Dissertatio inauguralis medica de entozois hominis ...

3쪽

DISSERTATIO

INAUGURALIS MEDICA

QUAM CONSENSU, ET AUCTORITATE

SPECTABILIS DOMINI DE NI

NEC NON

CLARISSIMORUM D. D. PROFESSORUM

DOCTORIS MEDICINAE LAUREA

nT NDA IN ALMA AC CELEBERRIMA REGIA SCIENTIARUM UNIVERSiTATE HUNGARICA PUBLICAE DISQUISITIO' SUBMITTIT, C

5쪽

3 alia' o auctio. Into Z0a vocantur illa animalcula, quae in internis

e)rp0ris animalis partiti tis nidulantur, generantur, ultiplicantur, et Sustentantur, quae ex corpore ViV0 ut ejecta, aut animali, quod inharitarunt vita priva, citius, aut tardius muriuntur. Olfectunt profundae meditati0nis maximorum n

.aae Scrutatorum, nec non eximiorum medicorum ange Sistebat origo vermium Ento Z0orum. Multum deliis disputatum, et scriptum, multae hypotheses inge-0Se quidem exc0gitatae, de eorum genesi statuetia r; nulla tamen omniJaus satisfecit. Nonnulli cum Linii eo asserunt: Vermes in cory0- generari ex ovulis, aut larvis eorum, cum aqua, itinentis in ventriculum deferri, et in corpore animalifθin magis exsilui: intelim disquisiti0nes'imprimis auidolphi, et Brumser susceptae d0cent, Vermes tales, Hales in organism0 animali vivo nidulantur, nec in aquis, 2c in terra unquam fuisse repert0s. - Alii asserebant, Int0Z0a generari in animali hiis minus perfectis, uti: sis' hus, reptilihus etc. atque eos cum alimentis in tuli tui cibarium deserri, et ibi ulterius ev0lvi. - Vermesa iidem humani, vermibus aliorum animalium analogiant, Iahrica tamen organica multum distin si, et v 'r'

6쪽

non sultim in tuli 0 intestinati, sed et in musculis, te celluso, Vi Scerit uS, cere 310 deteguntur: erit0Z0a Di in non alia ratione, quam generatione aequiv0ca lcorpore humano oriri quam opinionem jam Arist0teli lepromsit, et Rud0Iplii, ac Breuiser multis defendet argumentis. C0ntingit nempe mutati0 peculiaris sive iliquidis secretis textus cellulosi, Sive visceris cuiuidam, imprimis tithi intestinatis, spia praesente generantur vermes qui dein cultu s0ecund0 Speciem sunt pr0pagant: qu0d vero enthelminia coitus capacia sint demonstrat: 1. praesentia organorum genitalium, quae sicut in aliis, ita et in his animalilius speciei multiplicationi inservire debent. 2. D0cent id accuratissimcelleberimorum naturae scrutatorum experimenta, qui mS c0mpertum, ent0Z0a coitum celebrare, ut viderlicet in Μusae0 C. R. Viennensi praeparatum, C0ituu

Ento Z0a coloris Sunt utplut imum athlicantis, ait pallidi, paucisSima rubri, motu v0luntario gaudent quem Dye apparatiis muscularis perficiunt, qui dupleIstratum musculare, sitiris longitudinalibus et circulari hui onstans refert; et quidem librae longitudinales, Ceapite usque ad caudam extenduntur et in 4 fasciculus collectae, motui principaliter inserviunt, shrae circulares sul, angulo recto directionem sitirarum longitud natiuin secant, et ovillis, prolibus et foecibus expellendis dicatae sunt, t0ta proin cutis ut simpleX mi

animali dicata tenentis, considerari psit est. Apparatu maxillari carent, caput e c0ntra siluiniis paueis) du0'hus, Aut tribus hamulis in coronam simplicem duplicem aut triplicem disp08itis, providetur, quorum ope prae dile se uilugentes, nutrimentum ah 80rhent, in Pluribu

7쪽

iis vermi hiis confliiciuntur locu oris una, vel plures 1 illae, fluae ad Iulii tum animalis iam porrigi iiiiiii , iam eratiuntur, quibus materiam nutritiam absorbent: 1inluntur P0rr0 per clitim, ut observationes celle herrimi

udolphi et Treuiter docent. Dabulum hauriunt ex humo-ous animalium, quae inhabitant, instar parasitorum. timor nutritius, qui pro diversitate animalis coloris iam hai, iam ruhri est, in apparatu digestorio praepara fg, e Vase longitudinali inua tutium intestinatem sito,

tr totum corp0ris animalis ambitum circumfertur. ξ spirant oxygenium, et quidem n0n eX aere athmoMi aerico, Sed pr0 ut laetus in utero, ex humoribus or-1nismi Viventis, qu0d incolunt, Oxydatis: quod Veroi ipsa oxygenium reSpirent, et aliud gas respirare ne' eant, patet exinde, quod eni0guum, gas agoo im earsum, Spatio saucorum minutorum Vita privetur. - ithelminia nervis provisa esse, sedula helminthol0ὶ,rum oti servatio, extra omne collocavit dubium: sic oxyure Vermiculari, et trichocephalo detecta sunt, . amenta nervea in parte oes0phagi inferiore inter se anula ganglia quadrata in Se complexa usque caudam ctensa, ess0rmantia, in vermibus vesicularibus dira- ationes nervoSae nullum Sequentes ordinem Sub Sectis ite anat0mica oculis Se Sistunt.

