Via Vitae, Christiana et orthodoxa instituvtio complectens praecipva christianae relligionis capita ..., tradita A Nicolao Hemmingio, ex Danica in Latinam translata, ab Andrea Seuerino Velleio

121쪽

'' inde vero haec tanta animi sortitudo, 'Ii ad stupplicia subeunda promtitudo, nisi a sola esu Christi potentia efficacia, qui diuinam suam virtutem in his praesentem uisa manifestauit. Hunc eundem estim Chri- sum etiam hodie retinemus, qui nusquanon praesto erit,si modo firma fide, serio ardenter ipsius opem implorauer licidiis muS. z: Ilita Atm ita certis Leuidentibus Testimoniis demonstraui, ΙΕ CHRISTUM Hirti l saluatorem nostrum esse verum Deum,nnt Lar videamus nunc cur necesse fuerit media-ῖtay l l torem esse Deum.

iet et illa: Quod Messias& saluator noster Deusta 2 oti esse debuerit,dua grauissima sunt causaer: tota Prima magnitudo mali, qua natura hu- in acto a mana premebatur, quae ab ulla creatura illiinati tolli non poterat. Altera, impotentiaticiatesset seu infirmitas creaturae, ad restituenda,lo 2 Ia bona quae per peccatum amissa erant Deoii, hisce duabus causis aliquid dicam , quo in Silaol magis elucescant beneficia Christi erga j ijaIr OS, ὰXcitemur hac ratione ad celebrationem nominis ipsius, cum debita ani. Diu mi totius vitae gratitudine.

- magnitudo mali, qua natura humanai premebatur, cernitur in quatuor potisSi- mum, videlicet in peccati grauitate, in irae

122쪽

II VI A VITAE.

irae diuinae iusticia, inpotentia mortis&i a Diaboli tyrannide crudelissima. Peccati grauitas maior fuit, quam ut eius onus sustinere posset finita potentia, qualis est angelorum, hominum, nam cum infinitus reatus sit, propter bonum finitum offensum, videlicet Deum, cuius maiestas laesa erat, per peccatum primorum parentum, necesse fuit ut hoc peccatum aut infinitis poenis puniretur, iuxta normam diuinae iusticiae, aut pro eo satis feret diuinae iusticiar. Verum quia haec satisfactio debebat esse precium infinitae bonitatis cie qui ualens, non potuit ab ulla immo ne ab omnibus quidem creaturis simul fieri. Quare necesse fuit petacati expiatorem esse Deum, solus enim Deus ut est infinitus ita solus infinitum malum superare abolerec potuit. Irae diuinae iusticia proportionem vindictae ad ostensam postulabat. Cum ergoostes erat infinita, fuit Mira infinita, qua prima creatura sustinere placareo non potuit, quare necesse fuit, ut mediator, qui iram Dei placaret, Deus esset. De hac ita loquitur Paulus Rom. I. Reuelatur ira Dei de coelo super impietatem omnium hominum. Quod autem haec tollito posset sine mediatore, docet hoc dictiim

123쪽

8 hili, dictum Baptista apud Iohannem. Qui

in 'Ra. non credit in filium, ira Dei manet super', an eum. Quod autem haec ira Dei sit immen 'a ditet fa&infinita propter peccatum m quo

init concurrunt haec mala, contemtus maie-

yllabit statis diuinae,superba contumacia aduer-Τ0 2I it sus legem Dei, indigna imaginis Dei, ad Lara quam conditus erat homo conspurca- q, tio, imitatio Sathanae hostis Dei, foeda zzittet ii defectio a castris Dei ad diabolum, inret torti tolerabili ingratitudo, cognoscitur ex poena primorum parentum , ex poenas cuta in omnibus posteris Adae, ex comminationibus diuinis, ex calamitatibuSeuetes tari quibus premitur humanum genus,e ty-tic lci rannide diaboli in homines, ex sign1 irae both, Dei in coelo, in terra, in mari, ex magni-hlb initi tu Lime a ternarum poenarum, qua luent qui non conuertuntur, denique ex re clo infinito , soluto pro redemtione poemnae peccati. Quis hic non videt, impossibbile fuisse iram Dei tolli nili per mediatorem,cuius es et infinita potentia λ

