Hortulus genialis sive rerum iucundarum, medicarum, & memorabilium compendium, quo naturae arcana, multae rerum sympathiae & antirpathiae, & Auctoris observationes referantur. Cum indice locupletissimo...

301쪽

noruna hominum sanitate oculatior exi- stat. Afferam eius verba, ut saluberrima istius praecepta rectius intelligantur. Sa- .nus homo, qui&bene valet, es suae spotis est 4 nullis obligare se legibus debet,

ac neque medico neque alipta egere. Hunc oportet varium h bere vitae genus, modo ruri esse,modo in urbe,sspius - que in agro mauigare, venari, quiescere

interdum : sed stequentius se exerche: Siquidem ignauia corpus hebet i, labor finiat, illa maturam sen ectui . h.icl5sam adolescentiam reddit. Prodest etia finterdum balneo , interdum aquis hi - lius utimodo ungi, modo id ipsum ne ligere: nullum cibi genus fugere quo populus utatur,interdum in conuiuio interdum ab eo se retr bere: modo plus iusto, modb non amplius assulnerc. bis die potius quam semel cibuna capere , semper quam plurimum,dummodo hii cconcoquat.Sed ut huitu Ion ris .cxerci tationes, cibique necessari, sunt: sic athletici superuacui. Nam & intermissus. propter ciuiles aliquas necessitates ordo exercitationis curpus affigit , & ea cor-Pora quae more eorum repleta sunt , ce' i

302쪽

sirinis seruanda sunt, cauendumque ne in secunda valetudine aduersae praesidia consumantur.Ex lib. I. Socrati afamisiari Damone de Plauni

indolesomnis suis immissum. Solent, quandoque mali spiritus hominibus somnia inserere futurarum res um,vel Dei permissione, vel ut nos Lpsos decipiant. Hinc Socratem legimus vidisse per somnium oloris pullum sibi in gremio plumescer qui cotinuo exortis pennis & expasis alis in altum aduolansiuauissimos cantus edebat. Postri

die Platone adducto, hic est inquit)Cygnus, quem ego praeterita nocte ta suauiter canentem somnos videram. Hoc

somnium, ut scribit Henricus de Allia ka spiritu familiari sub forma Cygni, quem Athenienses veneri dicarunt, fuit immissum Socrati ut Platonis indolem interpretaretur, & superbiae vitio subiiceretur , existimans se esse prophetam. Ex Thoma GarZOnio.

303쪽

Agricolam quendam cultesti sibi guttur abscidise Ob ferramentorum a

camonis in. .entrem emici r m cruciat s.

Irabilis equidem Ioannas tangsi1Vllhistoria est decuti isdam maleficiari agricolae interitu. Hic. crudelibus do' lorum tormentis in altero hypochon-driorum cruciabatur factaque a Chirud-to incisione sub illaesa cute clauum de traxit, dolores tamen ob id non selum haud cessarunt, sed potius in dies recru descere visi fiant. Quare agricola doloruimpatiens, cultello sibi guttur abscidit. Dum autem tertio die mortuus ad se pulchrum efferretur, a duobus chirursis in magna homilium frequentia illius ventriculus concisus est. In eo res mi

tum, quatuor ex chalybe cultri, partim acuti,partim serra instar dentati, ac duo serramenta aspera reperta fuerunt: quo rum singula sphita mi longitudinem eMaedebant. Aderat,& capillorum inuolucrum globi instar. Credibile est sane, hic ventriculi cauitate congesta fuisse, AO

304쪽

artificiis epistolam in ovo celatamaticui scribere senteam s. INter scripturarum serti uarum arca na, non insinunt locum tenere existimo,in ovo epistolatii celare , atque amico scribere:Videbis enim oui puta me illaesuin mundumque illo tamen exempto disruptoque characteres apparebiit. Aperiam secretum. Si atramento ex gaulis alumine,& aceto confecto in ovi cortice literas signabis, votum assequeris. Has oportet in Sole calente exiccare, mox Ouum in muria concoquere,quous. que Artiter obduretur: ita enim a cortiaee characteres evanes cunt & ad interna gradiuntur , siquidem pii tamine exempto,notae in ovi durato album ine inu niuntur. Ex Carolo Stephano. qua frigida captanda maximum ori

erum fuisse sedi . MAximam antiqui curam adhibebat,

ut aquam frigidam pro aestatis incendio temperando conseruarent:quat e ex nivibus eam parabant,ut Athenarusetulit. De qua re perbelle loquebatur,

305쪽

Seneca, re panin montium in Mupeatos reansferunt. Alexandrini aquam Sole tepentem, in senestris ad ventorum incursus exponebant, ut noctu frigesceret: mane autem ante Solis ortum humi po- nebant, foliisque lactuci atque pampinis iniectis stigidam tuebantur. Hoc Galen. naryat. 6. Epidemior. Plutarchus s.

Sympos .cotibus, di silicibus a qui iniectis hoc fieri scripsit. Neronis autem in re hac studium nobilissimi im sui se prodi,tur. is etenim, ut nivis voluptate abs aeni uis iniuria seueretus , feruentem aquam vitro immissam in niues restigerari mn dabat. Ex Heurnio. 1-ino in prima menstruorum eruptione

F Odem fere tempore, quo menstrua

erumpi it, taminis ubera exurgunt: sanguis ille, instar occisi animalis vid tur, atque in maiori copia erumpit, eum bera ad duos digitos prominent, quo tempore puellarum vocem in grauiore inautari conspicimus. Illud aut e maxime ladnotandum est in prima menstruorum l Rptione puellas iri pudendis valida s

306쪽

ΠORTVLVS GENIALIS. 2 si

lentigine prurituque corripi, ex quo ad Venerem incitantur: quare per tempus illud caute custodiri existimo. Ex Arist. 7. de Hist. anim. . .

industriis Ampiij lapides o sep

absque intasione extrahunt.

