Ioannis Mevrsi Gvlielmvs Avriacvs, sive, De rebus toto Belgio tam ab eo, quam ejus tempore gestis; ad excessum Ludovici Requensensii ..

281쪽

CUL AVR. LIB. VII.

venit ubi Grauiae praesectus, aspar Oincitu , e I, Ib

pontonibus magnis apparatis,pontem stru Ait ibi Lxxii. que exercitu transmisio, d tormentis, terrcstri iti nere Nouiomagum petit Friderico filio in Auriacum ducere ulli, tormentisque aduerso Vahali Arnhemium missis. Illic dum est, avari)s urbibus legati supplicatum veniunt igno ceret crimini, cui necessitas,non voluntas,obnoxio ecfiet quippe Auriacum velrecipere, elpecunia commeatuque, adiuuare,

per vim coactos omnia etiam mi uros,s cum armis imperantipauca negassent.nunquam animo desiluisse,se fortunae meliori nunc e tos gratulari quibus omnibus, quia necdum tempus poena opportunum, dissimulata in praesens ostensa,veniam delicti dedit. In Hollandia boreali Franciscus ostiustus nauibus suis valde Enchusam infestabat extra portam septentrionalem domos incenderat eratque animus oppidanis infestam classem semel inuadere. sed repressus impetus fuit, cum timerent,ne relicti intra vincin,qui Albano bene vellent,egressi, excluderent quin&operam piscatores obtulere sed Sonotus, cum periculum displiceret , Sanredamum Lazarum Mulierum mittere , Vt occupato

emissario id muniret. Dein aggeribus valeriandiae, qui oppositi Amstelodamo, milites custodes imponit, emissariumque etiam nouum firmat; tum triremes item addit, Horna, Edamo, ac Monachodamo missas quae munitionem cana tuerentUri contra illas naues xv I ab Amstelo lamensibus missae, maiores , minores VI S ab urbe effusi multi, proelium,ceu Victoria certa spectaturi. sed euentus

282쪽

LXXIa die restaurarent, naucsque iv incensas triremibus cXurendis immitterent, peiore exitu, conatus irriti discessereri ac nauium aliqua perforata periere quaedam , ancoris abiectis, tormentisque dissiculter euasere. Hinc creuere victoribus animi;& bello naues instrui caeptae: QUIS commercia Amstelo lamensium, occupato freto Australi, infestarent. Non multo post res foederatorum retro labi, Albani victorijs, .licentia militari, quam Lumaeus non compescere iamque multis siti, Hispanis pridem seruitus non iniquior videbatur; S taedebat dominum mutas c. hanc ob causam

rogatus Auriacusit aduentu maturaret, ac remp.

Ordinaret. tum urbani magistratus per si abiectos ibi vicos singuli inquirunt, quidnam quisque proximis Maio mensibus tribuisset quidue a ducibus, aut militibus,exactum fuisset.porro de templorum thesauris inuestigant, quibus eos tradidissent v 1 Eid. Octobris noua repente stella exoleta est, sub

Cas iopeae sterisino qua neci a nec erratica, cresceres decrescere visa, totos II XXXII dies apparuit id phaenomenon terruit omneS. uocatusque ab Albano Nouiomagum Gemma Frisius vir tunc astronomiae clarissimus,a Christo nato nihil tale illuxiste allirmabat aliivero ei stellae comparabant, quae coriciat magos Bethlehemum usque duxerat. nec minus mira in Hispania Hiero- nymus unius, linguae Hebraeae 3 matheseos Va-

lentiae proselibr in sistria Fabricius Polus, Thaddaetis auu Hagesius Viennae prodiderunt. Eo

283쪽

G VL. AVR. LIB. VII. 26 tempore etsi Auriactis in Hollandiam festinaret, I, Ibvarie tamen impeditus, minus Volo itUr promouet. LXXII.

