장음표시 사용
2쪽
Uanto messicamentorum narcoticorum, hoc est,
eorum, quae morbos ipsos vel causas morbificas immediate quidem non respiciunt, tavissima ta
men symptomata, quaecum plurimis morbis conm junguntur , maxima ex parte retundunt is itigans, atque, ut natura, viribus quodammodo re
collectis, causam morbificam tant felicius ah 'gredi, & e corpore expellere queat, faciunt,praestantiast&dignitas, cuilibet manifestum ensearnitror. Inter ea vero omnium excellentulimum juxta ac efficacissimum esse OPIUMaiquorem illum papaverinum concretum, apud omnes peritiores Medicos in conseL est: siquidem id reclevi praeparatum risurpatum specifica &peculiari quadam proprietate omnis generis dolores,lfumones, vigilias, commotiones inquietudines mirifice compescit subigit. Unde inter reliqua medicamentorum compositorum genera ob multiplicem usum ac simplicium ingredientium varietatem, praecipuum locum meruerunt antidoti Optatae,ab Opio, velut a basi maxime essicaci ingrediente, scdiet e quales, praeter alias complures quarum ultra octuaginta magni. scis insignitas titulis, descripsit Nicolaus Irepsit Alexandrinus, alias Praepositus dictus,siunt Philonium Metuae, Philonium Persicum ejusdem, Philonium majus sive Romanum Nicolai, Philonium Tharsense Galeni, Athanasia magna Nicolai, Requies Nicolai, Aurea Alexandrina, Tryphera magna Nicolai, Pilaeae de Cynoglossa, inprimis magna illae, Galeno in lib. de antidotis potissimum celebratae, consectiones, antidotus Da. mocratis Mithridatica, quae ab hac originem traxit, Theriaca Andromachiana,Medicinarum Matres Petro Aponensi diet e. Cum igitur tam praeclara lexipharmaca ab Opio non blum denominationem sed praecipuam suam vim obtineant, ut magni nominis Medicis non praeter rem visium est; ver,de Opi qualitatibus ejusque
corrigendi &praeparandi modo, acum, multum etiamnum controvertatur: aliquod operae pretium&rem multis gratam me facturum existima
vi, si Dn D. HARI MANNI, Chymiatti quondam clarissimi, de Opio
tractatum, quem ante annos viginti in Academia Marpurgens cum auditoribus suis communicavit, in publicum emitterem, utpote in quo plurima, quae ad 'r-λαγώ spectant, cognitione disquisitionedigna accurate eleganter disciissa&enodata inveniuntur, Tu, Lectorbenevole, hanc operam meam ni publici causa susceptam boni consule,eaque interim fruere, donec etiam meam de Opio commentationem, quam certas ob
causas aliquandiu adhuc remo, in publicum prodire patiar. B. v. Ea-ve. Scribe Uitten bergae, as. Julii, Anno i63s.
3쪽
Medica nec melior,nec brevior fieri potest, quam quae de ejus hiltoria, hoc est, natura Musu, ita agit, ut ad utrumque ex senticetis tenebrarum eruendum diligenti modum pervcstigatione constans optho laudabilisque accesso fiat iis rebus, quae Medico vadimonium faciunt exquisiuin salubrius faciliusque operandi. Hoc etenim tenam is, quod agimus, breve, quod acturi sumus, dubium, quod egimus, critum existit. In locupletandis itaque rebus Medicis dispicere par est, ubi praesens occaso admonet, ut licet sontium in quibus antlandis ingenua ingenia laborent, leniebrae sint profundissimae, nuspiam tamen defatigari essemus amphoram trudere haut frustra toties rediturain, quin semper aliquid laude dignum ex inexhaustis naturae scaturigini. bus reciprocando egerati mec O PIUM, quantum vis a paucissimis rectilis, a pluribus infelicius tradiatum &habitum, a naturae thesauristam sterile, tam exoletum credimus, i, quia venenorum censui id accensitum est antiquitus, parum aut omnino nihil abditi in ipso sibi reservasse statuamus id , quod nunquam desinit facere quod optimum est Sed lono diviniora ex eodem pollicentur sibi illi, qui abducto a factionibus animo, listudent rerum internae veritati,nec in abstrusis, ceu saepe alias fieri solet, se patiuntur ει το -τω di, et γε e , Iriusquam exploratis, quae in Ente medico sitae sunt vi m
us, rerum corpora bivant, attollant, deprimant, addaiit,doment,torqueant,dirigant.
Quicquid id est, quomodo a decantato Scinter moristisera recensito Opio tam insolentes injuriae propulsati, ejusque vera natura Musas legitiinus in Hydeaevi Pan ceae delubrum postliminio reduci possit, breviter ratione dctegam , dc huius necessarii instituti compendio, complexurus omnia,quae de Opio disputari possunt,hac ejus definivone:
OPII DEFINITIO. si tum eis liquo viscidum, ex capitum papaveris, exteriora cuticula stato anni tempore incisa, is uens. amarus se calidus, ob lentum ors .iidum sulphursupefactivus Oropterea n sexitu Voc tamen artifici venitu ablato, Hr, o gulae residua est,e sntia 'mue exaltata in ,. aluberrimum anodynum,quod Laudanum o-ψpiatum vocant,concedens. Haec definitio, exugata causarum compositione o uanstar fascis omnia comprebendit, quae de Opio citudigna, aut pernecessaria sunt Caeterum quia aulaea evoluta magis, quam involuta, delectare consueverunt, ω καλiae χαριν causarum singularum diductione illa omnia, quae de Opio tractando suscepimus , explanabimus. Causas sicimus duum generum Externas, Uncientem&Finem: Internas, attriam&Forma quibus annumeramus ea,quae unamquamque proxime consequuntur. Sic ei licienti notationem nominis locumque natalem adscribimus: ad finem rescrimus praeparationem&usum. Formae vero qualitatis momenta attribuimus. In his igitur universa occupabitur haec de Opio commentatio. De singulis ordine primum sor mabimus theoremata, conceptus univcriales de subjecta materia simpliciter considerata,vel compositis. Deinde problematice excutiemus omnia dubia quavd cientiam de pio obscurant , vel admodum spinoae etiam de eodem moventur. Utrobique autem stu--γimus bre vitati, qua res aequet verbis, Mikmonstram. ne certas pro Nec Ire habeat.
THEO REMA I. Vox pii modi cata sui haut se ioco monia. Mui itaque Vete iram tanquam per excellentiam id nominis
Nominibus utendum esse neque superstiuose neque supine, eo Arist. Ap. I. mouet Scaliger Exerc. n. s. 2.T ἰmo igitur iam τοῦ ι, hoc est, a succo generali incabulo sica quibusdam veteribus supeAbtiose appla nc pit, tanquam is succus, qui est οπος, ω P, licenim vocatur ab Hippocrate a de morb. mal. a Di scoride, tib . . cap. s. est bb. 6. cap. 17. id est, papa 'ris, praecelleret, & prae aliis καέ υχὴν id nominis me
crate topium 'Negamus. I. Enim του οπίου nuspiam meminit deque etiam apud Graecos veteres το λιον reperitur: ut a L unis tantum, praesertim Plinio, excogestum esse ν, de tur, quod postea in civitatem Graecorum assumtamin Lericis observatum est, pro sicco nempe papa si a Hippocrates inhaeignificatione pro succo papayς ris per se visu tris uspiam usurpavit,sed idipsum velit' silphio ipso quod est laser,vel pro ejus succo, ud ptu jR semine interpretatus Id quod Calenus in expua optiabo. de rat vict in actit est a. de morbovem . dii 'pi dic.f--., in Lexico inocratico stud ob servasse ridetur Perseitaque vocabulum τοῦ π ,εῖ. Hippocratem positum, silphium respicit, v Nonis p/vcris Indeque Hippocrate, a. d.mo ι. mu
post in eodem contextu ζω min. μεμήνιον cum addi tione nominat.
