Oratio Francisci Bocchii de laudibus Leonis Undecimi pont. max

3쪽

FRANCISCI

Apud Bartholomaeum Sermartellium Iuniorem.

5쪽

VGON COMITI

N inagno ,communiq; dolore, quin te praecipuus

dolor imaxime sollicitet, nec mihi dubium est , tu fortassic quς tua ivit semper pietas in Leonem Pontificem Max pernecessarium tuum non diffiteberis. Quo magis ille suum animum ad salutem hominum mirabilibus virtutibus muniuit, cordiq; fuit, ut, dum ininus potuit, difficultates

egentium ubiuuaret,eo,posteaquam Pontificatus dignitatem fue sat adeptus, repentinus interitus omnium mentes magis pungit,4 excruciat. Id unum constat inter omnes, nullum umquam suisse tempus, quo nostra ciuitas magis varie affecta sit,nunc luctu ingenti, nunc singulari laetitia, splendidissimis adhibitis gratulationi bus, exequiisq; funeris eiusmodi, quales,Vix dum transacto mense, nec maiores reperire, nec, qua ratione apparatiores fiant, possimus cogitare. Cum multi tantae dignitatis studiosi ad suam anuni pro pensionem declarandam ex suo ingenio aliquid contulerint,ne mihi in re tam illii stri deessem, nonnullas laudes viri amplissimi collegi, quas tuo nomini dicandas esse censui . Dum eas leges respon debit pariarn ut opinor mea haec ore ni opera permultis Leonis Pontificis, splendidissimisq; meritis sed tamen humanitate tui animi fretus nequaquam tibi fore ingratam sum arbitratus. Quicquid

deerit tamen in his meis lucubrationibus, tu unus omnium optime, cui virtutes omnes tanti viri notissima sunt,facile tibi ad tuum arbitrrum subiicies. Vna omnium consensio clim admirabili studio summis laudibus operam dederit, ne cessare penitus viderer, hanc a me orationem, cuiusmodi illa est, facile elicuit. Vale Florentiae lX. Calend. Iunii. CID Dc V.

6쪽

RAGILITAr Is ut humana conditio

quotidie nos admonet; quae saepe una hora ac cuntulandis molestiis ostendit, vel eo tempore de rebus aduersis esse cogitandum,cum timore nullo, nuda mali suspicione, omnia hilaritatis, laetitia plena sunt,& fluere ad voluntatem copiosissime videntur. Repentino, Qtemporis momento, quae tibi commoda erant, commutantur; quae salutaria expertus es, te inuito auferuntur; quae polliceri spem, eadem desperationem, &moerorem videntur deniq; afferre. Neque enim in tranquillitate periculum, nec in laetitia dolor timeri solet iucunda omnia, omnia laeta cogitantur,&, quae futura sunt, prs sentibus similia finguntur; ut iam nequaquam sit mirum, tam repentino interitu Leonis Undecimi nos repente oppressos,qui ne suspicione quidem tantum acerbitatis umquam cogitauimus . Irrupit mors suo impetu nostram in laetitiam &cunctas it rationes subito euertit; moribusq; probitatis, innocentia prostratis, omnium ahina os luctu acerbissimo inuoluit. Eas virtutes Pontifex Leo fuerat complexus quae in precio cunctis in locis esse solent eis bonis suum animum ornarat,quq splendorem suis, falutem sibi, omnibus mortalibus exempluaffcrunt ad imitandum ut nequaquam sit mirum, eius morte bonorum aut mos tanto dolore esse affectos , qui sunt perpetua vita tam mirabidi ter exhilarati. Sed tamen erumpentibus lacrimis, quae perpetuo nos premunt, aliquis modus faciendus est &dum me viri honestissimi dicentem attenditis, de laudibus amplissimi viri cogitandum. atus igitur eo nobilissimis parentibus Florentiae honestis in diuitiis eis primo se moribus ornauit, quibus, sibi emolumentum,& decus familigas ferret; nulla enita luxuria, nulla libido, nulla paulo laberiCrn 'rratur cogitatio; quibus rebus, dum floret aetas, dum voluptates iuuentus suo tute qu dammodo prc fundit, mens hominis vitiorum illecebras concutitur,&ismus voluptatibus a sua sede, id est, a ratione dimouetur Hii ac xPeditata curis, quae solent recte incedentem remorari, firmo ani