itaque Sonolo vii Kal. Novcmbris perliteras nuntiat, breuia ore se per Campos Enchusem veniu-rum interim urbibus animum fi maret ac bene de rep. sperare iuberet etiam ad Ordine seribit, ut cumprimum prouinciam attigisset, citus adipsum conuenirent, de re remma consulturi paullo post cum simulitio,&cxiguo equitatu Campos venit. Hinc triremibus Enchusani accersitum laeti accipiunt ubi paullum commoratus naues fabricandas ordinat, quibus classem hostilem freto austres expellerent tum ad portam item australem excitare propugnaculum nouum iubet quod a ciuibus tanta alacritate actum, Vt,rigida hieme, intra diem decimum septimum totum absoluerent. Inde lustratis proximis urbibus , rebusque illic constitutis martem timat,ijt ubi congregati Ordines, aduenientem cum in enti gratulatione excipiunt. Dein commemorant, quo assecfu animorum, cunisummo rerum arum discrimine,patriae libertati vitam, Ut obsequium, deuouissent.vix esse,ut hostem tam potentem,tim etiam victorem, excipere possintritaque adsucis, admodum rebus stamen, se consilium, daret isque adeo animo omnium confirmauit, Vt cum ipse extrema pati est di-Cerent. Et profecto opportuariis aduentu utit,cum fracta pene cunctorum virtus quique hactenus pro libertate quiduis ausi, deserere patriam destinauerant. quapropter statim ad rem p. animum vertit S militiam, Lumat negligentia valde corruptam inprimis corrigit. Dein literas cum Hispanis Ll a mutare,

284쪽

mutare dc commeatum efferre, Vetat tum pro

uinciae quoque curiam, dilapsis Vltraiectum consiliarijs, iterum ordinat jurique dicendo constituti Adrianus ouilius, qui solus prouinciam,

munusque pristinum, non deseruerat Nicolaus Valcheste inius, Petrus erantis , Theodorus Nicuburgius Gerardus ingardus enthusius, Cornelius Bronckhorstitis curia ipsa, quia Hagae minus tuta, propter ingruentia Hispanorum arma, Delphos Vrbem proximam, translata dicique illic ius captum anno sequente v id. Febr. inde aucta quoque ilix additique Arcturus Brc-dcrodius, Hieronymus Borrhaeus, Leonarius Ca-sembrotius. Iustus Menenius , fisci aduocatus; Paulus ouius, cognitor publicus constitutus. Turationibus quoque desertis ali praesecti de in Zeta Iandiam, ordinandae ibi prouincia , Baten burgicus ablegatur. Interim in chia ridericus Toleta nus strenue rem gerere. Ad primum aduentum Lochemum capit 5 Dus burgum inde Zutphaniam arma promouet ca urbs ad Isblam sit , opere satis munita erat nec praesidium iustum deerat, sed discordia inter ciues minus firmuna negata

initio deditione, tormenta XIII muris admouet.

cditaque ruina, praesidiarij parsque ciuium, nocitu diffiigiunt ideo cum dedere urbem caeteri postridi vellent, obsessores, rati egregiam praedae occasionem sic, hi per portas irruentes, illi per ruinam enisi, caesis obui)s, varieque iniecto igne, captiuam urbem misere diripiunt ciues crudelis- sine habitos alios ex arboribus suspendunt, alios in

285쪽

Gvt. V p. LIB. VII. ais in profluentem praecipitant milites e fuga retractos prono capite in furcam agunt trucidati plus II reliquis tributum graue imperatum tanta crudelitate Xactum, ut felices illi denique viderentur, quibus occidi contigisset etiam libidine varia virgines Violatae, ac matronae Christophorus Vas quius cum praesidio imponitur. Ea re territus Bergensis, cum Uxore, liberis, supellectile, ac praesidio Campis pros igit in estphaliam pari terrore vicinarum urbium, munitionumque praesidia correpta. itaq; homines, non sua virtute, sed hostiuabsentia,antea audaces, abiectis armis, animisque, Getria tota Transii se lania, profugere Victorq; Fridericus Toletanus, ut prioicin infamiam deIeret, urbes dedititias clementer habuit nec praeter mulctam quicquam indixit. Campis quidem

tria signa Germanorum SVVollae, ac Dauciatriae,

cum suis cohortibus Politillerium imponit Vici na chlaiae Amersfortia, in terrae Ultraiectinae finibus , etiam se Bossuuio dedidit cui Vltraiecti agenti per tumultum claues urbis praesiidiari de tui cre. Erant praeter equites aliquot quinquaginta, peditum in ea duo signa, Andreae utinanni, MCisberti Brouckhuii; pro quibus alia duo Bossu-uius reposuit urbe egressi, facto ardentina versus itinere, illic intromitti postulabant; sed reiectia magistratu,Vltraiectum discesscrunt. Idem in Frisii occidentali terror fuit, quam Iustus Schou-Vvenburgicus tenebat is nuntiato aduentare Aubani copias, cum signis aliquot, I v al. Deccmiris Franckeram deserens accumam abijt, vi-

