Ioannis Mevrsi Gvlielmvs Avriacvs, sive, De rebus toto Belgio tam ab eo, quam ejus tempore gestis; ad excessum Ludovici Requensensii ..

101쪽

G L. AVR. LIB. III. tum cohortes etiam duas Et mundani, quae Axel OPI in Flandriae erant , S loannis reui agmen, Syri.

accedere jubet qui cum omnes, die XI I Marati , loco indicto convenissent , Tolosanum improuiso adorientes, copias Mus sine ullo negotio caedunt, dissipantque ipsi ina ero , domo quadam occupata , in quamcunque sustinere illic

certum, igne injecto , villum cremant a cum

coloetaeclarium, aliosque e nobilitate plures isto casu grauiter animis consternati niuerpienses, cui stud ij diffiderent , neque inter se satis fiderent, arma sumunt. dc pars opem Protestantibus ferre cupit; alij rursum,S cum his praefectus etiam, veriti, ne vi ho milc ista occasione urbem forte inuaderet,obnituntur inde illis sit spicantibus, procurasse ipsos caedem, idemque in se conaturos itaque qui ex Protestantibus Caluiniani appellat Merae pontem dc Vrbis portas, Occupare; ac tormenta, ad securitatem suam, ex armamentario rapere.

toto eo die Auriacus, Hochstratanus, magistratus,&in his Stratenus consti , apud ciues gratia validus, de constituenda pace laborabant sed conatus, in discordiae pertinaces, frustra crat quin tu multuatum adeo, te turba quidana Auriacum,

siclopo in pectus admoto, nil reueritus, proditorem appellaret ac postridie procurante magistratu, etiam Martiniani in armis esse tum Hispani, Italique institores Angli publica nationis suae domi scruare iussi, mandatae usu accepturi Catholici Martinianis, qui in ripa collocati, se adjungere miles forum cur iamque, insidere omnia Lo terrois

102쪽

t Lo I. 1 terroris iuxta 5 metus, plena ac Caluintant,ar - mis: caeteri, numero praeualere S futura publica LXVi I laniena videbatur quam dum cuncti pertimescunt, opera Auriaci, Hoc stratant, δίStraleni adnitentibus Protestantium delegatis, ciuiumque prudentissimis, constituta partium securitate, res composita. d ex armis domum quisque discessere. Vt Antuerpice, in Brabantia sic turbatum Amstelodami, in Holland a Constitutum pridem ab Auriaco erat, ut a curia quidem nuS, duo a magistratu urbano, totidemque a Protestantibus, ad Parmensem mitterentur; tua probare, ac

rata facere,acta ab ipso, magistratu , in negotio

Protestantium, rogaretur atque interea nihil contra ista fieret neue miles intra urbem stipra numerum,ab Auriaco constitutum,legeretur. nihilominus,qui a curia, magistratu ablegati,seorsim,eX- clusis Protestantibus, cum Parmensi clam egere;ac peractis,quae volebant, sibi quoq: Amstclodamum rediere Protestantes, simul rem intellexissent, neque in via cum Auriaco quicquam ab ipsis com-naunicatum suspicati, contra se decretum aliquid, festinato subsequuti, suis cuncta expositere. Inde turbae;auectae etiam,cum rescirent, clanculum conscriptum militem, conscribi etiam tum itaque multi ante curiam, in qua magistratus erat, conuenire S , se proditos affirmantes, alter alterum eXcitare alij addere, egensem etiam cum signis decem aduentare quidam item Iustum Buychium consulem adire, ac scitari, quorsim mi-inc malleolus, contra pacta . cum initio is negaret, Volc

103쪽

uic urm contra 'a I ri, nec quid se, reo time es , I b

rent hi Ne instarent, certo nimi sinstare rem L, v i. confessus, Parmen id mandatum re pondcre atque ad ecuritatem urbi l blicam pertinere certum a tem magistratui pro h Dritare agere quo responso irritati umptis circa vesperam armis , noctem O- tam inter ista habuere. Consules milite ante Uriam ordinato, ciues quoque, quos majorum cligioni addictost irent, per apparitores vocant, de adeste in armis ubent; hisque forum defenden