7쪽

eho id, im virtutis capessendam se se comparat. Qui fuit ad magna negotia deinde aditus, qui conatus, dum se nobilissi nais virtutibus exor, arat, dum mentem moribus institui dum Deo animi vires dicat, &,ouet' testis est Florentia quae dum viri saneti sinii vitam intuetur, lauda

reprobitatem non desistit testis est Roma, quς sanctitatem admirata eiusdem digilitatem semper auxit testis est Gallia, quae, tum pieta iri sapientissimi agnoscit, se ipsam cunctis in locis ad vel te religionis

oeultum prompto animo accendit orbis terrarum consensus dum virtu tem prccipue dilaudat, mres magnas ab eius sapientia expectat, eo imperante,permulta,&praeclara bona se sibi visurum esse pollicetur Neque enim obscurum fuit postea qua in militia Diui Stephani adscriptus est,quam grauiter in ea, quam splendide se gesserit, dum esset Cardinatis,plane patuit, sapientia quantu valeret, quam summo ingenio prae ditus esset; qui grauissimis negotiis obeundis ita, quod propositu fuit, exhaurire solitus fuit , ut multo plus ingenii magnitudine posthac,

quam quod tunc ageret, conficere posse crederetur. Cunctis omnino

exploratum est, quid in Episcopatu Pistoriensi egerit, quid Rom in legatione Magni Ducis nomine prs stiterit ita enim gregis sui l istoriensis rationes tutatus est, ut diligeretur ab omnibus. ita Romanam legationem industrie,&grauiter obivit, ut Pontificibus probatus a Magno Duce gratiam iniret virtutis deinde mirabiliter periclitatς ita pretcipuum nomen adeptus est, ut nihil esset tam magnum, tam arduu,quod summo iudicio conficere posse non putaretur. Summis virtutibus, quibus vitam suam toto pectore regendam commiserat, cunctorum in su oculos conuertit; sibiq; nihil, Deo vero omnia tribuens, quantus isse vir, quam mirus orbis terra iudicio euasita Multi sine in locis nominis sui vestigia reliquit, multis cum hominibus multa negotia contraxit; quibus, quae sua virtus, quanta esset, plane fuit exploratum. Nostrae vero ciuitatis Archiepiscopatumri suscepit libenter, atque ipsius munus vigilantissime exercuit. Cari erant amici, iucundi necessari, sed patris caritas ita eius animum devinxerat, ita veri amoris igniculis affecerat, vestudium ardentissima propensionis in nos perpetuo emineret. Etenim nullum incommodum, nullum dissiduum, nulla rei cuiusquam perturbatio memoratur, quo minus grauiter administrationem huius facta muneris perageret, acrisq; legibus satisfaceret Minime quiuis propter rerum magnitudinem, ac difficultatem ad tam magnam dignitatem p test aspirare meque enim probitas tantum atq; innocentia postulatur, sed permulta praeterea quaeruntur; ut nisi adsit industria, animi magnitudo, virtus , frustra omnis ab iis , omnis opera suscepta esse videatur. Haec summa dignitas, cui vir hic clarissimus cumulate, atq; es reu Crespondit,omnium me oculos conuertit, S posteaquam designritus es

qui deligendus est, quos ad se cogitationum concurius facit, quam vise

8쪽

dus cunctis,quam cunctis in rebus est excutiendus' Vt si ad rei senseeudinem desit aliquid ,quo minus res ipsa absoluta,& perfecta sit, bine,

ouod in hoc viro faetum non est, rerum omnium improbatio,atq; offenso exoritur. Non uniustaed omnium hominum opinio est,tanti esse cu- ram Λrchiepiscopatus Florentini, ut vel cum maximis, atque amplissimis huius gencris occupationibus conferri poss t. Longe, lateq; patet regio, quae huic sacraeditioni subiecta est eiusmodi populis praeterea Constat,qui ceteris concessu omnium sonertia,atq; ingenii acumine an tecellunt. Vt iam onanibus testatum sit, exploratum&magno numero laborum, difficultatum varietate 4 copia negotiorum, eam esset huius administrationis naturam, conditionem, ut summς virtutis, atque acerrimi iudicii viro carere nutio modo possit Nactus igitur vir summus,4 experiens hanc Ecclesiam tam insignem, tam nobilem per annos XXX aut amplius quam bene eam rexerit quam sartam , iectam salictissimd custodierit,facile permultis laudibus uno ore ostendit unusquisq;. moerore obrutus, & lacrimis desiderium, quo nunc conficitur, planissime declarat. Ex hac honorificentissima cura ad Cardinalis honorem gradus factus est Gregorius enim XIII. cum in omnes Partes sapientissime intueretur, ut, quos idoneos cognosceret, ad Reipub onus sustinendum aduocaret,&, ut de humano genere bene mereri vellent, hortaretur, hunc virum prudentissimum in Collegium Cardinalium cooptauit. Vis enim virtutis posteaquam non sine diuino consilio in hominum proborum animis disseminata est, eademq; adulta mirabiles fructus tu iurat, nonne sua sponte res ipsa flagitare videbatur ve

