장음표시 사용
2쪽
NICO LAO CONTARE NOHIERONIMI FILIO
- Patritio Veneto. Domino,ac Patrono suo Colendi .
Lantarum legitima cognitio quantum,in a Em medicarecte exerceda,sit necessaria seque, aedelectabilis, tibi illustris s. viro,de hac re, prae caeteris maxime merito, ac in harum cognitione versatissimo gnotu haud esse scio; si quidem ad rectam medicamentorum compositionem, &ad idoneum compositorum usum debet necessario procedere,simplicium eandem ingredientium cognitio , Ut de eoru-dem viribus iudicium facere possimus, quod assequi (quis non videt impossibile nisi simplicium habebimus cognitionem, eXtrinsecam non tantum,quae oculis su bijcitui Arum & multo magis intrinsecam, ad quam conseque Ca odor & sapor primarioconducunt utrique ad prin umb
3쪽
& secundarum secustatum indagationem inseruientes; hi, addatur, naturalis simplicium temperies ex loco contracta, ubi oritur quilibet stirps, ideam nobis talena,constituens,ut hanc perspectam, de ipsarum qualitatibus, aliquid conti nuo affirmare possimus,si palustias enim planta (quis ibit in ficias quamuis inacitiuis calida resilegii alterius monta nae calidae itidem, multo ninorem vim in illa,quam in hac, excalfacientem, a natura iustam esse,quod non solum de activis facultatibus verificatur, velum idem de pastiuis, ab humiditate enim connaturali loci palustris, dum ibi planta orirur, constituitur talis eidem temperies, ut semper siccitas Ut plantae insit; sic restingatur a patrio solo naturalites humido , urin eisdem passivis sit multo inserisir altera, trahente originem ex sicciore loco, quam tamen plantarum temperiem non possumus assequi,insi primum quo nomine planta donetur, discamus, ad cuius notitiam consequitur cupiditas indagandi locum, ubi viuit mox si odorata, vel non, & si odorata si bene, vel male oleat, deinde si amara
aeris,dulcis,insipida,acida,& sic ex onsequenti omnium non solum extrinsecus, verum etiam intrinsecus constituesitium formam,&realem quiddita tein plantarum, a qua qualitates, a quibus vires,& usus in medicina nanciscutur; Quis quaeso in medicamentorum compositione propositis intentionibus satisfaciet, cum ac si dat sippe sepius contrarias esse indicationes, pro varietate materiae morbificae, si oporteat calida frigidis admiscere cum ratione tamen ,. ut calida facultas a frigiditate alterius non obtundatur& fr giditas eiusdem in toto a calore non dissipetur, & haec & illa secundum intentiones rc spondeat, addendo tamen,quod possit immodicum illius calorem, in inueretquomodo haec perficientur,nisisimpliciu lacultates optime caialeat dia
4쪽
Ieat,st quis vere medicus, nisi has optime possideat; Quid
nonne medicamentum quodlibet debet habere i loquor de compositis tria, unum quod habeat rationem basis, corri oentis, aliud, adiuuatis tertium, quomodo igitur eligemus si necesse fuerit inedicamelum exsittacans, si exsiccare silsam paemitus ignorauerimus 8 vel si solum relatione hoc perceperimus, qua sccuritate hac utemur nisi per ratione, aut per experientiam, aut propter utrumque quod est(omnium tu.tissimum eiusdem effectum persuasi erimus: si in hac igitur