NU, Dioscorides, supra etatulaeis, inprimi
I. Ei mi ι νε in agens, temperato M dit , ut inde nempe notum iaciatimsi imἡ seu peculiari significatione saltem de papaveri Q,id est,Opio a se nuspiam adhibitam esse. Idem cylenum in suis commentariis secisse legulius saepissim usus est vocabulo, nominatim inis δε φρο-d c. l. ubi agit de ventriculi morbi, Nuspis men alubuit ιν οπὸν absq; ec ne alius jid N peis liquor fuerit.
V mirum Opium a Dioscoride recte σμ' - , lacryma Plinio ver σμ'
Disting. Dioscorides in fine diti cap. 6s.l de οπις α d est, de colleCtione pii agit bis μιν i. A. bis dii miri διὰ λιν eQ,detergere destillantem laetymam digito in o um. Sed ibidem liquorem papaveris id instar bc I mae vel gummatis concretum intelligit. In tapy qu sic υνυμ- in eo loco locutus est
4쪽
na tractu A abia,ad mare rubrion fro,
insuper ex Sarias Alexandria a te
tur Plurimum ex India orientalis Crimbuta es Decan in vicinas regiones xi mdeque in cateras Terra partes exportatur,quia plerunque in usu H. Consectarium.
Natale itaque ii imopii non unum idemque est, sed multiplex Nec maxima pars Europae nostrae non uisicere possct quiri idem produceret, tundoquidem p paveris latione hinc xinde abun ante gaudeti
Graeclautores pleriamque Opium Ascanum vocant, quod primum in Alia seri coeperit. Vocant xAcbaicum, quod ex Achaia in reliquam Graeciam olim importatum fueriti l lotae apud Osentales cultura eius maxime cesebris est indeque inter mercimonia Medicareliqua in alias regiones veniti Thebaicum olim fine probatissimum. Quod nominis quidem Cir uni hodiὸ in ossicinis retinetista vix dum illa regione natum. ippe nostra hae aetate nec exinde fruitur, nec, quod amet tur, lancerum est. Plinius lib. ao c. u. de Opio, id , ο πω
gens: E nigro, ait papavere saporgignitur capo iaciai contur escens. t. parum curiosum ei titille Plinium vidit perentiis vocabulorum Lacrymae, Succi, Saporis, Liquorissc observandis,extra controversiam est. Sic paulo dit in eod. cap. Succuso hic, inqilitis herba. judcunque lana excipitur, ut exiguus est, ungue pol licis. Minus itaque proprie locutum ci se constat in nium. Quin imo Latina lingua excusationem meretur; utpote quin Graeca angustior sit, quantumvis inter easdem voces,de quibus nobis quaestio est,Graeci accuratio quidem nactito distinxerint Lacryma itaque proprie,seu ληρυον, explanta sponte sua destillati Liquor. π,cxl cxta, cras rata ,tereti rata planta, quassa guis aperta vena,c manat. Succus. λ ,exioia lamis, vel ejus parte concisa, tusaque, vi exprimitur. Sapor, χυμ c, intus latetide sola arte extraliatur. Hinc, i
trum pium his aliisque nominibus promiscue appellari pol Git,de debeat, non potest non esse nouissiimum.
IV. Hirum apud veteres ἰα si laesus cisi cus iactetis
Assirm. Hippocrates lib. . is morb. yen circa . ubia uitur de numore in hominibus colliquato, ac d inceps inde incrassato seu concreto, donec morbum pepererit, quam affectionem ait habere eum lacteas linita
tem: επην τις ὀπόν, inquit, ilia Siλλει se τὸ γ αλιι, ψαι. , γενομένη seruum τῶ γαλακτι, συνπνα - το γαλα et si
quis coarailum in lac injecerit, frigiditati in eo oborta iacincrassat. Quaeritur itaque, sim ablolute ibi potitum sit vocabulum ὀπύ ab Hippocrate, utrum significetii quorem Laseris , quem alioquin ab Hippocrate υπεροχην paulo ante ostensum est intelligi ira 3. . Certe deliquore papaveris id ais nari nequit de Lasere, ro ambigitur. At quantum vis a Theophrasto lib.6.de histor. piant. .F. p.ri Plinio lib. N. V.3. Later voce tur Laeti succus laeteus ad coagulum tamen lactis illum
succum laserpitii uspiam adhiberi vel adhibitii mice a
ucteribus conflat Imb,qui succus bibitur contra eo
cretum in grumos lac teste Dioscoride, lib. s. cap. . de Laserp. idem ad id coagulandu ineptus est Veteres icio; etiam coagii tu lactis οπον voc runt. Hujus sententiae est versiculus Empedoclis apud Plutarchu sis, M UM. iae δ' - - λευκα ἐγόμφω κδ εδεσε. Sicut coagulum lae candidum constringer solet&compingere ad imitationem Homeri, Iliad. E. ί σέ - γαλα λευον ἐπειγολ Araem
Ut cum lae album coagulum agitarum condensavit, liquiduin exist ens. Sed qualisnam ille succus fuerit, fidem faciunt i Eusta-clvus, ut qui indicto Homeri loco exponit οπον, γαλακτιοῦδε τοῦ συκ , i. e. lacteum fici succum, τὴν '-θειαν coagulum. 2. Dioscorides lib., cap. de exillo Plinius lib. s. cap. . Fici ccuri lacteus aceti nati ram habet iraque coaguli modo lac contrahit. Item ex Varrone lib. a. demst. V. u. Alii pro coagulo addunt de fici ramo laci&acetum aspergunt, item aliis aliquot rebus, quod Graeciali appellant οπον, alii δάκρυον. οπι itaque est etiam succus lici lacteus. Has igitur significationes olim accepit vocabulum inli, a quo Opium,quod solum liquorem illum ex sectis papaverum c
pitibus emanantem, de instar lacrymae concrescentem, si uni ficat.
THEO REMA II. Opium sincerum S praestans olim
mittebar regio Thebaica, Muto conse νnina. Unde adductu; Thebaisum
sp Negamus Thebaicum enim dicimus a region quae AEgypto a uopiae contermina olim mittesbat Opium Urbem .itaque Thebarum hoc nonu non designat, sed regionein, in qua fiebat Opium, posteac
iam inter merces urbis Thebarum relatum ic Mnde exoportatum. IL. Opimm m Caram, d*rI. CT lex.in
Resp. AH Sie enim testanti autores Hodie, pones istiedi urbes Mahumetano parent imperio. Parum itaque constat, utrum rectuis ibi praeparetur. Sunt,
qui Cari, quae est AEgypti civitas, olim babylon, a Babyloniis iuniic comi grantibus aedilicata, a Strabone inpucastellum ut pcllata, hodie quoque Opi colle-cionem sinceram fieri velint, quod ecbcti vocanti Maximam ejus partem Alexandria adulterat. Illud enim albicat; hoc autem, quodi Syria & Alexandria venit, ni meati Longe itaque vilius Caniano isti accensendum est optum, quod hodie Aden ex Mabiis lici mittiti III. excit ara, ct Decana eratur ZA f. Cambala ut de Decani Concam sunt regiones Indiae Orientalis fertilissimae, itaque perpetuis commercia somnium populorum celeberrimae. Hae regi nes producunt praegrandi capite papaveri carca vocant, nomine Arabibus communi quod intra suam e vitatem sextarium cum dimidio, hoc est, uncias media dicas . aquae capere potest. Unde magnam latis Opii ubertatem provenire credibile est. Hoc mollius est, &instar succi rotaceissavescit, ac maxima parte in alvi Cambesae regionis provincia colligitur. Atque hoc idem est, quod nostro seculo, propia ticquentiorean inciationes Europaeorum in Indiam, universae Europae subi nistratur, in usum maxime veni Caacrum qu niam Thymelaeam aliquantulum olire videatur, lima nullis misit defuit, id nutus succo adiutetrari. Sed totam Cambesam, imo, si iam, Thmel eam non producere, utor est Carcia ad Horto ob. . hist arom. e. Me ibidem optum aliud , quam genui inii papaveris gummi seu lacrumam, esse testatur.