opportune ad hominum usum conuerteretur, viqiis ad salutem nata est.

salutem parere primo quoq; tempore inciperet Minime igitur eum tanta dignitas imparatum offendit; minime, ne maximo oneri succumberet, inermem deprehendit; qui ita moribus sanctissimis inhaerens vitam suam tueri solitus est, ut res nussa quamuis subito se imparatum, atque incogitantem posset reperire . Eius sublimis animus multa quotidie cogitaret, multa moliri consueuerat praesto erat men S, qu ae rerum

opportunitatem expectans, ut vires suas posset explicare , ita aliorum causa expetebat, ut suum praecipue negotium agi videretur.Siquid enim magnifice, siquid praeclare, siquid excelse agendum esset,erit cuiquam dubium,quantii valeret, cit in omnino, quid praestiterit, exploratum sit Nihil egit Clemens V III in suis administrandae Reipu rationibus, in quo huius viri sapientissimi consilium non exquireret; res nuna inciditim ardua, tam controuersa, quam hic non explicaret nulla tam noua, tam repentina, quam non exolueret,in praecipua quadam industria noconficerct. Legatio vero, quam in Gallia iussu eiusdem Poritificis mi-uit, satis declarat, quam summa prudentia praeditus esset,s quam diffici lima quaeq; negotia nauiter exequeretur . Reges enim potentissi-

9쪽

LEONIS UNDECIMI '

mi hoe virosanctissimo pacis interpret depositis controuersiis periscussio foedere,a inici facti sunt. Rex enim Hispanus, atque itidem Gaia ius ita,eo disceptante,quieuerunt, ut nulla postea controuersia orta sit. nulla dissensio: in eo,quod ipse tranfestit,vterq; conquiestens ne una quidem posthac verbum commutarit. Tam magna fuit viri amplissimi auctoritas,tam sancta, ut nihil sit deinde immutatum, nihil ex eo, quoadecretum fuerat,imminutum. Regnum Gallorum orbis terrarum testis est,ante aduentum huius sapientissimi viri, quam agitari exitiosis contentionibus, quam varie fluctuare consueuerit; quam paulo post salutariter conquierit, v causas totius tumultus deposuerit. Certatum fuerat atrociter ciuilibus dissensionibus; nemo erat, qui rapinis,lcaedibus suspenso animo non esset; nemo, qui vastitatem Regni quondam florentissimi non pertimisceret; ci m hic vir summus abstersis atruo pinarum causis, quae tunc oriri,quaeq; etiam impendere videbantur,tamiae rei causa suscepta,& malorum radices praecidenda ,s rebus pertur batis, atq; affecti, tranquillitatem,atque otium inducendum,atque aleta dum praecipue curauit. Ex eo tempore caepit res Gallica exurgere,, reuiuiscere,&, ut Gallorum captus est, multa subtiliter ad suum commodum perpenderi,in de salute animorum, quae ab hoc viro amplissimo proponebatur, grauissime cogitare. Adventus huius viri spem magnam praebuit, remansio salutem & cum subiecta esse omnia mille periculis viderentur, extinctis bellorum suspicionibus pax denique certissimaeunctis in locis orta est, &de vero cultu Dei Opt. Max. cogitatum. Coepit igitur, quia diuinis praeceptis defecerat,dolore angi; erigi ad spem, qui belli detrimentis affectus fuerat; laetari, & exultare, qui in fide Catholica permaserat ut cum unusquisq; rem unam, eandemq; salutarena expeteret, planum factum sit, summum beneficium huius viri amplissumi totam Galliam agnoscere, suamq; salutem eidem referre omnium vocibus acceptam. Permultum eratis cunctis regionibus, crebrisq; usu pabatur vocibus, venii se hominem in Galliam sanctissimis moribus praedituin,qui quocumq; incederet, partim moribus, partim hortatu errantes reduceret in viam,& salutem gentibus afferret. iam ubique signa clementiae, & probitatis relinqueret, facile factum est, ut tota natio GaIlica magnis,& salutaribus beneficiis ab eo se affectam esse diceret, ut celebraretur idcirco nomen sanctissimi viri cunctis in locis, ut extinctis vitiis veret pacis auctor, liberator tam magnis in mali S diceretur. Hominem natu ii subleuandis hominibus,quis est, qui dubitet, tam magna mortalibus bona praestitisses eum, qui ne transuersum quidem unguem a diuinis praeceptis discessit unquam quod sibi ipsi sanctissime constite rit, ut Deo hac liberalitate gratificaretur, admirabimur Et profecto in viris summis vir ille magnus semper fuit, in principibus princeps, in nobilibus apprime generosus . Inhaerere suae sententis solitus est; multuna

