Collectio dissertationum medicarum Marburgensium

101쪽

potius, virium imbecillitatis probe meniori non ausim determinare, quae individua corporis constitutio, quae idio syncrasia,

qualis nervorum consensus, qualis rerum diis versissimarum corporis conditionem afficienatium confluxus, quae proportio inter causas praedisponentes atque occasionales hoc vel illud symptoma , hancce vel illam modificationem producat, D pum gradumVe gignat , quidve durationem febris emciat. Nee de eo, quod cel. BALD INGERad numerum mirabilium medicinae haud inepte iungit, nunc loquar. Quae enim omnia

102쪽

I eum prorrils Q prCPosito meo aliena sitit, naturam tantinu crisium, et eorum . quoque quae in febrΙbus ex causis immaterialibus emanantibus obveniunt, paulo iaccuratius de terminare, et, si viribus concessum, ratione probabiliori aptiorique explicare conabor.

Novimus naturae legem , qua cautum est, ut, quotiescunque- corpus animale irritatur, toties quoque subsequaturi motus,piIIuinque concomitans salutaris humorum confluxus. Qtiae facultas merito tanqtNam cU-

nos considerari potest, qui stret rite invigilet, ut hostem, cujus praesentia ex impressione adversa colligi potest, impediat, quo nὶi

103쪽

I si

mis ulterius progrediatur φ), ut ipsum debellet, ejiciat ut heterogeneum id, quod irritationem esticit, involvat, demulceat, attenuat et eliminet. De qua re si quis sibi

persuadere cupiat, paulo attentius consideret Gonorrhoe'm, catarrhum, Vomitum a sumto veneno, quibus addi possunt diarrhoea ex acrimonia primarum viarum es scrupulias iii oculum injectus, vel vestuca in digitum ini-1uissa etc. ete. Eodem fundamento nititur. quoque crisinim natura. Omnium febrium causa

Materiss gonorrhoica in urothram traiislata, naiasma hydrops obiae a morsu canis rabidi vulneri applicatum , bubonos in P este, aliaque mi asmata topica hoc ube rius probanti .

104쪽

eausa est irritatio materialis, id quod E L s N E R docte magnoque ingenii acu-triine 1ios docuit.

f. V.

Huius irritationis effectus saepius occurrit, e. g. in eatarrho, in oculo corpuscu- Iis alienis vexato, in tractu intestinati ete. etc. Haec irritatio ex qua unipe proveniunt febres, adsit caeterum causa materialis nec ne, semper plus minusve est localis. Qtiae si est parva, vel irritabilitas non ita magna, et, ut brevi dicam, ejus effectus irritationi respon-Vide ejus Bettiuge gur Fieberielire.

105쪽

- 17

respolidens, sequitiir illa i hiimortim secro4tio, cum qua simul caiisa niaterialis febri evacuatur. Motibus tunc erit levis , et bre-vr. temporis spatio solvitur. Olliod si autem irrithtio .Sehemens fit, vel, quod idem

-est , irritabilitas magna, materies,. quae f--te adest, initio retinetur. Morbus hoc - casu fit; inflammatorius, Vehemens, et 3Υ-- pumi, continentis febris acquirit. IExςretis-nis vero negotium tardius nunc et qui lena. ita, uti in sequentibus dicam, pro dit. Fieri nempe nequit, iit i quantitate agat causa materialis, tam late . quoque t oinitia puncta eadem vi irritentur,ii et hinc inde - aeque, I Ubique Vexentur,spasmo. Qui vis vero scit, puncta, quaei. Xehementissi ne irritantur, eo motu salutari, quem sequi-

106쪽

tur confluxus hvmdrum, neutiquam moveri posse. In his observatur spasmus continuus, in illis vero alternativus. Illa igitur sola materiem retinere positini, haee vero secretiones, quas novimus salutares emetunt. Quae vero

in peripheria sunt puncta leviter tantum irritata , ab iis secretionis negotium initium du-- cit, et his secreti humores materias ipsis pro-Σimasq ibus irritatio procreatur, demuliscent, obtundunt, i involvunt et hae)xatione, puncta proxime ad3acentia spasmo liberant, vel, si forte nulla causa materialis adsit, i fortasse fibram tensam relaxant. Ab illist punctis iterum ad proxima ulterius progreditur vis, quae agit, nee prius definit quam omnis spasmus ad centrum usque inlutus, omisnisque morbi actimonia materialis lenita, vel,

107쪽

veL ut olim didebatur, cocta es ad Gere1

tio neni ' qualicunque via parata sit. Qtialis fit mirus ille nervorum consensus, oui per hoc tempus plerumque, quamqvani' non semper, notam illam reactionem a mamra quasi consulto excitatam producat I omnes Tantum abest, ut in ea quidem quali.

cunque sententia reactio ad febres cri- sesque necessarie requiratur, ut potius deosse possint, saepeque quoque desint. Sunt Onim febres, in quibus cod et arita . I teriaΗ minori vi ag f. In multis squο-:que febribus localibus, in nrultis di-arrho eis, dyssenteriis, ulceribus et fu ' λi ai urationibus D ulla observatur rhactissi

atura hic i sola . agit, litesque, ut ix

dicam, amice componit,

108쪽

que secretiones naturales nullo profecto alio sine, quam ut . humores ad cillas .Rnctiones necessarias. conserVeti, diminuat, id er minare equident non audeo. Res 'ex' nesari nequit. i , i i δ

Qitanquam, quod hancce explicationem crisium in febribus ex causa materia- i provenientibus Attinet, non negaveris , eam neutiquam esse noVam, neque nunc primum cum aliis communicatam, ta-rnen dicere ausim, eam non esse ita tritam obsoletamque, ut plane nihil habeat, utiqd sibi tanquam sui juris sibique pro- tum prae aliis vindicet. Restant nunc ad buc

109쪽

2Iadhise crises , quas in febribus, quarum causae sunt immateriales, observamiis. De his quoque dicam, quomodo eas commo

de explicari posse credo. f. VII. Licet negari neqiseat, plerasque febres

a causis materialibus originem ducere; . Iicet verum sit, naturae salutaris studium in propellendis iis, quae nocere possent null- fodies facile animadverti poste ,- tamen quoque videtur, esie febres, in quibus de eausis materialibus cogitari plane non potest. In febribus e. g. ex affectibus, ex frigore, ex Vulneribus pro manantibus ubi est causa materialisl Estne in illis ali

quid ,

110쪽

quid, quod coquatur, quod eliminetur 3 Et eur in ipsis curandis antispasmodica tanto usui sunt tamque necessariaὶ φ) Sic plerumque ii loquuntur, qui crisibus noli favent Eu nodus, ad quem solvendum

vet opinioni eorum , qui omnes febrium causas immateriales esse ajunt. Perpendant quaeso hujus opinionis se-ct'tores immodico voluptatum delicia-Tumque usu corporum constitutiones ita

dispositas esse, ut sublata proportione inter irritationem ejusque effectum hic Nimis abundans plerumque irritationi haud respondeat et sic artis auxilis egeat, quae antispasmodicis equilibrium restituat. Caetera et curatiouis negotii essentialia natura ipsa absolvit,