장음표시 사용
81쪽
Ih st a recte aestimant. His omnibus, qui hoc My phi modo ex sua lege, cui subiecti sunt, sa-h issiti lutem quaerunt, ubicunque tandem loco ρῖςῖς rum degant, oppono haec manifesta &- tit immotae veritatis verba, Ioli 3. Qui credit in filium , habet vitam aeternam , qui autem non credit in filium, non videbit vitam, sed ira Dei manet super eum.
Sequitur tertium quod de lege proposui, videlicet quorsum conducat lex, iraei citat quis sit eius verus usus, inter hominest oleidit praecipue in Ecclesia Christiana. t i, is Audiuimus supra, quid lex requirat,&istit . quod nemo eam implere possit, quaerIllisthue ioci tur ergo tertio loco , quis sit eius usus, liui ' cum ei nemo satisfacere, nec quisquam
si ui ex operibus ipsius, iusticiam coram Deo
82쪽
morum, inuicem pacifice iuxta legem vivant, ne quid mali facinoris manifeste perpetrent, quod in lege Dei prohibitum sit. Hic necesse est parentes, magistratus, praeceptores atque tutores, immo etiam verbi Dei ministros diligenter attendere, ut qui ipsorum cura commissi sunt, honestate vitae externa, integre ac pudice vivant. Propterea enim lex Dei, moralis dicitur, quod communis quaedam regula sit, iuxta quam quisque suos mores formet ac dirigat.' Imi mancata est haec externa legis disciplina parentibus, ut hac liberos
sinos edoceant, ac sub externa morum honestate contineant. Et quo id facilius praestare possint, utantur doctrina, e Xem
plis, placidis atque seueris admonitionibus . virga. Porro, si id res postulat, quod qui non fecerint, si expectent iustas a Deo poenas, tanquam contemtores seuerissimorum mandatorum Dei, qui praecipit parentibus, ut iuxta Decalogi normam , honeste si e liberos suos instituant atque educent.
Principio quidem tantur doctrina, hoc est,hberos suos quamprimum fari ac ratione uti positat, assuescant mane
83쪽
vesperi,Catechismi singulas partes, memori mente, ediscere atque recitare. Deinde ipsi liberis suis praeibunt, proprio honestae acta vitae exemplo, ita ut doctrina propositae correspondeat parentum vita, quam postea imitari liberi possint. Qui enim verbis tantum labo- rant in liberorum educat1one , stultet pζὶ α admodum , meo iudicio, facere Viden- Ptiis , tur is haud scies, an docere eos, an de-τ ii iii, docere magis dicam. Nam quod ore dois: eo tam cendo aedificant id factis male vivendo destruunt, quae hinc malorum terna freta: Iῖὶl sequatur , tam in Ecclesiastico quam po lythaolliet litico ordine, quis est qui non videt acile tu Iolla quotidie experitur. A Debent praeterea parentes, mitiori- ratissa, Ic bus interdum verbis,apud liberos uti, uti solitior his quasi illecebris, animi eorum faciliussit positii ad virtutis officia alliciantur extimu- i; lites, lentur . . . . achatessi: Quod si autem paternis admonitioni ζbtun i bus obtemperare nolunt liberi, hic pa-tisulad rentes seueriori vultu ac re compella, lotini unt eos, ac quas tandem laturi sint maeinoboedientiae poenas, prudenter ara odit uiter praemonebui t Quinto, cum parentes neque litori- ῖ φ bus uera asperioribus commonefacti Q
84쪽
