 6. Ox alato ninnion i ne vel ox a luto Italincidulo aquae examinandae instillato Sedimentum

calce OXulica constans lente deponitur.

7. Solutio sit irata phos p linte ammoni ne busico de componitur, quod praesentiam magnesiae docet.

14쪽

S. Alcalia caustica praecipitant gales torreoaet metallicos. Praecipitatum album tempore flavum evadens ferri vol principii e tractivi terram praecipitatum eolorantis praesentiam demonstrat. 9. Carbonas linii neuter dojicit sales ter-rseos et metallicos, sed non gas '' carbonico, Verum ullo quodam acido gaudentes. 10. Prussias Lali et ferri aquas alcatino- martiales coloro tingit viridi, spatioque aliquot horarum , Sedimentum coeruleo viride oritur. Nullo vero alcati in aqua praesente , vel hoc acido quodam prius Saturato sedimentum coerulei ovadit coloris.1 l. Murias nuri neuter secundum Ficinvina quis ferrum tenentibus turbatur, et aurum deponit regulinum, qu0d et in aquis in lixivium sanguinis et tincturam gallarum non reagentibus conspicitur. Accidum tamen liberum nati O carbonicia prius Saturandum est. I 2. Tinctura gallarum v. in defectu huius infusum gallarum alco holicum aquam recenter o fonte haustam primo Obtutu non mutat, mox tamen eam colorat. Color laete purpureus, qui plures post horas non intenditur, purcam ferri indicat quantitatem. Aquae multum alculi tenentes colorem Iuridum, viridem inter et profunde suscum variantem largiuntur. - Si tinctura gallarum in aqua cocta colorem purpureum non causet, indicium e St: oxydulum ferri gas -Φ- carbonico solutum esse, et Si spatio aliquot horarum aqua cocta cum tinctura gallarum viridem acquisierit colorem, halitenebit, Reactio haec summe sensilis est, ita ut quanti'tas minima nicali modo nunc Oxposito detegi valeat NeceSSarium tamen ost pro proba hac rite instituenda

15쪽

hq inna diu coquere , nam 'ecu S carbonas magnesiae inn qua fors praesons reactionis huius cBusa orit.

Il. Examen partium fixarum in aqua

Praesentium. Certa nquno quantitas vase porcollaneo vel vitreo Pharta togendo temperatura Ioni ad ebullitionis gradum non augenda ad Siccum Ovaporatur. Notandum quod aqua multum de gas tenens pser 48 horas neri prius exponenda , vel sub evaporationis initio vns vitro tegendum est, ut quod tum p 0ro effervescentino ad vitrum Sodeponit, ablui quoat. Non est tamen necesse aquam nunc, ut pondus determinari quent, ad Siccum usqucte vaporare, nam id Sine detrimento materiae Unse contentae sistri haud p isset, ni vas tam detorminatae Sit magnitudinis, ut primo id cum massa eo contenta, et dein solitarium ponderini queat. Methodus massam Siccam post evaporationem re8iduum in vostigandi est varia, prout haec sales, Vel al- euli liberum tonset. In casu primo: A) Mussa post evaporationem resida ulcohole Spatio aliquot horarum maceranda, sit tranda. Solutio al-coholica tonot: Muriatein hali set natri; muriatoni calcis et magnosiae; principium extractivum solutionem colore susc0-ssavo tingens), et rosinam. Solutio nicoholica vos o vitreo prius ponderat a ud Siccum BVul Orntur, residuumque pondoratum ut eo hole driatio sol itur. S; les muriatici nqua contonii, quod foro semper locum habet, niculi inulto praesonio natro carbonico cuctionis Pe Pi Recipitantur; privspuam sumen id fiat, consultum ivdit, guttas aliquot ni imoniae cau,ticae addere, quR'

16쪽

si praecipitatum causent, hoc vel phosphns calcis est, vol ni in torra examini subjicienda. Si terrae praecipi.