dum assignatum Protestantes pontem no illam occupauerant jamque numero sit pra nouem millia erant cum vi duo i magistratus partibus cssent. quo comperto,ne accedere quisquam posset, fori aditus omnes obsident tuna armamentarium capiunt, tornaciata inde abrepta in forum ducunt. Consules, vim metuentes,ad blanditias sese vertunt; S Simonem opsium mittunt tunc collegam in consillam, qui turbantibus perstra derct, visi cedere ab armis vellent, ac libello tim agerent: obtenturi, quicqui usum, aut aequom, foret. A Jam animi inclinabant nisi praetor, cum militibus trecentis capcre armamcntarium uisus, grauius iterum concitasset itaque s imma cum Verborum contumelia repulis , opsio, parsua forum, pars in Curiam, inuadendum cI maitare ac patrata res fuisset, ni prudentiores quidam repressissent, dictitantes non in ciues, consit tesue armasumpti verum defendendisti. ac benigne polim agerent, quam visanguine ciuili, ciues ipse manu im te cruentarent tan

dem clecti, qui adirent magistratum, quiritantes; sum

104쪽

vii ita confici ira fiet , Fruxesiis, fretis delegatis suis, cum Parmens clam egisset indeprius fossicionem Jose arma, se cerisse quae depenerent, s praestare pacta

vellet itaque placuit, uti duo e senatu, duo quoque e Protestantibus, Hagam Comitis ad Parmensis delegatos mitterentur; qui mandata ab ea facerent,

es inquirerent, quid i uriaco super se viseum foret. quisi nihil saluisset, tum ad eum flatim illi iter caperenni expost urbis tu, qui sientiret, explorarent interim cessarent omnia, neque quicquam tentaretur id per totam urbem edictum, ad tubae sonum; discessum etiam ab armis delegati, Ut

Conuenerat, cum Auriacum accessist ent, is nega-

xe, quicquam i inpromptu esse , quam quodpridem fatuisset quod se minime satis ritum ideretur, ad

Parmen sim porro irent, se praecepta tranquillandae r-hisuae ab ea peterent ita urbani delegati perrexere; Protes antes, ceu Auriacumsbium accedere jussi forent, Amstelodamum retrogressi. Sub hoc tempus Brederodius, quartus ipse, clam aduenit; siue sponte, dinegotiis ii causa, ut aiebat siue, uti putabatur, aduocatus certe ingratus magistratui, Contra Protestantibus laetus quisequentes apud cum, consilia conferebant tum e Frisia habitu dissimulato, multi accedere id Parmensi cum significatum esset haec Torraeum Vltrajecti cum Megensi tunc agentem, protinus ire illuc jubet; rogare suis verbis, ac mandare, ut urbe excederet quae quieta, praesente ipso, esse haud posset. quod si nollet, tumet Iegensem, militemque, adhiberet;

105쪽

GvL. v R. LIB. II. 'beret compelleret ad obsequitim. Iussa ex Ccquitur Torraeus, S contemnit Brederodius tur Lbant grauius Protestantes in quis qui praecipui

erant, Vt componi motus ponet, quaedam a magi stratu petunt, permittenda, si tranquill avrbem cuperent isque cum Parmensis metti, non auderet ipse quoque a Protestantibus, quaedam petit, ad Auriaci arbitratum qui consentit, domi uruna etiam quendam ad Brederodium se promittit, per

quem cum certiorem de sententia fila f. ceret hae rei tamen Brederodius dum ino , ad exemplum Auriaci,& consilium,urbe pariter,Belgioque toto,eXcederet. In BrabantiaProtestantes,potiund Jam

Antuerptae , qui consili fundus erat, spe deject i,

caetera quoque desperantes, tempori cedendum rati, a conatu deinceps alio destitere at Parmensi, ut in rebus laetis blet, creuit animus inde aurei velleris equites, ac prouinciarum praesides,ad religionem auitam defendendam nouo sacramento obstringit recusantibus id Auriaco, Hoc stratano, Hornanoque, Irederedio mox S urbes, δίprouincias, nobilesque, singillatim huc perducit;

ceu ostensam remissuro statim rege, copiasq; quas jam magnas comparasset, dimissuro si ut res prudentia sua tranquillatas intelligeret aflirmare etiam ausa, se auctoritat a fecturam, uti militem, mel ab ipso et ij limite, reuocaret nec passiram, ut boris tam periculo ruci gloriamque reip. resit tae,alter frat deinde, virium adhuc satis spere e redirent in concordiam, excludendo, aut propul an , ex terno militi. Sic persuasi, in id incumbunt, ut ip-