74 VIA VITAE.nibus proficere quicquam possint, nulla emendationis morum spes in liberis affulgeat, hic tandem extremi paterni remedii loco adhibeda est virga. Hac castigabunt eos, cum assuescunt periu-rsis, mendaciis, furtis, turpib. Mobscoenis quomodocunque dictis. Nam Syrach inquit cap. 3o. Qui diligit filium suum, crebra ei admouet flagella, ut in postremis vitae suae diebus gaudeat. Et Salomon Prouerb. 23. Noli subtrahere a puero disciplinam, si enim percusseris eum virga, non morietur virga percuties eum, Manimam eius de inferno liberabis. Qui nimium liberis suis indulgent,
conniventes ad quod uis flagitium eorum, ex arbitrio suo eos vivere permittunt, hi perditionis illorum autores censendi sunt. Narrat Pontanus quendam delicatulum a matre nimia licentia corruptum, tandem adultae aetatis, ob commissum facinus morti adiudicatum miccum a carnifice ad locum supplici deduceretur, alta voce haec ingeminabat verba. Nolite putare , o spectatores, hunc carnificem, sed potius matrem meam propriam, me ad hoc tam fame genus
supplicii deducere, Multum tam interest
in paulultis dei, a saliua lihi lara ist
85쪽
est parentes assuefacere liberos, ut iuxta decalogi amussim, vitae sua cursum dirigant. Hac ratione sternent viam facilioris paedagogiae his, quorum disciplinae &fidei postea liberos suos credituri sunt. Magistratui similiter externa haec disciplina Legis Mosaicae commendata est. Nam Paulus magistratum vocat ministrum Dei, ad bonum promouendum ac malum puniendum. Et quoniam a Deo
ordinati sunt magistratus, ideo tenentur promouere gloriam Dei, duertere quaecunque Deo sunt contraria, quantum ad externam hominum conuersationem attinet.
Appellatur autem magistratus custos utriusque legis, quod subditos suos diligenti cura contineat, sub honesta morum disciplina iuxta Decalogum &prOprium ipse vitae cursum transigat, ut sit exemplarin speculum, in quo subditi bene viventes,intueri possint. Dabit quoque Operam , ut leges positiva in singula decreta ipsius, cum Decalogo congruant, Int huius quasi muri ac propugnacula Debet insuper magistratus punire manifestas legis diuinae transgressiones, ut sunt blasphemia Dei, idololatria, periuria, deierationes, verbi Dei contem-
86쪽
tus,moboedientia, homicidia. Adulteria 'mendacia, falsa testimonia, furta similia vitia, quae ex diametro pugnant cum lege Dei. Quod si in his negligit mazistratus suum officium, particeps fit ac reus omnium istorum delictorum, quorum impunitatem aliis concedit. Narratur historia de homicida quodam qui septem viros e medio sustul rat, cum in ius pertractus , iudicio sisteretur, atque homicidii accusaretur, responsum est eum solummodo, unicum, reliquos autem sex, magistratum occidisse, qui primum illud homicidium in
ipso non puniebant. Immo vero reus est magistratus coram Deo, cum contumaciter violantes leo em Dei non punit ac sua licentia fe-
ne iram ad peccandum aliis aperit. 1mmisericordis enim est gratiae, ni parcere, cum plurimorum iactura ac perditione. Adiuuentutis informatoreS, haec eadem cura spectat, ut suae disciplinae concreditos, ita doctrina, exemplis, crebris admonitionibus4 castigationibus instituant, ne quid enorme aegi Dei contrarium in externis eorum moribus conspiciatur. Quod si facere negligant, peccant m Deum,in puerorum parentes, totam totainsyli fritas: ψ s: , ut a conrip
87쪽
totam rempublicam, nec ferent hoc perpetuo impune. Si etenim is iure su-
spenditur, qui taurum aut vaccam alteri 2 CR suffuratur quo magis ini ille suspendiis α' illi.
