D. O. M. F. Problemata haec ex praecipuis medicae facultatis dogmatibus decerpta, a Joanne Zemelio Conino Polono publice disputanda proponuntur Patavii

11쪽

s gunt tamen & alia quae inaniunt, ut E xercitatici,somnus Fames, Balnea, Φudores; Venerea Frictiones 77 Animi perturbationes, quae sunt principis. 'faculta eis inordinati.motus ab aliquo externo magnarum alterationum corporis defendimus esse causam: nam. 8 Timor & moeror ad centrum cogendo calorem eum suffocat. 79 Laeticia ad circumferentiam eserendo eundem dissi

go Ira facit igneum.

DE REBUS PRAETER

Naturam. 8I Praeter naturam id est, quod ues naturae uim inseri, mi usq; functiones interturbat ; & id modo per se , ut morbus: modo interuentu alterius, ut causa: uel qSuim naturae illatam sequitur,& ostendit, ut sympto.

8a Ha e si in dispartitos sint mittenda locos, morbus magis residet in solidis; causa in cotentis; symptoma in iis quae utraq; horum consequuntur. 83 Causa morbi est affectio praeter naturam', sua sponte aliquid conserens ad morbi generationem: & haec quidem g Materia Iis, est corpus humanum. 81 Formalis, ipsa dispositio praua in corpus impressa 86 Finalis, priuatio effectus debiti naturalis. 87 Efficiens,quicquid corpus a proprio statu sit aptum amouere. Et harum cum quaedam sint congenitae , quaedam asciliciae: non absurdum esse arbitramur ast

12쪽

serere,quod 88 Patentibus n5 minus in morbos insitu naturae, qui min possessiones legum iure succedamus. 8; Morbum dicimus esse dispositionem praeter naturam, laedentem operationes primo,& per se. so Eius autem posse demonstrari genera tria tantu . sci- Iicet Intemperiem, Malam consormationem, Sc Continui solutionem. 9I Ex quibus io temperies est propria partibus flan ilaribus: praua consormatio instrumentariis , utrisq; autem solutio continui. sa Ex morbis calidis sine materia , est febris Ephemerarui cu m materia est febris pu trida. 93 Ex frigidis sine materia, est congelatio consenum simplicem algorem cum materia ut patalysis cum pituita:

s Ex humidis sine materia, ut mollities & laxitas et cum materia, ut Asthma. ys Exsiccis sine materia,utDasinus ab inanitioner cum

materia, ut Cancer.

96 Ex praua consormatione sunt,adnatae partes,abolitae, incuruae,breues, leues,& asperae.

97 Solutio continui patet sensui. 98 Atque hie Febrim dicimus eme intempetiem calidam procedentem principaliter a corde per arterias & uenas, laedentem Operationes.

99 Febrium uer c tantum tria sunt praecipua genera : Ephemerum, Putridum,&Hecticum sidqψ pro ratione subiectorum,quibus insunt: ur est spiritus, humor.& solida. 1oo Quorum Ephemerum a causa primitiva oritur:Putra

13쪽

dum ab antecedente , Ηecticum aliquando ab his a Iiquando singulis, aliquando utrisque praecedentibu Saloi Putridarumq; cum sint aliae continuae, aliae intermit tentes: has affirmamus oriri ab humoribus putresce-tibus eκtra uenas; illas, si iidem putrescant in uenis. ioa Eκacerbationes uero illarum sequuntur occultam putrescentium humorum naturam, ut Quotidianae naturam sequuntur pituitae, Tettianae bilis, Quartanae melancholiae.

ro3 Quod autem in Hecticis nullus sentitur calor, id fit, quoniam solidae partes aequaliter sunt calefactae.

Io Caeterum cum in quo uis morbo motus magnopere

attendatur; ob id etiam hi in acutos & chronicos disiuncti sunt. Acutiq; dicuntur qui sua tempora celerrime pertranseunt cum aegri periculo: quod genus est Febris ardens, Apoplexia, Angina: Contrarii sunt his chronici, ut Artritis &c. Ios Morborum uero sunt quatuor tempora: Principium, Augmentum status, Declinatior& horum declinatio est tutissima, in qua nulli moriuntur. ros Symploma est affectus praeter naturam sequens morisbum.Et hoc in tres abit ordines: Actiones laesas, Qualitates Excrementaq; corporis mutata.

io 7 Primi generis sunt; ut in facultate Principe, Phrenitis, Melancholia , Obliuior in Motrice Apoplexia, Epilepsia, Paraly sis, Tremor: In Sensa trice Stupor,caecita S, praua uisio& comminuta An uitali Syncope. Asphi-xia, pulsus intermitens debilis, paruus, rarus, tardus. In naturali Apepsia, Diarthaea debilitas hepatis.