tui ne enicom Vel magnesinui tenseunt, separentur methodo supra in exemplo Secundo exposita. Solutio na- iro do composita H- nitrico Saturn tur ot nitrute urgenti

praecipitatur, Praecipitatum Ortum supor sitro prius ponderato positum Iavatur, ut ritu Sicentur, indicatque hoc -l- muriaticum contineri. Solutio per urgentum decum posita examinanda est nunc nia kuli tenent' uun re argentum ex illa per muriatem sodae, vol '- muriaticum praecipitatur , fili rata dein nil punctum crystallisationis evaporatur, et methodo supra in sexemplo tertia exposita cum bicar hocate Sodae et Oxydo platini miscetur. Detecta sic kuli, magnesiae, et acidi muriatici quantitate, quantitas acidi pro saturatione adhibiti ab illa Subtrahitur. Acidum remanens nutro iunctum sue rat; Sic detegitur natrum, et o quatuor his Salibus cu iuScunque quantitas in statu ab aqua libero.

B) Rosiduum in vaso aqua topida abluatur, as uia datur quo residuo sub Λ) in sit tro obvio niculiolo inso bili; huic nunc aqua enlida tamdiu adsunditur, donoctili quid soluti por sit trum transeat. Nolutio calco, magnesia et iantro H- sulsurico iunctis, raro Lali constat. Nulos hi ni, invicem sequonti sol urantur ratione: gutinnitimonino causti eno prius instillatur, ut videntur, ni praecipi intum oriatur, quod ortiam pro so investignia dum; terra o duin i intro carbonico, acidum Voro sulsuricum baryta muriatica praecipitatur. C) Ni mussa salina ille hiilo solubilis solos ni iricos simul iunoni, niin lysis campli cu in oris. De torminata basium Pt H- murius ici quanti in se ussum Pro licet: quan

17쪽

Ib intoni ncidet nitrii tantam osso, ut ad iuventam basium

superabundantem partem saturandam sus ciat.

Dὶ Si aqua gypsum teneat, pars in nqua frigida in olubilis diu in partihus aquae 500 soptime portionibus divisis) coquenda. Solutio do in gypsum tota ias adsiccum D Vnporatur, residuum quo in crueibulo platinoo nil eundoscentiam uritur. Gypsum ante ustionem partem

ut plurimum principii extractivi sibi iunctum habet seoloris est fluvi cantis. E) Id quod ale alio te et aqua ex patina ablui nequit, modico H- muriatico solvitiar, et cum residuo in stiri, sub D) miscetur. Utilo non raro eSt, ni te Solutionem massae huius principum extractivum ustionctilestruere. Solutio -l- muriatici tenet: serrum, mangu-num, culcem et magnesiam, quae modo supra descripto ab invicem separantur. Aquae quaedam tenent carbonatelu strontiniano, calcem fluoricam, et phosphoricam, item phi sphatemn luminae. Terra Strontiana obtinetur sub unalysi eum terra calcnrin, n qua Separatur: utramque prius in H- nitrico solutam ad Siccum evnporando, residuumque ul-cohole ubsoluto, quod nitratem Hirontianae insolutum relinquit, si luendo. Anni sis chemica aquarum nicalinarum est multo Aimplicior. Λ qua D nminanda ad Siccum o vaporatur, Posiduum quo ad unia descentiam HStum, ac ponderatum sici do licetico sui uratur, acetate vel nitrus e burytuo deindecumponendum, praecipitato orto solutio nitrate nr-ysenti itorum docomponitur, priusquam tamen id sint, acidum nitricum nil impodiondam urgenti acolici praecipis nilonem addon dum est. Tum e Palculanda quantitas salium sulfuricorum ut muriaticorum : pars 8uperabun