5쪽
Resp. AE arent enim Turcis illae regiones omnes, quae olim invento opto primitus laverunti mee vero-
simile est, hodie ejus praeparationem ibidem desisse,
cum preciosum sit, Turcis admodum familiare, proptereaque multum lucri mercatoribus inde acquiratur. Petrus Bel Ionius lib. . ob . cap. I. in Turcia, Acharae, Caracharae, Spartadae, Emetriindae, aliisque
oppidis Paphligoniae Cappadodae Ciliciae, Armeniae
item minoris, A Gallograeciae, pium in naaxima copiali et i, in icque passim in Persam Indiam, & Europam portari,partim per univers Turcicum imperium distribui, ipse i et Oolm restatur. Subtilis Soliger exere. ι 1. ex Nicola Brixiano, stabullis Raegis Navarrae praesecto, auditione accepit, in Ponto, Bithynia, Cilicia,
albo papavere fieri opium , eoque seri passim multos agros longe lateque, pr inique ad usum uinitiarem, qui etiam Turchipus frequentissimus sit.
V. vium in Europa Gestia est Germa
I esp. Dubitamus Petr. Bellonius a Cato loco asi irmat nobis certe minus possibile videtur. Opio enim producendo maximo opus est calore S siccitate, quibus Asas tota India inprimis abundat. Calor maturati ni coeli siccitas collectioni inserviunt Pluviosum enim coelum, quale saepe est Europaeum , succi profluentis condensationem impedit. Collectio itaque minus opima, aut fere nulla, inde sequetur. Papaveris quid mculturam forsan tam magnam&fertilem aeq; inEuropa fieri, ac in caeteris opii natalibus, ostendit largus ejus per omnium regionum campos proventus sed quia nec papaveri nostro ea est, quae in illis regionibus, facultas, nec coeli inclementia abarcere possumus,utiq; de cosectione cujuscunque liquzris id debere sic particcis,inat tu necessitas requitit.
I. a coniumst tum 'Neg. Utrumque quidem est ex papavere sed disse
runt modo confectionis Opium profluit tantum incisis bulbis,&cst liquor Mecori mea tota substam ita papavcris exprimitur,o est succus Ideoque Dio
ribus multo ignavius esse ipso opto, dicitur.
Resp. F. Sunt enim cognata nomina, quid ex eorum familia, quomin, ut ait Scala per exerc. vices commutare, Aristoteli αωλxi eis, animae t-tuntur. Estuue illud nomen Lusitanicum, iit a Lmodum ostium Mauritanicum quod maxirnead cum ιπιον accedit Arabes enim pictaque nomi a
Graecisis utuati sunt. Quod itaque est Graecis, id est amsam Lusitanis, Ussium Mauritanis, ii quot nempe iste papaverinus, cujus naturam inquirimus.
Res , Neg. Maliger exerc. 1 Turcos, inquit praelium inituros ex Asserat vorare aliquantum, quo alacres ac nericulorum evadant contemptores. Idem ibid.
non Asterat, sed Mastachab aliis autoribus vocari assit-mat. An vero utrumque ex Opio sit, expresse haurinnuit Scaliger proxime tanten pro Opio concludere vidctur Strychni enim Manici istare nomina an ibi, dicit sibi incompertum esse, sed ex assinibus4 amicis suis illud pro vero non dubitanter aflirmare auda, Opi' opii in Gallia Germania,Italia,nihil est, quod speremus lim, in multis agris Asiae ex albo papavere sativo exi d- Calliae&Italiae clima curiatolico climate proxime qui sum else toti Urienti in quotidiano usu, ad animi, ut de frigiditate convenire non negamus;sed non tam que stio est de convenientia , quam de actis siccitate, quae colligendo opto perquam necestaria est. In Apulo regione Italiae mari Adriatico contermina, aritia S icca, aiunt, commoda comparanda. Itaque subtilitatum Magistur, ex paribus facultatibus unius&ejusdem ntis seu usus, Asserat, Mastach esse Opium, ratiocinari vi- dctur. Id quod exere. 71.1 ι quodammodo manis rare dicuntur pluviae cadere, ac papaver album ibi no Astumiit. At Mastach Turcarum nec Opium enae, nec minatim v. in Ducatu Parmenii copiose scritur quin ex eodem coniaci, dei nonstrandum erit paulo post. Sed imo capita papaveris isthinc ad ossi inas provenientia lituris suis conspicua sunt ut verisimile sit ex illis lachrymam collectam fuisse.Sed utru illa vero opto facultatibus suis aequiparati possit, nondum docuit experientia. De proventu itaque pii in s lo Europaeo sentciniam ana pliare satius est, quam temere aliquid pronunciare.
I uteria pii est visi s minor, Ponte post levem incisionem capitum
papaveris recentium ex iis insar lacrymae pro uens, qui deinceps sepius pro-
manando ubi coaluerit collectus,pasillis coactus, materiam pio an
Opium itaque sincerum non nis fluxu liquoris papaverini coalitum colligitur nec ex ulla alia materia illud seri potest.
Matriam pii, ex qua nempe id est, dicimus visco sum istum humorem, quem escissura capitum papave
ris recentium profluentem, ac temetipsum condensan
tem, mes res colligunt. Ex hoe itaque loconcreto humore lacrymam ac inde Opium sicli, nee alius Asierat nec Maslach, nec optum esse, peculiaris qua&dii ferens ab utroque tisim materia tum pra paratio fiadem facit. All rat autem est species Bansucs, qua b Egyptiis Assis dicitur Materia ipsius sunt folia plant qi conficinante arcia θι. a. μοι plant. histo o. cannabin repraesentat: cujus quoque semen id micrccii cum illius semine, nisi quod magis exiguum, ne timperinde candidum sit. Ex ejus soliis in pulucrem cuis cum aqua levi praeparatione fiunt pastilla, vita pinstea vescuntur ad conciliandam ebrietatem, mentisci qumdam peregrinationem. Semen, cum sella Midevorant, ut in Venerem procliviores reddantur ca terram haec Bangues in Natolia seu Turcia nec crescit,
nec fit, sed ex Itidias AEgypto advehitur. Quod 'tem Turcis Asserat dicitur, id AEgyptiis est Alus,p .
consimilibus inter se nominibu S.