dignus es qui hoc furti genus longe gra i uius committens, bona fide sibi commissam iuuentutem infideliter instituit. φῖ Tutores etiam , qui loco parentum sunt, componant se totos ad regulam, M supra parentibus praescriptam Itam non
at talist tantum bona pupillorum haereditaria cu di dic rent ac studiose conseruent, verum etiam et: ρα ut honeste probe instituantur, maxi-honii iuru opere conentur, scientes se coram Dei tribunali tam stricte teneri promisso,
NI st quod praestiterunt illorum parentibus, huar ac si cum Deo ipso pepigissent se foreis scorta pupillorum istorum fidos tutores ac pa-
taxti arcu ac de cauri a vocat se Deus patrem titillo orphanorum ac patronum viduarum init halco Sed quid hodie a communi tutorum vulii ci listac in Diat Mimni non constat. miseri pu- , is, aio illi ac viduae , pro dolor, cum suo ma- ,ibus cino dolore experiuntur. ip Ostremo tenentur etiam ministri veris Glibus t bi Dei, iuxta hanc legis diuinae normam, suos au litores ad externam vitae hone- statem, doctrina , exemplis urebris
88쪽
admonitionibus, una cum calligationI-hus propositis cohortari, quemadmodum fecerunt ipse Chrilluc diuus Apostolus Paulus. Quod si autem huius sui officii debitam curam deposuerint, fraudulenter tecerint opus Domini, non euadent iustum iudicium ac poenam in die nouissima Domini. Sed quot hic videre licet, qui illud poetae sequuntur λDat veniam corvis, vexat censura colum has Cum nullius tamen hominis personam te respicere velit Deus, modo moderatus sis, ad exemplum optimi Nathan. Praestat ministrum verbi Dei cum Iohanne decollari, quam cum Herode conuiuari Maior enim hoc loco hahenda est ratio gloriae Dei salutis humanae, quam propriae vitae ac commo
Haec dicta sint deis legis externo quam late is pateat Grauissimae autem causae huius disciplinae externae exercendae quatuor sunt. I. Mandatum Dei. 2. Vt vltentur poenae 3. Vt pacifice quiete inter nos vivamus. q. Vt sit haec paedagogi , reddens nos aptiores ad audiendam salutarem doctrinam Euan
itione, liter tiprissiat, idotus achostilli tersus si s
89쪽
sitas o. 'x' die Quemadmodu primus legis usus ex- dira ternus est, tu manam concernit socie- ρῖα iit et talem, ut quicunque in externa conuer λ niat satione , literam legis, verbis ac factis hllisi exprimat, iudicetur ab hominibus pro-is tri bus ac honestus. Ita secundus legis usus ἰοῖ uticola internus est, in corde ac conscientia hoozzii fi re, in is ut sistatur ille coram tribunali Dei Sizd oz reddat rationem, nunquid totis virib. a opinio satisfecerit legi Dei nec ne Hic si de le-ytibi θ:iί perfectione gloriari possit , quod ita, et i excepto unico CARISTO Ommbus ho- hoc loco i minibus impossibile esto sciat ad se per- illusueti tinere benedictionem atq; misericordit accoII am in millia, iuxta promissionem legi annexam Si vero transgre rem se dilue itergo legi animaduertar, propositam audit si, in auiti bi vindictam Miudicium Dei, in tertiam tu exerco quartam generationem. Item, Ma-
tuu 9 ledictus omnis, qui non fecerit quaecun-j jici ci que scripta sunt in libro legis hoc. Haec viti, sententia primum lata est in Paradyso. oi uel Deinde manifestis verbis expressa est a-
l' ω pud Mosen Adhaec conscientia singulo
rum hominum eandem stabilit, atq; adeo omnes calamitates huius vitae, ac ni F mors
90쪽
mors ipsi tandem , confirmant. Ostremum vero inferni cruciatu aeternus puniet, quotquot non liberati fuerint per Dominum nostrum ΙΕSvM
Cain cum aequa lance peccatum suum ad legem perpenderet,inquit Maior est iniquitas mea, quam ut veniam consequar. dem Saulo accidit desperanti, ac seipsum in aeternam damnationem coniicienti. David autem cum iuxta legem factum suum examinaret, ac peccatum suum cognosceret, ait: Si iniquitates obseruaueris DOMINE, DOMI N inuis sustinebito Quia apud te propitiatio est, ut timearis. Manasses similiter Magdalena Jatro in cruce,peccata sua confitentes egerunt poenitentiam. ad gratiam Dei confugiebant. Atq; ita videmus quis sit legis usus internus, videlicet, ut vitae nostrae actiones ad singula legis Dei praecepta examinemus, quoties nos deliquis e experimur, toties legis maledictionem atque irati Dei poenas nobis de nunciari statuamu S. Quid vero consilii hic capiemus 3 Duae tantum viae propositae sunt, una per desperationem , ad aeternain mortem male