286쪽

27 IOANN1s EvRs Ie P II cum in littore freti australi. quem munire opere L xxiv. festinato statuerat, ut recesiis inde tutus inmolatandiam aduersam esset sed imperfecta adhuc munitione a Billio oppressus, in vicinos Tencteros fugit mox quoque Boisvverdia, SI neca, deserti captusque praefectus edervvormierius,

Leouardiam in arcem abducitur cartimque Vrbium magistratus, Leoti ardiam profecti, claues Billio obtulere . qui cum singulas mox intraret, ciues utriusque sexus ingenua prouoluti, iunctis manibus, veniam ante actorum petiere: quam Vir animi benignus concessit, militemque Gallicum

imposuit, Germanis vicatim distributis sed AL banus moenia dei ci fossasque impleri, per literas iussit. Ita Frisia, Getriaque, quasi Panico metu actae, sese Albano reddidere. Sed Hollandiae, ac

Zelandire, ad tuendam libertatem, plus virtutis, ac cons antiae. Inuitauerant Enchusanos aliasque in eo tractu urbes, Campenses literis valde blandis, ut redire ad Albani obsequium vellent at illi latoribus, si redirent, laqueum minati Medem-laci leuiter turbatum, hac de causa. Iuvenis quidam moenia transscenderat idque in urbe limitanea capitale interpretatus Iacobus Cabellauius Centurio, vincula ini j cit etiam intercedenti patruo, ac dimitti postulanti quod atrocius ciues rati, in arcem captiuos abducere cupienti se opponunt inde Concitati milites arma sum unitatem ciue s. qui superiores facti, partim urbe milites pellunt, partim arma ponere iubent Cabclia uium, in curiam elapsum, arce praesidium deducere

287쪽

Gi L. Ain. LI P. VII. et rcere cogunt. Et discrimen habitura res videbatur. CII Idised Auriacus, missis eo Hermanno Merio S 'Ni Ixxii. cola Ruichaucri, priusquam ingrauesceret, in principio tumultum composilit Zutphania subacta, dica tero illo ciria tractu , Fridericus Toletanus, iam Amers fortia quoque tradita, in Hollandiam copias ducere in cujus limite Nardenum erat, tota freti australis littus, oppiduliam nec situ, nec munitione, firmum Kal. Decembris equites centum regis nomine deditionem scri jubenti illosi aut militem admitti responsumque ab oppidanis ira ianus a se regisuo serviatum ''dum, esse andum etiam deinceps oderat in moenibus praemiator viati ferunt, homo mentis parum sanae qui tormentum illic positum sua sponte, non oppidanorum Iussu in eos explosit illii dirimen tot mox caedibus vindicatum. Postquam qui tesisti digressi, illico loci magistratus quosdam emittere, qui pullierem tormentarium emerent item alios ad Sonotum, qui cum classe in propinquo freto australi, ut auxilia implorarent a sartho lemaeo Entelio , Lumaei legato , qui thaud longe cum copias aberat cohortes duas illi petunt uriaco, Lumaeo the reru suaru nccessitatem indicari nam siquidem longae ob dion impares essent, maturari auxiba debere. commode vero se ruri si posie si Mudam Sonotus, Entesim Vesep . occuparot missus quoque ad Mulierum nuntius, qui Schellincvvoudam tunc tenebat. cd promissa ubique auxilia, nusquam prompta ideo deiectis animis, ubi aduentare hostem pria omnibus co-