NU. Expapavere enim non conscitur; nec Dei qmeconium est, nec optum proptereaque cxli 00' constat. acaliger aula exere. u. Asseras ait dici lach, ac illud ex onio fieri non obscure innuit cca inur cap. a pharaπ.wo m. rest. Massici, T. rum pro Opio habet , Sed iurearum Astera non citu Maslach, nec ex pio confici, proxime praecedem lyy stio diribitione certa monstravit. Nunc osti iidcndum est, Mastach non esse Opilium, nec ex eo seri. QR 'dum molior, operae precium mihi videor acham ino contemnendum , si obscuram Turcicima lac bis tu ram, id est, materiam ejus iii praeparationem, ut titis proposuero. Perpauci enim sunt in Turcia, GOrunt, nec ex omnibus scriptoribus praeter unum Lς
6쪽
nus inventus est , iiii istius rationem reddere rotis suerit. Mablacti itaque est pretiosus lysi a cervariae, a Mezenis sacerdotibus Turcicis ex a planta singulis Q. annis semel, in Draconiride regione, inter deseri ni ibbin&urbem Dan ad radices Libani, dili enticum observatione temporis . non nisi solis ipsis apparente praeparatim ne, factus, postmodum ad excitandum cupiditates animi corporis maxime nobilis. Dicimus itaque, M lach csse clytritam Cervariae id est, se specicin quandam ex ejusdena plantae speciebus
ter ita dicta dies varare de roth Hrschzduri:, est λας ιρης, hoc est caucla cerri.Statim enim postea quam in vere germinare incepit, proserta terra comam copiosa trivi spissa. n repraesentantem figuri sua caudam cervi. Haec planta annumeratur vulgo tiri ibus scrutaceis. Itaque nonnulli cum Peucedano contundunt si
inter esset referunt, ae Ethiopicum hoc quoque insigniri junt Turcis Arabibus dicitur ac Paracella
vocatur Causimon, item Thumclaeon . Ἀγαθοήμων. ora planta nascitur e radice exterius subnigii cante, sed interius subflavescetite, estque instar mastichis triti odora. Caulam emittit gra illantuin cavum, instar ligustri articulamin. Folia ex parili interii di rum situ utrinque aequaliter prominent, suritque laevigacat. Quomodo optinaturam quoque inittatur, quo copiosus nemo vesci potest, nisi dipium ab ineunte aetate consuetudine, quae saepe in alterain naturam transit, didiceri: Caeteroquin Mas lach nee optum est, nec papaveris familiam ulla cognatione attingiti
Disting. Dioseotides,herbaliorumSybilla, ut appellatura Scaligero exere. VI. ab eo teri ad unum
mnes, papa veris species ex sativo, silvestri distinguunt,qirilibuscunque efforescat comis. Nos ista mittimus,
quandoquidem Opium ex papavere sativo sit, illudque semine turget vel albo, vel nigro. quaerim us, quodnam ex ipsis colligendo pio magis in usu fuerit. Ex capistibus utriusque tam albo,quam nigro turgentis papaveris semine illud fieri, controversum taut est; quantumvis nec idem planissimum sit apud omnes. Di
scorides tib. . emi. s. ex nigricantis seminis papavere
optum magis refrigerare ait. Hinc igitur a contrario
sensu,quod ex albo fit, hibesus ad rei gerandum esse oportui quapropter id ex utroque fieri tacite innuit. Matthiolus in comm sequitur Dioscoridem. Ruellius
cunt, imitati Avicennam lib. a. cap. ud quorum DO-ra, ct crassa,aliquantum rotunda,&perainb tuin leviter donarii eligit illud, quod albo simile est , sed apitulo, rata,ccum peta os lino conspiciuntur, ex colore Viridi i liquanto rotundiore magis lobato, idque Discori- in luteum des aut sunt . boni odoris Ho, tuumbello 'ς Plinio, Galeno testibus stimat Caeterum cousis&albicans.Semen si copios in iangulasum .pencit Mimn quidem j Opium ex nigro papavere veteribus, ,emen attaclic coloris suavisi iiii,saporis vero acerrimi. id quod non disputamus fidem vero facit nobis hodia Gignitur in loci, montosis,ubi praesertim serae 1lbestres ni, ii Natolia. Carcax enim illud praegrandii stationibus dis gaudent, quae lubentissime hae planta pitc p.paver, ex quo pilum copiose colligitur in India, Vescuntur: ut nullo modo labium sit, hanc plantam esse ir ic uinu Malvi regione Carvi barae, nigrum non est,
eam , qua Plinio ba. e. sa cervae ante partum purgantur. Ex hac itaque planta conficitur Turcarum Mastach. cujus praeparatio apud ipsb vulgaris haut est,
sed arcana, solis sacerdotibus Meχenis in secretis habura, quam ab omnibus aliis, etiam domesticis, singulari studio absconditam tenent. l. m. Colligunt singulis annis, in sine mentis Augusti,uc initio Scptembris, P
praesertim cita signul collis percurseiate,krmen,quocin agna cura asservatum, dola pius acta expolitum, eventilant, ne noxam aliqua D aut intacorein coii trahat. Re
deunte pCrro praeparationi, solenni duodecennali tempor colledium&hactenus curiose custoditum semen omne tundunt,&cxpriinunt,o'eumq; inde per torcular expressum servant.Deinde S medietatem tirmcLeonis emenso, magnam quantitatem istius plantae recentis cum
tota substantia, floribus convehunti Ex radice comtusa exprimunt succum sella, caulem, fores aqua flumini Jordani quunt,4 ubi retaxit, supernatantem mucilaginem caute auferunt. Ex seminis oleo exprec , ex succo radicis, mucilagine hujus plantae deineeps famosum illud Molach conncinnant. Recipiunt enim mutilaginis istius, iij. oleiri succi ex radice partes singulas. Mas invicem mistas in iussa cum operculo foraminibus hinc nil per violiis blant, eamque per machinulam cum rudiculis transversim infra duplicatis, si-pra cum asserculis cacellatis, a vento instar rotulae trusatilem continuo movent, donec nempe partes omnes invicem probe istae in succum exsudatum transeant.
Hujus inspissati clysii seu Madach dracbm i. apud ipses voltcio. aspris Magni tudine unitas fabae in hydri
melite distatutum&sumtum Mastiche vestigio anim sitatem homini mirabiliter excitat, quandoque furibundis similes facit,ut stimentes, irasi extra sese rapti, praesertim in bellis, nullum periculum, quantumvis maximum, rei brmidenti iacit praeterea pronos in Vene rem Verum huius iumtioni a reneris assilescendum
esse, ipsa ratio dictitat. Secus enim periculo haut va-
scd album, nec in tota Cambala nigri inreperitur. Eo autem Opio hodierno tempore nos uti, nec aliunde, ves rararissime, advehi, supra ostensum est. Acha- v. Caracharae, parradae Emetelinta , aliisque
oppidis Paphlagoniae , Cappadociae. Ciliciae agros
papavere, unde stibi optum, confertim conscii, autor est Bellonius. Concludimus itaque , ex albo Opium colligi legantius, nostrisque temporibus usitatius. VI. trum caule, o FItibu apaveris Aff. poste lux Caulis enim ad incidendum etsi non
ess et nidoneus non tamen tam copiosum succum promeret, nc iam dextrae collectioni inserviret. Pliniustib.