MIrabile quidem est Aegyptiorum

studium in extrahendo lapide a vesica absque incisione, quando nostrates medici lapidarij sine illa sacere nequeant,idque cuna magno languentium vitae periculo. Hi ligneam cannulam a cipiunt octo digitorum longitudine, Adigiti pollicis latitudine in opere abso uendo. Hasse colis c*nali admouent, fortiterque insumant : ne autem flatus ad interiora perueniat, extremum pud di manu altera perstringunt foramen deinde cannulae claudunt ut virgae canalis intumescat, latiorque fiat. Pro facto minister digito in ano posito,iapiadem paulatim ad canalem virgae, atque in eius vas extremum deducit. Qui ubi praeputio lapidem appropinquare sentit,cannulam a virgae canali fortiter in

307쪽

19s BARI CELLI

petuque amoliet, lapis extrahitur. Ex Alpino. Musea praesidia ab animalibus homines Accepisse.

Noli pauca quidem praesidia sunt,

quae ad hominum tutelam ab anima ibus accepta sunt. Celidoniae en inavirtutem ad oculorum morbos ab Hirudine accepimus, quae hanc conquirit hemba,ut suorum filiorum oculos, vel viti tos, vel caecos curet. Fceniculi virtutem

ad eandem tutelam ab anguibus didiciamus.Ab Ibide, quae instar Ciconiae auis est, clysteris usum habuimus, nam & illa rostro marinam aquam assumere solet, illoque pro clysteri utitur,ut ventrem nimis onustum exonerare valeat. Insuper marinus equus Hippopotamus dictus, venarum sectionem nos docuit: ille Gquidem mala oppressus valetudine, ad recenter succisias arundines graditur, acutiorique cuspide sanguinem e crurium venis adimit. Qusd autem in hoc mirabile est, ut sanguinem cohibeat, in fimo vel caeno volutatur, & ita vitam tuetur

308쪽

ΗoRTVLVS GENIALIS. D

tDImrum testiculos ad secundas depestia das miram habere seirtutem.

cIngularis prosecto Equi testiculorumo ad mulierum secundas depellendas

est proprietas, adeo quod testatur Geu serus in epist. Rusticum quendam, qui quasinta in puerperis feliciter hoc usum fuisse remedio.Vsus est& Horatius. Au- uius in pluribus mirabili euentu. prae-ilantissimum idcirco a grauibus audioribus iudicatur remedium , nam & plurimis iam deploratis profuit. Capiuntur testiculi equi eastrati,& frustillatim concisi in furno exsiccantur, quorum puluis quantum capitur tribus digitis e iure brubedus datur in necessitateradque si opus est bis aut ter repetitur. Humanam saliuam Scorpiones

interimere.

II Ominum saliua Scorpionibus ins

Istissimum venenum est, adeo quod ea tacti confestim intereant. Porro iis saliua tota substantia aduersa est,ut Galenus lib. Io. sinap. medic. experimentomnisiliu est: is enim a sola saliua mi

309쪽

nentem vidit Scorpionem, idque celer ter patientelia a saliua esurientium aut sitientilam, tarde autem ab illis qui cibo potuque fuerant impleti, in aliis auteta

proportione.

Atium risus homines ridendo intersperας Celerata est herba , quae Apium risus

dicitur, quod ridendo homines interficiat: si quis enim gustaverit ieiunus, ut, queridendo exanimabitur, ut .Apuleius testatus est. Ex hac illud adagium ortum habuit Saydonius riseus: nam & Sardonia etiam vocatur. Porro non ex risu , qui hanc gustaverint moriuntur : sed potius, ut placet Salustio, neruos labiorum , &oris musculos istius qui eam comedit contrahere faciti, adeo ut rident om ori videatur. indu a Parth, Scythaeque sagitta'

rum aciem ψenenarent.

PArthorum Scytharumque toxicum, quo sagittarum acies inungi solebat, humano sanguine & viperina sanie con stabat, tantaeque feritatis erat hoc vener

num,

310쪽

AORTVLVS GENIALIS.

sum, ut leui tactu antinal interimeret. Equidem Scythae viperas recenter enixas venantur: easque dies aliquot contabes. cere sinunt,donec in saniem putrescanti. mox toto unius hominis fanguine in oratam effuso,eam exquisite coopertam fimoque obrutam computrescere sinunt, cutias demum ichor sangliini supernatans, sue serum cum viperarum sanie commixtum lethale Scytharum iExieu est. Ex Arist. Plinio, & Langio. Succinum stero gerentibus exhibitum,m

re partum accelerare.

M Vltis experimentis comprobari

audio succinum parturienti b. drata sumis pondere ex vino albo potui dat mire partum accelerare. Hoc etiam facit citis oleum, si gutta tantum In aqua verbenae parturienti propinatur. Quidam tamen medicus Hetruscus Fallopij testimonio) exhibebat scrup. j. Boracis iudecocto matricariae,vel sabinae dissolutidissiculter parientibus, miraque faciebat. breui enim temporis spatio fetus vel vivus vel mortuus egrediebatur. Habebat ille medicus pro arcano praestantissima