288쪽

r. ad Toletanum mittere visum , qui urbem de learent,rac gratiam praeteritorum peterent. Id negotium consuli S senatori, datum; qui Amers- fortiam profecti, Vbi tum Toletanus agere, colloquio prohibiti Buslemum ire proXimum Nar- denopagum, usi sunt illic responsum acceptu- ri sed consili, dum redit, apparatu visi territus, rheda descendens , ceu onus alui positurus, periculo se instanti subduxit. Id senator ubi vidit,

valde indoluit veruntamen vir animi praestans, qui uxorem pignora liberorum, civesque carissimos, desErere nollet optimus ciuis, maritus, pater, tristis rei nuntius perrexit. SI Busemum,

ut iussus erat, Toletanum secutus, cum interroganti Bos uuio, an milites oppido excessissent, aLErmarct alios postridie oratores adducere iubetur, atque ita dimittitur. Igitur ipsis at Deccmbris venere in castra Lambertus Hortensius,rector scholae, viri strina fama clarus: alij que e senatu, populoque qui cum alloqui Toletanum postularent, ad Romerum xcij ciuntur, cui omnem potestatem is dedisset. um hoc igitur paciscuntur, oppidumst Toletano tradituros, ea lege, ut ciuibuους ita fortunaeque,saluae essent totum denuo dem iuramento ob ringerent. lique ex Hispanis centum qu Π- tum semel umerepossens, oppido efferrent. vltra nulla praeda set Haec, ter porrectit Iortensio, dextra, rata re pollicitus Romerus, cum coci aliquot xx Hispanis comitatus, oppidum ingreditur. vestigio ad tympanisbnum ciues, iusiurandum daturi,

289쪽

GVL. AVR. LIB. VII. 73turi, in valetudinari templo conuocantur I, I,

conuenerant pene omnes; cum homine antiqua LYYii. simplicitatis, innocentia hia,S fide ab hoste data, securi, nihil stibi mali metuerent pauci quidam, quod euenit praeuidentes, inter templi laquearia, locisque abditis, se occultauerant. Interim His pani desertis moenibus, si constricta glacie os sa transcenso etiam Vallo, Dequentes intrauerant. dumque miseri ciues comicniunt, futurae lanienae ignari, uxores corum militibus aduenis conuiuia curabant. Aliquamdiu ante templum cum Hispano sacerdos quidam inambulabat; qui ad ciues mox conuersus, illis moriendum edicit illicoque, apertis foribus, irruentes milites inermes homines pecudum instar miserrime trucidant Toletanus ipse, ut exemplo suo miles plus auderet, conrusulem caedit. Dein igne iniecto, reliquias comburunt δί, vicatim discurrentes, obuios mactant; oppidumque uniuersum in sanguinem, cinere LM Vertunt. Quidam, anno LXXII duos natus, qui praetura, S consulatu,olim functus, diui morbo decubuerat alterque textor, c hydrope ger, in lecto confossi in Xenodochi , praeter

duos, senes omnes annorum erant LXXX, aut C.

nonnulli seculum superabant nec aetatis habita ratio: in discrimine caesi omnes in mendicum quendam stultum,& mutos duos, etiamtauitum. aegre Hortensium Bossuuius seruauit qui tamen filium Augustinum, organistam, crudelissime obtruncari, occiso cor evelli, ante oculos vidit.

Qui inter templi laquearia se absconderant, illinc Miri quoquς

290쪽

LYX1 i. quidem euastigiant ii Vci ianuam, per quam aditus, obserare ausi fuissent satis tuti futuri tenebris loci S angustola quam unus aliquis contra plures nullo negotio, aut periculo, defendere potuisset. sed homines, tricto siliorum spectaculo con-s ornati, omnem salutis spem amiserant parsque nolle tot charis nominibus superesse. Postquam viri latrocinio defuere, iram. libidinem, in foeminas vertunt quarum plures Vario cruciatu enecant quandam grauidam se rangulatam mox in puteum praecipitem agunt aliam, quae pepererat

pridie, cum partu suo oppido expellunt puellae

XII aut XIII annorum consstuprata . in mortuos

quoque saeuitum nudaque occiserum cadauera, pas imper plateas disiecta, ne humare quisquam auderet, poena indicta itaque per XX dies insepulta Jacuere insuper omnia miserorum bona direpta nec relicti segetes quidem, nondum eX-cussae quas udam avexere. Narratur etiam allud quiddam, valde crudele, miraculo sane assine ex oppidanis quidam locupletior putatus, ut celatas opes proderet, crudelissime diuexatus, cum se occultasse quicquam pernegaret quod cruciatu omni maius, uxor eius ante oculos violatur quam iniuriam multo maximam hi conuit s. quae sola misero arma supererant, Vindicaret in conspectu Xoris occiditur eamque tunc aggressi, ingenio sexus molliorem , eoque minus tormentis parem, Vt, quod scire vellent, eXtorquerent, manibus in tergo vinctis, prono capite, e