θ potentia mortis maior fuit, quam t

ab ulla creatura superari potuerit, adeo quod Plinius dixerit, sed falso, ne Deo quidem possibile esse mortuum excita est re. Nunc autem cum munuS praecipuum di est mediatoris destruere mortem, neces

124쪽

II VI VITAE.se fuit ut potentia diuina polleret, qua vi vitam conferre, ita mortem abolere potest. Non est enim apud illum impossibile ullum verbum. Tyrannis diaboli crudelissima sub qua

captiuum tenebatur genus humanum propter peccatum, etiam erat opprimenda a mediatore quam autem hoc fuerit impossibile humanae naturar,historia mu-di cum omnium hommum experientia testatur. Quare necesse fuit mediatorem

esse Deum , qui tyrannidem diaboli sua opprimeret potentia. Hinc perspicuum est, quod ad magnitudinem mali quo

premebatur genus humanu tollendam, requirebatur,vtMediator esset Deus. Hic iuxta cogitetur magnitudo amoris in aeterno patre dili, Spiritu sancto erga genus humanum, pater filio suo non pepercit, sed voluit eum subsici poenis, ut nos ab aeternis poenis liberaret. Filius volens Moboediens patri factus est victima, reatum peccati in se derivans. Spiritus sanctus ipse vult in cordibus reconciliatorum habitares motus diuinae voluntati congruentes in nobis accendere. Haec in nobis excitabunt fidem inuocationem, gratitudine erga Deum, di munient animos nostros aduersus terroressore Iol

125쪽

rores mortis, aduersus diaboli Tyrannidem , immo aduersus omnia, quae uer tere conantur spem salutis nostrae, quam habemus in Domino ac saluatore nostro Ιεs CH RISTO. Secunda causa, cur oportuerit mediatorem Deum esse, est impotentia Minfirmitas creaturae ad restituenda bona, quae per peccatum amisimus. Etsi autem una voce imaginis Dei haec bona copraehenduntur: tamen plura ad eius reparationem necessario requiruntur, quae Pau- tu Senumerat . Cor. I. cum ait, CHRIS-τ, s natus est nobis a Deo sapientia,iusticia, sanctificatio, redemtio, ut qui gloriatur, in Domino glorietur. Haec quatuor bonorum genera,creatura nulla aut finita potentia restituere hominibus potuit, quemadmodum de singulis ordine videbimUS. Primum itaq; Sapientiam debuit mediator restituere,non qualis est mundi, quae certis terminis clauditur, sed quae absco-dita est a principibus saeculi huius. Quae sane sapientia a Zacharia definitur esse scientia salutis,in remissionem peccatorum per viscera misericordia Dei nostri. De hac sapientia loquitur Euangelista Iohannes primo capite cum ait Deum nemo

126쪽

vidit unquam, sed filius qui est in sinu pa

tris, ipse enarrauit nobis. Verum dicat aliquis, an non per angelos Prophetas potuisset Deus hominibus hanc reuelare sapientiam me spondeo. Aliud est dare sapientiam seu docere ut ministri, Aliud est esse sapientiam, hoc est, efficaciter praestare, ut corda hominum percipiant salutarem sapientiam. Vox quidem hominis ferit aures corporis. At filius Dei, qui est ipsa Dei sapientia, animum hominis sapientia replet salutari. Nam tum demum verbum prophetarum Maliorum ministrorum verbi Dei fruetu affert, quando per verbum e-us cor aperit4 iustillat vera sapientia semina, quod sane non est creaturae vilmssed creatoris solius. Ex quo sequitur, oportuisse mediatorem esse Deum. Secundo loco , oportuit Mediatorem iusticiam restituere. Nam sine perfecta iusticia nemo potest in conspectum Dei prodire Verum perfecta iusticiam, quae sufficiat omnibus, nemo potest conferre nisi Deus. Siquidem duo requiruntur, ut homo sit perfecte iustus coram Deo: quorum primum est liberari ab iusticia peccato, quae mala in mundu homines secum affer ut Alterum, donari Lornari