ρ.c. r. ex scapo papaveris nigri inciso lacteum exprimi succum scribit Scapum vero classicis autoribus pro caul frequenter stirpari constit. Ex caule itaque videtur Plinius Opium collegisse. Resp. Scapus pro caule communiter in usu est sed etiam dicitur idem cadisula in qua semina quarundam herbarum dependent. ut in papavere. Eadem capsula in arundinibus, avellanis, glandibus panicula vocatur. Plinius, itaque eo loci ipsum papaveris caput intellexit. Sunt, qui subcalice)apaver incidi junt Pacalicem intelligitnt cooper-orium seminis, quod sane in papavere non est, nisi bul-γosum illud caput , incisoniri profundendo liquori
THEOREM IV.Forinam pii ea principium esse M
iale, quo nempe Opium, videmus bauta eri in nostra potesate; in sine tamen aeo licio continuitatis, quomodo illud con tineatur, hoc es, qGomodosaissit, per in m adumbrare possumtis.
7쪽
Opium cum sit viscidus humor, ex levi scissura capitum papaveris promatians hunc solum legitimum ni xum pro existendi principio habeo. Coagulatio vero ejusdem & genuina in pastillos, line alius rei adulterati ne conformatio idem perficit quantumvis nuspum tam immune sit, quin subdolam adulterationis manum
experiri possit. De essentita principioOpii idem prositemur, quod pene de omnibus omnium rerum essendi modis imbecillitatem humanam torquet. Nescimus enim , aut si sciendi desiderio tenemur, in externis tamen immorari cogimur. Papaveris formam, hoc cit, ejus immateriali intcm, simplicitat ira, potestatem, perfectionem, informationem, quis unquam nominavita
De Opsi itaque forma interna nemo tam felix fuerit, qui eandem nobis nunciare queat. Quomodo itaque Opium colligendo fiat,&quomodo sincerum seu haut permistum maneat, saltem exquirendo ignotae loco
I. Suomodo conficiarur ium' οπινια, seu lactei liquo is papaverini colle Eronem Dioscorides saepe dicto cap. s. m. . med. mat & ex eo Plinius lib. ao cap. 23. scite docet. Illum vero modum adhuc in omnibus regionibus, ubi Opium colligitur quin collata linceritate dolum facile deprehendat. Nplici vero modo adulteratio pii ostendi potest uno vulgari, altero artificioso. Postremum hunc os tendam infra, ubi de praeparatione iis scelidi egero. Priorem, a Dioscoride primum adinventum , omnes hacten Opsi recensiores docenta Ag ci n. fucatus color dissolutionem quando in aqua vel aceto dis luitur Opii croco limitem reddere dicitur ι qui tamen non in quequaque itum indicium parit Quod enim Opium
ex Cambala astertur , quidem noliro hoc se loc nosum, molle Drolaces est coloris, unctianainuue petercroceam ostendit; sed glaucium in Cambala succrescere, nemo hactenus exsci; plotibus Indicis asserint . mulio
minus itaque eodem ibidem adulterari potest nisi velisemus in hanc suspicionem trahere solum illud optu,quod in Alia exportatur,quale saneopium Dioscondi tantum innotuisse videtur.Quod Opium lactuca vitia vit, illud junt evanidum spirare, maiore praeae ferre asperitatam. Sed asperitas seu inaequalitas potast etiam Opio exerite cuicunq;. Pastillos enim Opii coactos se ondibus S silus navolvunt:unde inaequales Sasperi fiunt;illud autem Elium alium in finem, quam ut facilius coerceatur&asse vetur.Cui dolus arumm contractus est, illud elanguicutians parensque elle contendunt. ld.quod iacile coincta mus. Sed Nidem dinficulter scinditur: Gurivinosi enim subitantia, posteaquam induruit, cultro resistit, resol ra vero lentorem facit. --eps vel Sedum admittunt
observari, recenuorum scripta fidem faciunt. EstqW iacile deprehenditur. Diversae erum substantialiacilis ejusmodi: Capita papaveris recentia, imm xur 'ς pugnant, de vitium illico produnt.&succo praegnantia, matutino tempore posteaquam rores a sole exaruerint, cultello in asterisci formam levi
ter uiciduntur, ne nempe vulnus altius penetret. Hinci .
liquor utaeus, continuo emanans, ridentidem con Dubit/mu . Dioscondi optimum optum est en crescens, dicto in conchulam subjectam detergitur uno migr)vς, amarum, somnifero odore, in aquaia sue Idv. tamdiu iactitandum fuerit, quamdiu plagaeli lubilo, lave, album, non gummosum, aut gratas si, liquorem prosundunt,&ex noviter deinceps incisis recentes lacn mae coalescunt. Ne vero a collectoribusti operaevi plagae impedimenta capiant, necesse est, ut operarii retrogrado itinere haec omni, absolvant, Bellonius bb.3. observ. cap. s. esse ait, qui liquoris hujus denas libras colligant, alios sex , nonnullos plures vel pauciores, prosperarum nempe , quas in colligendo adhibenti diligentia:Hoc enim negocium in latifundii Milone non versari, sed in legentium numero: diligentia. Ex istis lachrymis collectis postea coguntur pastilli, J. q. s vel . uncias pendentes. II. An tum adulteretur. Succulenta. quae a medicamentariis in pastillos co-giintur, rarissime sincera limi, sed subinde fraudibus sub
jiciuntur, quibus vel ipsa habendi Cupido, vel etiam temeritas locum subministrat, ut nimirum audio pondere auctius quoque pretium exinde redundct. me pio certe nullum est dubium , quin identidem mangonio quodam interpoletur, quo apud venalitiarios pluris vaeneat. Quomodo vero quibusnam rebus adjectitii adulteretur, merito quaeritur. Dioscorides saepius dicto cap. s. tib. . omnium primus hanc imposturam detexit. Dicis enim, vel glaucio, vel gummi, vel agrestis lacrucae succo adulterari. Quin imo , adipem seu sevum a nonnullis eidem admisceri , ipse affirmat. Quidam optum cum succo chelidonii temperari aiunt, id quod facile fieri posse non negavero. Sed eum glaucium seu
memithe, ex depravria Serapionis ledito net, cay de cura cum filio pro chelidonio majore accipiatur ab iisdem, hane opinionem indes originem traxisse potius credidero, quod optum fiam a succo chelidonii adulte rari possit.
III. Ans quomodo vis adulteratioris ii d prehendi pAff. utrumque Nec enim perspicax&ingeniosa rerum pervestigatio raudulentas uianus ignorare debet, mile, quodque inter colandum non instar cerae coeat,dc soli expolitum liquescat, accensumque fiam mi aalsam emittat, extinctum vero retineat odoris cuia vires. Mas itaque notas licet in opta nobis usitato de sideremus plerasque facile enitia seri posse concedimus, ut curiose lcgenuum & conficientiuin hune liquorem manus saepius,cl etiam invite aberrare, vel studiose indemacpravare possint: quia tamen separationem cin micam , utpote bonum homogeneum anulo&b icrogeneo dirimentem imprimis adhibemus, post festi nus opi qualemcunque consectionem, id in m hiloimnus crudo usui os licere, eamque suspecum ῆς dc re merito monemus. Quod ex amba a disboc seculo affirtur, omnium esse optimum expcima didicimus:&quamvis nec illud plane sincerum sit, me contuinque, quod est Dioscoridi θανῶς ζ procul dubio admixtum habeat e cateris tanam impo'sturis immune videtur eue. Quicquid tamen incolia
dabile est, Mad soleresum Laudant necessarium, da isquisquiliis, & ad agendum inidonea materia separata, nipeciem veriri prae iussim anodyni quam in i*ς
Fundamentum totius Naturae eram
piis ad agen munice habilitas co Aci,nc tamen pium, qualitat in temere destruisse dearur, tum rati ,
tam experientia idemfaciunt, 'esse catulam.
