Decisio Brabantia super famosissima quæstione [...]. Nuper in suprema Brabantiæ Curia [...] ventilata. By Joannes Andreas vander Muelen

11쪽

BRABANT IN A

FAMOSISSIMA

QUAESTIONE,

Utrium matrimonio, absque pactis dotalibus contracto, conjugali bonorum communione, statuto domicilii exclusa illa etiam exclusa censeri debeat, quoad bona contrahentium, in alio territorio sita, ubi stat litaria communio viget Nuper in Suprema sabantiae Curia, quae Hagae-Omitum est, ventilata ac decisa, rationibus munila, ab objectionibus iudicata.

JOANNE ANDREA VANDER UELEN,

Domino de Niecop, Portengeia dcc ejusdem Curiae Senatore c. Aggeris qui Dioecesin ianensem contra Leccam munit, Praefecto, c.

Nihil inter homines sic est m. tiarum , ut non posse licet ab uia si et alis Iustissimum tamen 'opere quandam sΓcitam duitationem, inquit Imp.

Justinianus in No. est 4 . cap. I.

ULTRAJECTI, Apud GUILIELMUM and WATER, Bibliop. MDCXCVII L

13쪽

bis,simis , Amplissimis , sensultissimis

D. SALOMONI DIERQUENS, hujus

Supremi Senatus , S Curiae Brabantiae, Praesidia locum tenenti.

D. MAURITIO LA LEU DE II HEM. D. MARINO AN VRYBERGEN. D. QUIRINO AN STRYEN. D. CORNELIO GERARDO AGEL. D. ASPARO AN IN SCHO T. D. GUILIELMO AN PER SYN. D. ELTRO URIES. D. JOANNI TROYEN.Ejusdem Supremi Senatus Curiae Senatoribus, Collegis conjunctiUsimis

S. P. D. JOAN ANDR VANDER UEL EN.

Um rei judicatae virtus ac auctoriistas tantas , AMPLISSIMI CoLLEG S ut rem judicatam pro veritate habendam esse, Legislator pronunciet, oportet omnes qui

juri dicundo praesunt, illosque praecipue, qui in

14쪽

cujusque causis momenta diligente ponder retri attributa ipsius exacte scrutari , .cum omni ' subtilitate , non summatim in causarum nodos litiumque argutias inquirere, iriodo subtilitas nimia non in veritatis redundet perniciem, ut justam legitimamque ferant sententiam Laesioni enim ex horum Judicum iniqua sententia natae , nulla alia via subveniri

potest , nisi forte pretiosissimo supplicationis

remedio, cum maximo partis laesae dispendio. Sit itaque procul a Supremis Curiis Lotisne tempus non pateretur plenius deliberandi cou- filium , ut Ulpianus in alia occasione loquitur, minimus enim apex facile totam causana

mutat.

Patientia summa praeditos esse oportet, qui hominum litibus componendis , meliora vitae momenta impendere , ac in fori vaframentis discutiendis, uti decet, consenescere satagunt: priecipitantia utique erroris mater est explorati atque certissimi, nedum vafri juris inscitiam quam maxime generat. HinC

15쪽

quod propter causaruna ingruentium multitu

dinem , judicibus plenum deliberandi spatium

denegetur.

Extemporalia judicata, maxime periculosa. Latissimum' enim est jus dicentis ossicium. Nec omnium Iudicum pectora, uris scrinia sunt. Omnium quoque habere memoriam, penitus in nullos peccare, ustiniano teste, divinitatis magis quam mortalitatis est. Non mirum igitur, unius ejusdemque controversae, diversas saepe reperiri decisiones, quin imo unam eandemque controversiam , in eadem Curia, coram iisdem Judicibus agitatam, diverse modo quandoque terminari quod enim prius de plano praecipitanter, illotis, ut ajunt, manibus, causa per umbram duntaxat cognita , definitum fuit, id postea in pari casu, maturiore deliberatione habita, aliter decernitur. Ubi haec judicandi ratio obtinet, decisiones aliam potius, quam veram ac solidam jurisprudentiam redolere videntur.

Hic decidendi modus obis invisus est, Collegae conjunctissimi , quibus pro Summo

16쪽

DEDICATIO. Brabantiae Tribunali causas cognoscere datum est, quorumque decreta peremptoria sunt dum enim mihi Vobiscum , Collegii necessitudine uncto, causarum aenigmata solvendi honos obtigit , summo animi gaudio contemplatus fui, PRAECIPI ΤΑNTi Amin decidendo e Curia Nostra exulare, Nobisque in more positum esse , causas non tantum intus de in cute scrutari, earumque status .merita, ut ita loquar, in succum, sanguinem vertere , sed, insuper partes litigantes, interlocutionis ope potius in concordiam redigere, mita mediante transactione litem sopire, quam illam definiendo, partes erga se invicem exacerbare , cinctam mare in mutuam perniciem. Ut sileam , partes, cum ad Nostrum venerunt Iudicium, anterioribus instantiisi judicatis saepe erga se mutuo exasperatas, earumque facultates longa litium serie, absumptas, exhaustas esse. Accedit causarum fata, confusa lite vel ob variantia legum oracula, Prudentum responsa, saepe adeo nodosa tenebricosa ambigua esse,

ut judex in iis definiendis, magis divinet quam judicet. rarastat utique hisce casibus , partes