8쪽

Divisio Erit EooruIII. Primns, qui rectae eni0g0a classis eationi subjecit, fuit Zeder, quam Anno 1800 G00ge in SusOpere pr0mulgavit: hane Rud0lphi et Brem Ser, paucis solum modissenti0nthus institutis, secuti, Ent0Z0a in familias quinque divisere: Familia I. En togo a Nemato idea, Seu Vermes fili formes: corpore elongato, Cylindric0, tenuissime anulato, elastico.

I. Genus. Filiaria: corylis term elasticum, Suhaequale longissimum , oris apertura orbiculari S minima, genitale masculum ante apiconi caudae raris' Sime exertum) teretiusculum, breve. Species h0mini Propria est: Fila r ia Modin ensis: corpore l0ngissimutenui8Sim0, margine oris tumido, caudae licuinine in nex0οῦ telam collulosam culaneam cumprimis ad mal leolos in Syria, Arabia, Aegypto inhabitat, hic se culiari operati0ne excipitur. Operatores in oriente L0CainVi Sentes, hominibus verme hoc assectis Sic Sue ur runt: Cute in loco domicilii vermis squ0d experti libe-r0 oculo distinguere valent) incisa, vermiculum alimquantum pr0trahunt, eumque cylindro tenui firmant, subsequa die cylinder m0dicum v0lvitur, quod e0usque repetitur, donec vermis ex t0t0 dumicilio suo sp0liatur. II. Genus. Ha mulari a c0rpus teres, ela Sticum, sit 3aequale, oris tentacula duo stiformia. Spe cies 4n homine occurrens est Π a in v I a r i a s u h c O m p r e s s ad antice alte nuata , in glanduliA bronchi0rum, e0rumque vasis absorhentihu' inventa.

9쪽

III. Genus. TIichocephalus: corpus teres, te antica capillari os orbiculare. Species, liuini uis eStina, Praecipue coeculii et colon inhabitans est

Trico ceph alus dispar: parte capillaringisSima , capite acuto indistincto, corpore marisi iraliter involuto , seminae subrecto, vagina Penis

IV. Genus. A s c a r i s: corpus teres, utrinque cenuatum, caput trivalve. Huius generis species ae hominis intestina, insestant, A s c a r i s scilicet murico id es, et Λ scaris, seu oxyuriseermicularis. Prior gaudet corpore utrinquei qualiter attenuato, utrinque sulcato, cauda obtusi icula, frequentissimus intestinorum tenuiuin incola, quihus interdum longa percurrit itinera, uti: Supe θJra Versus , ductum pancreaticum, choledochum, 'Sicam felleam, ventriculum, oesophagum; inserioramus, non renitente valvula coli, anum, rependo, uingit. - Posterior intest: crassi, recti cumprimiis tenera aetate, sed et adulta, hospes, distingui- lr: capitis otitust membrana Iaterali utrinque vesic Jri, cauda maris spirali , obtusa, foeminae Suhulata, cta. In teneris puellis nonnunquam vermis hic in mitalia externa, uretram serpit, pruritum m0lestum, eciem athi suqris provocat, et haud raro ad Ona

zam invitat.

V. Genus. Strongylus: Copus teres, ela licum, utrinque attenuatum, os orbiculare, Vel a utatum, apex caudae masculae terminatus Bursa Pe- 3m emittente. Species frequentissime canes , h0Ves,lp0s, rarius hominis renes inhabitans est:

10쪽

Strongylus Gigas: capite obtuso, oro papillis sex planius illis cincto, li ursa maris integra siruncata, cauda meminae rotundata. Familia II. Eut 0Z0a Λ canto cepit ala, seu Vermes capite uncinnato, corp0re tere-tiusculo , utriculari, si Ihelastico , proh 0scide seriatim uncinnato retractili. In corpure humano necdum detecti. Familia III. En togua Tre inato da Seu Vermes Sugentes, corpore depressu, Vel tere-tiusculo, molli , Ρ0ris Suctoriis. -- L. Genus. Dis toma: corpus molle, depre8Sum vel teretiusculum , purus anticus , et centralisS0litarius. Species cystidem felleam, si ductus bilis feros incolens est: lD i s t o m a hepaticum: c0rpus oh0Vatum, lylanum, c0Il0 Sith conico, brevissim0, puris orbicula-lrihus, ventrali maj0re. II. Genus. Polyst0ma: c0rpus molle depressum, aut teretiusculum, p0ri antici compinres. Species semel in tu herculo cellul0so ovarii detecta a Treuiter est Polystonia pinguicola: corpus depressum OhIongum, laeve, antice truncatum, p0Stice neu minatum ,hporis sex anticis lunatim positis. Familia IV. Ento Zoa cest0idea, seu Ver mes t a e n i s o r in e s corp0re elogato depresso molli, continuo, vel articulato, capite paucissimorum simpli' citer labiato, reliqu0rum holhriis, vel osculis suetoriis du0dus, aut quatu0r anstructo, omnibus individuis Λn drogynis. I. Genus Botrio cephalus: corpus el0ga tum, depressum articulatum, caput Suhtetragonutu,