8쪽
Opium itaque in sua principia separatum actionum
suarum momenta in amicitat, proxime constet, nec calore, nec frigore, nec humiditates, nec siccitate, nec
crassiti istiue peragi Si quid tamen de integro Opio
pronunciandum est, illud frigidorum censui haut acce tendum esse statuimus.
Gladiatorio prorsus animo olim in scholis Medicorum decemium est pro Oput Egiditate, nec patrocinio rcccnuorum caruerunt, ea, quae a Dioscoride lib. cap. Q.&Galeno passim, nominatim ver o desimo meae
forum ιδ. de comp. med. l. c. a. .s in eandem sententiam proposita fuerunt. Enim vero, vim pii stupefactivam non aliunde proficisci,arbitrati sunt ad unum Omnes quam a frigore, cujus nempe sit stupefacere. At
vero compositionis virtute, quarumlibed rerum intemnas proprietates occultantes, pere ναλυσιν artificiosam
remota, deprehensum est, potius in quadam particula ipsus cruditiane solam stupefaciendi potestatem latere. Quod igitur partis unius est toti haut bene incribitur. Utrum vero illa particula stuperactiva frigidast. Phil
sophia sanior determinare nequit Nec enim actionum sontes in rebus naturalibus ex qualitatum mensuris
ponderat , sed easdem ex ipsis principiis hxpostaticis,
propriis seminibus scutis derivat. Eis itaque merit,in his quoque nobis acquiescendum ellet: progrediendumtamcn cile censemus, Me vulgari Philosoplita ventilandum Opium nempe injuste inter frigida connumer
I. Inrum pium sit calidum Ais. Universa quidem antiquitas Opium esse frigidum statuit. Causam diximus antea, quia assi tum stuporem corpori conciliet, quaefrigidorum nempe natura sit. Enim vero non iniquam censuram sibiremus, si temere a priscoriam tot sectilis approbata sententia discemionem faceremus. Quia ramen non tanquam me
cenari , sed veritatis investigandae ac assequendae gratia descendimus ad naturae investigationem, per vestigationis igitur hujus spiritum qui liberotem concomitatur potius retineamus.Providendum itaque fuerit nequc madmodu recentiorum placita tanquam Jovis cer brum exosculanda haut arbitramur, ira veterum opini num reliquias seveamus ut antiquatos errores, nimis pertinaciter eos defendendo,novis insaniis obruere velle videamur. Matthiotus, 3n comm suis in Diost Iapecu. cap. s. tib. . Opio cadidissimas inesse qualitates fateri cogitur. Cum etenim ex sapore Se et sectu rerum mperamenta&qualitates cognoscendae sint; Opium vero amarum &gustu acre sit quidni igitur Matthiolo ex caloris esse isthaec concludenda fuissense Marcellus Donatus, lib. .. bist med ad iraeviat papavera locis&codilo diversis enascentia distinguit itaque etiam opium non uniusmodi hinc posse contendit. Opium enim papaveris altiori loco & sub calidiore prognati coelo partes multiplices calidas obtinere ais; secus, si illud in humiliori situ coeloque frigidiore prognatum fuerit. Quinimo papave igrum frigidius assi Dioscoride, Galeno,&subtilis. Dictatore Scaligero habitum est. Uerum enim vero haec omnia minus satisfaciunt instituto nostro. Amarities unim Macrimonia nec semper nec ubique in calido consistit. Sapores enim non sunt in Elementorum principiis, sed a formis dantur, &es
unis constituuntur ab essicientibus vero propagantur. Deinde diverstates loci celorumque parum consu-dunt a uiualens enim coeli robur est in imis terra
visceribus ad metallum, quam in Europas India ad papaveriquandoquidem nec ullo temporis aevo nec spauit scit longinquitate. in terra tollatur reflexio radi rum, neque enim hinc neganda est virium accidentalis variatio, sed in mare talis illa vis, qua dantur Ionia rebus, nullo distantiarum si idcfatigati . Opium denique ex alterutro concrctum papavere vi sua stupefactiva carere nequit, quae quamvis intensor in alio, in alio remissor sit, nigrum tamen aeque hosce gradus a Lmittere potest, ut nihilominus quoddam album reperi tur quod vi narcotica majori praeditum se, idque nonnis per abundantiam,is, vel seminis proprii, vel misti ius ratione, in eo stabulantis Sed missis istis admodum labilibus nec .firmiter concludentibus argumentis, aliunde subsidia in libis iue rationum momenta ac cersenda sunt, quibus citra γχειρ ιν hymicam monstremus Opium esti calidum. Quaeritur itaque, unde sudor extet, quem copiosum Opium justa quanite sumtum provocat Diaphoretica sane calida sunt&tenuium partium , non frigida. Ga s. simpl. meae fac cap. I. Nec enim sudori retrassessa calore proficisci
unquam potest . Quod si vero dixerisaudorem assumto pio ideo erumpere, quia Opium fligiditate sua somnum conciliat unde calore intro revocato concocti
nem juvari, proindeque ea rite persem sudorem subs qui necesse est, si, inquam, ita dixeris, male concludendo nihil clixeris. Nec enim lium sua frigiditate ,
mnum inducit,nec,quia semnum inducit, sudoremis vet. Soporifera enim non est efigida, sed humida, ostendis Galenus cap. i. tib. I. de simpl. causs. Praeterea si amniis a frigidis, cur crocus, lupulus, vinum, aliaque calidissemnum conciliant ' Deinde an non etiam Opuum in vigilantibus sudorem protrudit dcnique non semper in inno sudamus squidem calor noster semper intro revocatur Fortassis non semper debito modo perficitur concocti, Esto sane. Sed &di vinus Senex . aph. i. statuit, ex plu, o cibo per somnum copi se fieri sudores Copiosa enim materia ex concocti necopios cibi&potionis generandis vaporibus suppetit. Seda repletione seu copiosiore cibo concoctioni vim quoque fieri, quis negat seninus itaque ab humudo, nec tam ae perfecta quam imperfecta concoctione
provenit. Caeterum an seris Opium sudores eo modo excitet,quo alioquin frigida,aestivo tempore hau
sta e concentrato scit calore Artius insurgente, eundem confertim provocare silent, nonnemo dubitare possit.