17쪽

DEDICATIO. litigantes inter se amicabiliter componere, quam

litem motam sententia perimere. Quod si adversae partes in viam concordiae reduci non possint, ed pacem omnino declinent, forte nimis justitia causae nixae, vel litigandi prurigine ductae, Judicis ossicium est, quaestionem, licet maxime perplexam intricatam , omni scrupulositate remota, secundum scientiam suam decideres Iu dicem enim in causis civilibus, partes litigantes ad concordiam compellere non posse , modo non sit lis, per quam in exitium reip. contendi

tur, Omnes DD. uno ore assirmant.

Talis anceps perplexa cum sit praesens a Nobis decisa quaestio, quippe quae multorum Iuris rudentum animos, in respondendo dubitatione aestuantes reddit, ac Iudices in suffragiis

ferendis, maxime titubare facit, e re esse putavi,

hanc famosissimae quaestionis decisionem , publici juris facere, num forte ratiocinatione, qua haec nostra decisio nixa est, perplexitas ac naesitantia , quam quorundam consummatissimo rum Iurisconsultorum animos, etiam post hanc decisionem, utpote perverse, commentitio

18쪽

T I O. imbutos principio occupare accepi, ut in contrariam inclinent sententiam , tolli posset. Fateor, Clarissimi Collegae, antequam hanc quaestionem terminaremus, me dudum indubio fuisse , in quam concurrerem sententiam, in tantum, ut aliquis Vestrum post data suffragia mihi insusurraret, se ante latam sententiam putasse, me contrariam amplexurum suis. sententiam attamen postquam utriusque opinionis fundamina propius inspexi , ac alitori indagine perstrutatus fui primo bonorum conjugalem communionem, non e matrimonii conistractu, sed ex statuto suam mutuari originem, ac secundo, decantatun istud DD. axioma quo casu nostro salutum in fuere in contractum , ut primum quoddamis Euangelicum verum obtrudere nobis conantur, merum duntaxat commentum esse, veritatem obsuscans, non amplius haesit, sed indubitanter in hanc sententiam transii, in qua etiam non parum confirmabar, Vestris validis, nervosis argumentis , adeout contra quemlibet hanc sententiam defendere nil verear. In communem rem igitur fore arbitratus sum,

quaestionis hujus decisionem, usui publico com

19쪽

trasP. I. cap. 6 animo dubio ita de hac quaestione ratiocinans ex quibus facile apparet, nihil e Miserius, quam quod hujus capitis initio dixi , praesentis quaestioni non usque adeo obniam esse deci ionem, aliis aliud circa eandem sentientibus.

re fatius risum est bis tenus subvere, expectando, ferente ita occasione, supremi Senatus nostri, et alterius eminentis Tribunalis solidam aliquam dis nitionem. Vos insuper Spectatissimi Collegar, hanc decisionem in lucem emittendi mihi ansam praebuistis, quasi Auctores fuistis collatis enim suffragiis, a me petiistis, ut omnia illa, quae super hac quaestione , in proprium usum, ad

hanc sententiam consirmandam , annotassem, diligenter asservarem, num forte alia occasione data, iterum usu venirent, vel similes notatu digna quaestiones accederent , ex quibus volumen quoddam a me confici posset cumque equidem me tali honore dignari non auderem, sed propria tenuitatis conscius, quippe qui noveram vires meas, curtam domi meae

20쪽

DEDICATIO. suppellectilem, tantam molem in me suscipere recusarem , urgere dc instanter persuadere Vobis placuit. Putavi igitur , non oportere me , Collegarum placita monita temere negligere , sed officium meum esse , me obsequentem praebere, ac pro virium portiuncula satisfacere conari. En itaque, Amici sima Collegae, haec quaestiua Nobis decisa, quam hominum judiciis expono, non nudam , sed omnibus pro de contra adductis, vestitam: en omnia quae circa hanc quaestionem, in meum usum scriptis exararam, quae melius servari non posse confido, quam ea publico donarem : en aequa d ex juris sontibus hausta sententia nostra, quam ossero Vobis, ut a Vobis prosectam, Vobisque animam

debentem.

Ubertas materia ad hunc commentariolum conscribendum me impulit , cum Vix patere-rur, ut quaestionem hanc decisam, in decisionis formam redigerem, suo tempore, cum aliis decisionibus, Deo dantes, edendam.

Nequicquam quis mihi objiceret, me actum agere dc setius exurgere , quod alii hanc quae