Oratio ad Lucenses

6쪽

ino cdiolancnsau Principes sa cntissimoeliis patruo Duce Barri: Oratio habita apud Alexandrum cxti m Pont. maXimum. Miscorum monumentis acccpimus SanctissiI me mannae Potifcκ: Δ uos clarissima naun dilumina picros dissertissimoSforcnsiuimi causarii patronos non quidem frequciatibus

comitiiS:non multo Icnatu: nec pleno foro: scd unius alieuuando cMelsii uir prcscntia comoto sic cκpalluisse, ut 5 attoniti: quasi clangvcs cddcrcntur Magne apud Grucos auctoritatis Demostencs: ui prima diccndi partcs sine controuersia obtinuit Phocioncm ciucm suum Kmcniensem non tam eloqucti morum grauitate cc/lcbrem ita metucbat ac uencrabatur: ut cum in Senatum oraturukacccdcretiora colloqui: ptimescerct submissa ad amicos uoce:hic cst nouacula ficu gladius tosorius uerborum incorum. Curio pater pro Servii cui magna re graui causia Ciceroni responsurus estis prcssentia ci aucto ritate quasi Ticiniquencnis cropiam sibi ocm diccndo rum memoria palam cst alte status Lucius Crassus Romana facundia disertissumus adco Quintum iactiolam socerum,cneratus cst ut cum ad petcndum consulatu mira cum forum supicκ irc cogcretur nunq adduci potuit. Vt id prirc Scevola grauissimo seuerissimo uiro faccrct: Eum timorona non uestis senatoria aut candida toga indscevole prςstantia Lucio 1nferebat. Idem Lucitis Cr. Rus diernam uiruru iniuriam cum apud Oilinium maxi/mum adfici sus in cum Carboncm caui m acturus foret sic eius procntia turbatus cst ut totam causain oblitus pc ri, atur cinciis Sicinitis pro Seruio cisio apud prcto rcio Romanum iuri in clarissimula dicturus . dcmias, si affirmatur. Omitto p. Marcum Ciceroncm causa

7쪽

Milloniana illa tanta dicendi selicitas omnino destituit. Preterco*Demosthenes apud Philyppum Macedonia

Regem orationem babiturus sic e auito animo ccm motus cs ut paucis admodum uerbi: pressis obmutuinisse feratur. Quod Theophrastus Philosophus eloqucn/tissimus apud Alcrandrum Regem uerba facturuSmaχima uerecundia suffusus nihil effari potuerit. Quod si mini re tam summi oratores unius uiri pressentia conanaotidcs erunt.ncmini mirum uideri dinet si mihi cora summo lacrorum omnium antistite qui dei simul hominis primum in terris locum tenet coram eMelso pontificalis maiestatis trono quo nullus in humanis nec sublimior ne, celsior reperitur in splendidissima,cuercndissi morum Cardinalium corona in celebri tot prcsulum cossessu cic tot illustrium ac clarissimorum uirorum conum turtante rei novitate Δ χχcellentia confuso prccordia palpitant caligant oculi artus refrigescunt gelidus coit formidine sanguis.Sed me non parum rccrcat ac reficit cum animaduertoqico maiori clemcise inniti dccci quos maiora dignitatum culmina altiuScκtollunt. Natura hoc in

brutis os cndit ut que cereris prcstat mansuctiores,cddatur. Apoeiracundissime sunt re graues in morsu aculcos relinquunt. Earum tamen Reκcarctaculco Prcter naturet saluatore nostro qucmilcmcntissimum ci supcromncs mortales mitissimum scriptura prodicat cicomentiaira discunt qui citi in terris uiccm gcruntic qui

ipsius icstigia sectantur. Nihil cst ut Diuus Gicgoriu&1nquit qtio, in pontifical cci uice splendidius fulgeat si humilitas cis clementia Clcmcntia uos si prima Romae noru Pontificu nullos magis istuminos presules decet. Inde est', quecum christianoru principia uota quibuscum

8쪽

boru inopia sed eκ animi copii ut par est,i cm nactitatur.

Nec minorcmbonc uoluntatic culti sermonis habet rationem. Quanto autem grauior cst sarcina quasi cmor. quanto maiorin sciorum fasce urg retato maioris erit clementic mecum benignus agere.

Gratulatur igitur patruna Beatissime tue maiestati attic felicitati immo non minus nobis ipsis; tu am/plissime dignitati uci rectius communi uniuerse christia ne Reipublice saluti ci debitum obcdientie ac canonice deuotionis officium absoluturi pro uacri fidelium insti tutori prisca catholicorum,Principum consuetudine tria breuiter exequemur. Aperiemu imprimi Rhenenae ixta fuerit hec tua cclesiis assumptio. immo inccessaria. cκqualchristi morum omnivira animi maximam .cm con, ceperunt ut icta prosperam omnia in tuo pontificatu spe randa sint. In ea phaud multo minorem clectorum pri dentiam si clecti meritum ostendemus Deinde quia modestiam iram nouimus uirtutis actione contentam. Mal Ic bene agcxc si beneaudire: ct Aloriam tuam potius fac tis ivli ius predicatione conspicuam reddere: perstringemus aliqua de suis laudibus ne si in cis diutius immore, mur: pudicas aure tua offendamus potius qua oblectemus. Postrcino ubi Illustrissimi Mediolanensium princi pisec sapientissimi citis patrui Ducis Barri quorum legatione fungimur icticiam immortalcm gaudium incredibiled ueras gaudii causa significaucrimus cnrcinum legationis nostremunuSperficiemuS.