Non equidem inficias ibo, stigida posse sudorem movere; sed id non nis per accidens fit. Opium autem ad sudores proliciendos per se proclive esse convincit ipsius recenter assumti manifesta qualitas calida. Sic enim
medicamenta agunt ea qualitate per se, quae primo percipitur Ga in lib. de temper. Idem ostendit mirifica sus per totum corpus disperso, id quod olim Di Horides, lib. o. cap. V. prouidis. Qi nimbexperientia deprehensum est rapium, posteaquam assumtum fuerit, orem suum stetidum per corporis habinim adeo dispergere, ut etiam nares adstantium stare possit: quod sane evidentissimum argumentum est, sudorem ab eo provocari per se. Quia itaque Ophim sudores prolicita quidem per se, sine alius interventu,quis deinceps ipsum ex calidorum censu eliminabit Sed pergamus, it prospiciamus etiam de reliquis ad institutum, strum facientibus. 4. Opium astumium exstimulat sitim excitat odoremptusquam mephiucum,pruritum excitat haec autem a frigiditate proscisci, nemo prudens, sat scio, concedet. Augetur enim sitis ob humoris inopiam,& caloris copiam. GL lib., desimpl. med M. ω8.3o. Haec vero inconsum, calefacientium soboles sunt quomodo videmus sitim excitari ab hum motibus calidis&siccis, acribus&saris, item ab intem perie calida ves orificio ventriculi, vel a toto genita vesquomodo idem es sciunt aliae partes corporis non longe a ventriculo dissitae, epar, cor pulmo, venae mes raicae, intestina; sive id ita per humores siccos aut v
9쪽
Pocese incalium coinmunicatos, sive propter com
munionem tunicarumvi membranarum,quae ventricumlum, asperam arteriam, Esophagum, vicinasque partes ambiunt quomodo quoque itum promoventvi augent omnia medicamenta calida&sicca, cibus calidus&iiccus, defectus potus, veneria, nimiae corporis evacua tiones, motus vel cinentes, imprimis linguae, paruumque loquelae dicatarum, aetius solis, aer patente ore Prequenter haustus, ta caetera. 3. Spirat Opium scetorem
Mephiticum. Nihil esse odoratum fligiditate , inquit
ac si Scaliger exere. ιρ .rametsi quaedam frigida sunt odorata. Ergd&rosa, Ssantata,& viola , camphora, si&fiigida sunt Modorates, videtur aut aequaliter in is utrumque valere , aut calorem masis , liquidem plus Odorata sunt, quam inodora. incit vincit frigiditas, odorem quoque vinci par est: non enim a siditate,quae
victi est , potui procedere , sed afligiditate, quae vicit
τηνάρσυίαν, quia calorem vicit. Eadem prorsus pro
emur de Opio, ut, quemadmodum ad calefaciendum multo calore opus esse concedimus, ita ad odorem gra. vem expirandum nimis parvum haut liuiicere conclud mus. . Opium pruritum excitat. Incaluerunt enim ab assumto Opio excrementa mordacia, ideoque ad sca pendam cutem hominet incitant. Ex quo sane nonnihil voluptatis oritur, ob evacuationem videlicet materiae illius, quae incalescendo mordicabat Cum itaque haec omnia in Opio non nisi caloris effecta sint, parum aut omnino nihil in codem exstare videbitur, quod,
si frigidum est, frigori adfribendum fueris. Credibile
sonan est, solam narcosin exinde dependere. in vinum, spiritus vini, crocus, lupulus, vim narcoticam possident.& tamen Oinnia calidis accensentur. Sempe vivum majus frigidius est alterco nenue tamen magis
vel aeque quam hoc stupvfacit,quod ipsum quoque Fernelium agnovisse legimus lib. . med. m. cap. s. p. Di inter entia medica metalica omnium est ii idissimus, ut quaeris alia si id superet, nil ulominus stupefaciendo nunquam nocet. Simile judicium de reliquis ferre licetiis, qui non aliis ad judicandum utuntur legibus, quam quae a natura ipsa lataeci fixae sunt.
Veruin enim vero inventi sunt nonnulli, qui postM- quam his dilhcultatibus extricare sese conata essent, tam tum abfuit, quin in longe dis ilici hore, plicationum nas. las inciderint. vivaccius cap. p. lib. I. Pro tractvi venen. ne omnino affirmare cogeretur Opium esse
calidum, diversos caliditatis xii iditatis gradus existere in illo, commmtus est. Idem nimirum esse calidum in 3 gradu, unde nempe sitis, prurit se fiigidum autem in . cujus sit νάρκω Sed quam facile iit dicuntur,
tam facile etiam refutantur. longe enim secus res&ipsa habet veritas. dispium est calidum inj. x j-
cum in . ergo stupor ille excitatura frigore unius gradus Quia enim caliditas 3. graduum reprimit frigidit iis s. gradibus, ne aliquid prolicere possint, non relinquitur sane nisi unus gradus frigiditatis. Sic a mensura aqmgidae in. gradu, alteri mensurae4q. calidae in I. gradu admixti,unicus tantum H ditatis gradus in residuo fuerit. Ab hoc itaque unico erit stupor Lactuca itaque&lex, caeteraque vulgo uno gradu frigida, stuporem aut somnum introducent, quod est talissimum.
Hactenus itaque ex tot rationum momentis, ad veriuiis trutinam appensis, clarum sui optum, ex frigidorum castris ad calidorum agmen transfugam factum, hanc nobis perluasionem facere, pro veritate, quae estarum pabulum, conquirendia opus esse, ut, si velimus de re aliqua statuere, ita statuamus, ne statuu leges nobis
praetergressis multa ex cumulo rerum in natura sistarum objiciantur, quae contrarium probent. II. Si pium ces dum auranodo tamen narco
Nareotica dicuntur Medicis , quae nempe causam doloris tollunt, nsque dolorem muni, sed stuporem
pam inducunt, scnsumque, ne, quod dolorificum est, percipiat, hebc talit Haec oti uita, inquit Femelius,sup. cit cap. I. l. 6. mGb mcd. vehementer, id Q. gradu frigiua sunt, quae tamen non hac, sed peculiari iacultate , sensum adlinunt. Caeterum Fem ualidae amodum bene neque enim soli Egiditati attribue
dum esse is perspicaci iudicio procul dubio vidit, quias ibinde etiam in calidilliinis reperire liceret. Sic enim v. g. crocum stuporem introducere& vidit&intellixit: quomodo tamen minime rigidum esse propterea stat, ilicserique Opium similiter narcoticum est: nec veto d.
vel quia calidum est ab ast e ctioniblis calidis; vel frigidum ob istuporem. Qualistes enim huic affectui producendo inidon proruis sunt nulli enim qualitati per se, sed tantum auia xssicienti, revera compeut actio. Planc dogmatici quidam peculiari facultati acceptam tulerunt.
quod tamen inunciare non potuerunt. Nomin ruta
quandoque totain substanuam quandoque formam
substantialem, quae nimirum πτ' ἐν 'λέχειαν articescat
moverent, seu alterarent: non quod id praestireta manifesta sensuum qualitate, prout elementa, sed occultavi&potentia formae substantialis. Sic enim qua Tntiberis calor nullo ta tu comprehensibilis, nec Eleoniani sest usisset, ejus tamen actio calida a calore animalis mota proderetur idcirco eandem occultis potentas seu iacultatibus adscripserunt. Vetiun si illi nature opera, in quibus universa potestas viget, non tam ammiracula cum plebeis admirati fuissent, sedasfori νεμ σε naturalium rerum principia inquisiviticiat, nec, senunim Blummodo testimoniis deli lauti, artificiosam corporum dissolutionem neglexissent, tunc sane, sui
stantiarum facta separauone , t x quibus nempe singula corpora componerentur, in consipectum produxi est proprietates,quae antea compositionis virtute occultata erantitum demum patuissct,quibus principiis Sadministrationibus tot talasque effectus ediu fuissent sic benim ex specierum amplissima provincia destincta socretaque individua clarissime ipsis oculis actioinamson tes Proximos demonstrissent. Id quod si in Ophir dulo factitatum fuisset, neutiquam in eo incomprehca'sibile manlisset quod in sese narcoticam illam vi a pretestatem complexum est.