tuis s

127쪽

t, VIA VITAE. III

plena legis diuinae quae est mensura iusticiae, quae coram Deo valet 1 oboedientia. pyetate Neutrum horum praestitisset mediator, iustitit nisi Deus esset. Riat De priori supra diximus, ubi ostendiri te mu Menormitatem peccati iusticia irae bl ittit diuinae De altero , quod est donari irixtio hy nari iusticia, qua satisfiat legi Dei, manife i . tum est, quod nullius creaturae iusticia, lauti e cum finita sit, possit sufficere infinitis ho- θῖ ij mmm in salute, quod sane in mediatore diuitii, requiritur, Siquidem, sufficienti expia- , t tra x ni Victima pro peccatis satisfacere 4 , at sGe omnem reatu tollere: Ita oboedientia sua erga legem omnes iustos coram Deo sistere, qui in ipsum credunt, debuit. Ita enim Paulus ait Eum qui non nouit peccatum, fecit peccatum hoc est coniecit in ipsum Deus omnium peccatorum reatum , ut pro his pateretur ac moreretur ut nos fieremus iusticia Dei

128쪽

Deum esse mediatorem oportuit. Siquidem solius Dei est dare spiritum sanctificatorem, sine quo sanctificatio nostri fieri non potest. Porro cum sanctificatio opponatur peccato, in peccato sint duo, videlicet formale ut reatus, materiale, ut viciosa qualitates Mactiones, duplex erit sanctificatio, una quae opponitur reatui, quae

est expiatio peccati per Christi sanguinem , Altera quae opponitur viciosis qualitatibus, actionibus, quae est tum segregatio hominis a prophanitate gentium per mortificationem carnis, quae fit resistendo prauis cogitationibus, astectibus laesideriis carnis , aque totis virib. abstinendo a malis operibus: Tum etiam coniunctio hominis cum Deo, per vivificatione Spiritus , obtemperando Deo xsectando puritatem animi, affectuum, Minnocentiam totius vitie, breuiter ut homo renunci et diabolo metus operibus,& soli Deo toto corde adhaereat. Haec sanctificatio vocatur etia a Paulo Philip 3. circumcisio spiritualis. Nos inquit, circumcisi sumus, qui spiritu Deum colimus,in Christo gloriamurri non in carne confidimus, proinde Circumcisio Spiritualis est amputatio fiduciae car-

129쪽

e ' nis, eui succedit gloriatio in Christo

purus colendi Deum affectus. Atq; haec euera est sanctificatio illa,quain Deus homo mediator noster affert.: Quartum bonum, quod noster medi- M ator nobis restituere debuit, est perfecta 'it, tyi l redemtio. Haec redemtio primum requirit perpetuam praesentiam mediatoris in Ecclesia, hoc est, in omnibus piis passim per totum mundum sparsis. Sed quis potest simul, semper in tot locis praesens esse, nisi sit Deus p lai:r:r Secundo requirit custodiam Ecclesiae, tittit a

oditer Eli, eri l. I a iii videlicet ut mediator sit custos non soluto triti Ecclesi totius,verum etiam singulorum

membrorum ipsius , aduersus infinitas technas .insidias diabolorum Jopto, en minum . . . dio Tertio requirit, ut mediator Inspiciat his corda hominum, ne fallatur externa hy- pocritarum larua. Iam autem cum soli-

α , Dei sit intueri corda hominum,&m

timos affectuum recessu contemplari, certe oportuit mediatorem esse Deum. Prωterea ad officium mediatoris hoc

130쪽

I 2 VIA VITAE.

mo die exuscitet omnes mortuos, quod opus est supra omnium creaturarum vi-TeS. Immo omnes creatura Dei proprijs suis viribus , muscam demortuam non possunt excitare, nedum omnes homines, quorum corpora variis modis ac locis dispersa sunt. Hoc autem cum mediator facere debeat id c in ictu oculi, necesse est eum esse Deum. Sexto vltimo requirit, ut mediator conferat resuscitatis, qui in vera fide obierant aeternam vitam, perpetuam gloriam .conirmitatem cum Deo. Sed quis hoc efficere potest, nisi solus Deus Abunde itaque demonstrauimus Saluatorem nostrum, mediatorem esse Deum in cur necesse fuerit eum esse verum Deum.

DT TERTIO CAPITE.

TERTI loco de Christo proposuimus, quod sit verus homo in cur portuerit Mediatorem esse hominem. Tota Ecclesia Catholica , ut credit CHRISTu natum verum hominem Ita etiam hodie esse atque in aeter in permansurum verum hominem, pie confitetur. Genes.sj et it