Si unianica cucrendissimi militantis ecclesie Car, dinales diuino spiritu afflati puris mentibus ac recto iuxdicio cicctionis sancte inisterium absolucrunt hac prose,cto tempestate Δ sincerius iunq& cadidius ac felitius officio functi sunt Tecκ sacratissimo conclaiii omnium luet fragus Pontificcna maYimu declararunt. nici gregis uerum optimum pastorem iudicarunt. Tibi ut te

gitimo Petri succestari hanc gloriosissimam summi apo

9쪽

stolatus sedem contulcrunt Te idoneum deci merui quitati regiminis molem sustineres ta totius catholice ecclesie gubernacula moderareris Tu uero optima eorum de te opinione nulla e parte inferior suis grauissimi iudiectis non modo respondes:sed et1am uincis supcra re ex ccdis. In Romano Pontifice duo precipua requiri eXνε

minarum clauium traditione sacri canone intcrpretan

tur: quarum una potestatem designat altera lapicntiam. Potestatem e fortitudine re magnanimitate conflare liquet ne timore aut formidine a recto pastoralis officii cicctat:scd impavidus de constans quibuscunt refragan tibus strenue sortitor rcsastat Orcumfrementibu Sun di tempestatibus non commoueatur animo non concutiatur sed rectum in omnia constantemc3 uultum proseorat Sit a recto immobilis:a ius obnuiolabilis adccoro in cκorabilis. EXorcscdentis introno procedat gladius bis acutus sicutiloannes in Apocal ipse scriptum teliquit Sapientia uero igitur que non solum littoris dacra doctriona constet:sed etiam longo rerum usu ci cXperientia rerumagistra Verissime Africanus pociabpinatus cst sapimtiam usus Adic erientie filiam csse propter pei quisa picns esse uelit:non libris solistico disciplinis opus sit sed

oportere cum uersari exercerim in rcbus cominuS nos cccidis periclitandis 4 proinde Iapere to consulcroeκ hisque acta Δ citcnta re ipsa rerum pericula docucrint. En nius TarcntinuS liticra una cognitioncm manchaisse assercbat:si nulla actio nullaeκpcricntia: nulla,cru cXpcicoaru fugiendarumciscictia sequatur Plato uir diutinis in Gorgia suo monuit disciplinarum studium sinc actioncci: si nescκpcrictia solivagum ac ieiunum esse:nisi Δ ca quis sapiat quc rerum pericula doccnt. In cXpcrii Dcgotiorum minus apti minusmidonei credis magistratibus semper habiti sunt. Unde Cornctius illa Marii consulis iuuen tam irridens:rcmagem inquit prius esse oporterces ad gubcrnacula manus admouerc. Solon Philosophus Albe λ

10쪽

niensibus suadebat ne antea principatum aut Magistra, tum appctcrcta impcrarc aut magii iratus ci ci odiis, cissent. Quod si potestis fortitudinc Δ animi robore consistitas lapicntia constat non to tum litici is sed citam multa eκpcricntia oblongo rerum usu cκactili imum fuit iudicium huius sacri cardinei Senatus in diligcndo te summo Pontifice quid fortitudine prςstas: magnis icti a preditu. . lam multis magnis p periculis pcrin declarasti sitis mulcta constantis animi magnitudincremfracto soli dissimc mentis robore. Tu nec aduersis dcrerreri solitus nec secundis chori.inflexibili rectitudine incorrupto iudicio:& intcgritate incommutabili idem poesistis. In omni uitscursu aduersus quoscunt fortunς impetus cadcm

frons re idcira uultus pcrducat. Tibi illud Fabriti Roma consulis eulogium nacrito ascribi potest.Te difficilius a recto si solem a suo cursu auerti posse. cmo etiam litici arum crudititionc cum longo crum usu te doctior Nemo uaria&multiplici multarumicrum eκpcrientia prudentior Nemo complurium'cgocioria administratione cautior. emo longa ct assidua diuersarum gentium cosue itudinc in noscendis ac liberandis hominibus callidior.

Nemo rcrum antiquarum ac nouarum cognitione pcri tior. cmo morum ueterum ac nouorum scientia pre/Bantior. Iam annis septem di triginta ad Cardinatatus apicem cumus: Δ paulo post in Vicecancellarium assumptus:non solum Romans curis morcSacritus omne per calluisti:non solum ecclesiarum ac ccclcsiasticarum per sonarum instituta causas didicisti uerumetiam secretio, raquc populorum nationum Principum Regum negotia pertractasti Romanorum quin Pontificum qui te anteccsserunt Catini Pii:Pauli:Sinti ci Innoccntii uitas: decreta omnia coram ct uiuo inspeculo inspexisti Pro

apostolica sede uaria lanctus es legatioe presertim Hispaniensi Picentiam cic Parthenopea no minus sapientcra iu