Opium propter vim suam enormi te stupeficti metum inter venena olim recensitum fuisse, constat αDioscoridis lib. s. qui totus est de lethalibus venem, ubi
etiam illud locum suum invenit cap. ι .c ιδ. quem sic tus Santes Ardomus lib.s. c. s .LFerdinandus ponet tus La. c.3 . de ven idem inter deleteria reposuit Caeterum singula creata perniciem homini minari, Sexcessum intro sumptarum telum etiam opumarum vas dem xium esse, nemo non videt. Opium autem Pro
quanthate sumtum hominem, tantum abest, ut necet,
ut potius iuvet. Hinc igitur eius usus invaluit, ut non
copiose&conferum, sed moderate&ad praemensura tum seu iustum nondus, suinatur Venena vero C aminimo doli exhibita, si non perimunt saltem proii 'ma post se relinquunt symptomata. Agunt itaque o sus uiae naturae contrarietite, qua unPopium non certum est. Stupefacit tamen. Quaeritur has 3 unde ille stupor, Munde causam habeat inopae et ' statibus id minime adteribi posse, demonstram tapaulo ante nec tota substantia hic locum habet, cum non exacte constet, quita ea si nee si sit, ac pam momenta iusto titulo pos Idere queat. Sunt enim cap se efficie aes in qualibet substantia, a quibus hac M. acta immediate dependet. Illae causae ad antat sua sic abis seminum naturia potestate, quae tamen risitis individitis solet seorsimque vigent. Et quamvis em curro cuid tales, humiditates. Siliarites, si cita
10쪽
ab iis tamen aetiones non piocedunt; pro pressetitia sal
tem assistunt ut Legatorum comites. Illis itaque jure meritoque omnis debetur actioia quibus nempe primario pro iciscitur. Mae vero cauisae essicientes corpo-nim artificiosa separatione manifestantur , ac subsit, ocis . iis nominibus si rantur. morum itaque uni in Opio quoque erit attribuenda stupiditas,cum singulis illi lingula frectionum genera deriventur. Inopio igitur per artifici iam ανάλυσιν deprchedimus quippiam oleosum, seu Q quoddam tetrum4 immaturum planevinarcoticum, a quo principaliter haec ipsa stupefa o o Gginem suam trahit Qq in quo eadem hospitatur. Tale sulphur iisdem facultatibus pollens reperire licet in aliis natura individuis Sic, quae salia vulgo appellantur, vitriolum, nitrum, sal gemmae, alumen, talibus sulphvribus narcoticis stipata sunt. Eodem gaudent metalla pleraque Sulphur quoque vulgare ab eodem non immune est. Et sunt ex vegetabilibus quam plurima, non aliunde , quam ab ejusmodi sulphures, stupefacientia. Quomodo autem istud sulphur ab opio artificiose auferendum sit, explicatius reddet ipsius genuina praepa
lam, antequam in usum medica mento um veniret, cum tenenis illud accenjam esset, etiam antiquitus praeparationem quandamplum es i. uam
tamen castigationem potiusfuisse liquet,
is calidorum adjectione ita temperatam,
ut bine , summafrigiditas, qua sola
nocere existinabatur aliquantulum impedita minus noxiaforet. ExegesiS.
De Opsi nomine, loco natali causis, qualitatibus hactenus theorice egimus sequitur, sic ipsius praxis,qus partim ipsius praeparatione, partim usu terminatur.Utriusque sua quoque erunt Theorernata, cum annexis discussis quaestionibus non inutilibus Veteribus menserat, Opium castigare potius quam praeparare, adjectis
nimirum pyrethro, pipere, euphorbio, castoreo, croco, nardo Indica χedoaria, myrrha, cinnamomo, casi
sia lignea, χingibere caryophyllis, aliisque calidis, quibus nempe ipsius summam frigiditatem infringi existiamabant. Id a maxime apparet ex omnibus istis compositis narcoticis, v. g. diacodio, pilusis de cynoglossa, requie Nicolai, quadruplici philonio, quae singula farraginem ejusmodi calidorum non exiguam ad Opii cor- re tionem intro receperunt. Sed quam bene Phaec ficti tata sint, paucis dispiciendum.
Opupraeparatio apud Uraeressitgenuina pNeg.Solida enim praeparatio non est,qua partes noxiae ab innoxiis auseruntur,sed levis quedam castigatio,qua pleraque in medicamentorum supersciaria elaboratione tum olim, tum hodie passim sustinent. Opilut&caeterorum narcoticorum vim vigere inae indigesto. stupefactivo, foetido, fidem facit ultima quaestio praeced. Theorem. Idem vero testatur experientia, abi γυει iri a Chymica stabilita. Hoc in Opio, ad magnas antidotos,Theriacaevi Mithridaui,ut Lad reliqua, paulo ante enumerata, sumtovi transsumto, manet. Illud enim crudum sine aliqua peculiari praecedente praeparatione alia ingreditur: sed utrum, quia calidissima adiecta sunt, haec ipsa vis stupefactit a iis manentis in Opis retundi possitὶ merito quaeritur: Ajunt quidem ex G
leno lib. s. de med. comp. I. cap.s ideo canta it.. cia
clivis admiscenda esse i ut haec, quia natura sua tardi transitus sunt, illorum beneficio ad locum dolentem doducantur. 2. ut in narcoticis vis stupefactiva alioquin mortificans illorum calidorum natura ac subtilitate retundatur Sed probe examinatis omnibus, neutrum horum consistere potest Neque enim crassa delenta, qualia censentur frigida, gent calidorum tanquam a rastatarum dedit bone. Sed in his xillis spiritus existunt xvisent, qui interno calore excitati et sectorum horummo Jeratores sunt, tralitatibus parum aut omniud nihil conferentibus itaq; etiam op im,per se sine correctivos initum facile suis spiritibus administris caloris interni opera e Iicax est Deinde ejusmodi narcoticorum compositorum justa dosis tantum ops in se continet, quantum alioquin etiam crudi uni sumtioni laus esset, ut certe. nec minor inde vel major estem sperandus metuendusve esset, quam stopium extra compositionem
in sua eadem dosi petu sumtum fuisset mi in iraque caeteraque stupefacientia ab abjectis illis calidis corrigidi retundi poste, planὰ absenum est. Est enim dos ejus exigua. tamen idem effectu suo haud caret: qui omnino periret, si quid calida ad corrigendum&retundendum opis inerrent: haec enim illud quantitate sua lono
THEOREM A VIL Arti Piso simplicior praepara
tii, ii primum illius, narcoticum leni exhalatione, donecgraimn odorem Lrare inceperit, remoetet. Ex his deinceps per acetum desiliatmnforteti ictu ramseu sentiam extrahit, quam p rc0listam , insti satam tandem cum magis Anim coralliorum Ff perlarumana ad ipsum semisse, ac extracti croci, per tr. vin acti, quadrante in celebre Dudanum optatum miscet, quod cruditi ab effectu Nepenthes vocant. Consectaria.
I. Laudanum itaque optatui est specie Chymirae pluribus diversi generis simplicium speciebus,essentia
nempe pii magisteriis coralliorum4 perlarum, ac extracto croci, imbre composita, nodinum, mitigativum, omni ruinae sedans. Σ. Illud igitur est Elixir, solid: ori forma elaboratum. utilissimum in tota Medicina inventum. 3. Hoc ipsum alioquin sine Opio ex aliis sitas mine talium Linetallorum , eandem facultatem cum Opio possidentibus, quale inprimis est ερο narcoticum, arte paratis seu extractis, senili mixtione familiarium ingressi
. Exinde sint specisca Laudana alia ad Epilepsia
unum, ex spis campnorae cum pir. vitrioli antepilei seo praeparato ad passiones hystericas alteriun ex extracto clavorum in equorum tibiis adnatorum, cum aq. melilia saer agatis facto, proindeque debita proportione conia
Medicina sanior citra artificiosam separationem pitri seu innoxii ab impuro seu noxio nihil in usum medicum adminii Sinceriores itaque Mad agendum maxime potentes substantia ex rebus ipsis seligiti Eandem igitur aleam haec quoque subire cogunt Opium, ut vult licet, posteaquam in illo tanti stuporis authorem exstare