106쪽

i xvii. beri conciones, mali fundamentum, coeptae tem - pla quoque S imagines, instaurari neque omissum quicquam fuit, quod putatum ad placandam regis iram pertinere tum quae Protestantes templa tota Flandria exstruxident, summo animorum impetu rursium diruta quod Gandaui aedificatum, a militibus intra horae unius spatium bio aequa tum ac patibula e materia etiam facta ad quae Violatarum imaginum, templorumue , eos figerent itaque sublati plures eo anno ducenti l ibi, trecentique, in una urbes praete illos, qui in agris deprehensi a latrunculatore ad supplicium rapti. ineunte mense Aprili An tueri ienses , cum Parmensi cuncta e voto euenire animaduerterent, ablegatis oratoribus, siccum ea ad diem VII transegere cessarent Prote antrum coneiones, ac re ligione majorum restituta, templa quoque in aurarentur priora edictaseruarentur , nemo ob res ante actas ita, aut bonis, mutataretur idque donec aliter regi, atque ordinibus, videretur exempti tantum, qui aut m satis rei, aut templorum violatorum,or imaginum confractarum quorum tamen ilia ingratiam apud re gem, literis datis, intercedere, veniamque postulare, etiam vesiet; et ad os pacis item bene cium pertineret quas conditiones cum Antii ei pienses accepissent, biduo post permisere, ut Parmeniis, cum praesidio qualicumque urbem intraret inde con- Ciones vetita , dc migrare concionatores jussi. qui petito commeatu, magistratui vale dicunt; acriter verbis castigantes, ceu ingratum , , mox

107쪽

G t. Ai R. ID B. III. I facti hu poenas luiturum neque enim dubitandum Io

ipsi esse, qui insignem summo deo contumeliam factam L X VII. iret; qui, litiae rigidus praesis , erbi sui admini

ros, tam indigne nunc eie Zos,grauiter visurus foret. Ita ad diem accinium Aprilis , multis illos comitantibus , urbe excedunt. Principes quidam in Germania Protellantes a Parmenii postulabant, altem ut confessinis Augustanae se fatoribus manso nem indulgeret Maximilianus Caesar, ut negotium horum motuum uniuersum bi componendum daret. verum illa S huic, A istis respondere non in sua

i potesate , se regis , esse. Haec quum ita se habe

rent, mox Auriacus, qui assertam maxime Belgi)libertatem cupiebat, cum nil ultra in commune consuli posse animaduerteret resque adeo cederatae nobilitatis inclinatas, multis palam ad Parmensem deficientibus: alijs discordibus partim, aut consilio destitutis Albanum cum Xercitu aduentare certus esset tum Francisci Alauae literas, stipra iam commemoratas, cogitaret tempestati, quam instare prouidebat, cedendum ratus, ipse quoque ad Xa diem Aprilis Antueri iaexit, iter Bredam versus capiens rebusque ibi constitutis, inde in Germaniam abit relicto tamen Academiat ouaniensi Philippo Gulielmo filio, tredecenni quom aetate, cinnocentia, tun1Brabantiae, SI Academiae, priuilegi j satis tutum, etsi opinionis falsiis, existimabat. Ejus abitus varie Protestantes habuit S pars grauiter consternari, pars non multum laborare , quod suasisset Augustanam confessionemri ideoque non fiden-

M a dum

108쪽

IO ANNI MEVRs Ier I dbi hisa bitrari plurimi tamen una excedere 'Ili, I xvir prudentiam e)us secuti, dc fortunae suae patriam infelicem relinquentes , tutum alibi domicilium quaesitur , vltro in exilium ibant Paullo ante quam discederet, delegati clam ab os, qui rogarent ecquid spei, aut consili j super- cstet quibus ille respondere pG cm, etiam tum auctorem vi accederent gustanis ita auxillimi e Germania prom um fore . si id nollant, ut sexcenta aliquot mi iustorenorum trocurarent. Cum liae prius recusarent i consilientia prohiberi, allirmantes alterum vero effecturos se reciperent , modo sum indicaret isque exciperet , si manet , nullum fore ; sin fructa consilium fuit. Postera die quam Ant-uerpia abiisse , cum senatus uniuersit conue nisi et magistratus coram exponere iam Parmen i interceptis concionibus excessu ministrorum, morum gestum. ac restare , t Maesidium intromittanto me quo non Ῥrbs tranquilla , aut com