animus operantis est ambiguus, non callens eius qualitate ratione, aut experientia, (cum tamen salsa omnis, quae ad usum, hic defertur, tota ex eodem caelo colligatur quanto magis nos debebit alterare platam mustis,cum nescierimus: exacte qualitates, cum eadem planta non solum ob ambienitem calidiorem vel frigidiorem, ob ccii mutationem saeta qualida tibus sit diuersa,sed a terra plantarum matre, tanta& talis succedat eiusdem naturalis temperiei mutatio, ut nuperrime dixerimus, ab ipsa omnino hie pedere qualitates plantarum, mediante tamen Sole agente tanquam eius patre. stirpes enim omnes a Sole,& a terra trahunt, & formam & qualitates Apposito semine,a quo habent latetem quandam vim,sibi simile generandi : Absinthium quis negabit, quamuis calidum maiorem nancisci caliditatem, exsterili & macro solo ortum traxerit, minore si in locis frigidis, humiditate resertis , indifferenter tamen absinthio, utentur. Vtpote calido ad omnes morbos frigidos in eodem, excessu, eum tamen semper ob diuersitatem sui ortus,sit vel magis vel minus calidum,& sic ex consequentiis epius accudit, ut vice iuuandi patientem, vel hoc non assequantur obidebilitatem agetis medicamenti, vel potius ob validiorem
eius vi ride morbo frigido introducant calidum,sic & pari:
5쪽
ratione quomodo eligemus adiuuans, de corrigens, si cum
debemus corrigere frigiditatem impesam medicamenti nesciemus quale medicamentum moderate calidum addere, ut aliquantulum medicamenti frigidissimi vis refringatur, sic tamen ut secundum intentionem propositam operetur,
ne frigiditas ex toto aboleatur ; sic & de adiuuantibus, si enim volumus addere aliquid quod inseruiat pro vehiculo medicameli ad partes pinitiores, hoc autem eligere debeamus tenuium partium,quomodolioc accipiemus, ignoranees, illud,vel hoc med camentum, id praestare, & qua facultate. His sic stantibus, quis non affirmabit, simplicium
cognitionem medico esse necessariam, non solum ut facul- tates simplicium medicamentorum optime cognoseat ad eorundem rectum in medicina usum, sed etiam ut tuto, ci- eo, & sqliciter operetur, ad rugrorumsalutem, & ad existimationem & utilitatem sibi comparandam. Quid dicam secundario de iucunditate imperceptibili, quam consequitur plantarum cognitio, nonne quisque dum in suo horto
varias conspicit plantardm imagines, quamuis animus sit grauioribus curis implicitus, nonne ita distrahitur,ut omnium obliviscatur, & solum circa contemplationem harum versetur, obseruat in specie Acacias,balsamos cassias, in suo horto virescere, quamuis in solo diuerso a suo naturali de patrio, sic summopere gaudet, in genere videt omnes stirpes, frutices, albusculos, arbores ita se bene habere, se in multos propagare,ut putet se supra alios copiosissesu fore, sicquequadam aura ambitionis (digna tatnen valde laetatur,Si conspicit in uniuersum florum varietates(non solum bulbaceorum verum & iam iam propositor copiam, pubchritudinem, eximiam: magnitudinem, respectu aliorum
eiusdem tamen speciei, ita oculus eximia voluptate perfruitur
6쪽
fruitur, ita animus lubillat, ut fit impossibile se laetantem animum verbis describere j Quid amplius haec omnia tibi Illustrissimo viro sunt perspectissima in plantarum cognitione nemini secundo,talis enim ac tanta est in te excellen tia ut audeam hosce patris mei labores, sub umbra protectionis tuae in lucem promulgare, certus non solum te hos esse amplexandos,ea qua soles benignitate, veru et si oportuerit, ipsos a detractorum calumnijs defendedos esse,haud dubitans. Paruum igitur hoc munus tibi sacratum, dicatum accipe ad memoriam debitorum patris, & in signum me tibi omnia debere, merito non solum beneficiorum a patre acceptorum , cuius cum sin haeres obligationis etiam haeres, verum in me corundem multiplicitate, quae in dies magis,atque magis ita augetur, ut beneficiorum acceptorum confusione nesciam pares tibi reddere gratias, quod cum mihi videatur impossibile,animum, qui omnia potest ..tibi deuinctissimum offero. Vale .