10쪽

constantiae tribuere prauitatem odisse, sanctitatem morum ita venera ri, ut nihil ei denegandum, aut omnia potius tribuenda iudicaret . In rebus aduersis fortis, in dubiis constans, in secundis modestus praecὶpuo quodam modo sibi vitam admirabilem conflarativi nec preces ab aequitate, nec timor a constantia, nec gratia a summo iure dimouere unquam potuerit,quin cursim sanctissime institutu persequeretur,4 conficeret. Qu'ties de dignitate Ecclesiae agendum esset,dictu incredibile est,quantopere in ea augenda omnes animi neruosi sedulo contenderet, quam omnia pro nihilo putaret, dum modo Nostri Saluatoris numen incredibili studio ceteris rebus omnibus praeferret. Comparandis sanctissimis moribus intentus dum se exercet, Te praeclaris cogitationibus exornat, eo pacto vitam totam salutaribus virtutibus locupletat, ut uno omnium consensu eius expeteretur consilium, 'uodcipse sensisset, fa ciendum omnino videretur. Quid egit inuictus ille animus, quamdiu Florentis com rei oratus est,dum ius dicit, dum gregem suum diligenter tuetur, dum singulis horis praecepta sanctissima suppeditat, nisi ut Dei, atque hominum haberet praecipue rationem,& suum munus summa cum

pietate quotidie impleret Quid dum grauissimis in Gallia occupationibus distinetur, qui virili &quantus fuit quam est omnia perscrutatus, ut cum salute quietem pareret, quam se patienter exercuit, Vt desciscentes ab Ecclesia ad veram pietatem reuocaret quam se denique torsit, ut sacrum benum excitaretur, atque nusquis' suo impulsu arma caperet, , domesticis contentionibus depositis, hostem communem Orientis, suum praecipuὰ hostem esse duceret e Romae commoratio, quae diuersis temporibus minime fuit mediocris, quam crebro vocibus ps ne omnium celebratura fuit ille cordi Gregorio XIII a quo in Cardinalium collegium adlectus est magnisq; negotiis adhibitus , quid ingenio posset,egregie ostendit Carus praeterea fuit X isto Quinto: , dum, quod mandatum est, sapienter persequitur, vehementer probatus Clemens vero III tanti fecit, ut sibi ps ne perpetuo adiunctum esse vellet cum eo communicare, siquid incideret, cum eo statuere grauissimis de rebus,&consilium potissimum exquirere consiue uerat. Sed quando ea negotia , quae sunt Pontificis, cum adhuc Pontifex non esset, tractauit tam sapienter, cur res gestas odiose requirimus' cur importune,

qui peregit magnifice, pro nihilo habemus Qui sunt, qui usum magnorum negotiorum expetanes qui occupationum exitum desiderenta ita eius vita a gloriosis laboribus abundat tam multa vigilanti quadam,iperpetua industria molitus est , ut nec venire in mentem cuiquam pos-iat, cur optet amplius,& cunctis vel magna poscentibus omnino satis sit. Fuit ille ad summam dignitatem obeundam paratus omni tempore; clarissimisq; comitatus irtutibus nulla reserat praeterea, quam fusca Pere&sust mere non posset ita meditatus nobilissimis artibus, ut, siquid