18쪽

duris ost kuli carbonicum. Saepe u luno alculi uae saloaphosphoricos tenent sequenti detegendos ratione: praecipitatu prius per q- muriaticum argento, solutio filirata in lugena riso obturata Ammonia caustica saturatur , quo

lactu phosphas harytae cadit. Si nunc in hali inquirendum sit, Solutione nil siccum evaporata residuum in solutiono carbonatis harytae, barytam insolutam rotin-quente, Solvitur; tum ummonia evaporata sal residuus nil candesconclam ustus modo iam exposito Solutio noplatini tractatur. Jodium, puod cumprimis in aquis nasuo abundantibus reperitur, sequenti detegitur ratione: Λ quae investigandae quantitas magna ad Siccum evapor itur, residuumque ulcohole rectificatissimo tractatur, solvit hoc Sales omnes, carbonatibus demtis, solutioni nunc additur amylum prius coctum Professor Tognio recens adhibet , tum ud eliberandum hydrojodinatein acidum

quoddam secundum Professorem Τognio sulfuricum guttatim instillatur, quo facto solutio initio rubella, dein coctrulescolas ovadit; si vero i0dium parca insit quantitato, solutio rubella manebit. - Proba haec et Cum nqua non evaporata sequenti institui potest ratione: Aquae examinanda se additur prius amylum, h0c facto si iodium liberum sit, Solutio russos erct, tum Coeru'lescere incipit; secus color non mutatur, quod indicat,iodium liborum haud osso: quaro ad liberandum hydro-jodinatem, ut supra , -- sulfuricum ast guttatim in--allandum secus magna exoritur effervescentin examen valde turbans.

Bns So et M ostruml, anno 1805 in aquis su fureis materiam poculiarem Detoni sem, resinam Deton- tem) Sul suro , maioria resinosa, ot gas hydrogenio Sul-

furato r0nStantem reperore. Similis est haec materiae:

19쪽

oleo, re8inu, ei Kulsuro comps Si in o. Detegitur geqnenii ratione: aqua in retorta eXcipulo provisa coctionis oponit siccum evaporatur; residuo post evaporationem ulcο-hol superfunditur, quod materiam. illam sopientem et salses alculiolo sol n-bilos solvit. Solutio alboholica a residuo separata adfusa ei parca quantitato aqua destillationi exponitur, sub hac alculiolo abacto iomano i materia rosinosa forma olei flavicantis aquae innatantis.

III. Examen substantiarum gassormium aquiS

Fit hoc so quoiati modo: Lagena rotunda 100' usque 200' cub- aquae recipiens sic aqua probanda repletur, ut in collo ingenae duo solum pollicos cubici vacui remaneant; hoc facto oriscium lagonao sepis tonitu tubum ligneum pro omittendo gas gerente clauditur, tubus hic in lagonum aliam I p. aquae culcis et ammoniae cau-Sticae tenentem ac 50' cub. aquae recipientem ita deri vatur , ut fundum fere lugenae huius attingas. Lagona balneo maris ad altitudinem aliquot pollicum imposita lente incalescat ita, ut aqua ad Obullitionis gradum perducatur. Temperatura aquae ita aucta, ut puncto ebullitionis proxima evadat, gas ovolvi incipit, quod ab aqua culcis lagena secunda contenta ab Aorbium sensim qua creta cadit. Ammonia impedit, iis

gas H- carbonicum non ab Sorbi uin Secedat. Ubi vaporus aqueos, qui dein condensantur, gus -b- carbonicum non amplius comitu inr, Iagena ritu clausa Separatur, Pt gas in cnrbonico cum calce, qua crota, praecipitato aqua calet S re Sidua ope syphonis Q irahitur ; cretu verosltro imponitur, et si, quod frequenter accidit, crystalli in parietibus lugenae visuntur, hae desus ne lagena nqua

20쪽

inta instillata ummonia Oxalica presecti Isntum ortum siltro, ut supra, imponutur; cum priore lavetur, sic catumque lente ad cundescentiam uratur, per qu0d gaa--l-- carbonicum abigitur , cuius volumen e pondere, et volumine carbonatis calcis calculo instituto innotescit. Volumen Heris atmosphaerici detegitur, si probri supra iastituta ita m0dificetur, ut Ingena aqua ita ropleatur , ut nullus in ea remaneat uer, et ut temporo coctionis evolutum gas in lagena inversa aquam calcis si solutionem kali caustici dilutam tenente accumuletur.'