7쪽
perplures annos in qaibus Pataudi s in somnasio Patauino,sin horto medico ordina frie docui simplicia medicameta ipsorumq; v, res atq; usus medicos, ex variis locis ab amsi seis multis copiares Ei es, raras visuque di- gnas acceperim praesertimque ex Creta insula a Hieronimo lCapella, Senatore est amplis imo O optima viro hane, in omni ldisii inaru genere adprime erudita,maximeque instirpium cognitione exercitato L . D. meo plurimis nominibus colem di ma: Cuius profam mortem obet enim in Creta insula prouisor Generalis ego non a que multis lachrymis ferre potui,quam,omnesstirpium qui rariorum exoticarum cognitione oblevantur,egerrim=ferrent,quod vir quidem nobilissimus humaclissimusque hic perierit , qui omnibus medicina Eudiosis,atque dis non minus,qui ampnis viridari s rarioribusque plantis delectatur summa liberalitat emper, BD,
fantist,quo tempore fuit legatus ad Turcarum regem pro Semrenissimo Dominio Veneto,s Creta, innumeras rarioresque plantas mittebat, Ego enim magnam partem Explicaruplantarum, quas hactenus videre haberequeposui, tanti Senatoris optimi,patronique mei maxime excolen meralitati,a e tum referre debeo, a et o longe plures accepissem , ni mors eum vitapriu et linter alios,qui eo auctore ac fautore innu
meras plantas easque S raras ct pulcherrimas in ea Insulaviidere:
8쪽
ψidere habere pstruit, fuit olim, Ioseph Casa lona Ma hi
Bucis Etruriae, harii Pisani Praefectus virquie insimplicium medicamelorum Eudio maxime versatus, qui in Cretam Infidam tanti Senatoris ex munificentia princtus, totam eam insulam peragratus innumeras plantas abiens secum in Italiam reportauit, quibus Pisanum hortum mirum in modum sic letauit atque exornauit, q)arum mi aurist nunc magnapari adhuc supersit, diligentia Reuerendi fratris Franciscant Francisii Nasichq horti illius praestris. Ex Aegulo
etiam olim a Reuerendo Presbitero Palmerio Ancenitano,
qui is secretis IlluErissimorum Conse sim Venetorum , pestmeum discessum multos annos Cairi mansit, atque a Dbminico a Rege e rurgo,spharmacopaeo Veneto, est ab alijs multis amicis variarumstirpium femina, a quibus terrae cemmis A plures plantas et dimus. Ex Callia vero sese ex Anglia ab amicis spe complura nobilium platarom femina accepi raesertim ab Excellentissimo philosopho atque Medico Ioa ne Noro,olim meo auditorno amico obseruados Ex Italiae etiam
multis locis frequentissimeque Napoli. perii Fri, es in
rum Naturalium hissoria Actssimo viro Ferrando Imper te, ut plures prose o plantas raras aceeptas refero. Verona vero a Actissimo in pn plicium medicamentorum cmnium, ut dij maxime versato Ioanne Pona amico plurimum colendo Sed quid tandem dicam de IstuErissimo Oiro Patritio Veneto Nicolao Contareno, quem poEea cogxpui a cuius liberalitate/obilissimarum stirpium exoticarnm es semina, Sputas ipsas per quam raras perbelle etiam quasdam delineat i psime accipis quibus haec mea exoticarum Plantarum historia non parum ornamenti accepit. Halet hortum pr(peeppidum Campi Sancti Petri in quo planta est per rina d exprβδimis at ibus quam in aliquo alio horto rariores, O pu b chriores
9쪽
ebribres vi fantur-hpc onom libens dicam alterum Cape tam reuius nunc meminimus) ipsum in stirpium cognitione euasurum. t quid etiam dicam de nosiris i sproximis montibus e praesertimque Tridentinis, Bellanensibus, Felirens.bus, Tauristinis, Lassenens bus, atque de Vicentinis' An non exinde silves sepe accepimus pulcherrimas dignas profracti ut in cistioribus hortissummo Eudio, Scustodiantur,
es vivant . Itaque cum sol dixi ex multis locis, multas exo..ticas plantas amicorum multorum liberalitate varijs temporibus acceperim iucundissimum,utilissimumque nedicinae dudiam atque alijs qui rariorum plantarum Eudio dele ctantur Aste existimaui hasce omnes in hoc opere scribenda complecterer, atque de ijs accuratius agerem. Patauij Aona Salutis 161 23. Vigesimatertia Mensis Martis.
10쪽
Osce labore , in praesenti selum in lucem editos benigno uu ltu accipito; Candide L. ctor, prius eni mgrauioribus cu ris imis icitus, nuntquam potui, ad quandam ordinis perseo iunem eosdem perducere; praeter tuam, quod & deerant quaedam stirpes des neand ae,quas temporis progressaeopportunitate inuento,prC-pria mea manu detineatas adiunxi, ut Upus esset omnibus numeris tab auctore statutis)absolutum ; Nunc interim legas, ea vultus hilaritate,qua animi ardenti promptitudine, auctor pro tui delectatione,utilitateque has omnes ii irpes descripsit, ct delineandas curauit; Sciens satis eum fecisse, qui fecit quod potuit. Valeas Venetiis Anno Salutis 1 61 . Mensis veto Iulii die 6.