14쪽

gmatia, Morphaea ramaror linguati

Dy Vltimi Excretio sanguinis nociva, uomitus intempestiui, nigri sordidi,continentes aliquas vasorum partes. Deiectiones uirides, cruentae, pingues cum ramentis intestinorum; Vrinae nigrae ,uirides,albae --tidae, cum calculis,arenulis, pilis:Sputa nigra, liuida, crassa: sanguinea, purulenta, salsa, laetida, multa;cumbronchiis: Sudores nimii, frigidi, cruenti, salsi, flavi, unius partis Irio Dolor autem est symptoma praecipue facultatis tactilis, sequens perpetuo solutionem continui. xii Huc etiam morborum signa reserimus ; omnia nam villa uesa symptomatis uel causis oriuntur. xlx Sed ex causis, primitiuae maxima sunt indicia suorum assectuum: ut affluentia cibi & potus, intermissio euacuationum testatur adesse repletionem: Sic labor, uigilia, nimii fluxus, inanitionem. 333 Ex symptomatis uero ante alia id praesta hi laesiones actionum propriarum. xi Vt errare mente, obliuisci, pati quid victi in motu,luirtutes animales & cerebrum affici abunde ostendit. iis Nec dissimili ratione pulsus uiciariit auctio a mediocritate& diminutio, uelocitas, tarditas, crebritas , raIitas,inaequalitas, intermissio, Asphixia detegunt uicia facultatis uitalis,simulque cordis & instrumentorum, quae his inseruiunt. Iis Sic concoctiones uentris uel abolitae uel diminutae uel deprauatae indicio sunt uentriculi facultatem laborare: v succi flatulenti commcinent nos hepatis uirtu e esse in periculo. Ir7 Excremeta etiam muxata affectuum sunt testimonia ,

15쪽

sne controuersiar&quidem eorum etiam', qui sun egorporis totius maxime uero partium, a quibus pro . vi me egrediuntur. 118 Vt urina totius aliquando,sed saepe iecoris, uenarum arterinum, renu m , u e sicae que at u m prodit.

Πρ Feces de intestinis magis, post de uentriculo, tum de hepate porrigunt iudicium. Iro Sudores quid sit in ambitu corporis demonstrant.1ai Sputa capitis, si simpliciter exeant; si cum screatu ; fauiacium; si cum tussi , pulmonis constitutione reserunt Iaa In his autem omnibus cum quinq; in uniuersum observentur;scilicet si bstantia, quantitas,qualitas, contenta, & modus excernendi in haec sint commode. rata optimum indicant partium , a quibus proficiscuntur,&tandem totius, statum: Ia3 Ut urinae nec crassar nec tenues, su bflauar, non stetidae, respondentes quantitati ingestorum, absq; contentis a naturali statu recedentibu scis; sine molestia & de bito tempore exeant, bonam hepatis N eorum, quae divimus constitutioncm afferunt.12 Sedimentum ti ero in minis fanorum non necessario

requirit tar, ut idem si iidalbum, leue es aequale, in

aegris optimum est concoctionis indicium. Iay Contru urinaees teu ues, at bast cludi tatis sunt testimonia: ut nigrae, uiride misi per erisim tales, evadant, demori

calorem naturalem ostendunt:

D6 Sic color eo poni ei trinus uitium hepatis, obstructioncmq; meatu sellei; niger lienem pati, ostendit. ia7 Ex iisdem etiam sontabuβ petunt vir indicia eDrum ,

quae consequuntur morbos, ut est Sanitas, Mors,

jsii . Cum

16쪽

H8 Cum uero recta Curandi ratio progressa per eontraria, sita sit in inueniendo per indicationes quid sit

ageo dum , quantum . quomodo , quando , ubi a gendum t haec quidem omnia principaliter indican. tur a tribus; morbi natura, aegrotantis uirtute,& ambiente: tamenetas Quid sit agendum, Prodit maxim h ex natura af e ctus ἐI3o Quantum, agendum, a uirtute aegri & illi coniunctis, qualis est sexus, aetas, consuetudo, genuS uitae.13I Quando agendum, a temporibus morbi. I31 Quomodo agendum, ex aegri consuetudine&proprietate singulari.

I33 Vbi agendum a loco , in quo & per quem fieri debet

operatio, quae ex situ & colligatione partium percipiuntur. 136 Haec autem cum perficiantur tribus instrumentis: Victus ratione de qua satis in rebus naturalibus Manuum opera, & Medicamentis ret3s Medicamentum dicimus id , quodcumq; adhibitum uincit corpus. a36 Concurrit tamen ad effectum medicamentorum calor natiuus,qui dum in illa agit, ut ea in suam substan tiam permutet, facit ea talia actu, cum prius fuerint potentia. I37 Quae uero ex his sunt purgantia cum delectu r qualis Colociniis quae deiicit pituitam , Scam Oneum bile, H elleborus niger melancholiam, haec ita purgant Occulta & speciali proptietate simili iisdem humo

17쪽

x38 Venena uero omnia sunt, quae propria sua natura hu .manae uitae aduersantur.

I39 Operationem autem manuum, siue Chirurgiam pendere ab exercitatione Musu agendi cuiq, patere arbitramur.

UIRTUS EX ITAT ET VI cIT INUIDIAM

18쪽

Di umbuntur uerὸ in Florentissimo Patauino Gymnasio ub felicibus austiciis A fagnifici ac generose uiri Domini D. SAN

Brixiensis in Magnifica milosophorum ac Medicorum uniuersitate Sub fit uti praesarissimi. Onno Ag D LXXV.

Mense Maj, Die XV. Hora XIL

s admisit.