mercia salua satis se possent ni faciant, iram regis

metuendam . tot milites, hi Immineant. centum signa in prouinctis a Parmen se iam con cripta, praeter turmas ordinariis ab Hispania aduentare Hispanormn decem millia, cum quingentis item equitibus sex'ooque Italorum millia, equitum duo Germanorum viginti millia, equitum octo hos pares minime se. 5 responsum a senatu porro ob equi regi velle, ae prasidium qualecunqκ intromittere sed Parmen moratam cupere, quandoplurimi, eniae incerti, flabim excederent; ne commercia, desolui tandem urbe, in a

109쪽

Gvt. AVR. LIB. H. 93terci erant: φι regem operam daret,ii' aeterit con es II, donaret,saltem, postquam obmtatem indicas ct mera I x veta.

sem indulgeret quo e illi, o fori assuas omnes , alio transferre possent Haec Parmensi c laga

tos statim nuntiant. quae respondet gratum bi ob sequium esse ac venturam, cum praesidio imo mensem, quem requirerent , po iceri praeterquam ira , Vos re ponso periori excerisset Mox cohortes id decimnaittit, subductore Mans feldensi SI hil se tuitur ipsa statim, magno procerum, quitumque mille item quingentorum, comitatu tum familias r-bis omnes, hi aeque in singillis arma cilciat, scribi jubet inde in vincla multos ducit, spoliatorum templorum4Cos aut imaginum confractarum ci nonnullos capite punit Exemplii Hollandi Ant-uerpi dedit ac Amstelodami magistratus , cum hic, o Brabantia passim vnniersa, Flandriaque, intermisias conciones intelligeret , postulare a Protestantibus, ui idem auertendae regis irae, phic

facerent hi respondent, non i posse quippe pri ema curiaco, senatu , pr ectisque regionum , a permistas dum a rege, totiussu Belgi ordinibus, ali

ter arueretur ac minata sacramento trinque arila. iamen ,s nece se putent . consibus, esse latui prae feectisque regionum, rempermittere. OX CJUnio, precibusque indicto die, opem dei, S benignitatem, implorant iterumque biduo post convocatu magistratus etsi Auriacus,ad quietem con eruandam,conciones permisi et: tamen, quia certim est,maximopere

ei regi, se Parmense displicere jamque in frabantia

110쪽

3 IOANNI MEvdis Ie Io In ne omitti rogatos velle, ut exemplum si acciperent

xxvii mox cogendi, nisi pontes facerent itaque tandem, cum speciatilla superesset, consensere Bredero dius, qui huc usque illic egerat, nunc ad incitas Protestantium res redactas cum videret, SI admonitus ab Auriaco etiam estet, Embdam abit inde ad Iustum Scho ivvenburgicum OXque, anno insequente , in Haren burgens arce , diem obit. Miles, qui Vianae, aut circa, ab eo lectus, magnam partem herum statim , signis explicatis, sequi agpropinquus Amstelodamo, cum in armis ciues es sent, S introitu prohiberent, Carthusiorum monasterium, ante urbem ipsam situm, S Igmundanum, populatus, per Hollandiani borealem facto itinere, Medemiaco postea si liiit. Reliqua erant signa tria sub Renesio, ac Niveidio, cliten

broucquio quae, cum acriae imminerent, a Me-gensi profligata capto Renesio S abducto Vl-

trajectum ubi postea, in redeuburgens arce, caput illi amputatum. Viana deinde ab Erico Bruns uicensi occupata a detractis statim portis, pagus facta. Nobiles quidam, in quis duo Batenburgici, Sistri ius dima, Hermannus Galama, allaque,

cum euadere naui vellent, a nauclero suo proditi, ac Mulerto, Arenbergici centurione, comprehensi, Harlingam in arcem abducuntur. Cum discessu Bredero iij, qui praecipuos mercatorum , Ciuiumque aliorum, secum traXerat SC trahebat in- dies phires, quum detereretur valde Amstelo la-mum Iustus Buychius, urbis consul, Ut commer-chs subueniret, per libellum a Parmensi supplex

petit: