Matthaei Gribaldi iurisconsulti Cheriani, in florentissimo Patauino gymnasio iura ciuilia ex ordine profitentis, Subtiles atque perutiles interpretationes in difficillimam l. ij. c. commu. de lega. & in l. verbis legis, de verbo signifi.

13쪽

GRIBAL DI IURIS CON

sulti cherunt,in forentis o Patauino γmnas iura ciuilia ex ordine profitentis,sub tiles atque per tiles interpretatio. ne in difficissima.l.ῆ.C.comli. de lega. in. Verbis legis,de Verbo.

15쪽

REVERENDISSIMO DOMI-

no,domino Bartholom eo SyrigO,EPN scopo Castella iactensi dignissimo, Matthaeus Gribaldus. S.

V ST IN IA NI Caesaris

constitutionem secundam, de communione legatorum, et fideicommissorum praesul R uerendissime neque ab ant, quis, neque a modorsis scriptoribus satis ut mihi uicietur plicatam c5 montariolis hisce meis utcunque delineanda assumpsi . quod sane et perquam libenter, et non malo consilio seci:cum ut haec rudia nostra aliqua ex parte iuuarem , multorumque desiderio satisfacerem:tu uer4,ut nomini tuo, cui plurimum debeo,aliquid officii repende rem. Haud quaqua plane ignarus haec nostra j .li paradoxa no omnium genio placitura. Cuni o rerum naturam α' αγν sit,aut certe difficillimum inter omnes cuiusuis disciplinae profestares de eadem causa,et sententia conueni-rci, praesertim in hac nostra ciuili philosophia, in qua nullum e praescripto natur ordine fundamentum stabile inuenitur sed e bono tequo petita principia multorum animis, et sensibus illuduntur. Saepe enim euenire solet, ut quod ille bonum eκistimat,id alteri parum utile,aeque honestum uideatur et quod unus

16쪽

aelium puta ineratriquum facile arbitretur. tanta semper fuit ut inquis comicus capitum, et sententiarum diuersitas. Neque time id cubqua de humano genere nitrum uideri debet qnandoquidem scire solius Dc est, qui solus ς' na omnium,quae sunt,aleras causias,et Principia nouit lammines uero solis opinionibus agitari perspicuum est quippe qui arbitrariis causis,et xatiombus sibi ipsis singuli blandiuntun mitque id plane efficit, ut ab orbe condito in supremum isque diem crebrae in omni dii,sciplinarum genero dissensiones mirs ii definitionu uarietatus inter homines, et fuerint, vi futurae inissem per .Haud tamen propturea

non sit, rumaeuique esse debet promere, quid

sentia suumque de re quacunque proferre iuditium; ut legentes uarietate ingeniorum excitati,quid sequendum fugiendum uesit, alieno

labore perdistant. Ego igitur,ornatissimeAntisteS,mrer tot Doctorii opiniones inter tot sensuum λι ρια seu ut Iustiniani uerbo utar,lacerationes uditunii quoque meum sub tuo ams lissimo nonarie it tablicare non dubitaui, et qui hac sociuida costitutione lustinianus intendent planius emticare. Cui ut auctuarium

ouadanhycinam Vlpiani legem titulo de uerbo. sagm. libenter adieci:quandoquide ex ea, uelut eκ fonte quodam,primordia sensuum, ct declarationum ad uniuersam lcgatorum ma

teriam sumi,atque deduci ab omnibus consue

17쪽

et r dati

ei a

uerunt.Interea itero immensa tuae dignitatis praeconia no attingam,ne loco parum idoneo ineptum magis,quam gratum encomiaste agere uidear. Hoc solum in praesentia fateri iustuputaui,me, cingenii tui bonitatem, et animicandorem,et morum s atlitatem, ct insignem tuam,cum erga Omnes,tuni Nero in me ipsum beneuolentiam, et humanitatem, plurimis ac certissimis argumentis agnouisse Proinde,reliquo beneficiora cumulo hoc porte magnu accedet,si hasce nostras quales quales lucubratiunculas loco Saturn lirii muneris tibi nuncupastas,et hibenti animo susceperis,cchuinan, te tua non indignas putaueris. Bene uale Xenophilo felicior, et Gribaldum tuum, ut facis,amare non desine. Patavii pridie Idus decembres is . A MEDEM BRO LIA HERIANV

Lectori.

QV A non antiquis scriptoribus, atque modernis Nota fuere,tibi hinc licto habere licet: Haec tibi veridici facundia docta cribaldi Explicat, miro discutit ingenio. Id ημm opus arressus nam, quae legata peribant; Rιddidit se mentem Uiniane,tuam.

18쪽

le id

nitis

19쪽

1VSTINIANUS AUG. IV-

liano Praesecto pr torio. Μ Eoierbum significans testatoris legitinium sensum, legare uel fideicommittero uolentis,utile atque ualidum est;

siue directis uerbis, quale est iubeo forte,stuc precariis utatur testator, quale est rogo, uolo, mando,fideicommitto:siue iuramentum interposuerit,cum, et hoc nobis audientibus uentilatum est, testatore quidem

dicente εὐόρκω,partibus autem huiusmodi uerbum huc atque illuc lacerantibus.Sit igitur secundum quod diximus eκonii parte uerborum non ineffica uoluntas secundum uerba legantis,uel fideicommittentis . et omnia Hae naturaliter insunt lcgatis, ea et fideicommissis inli rere intelligantur:eti contrario,quicquid fideicommittitu hoc intelligatur esse legatu . Et, si quid tale est, quod non habet naturam legatorum, hoc ei e fideicommissis accommode u ut sit omnibus perfectus euentuS ereκ omnibus nascantur in rem actiones,et e Xomnibus hypothecariae,et eκ omnibus personales Vbi autem aliquid contrarium in legatis,et fideicommissis eueniat,hoc fideicommisso,quasi humaniori,aggregetur, et secundum eius dirimatur naturam. Et nemo morte Puolet suam testimam uoluntatem reprobari,sed tria

20쪽

nostros per utatii adititorio, et quemadmodum uiuentibus prouidimus ta et morientibus prospiciatur et si specialiter legati tat modo saciat testator mentionem , hoc et legatum , ct fideicommissunt esse intelliga, tur et si fidei haeredis uel legatarii aliquid committatur, hoc et degatum esse uideatur. Nos enim non uerbis, sed rebus ipsis legem imponimuS.