Antonii Racioppi M. et Ch. D. commentaria

1쪽

'Haud aliter Troianae aetes , aciesque Latinae coaevreunt; haeret pede pes, densusque viro vir. AEGID.

2쪽

pe quod in codice graeco illud adjiciatur

πυρετοισι , in Latina vero versione desit, nobis utriusque lectionem persequentibus, utrimusque intellectum explanare studebimus. Docet itaque antiquus magister, quibus urinae sunt perturbatae, quales jumentorum iis dolorem capitis vel adesse, vel suturum; quo modo hoc stat enarat Galenus, sit namque ait Galenus hoc simploma a spisitu natuoso et ex

3쪽

4- έ nimia caliditate , qui spiritus flatuosus nimiae ealiditati commixtus caput oppetit, impletque,

ibique dolorem excitat, quanam Vero ratione, hune spiritum statuosum nimiae caliditati commixtum eaput oppetat, facile est intellectu, nam quae sunt natura Vapo M, tenuita , aerea, ad supernas partes Potius deserri, quam ad inseriora corporis loca plane quivis intellexerit, sed ex nimio caloro evenit quoque , ipso Galeno docente, ut genae rubeaut, oculi gravedine Iaborent ec. ex quibus liceat conjicere, proba- bili saltem conjectura, ac non temere caput aegrotanti vel dolere , vel mox futuram cephalalgiam. Talis vero spiritus statuosus qui secundum naturam laevior est, leviorem rursus efficit ca-or ei admixtus, sursumque tendit, tentato capite. Calor autem iste dissert ab eo quem Θεριιον calorem innatum vocavit Hippocrates, eo quippe calore innato vivimus quam saluberrime cujus ope sunt Coctiones et excretiones humorum culpatae indolis, morbique omnes

solvuntur.

Fortasse igitur ille calor est, quem sebris ipsa adducit, hoc esι calor praeter naturam ex

4쪽

secundum definitionem febris , quam Galenus tradidit, nam in illo aphorismo εν πυετοιςι adjectum. Itaque si tale hoc fiat in febribus, non abs re erit et considerare, quales sint in hujuscemodi aegrotantibus urinae, idest in illis qui febre laborant. ουροι σχρωa, vis otia am-πoςatam urinas tenues, decolores, aquosas non subsidentes ubique damnavit Hippocrates, praesertim in acutis, utpote coctionis expertes. raoUa με νa' ωιετμa urinae nigrae lalhales, modo ex atra bile per venas mota gignantur, nam quae ex calculosis assectionibus, vel haemorrhoidibus vel alia simili de causa fiant su-nesti non sunt judicii. Urinae vero crassae et turbatae , quales sunt jumentorum, nec subsidentes, hoc in loco cruditatem humorum iudicant, non quidem pereatorem nativum Subactae , mn etde , quae levem , non interruptam , aequalem subside tiam demittunt cito, vel quibus εν τεταρτη quarta die, vel alia contemplabili νεφελον ερυθρον Φαινεται rubra nubecula apparet, quae ηaι μ ιαν κρων σημαιμι securam et Citam crisin portendunt. Sunt itaque perturbatae, C

5쪽

etionis expertes eoa am με , et tales sectae ex spiritu statuoso, qui maxime in cruditatibus extricatur , ut videre est in dispeptis, et cruditate ciborum laborantibus ex debilitate facultatis concoctricis. Huius ergo natura Spiritus statuosi hic notanda , ne confusionem pariat cum Spiritu diversae prorsus naturae de quo alibi verba sacit Hippocrates. Omne quidem non coram

cretum , siae cute, siae carne tegatur cavum

est, et i letur sanum quidem spiritu, in mum vero ichoro de spiritu sertasse vitali, vel animali , intelligit Hippocrates , isque ut docent phrsiologi totius oeconomiae animalis prinei pium est et substantia impletur quidem sanum spiritu, in mum ichore. Ichoris vero nomino non utique ut hodio apud nos pravae indolis, et prorsus Computrem facti humoris intelligit Hippocrates sed de humore quolibet suam crastu non servante. Hae vere cruditates sivo ut Galenus eas

appellat siversultates ex debili concoquentis

facultate nascuntur, pet cujus Virtutem Pura ab impuris secernuntur, quae virtus et Ventri culo et vasis omnibus inest, eum vero haec

virtus debilis fuerit, tune omnium confusio et asorum impuritas adest, η--Nης α οστια

6쪽

-- 7σων ω- συνχυσις υι αγνων aractam ια , ubi vero ex ventriculi vel vasorum imbecillitate mmnium adest confusio et impuritas, tune ades se quoque eae hymiam necesse est. Ex quibus

Deile intelligitur tunc quoque dolorem capitis

adesse, vel brevi sere ex ventriculo nempe et vasis cacochymia impletis, eujus signa sunt urbnae turbatae, quales jument um , sed perquirendum eur eerebrum potius tentatur, quam alia eorporis pars, ea nen pe ratione, quam S pra exposuimus , sed et altera addenda ratio, magna nempe sanguinis copia ad eaput vehitur, atque maxime illud prae ceteris male affieitur, praecipue eum sit tenerrimae strueturae organum, ae tenuissimis vaseulis, et exilissimis instruetum , per quae vaseula . sanguis nimium erassus atque impurus permeare impos, illuc o, structionem et dolorem effieit, addenda quoquo ratio est communionis et sympathiae quae inter ventriculum et cerebrum intercedit , docente ipso Hippocrate τα κοινα υι τα εοις προακαι laari , xaκουςm, communia, et proximiora omnium maxime male asseiuntur. Tales vero sanguini inesse superfluitates ostendit urina crassa et turbata, οιον υπο ιον reddita, eaque sic abundat ut renes ex sanguine

7쪽

- 4 8 Iλ- totam trahere non valent, multaque eius pars remanet in vasis arteriarum et venarum, et C

rebrum laedit. Potest autem haec humorum cruditas per febrim mota et in alia loca delata, illis decumbere, praeeipue si aliqua corporis pars imbecillior sit, sic observare est longas febres diu Perduratas , . tandem deservescere et desinem , sed dolor in aliqua parte superstes, ostendit vel recidivam sicero febrem, vel ea parte qua humor desiuit abscessus fieri ut Hippocrates docet, qMae relinquuntur in morbis , recidi m

Lacere solent. Verum in proposito aphorismo nobis eommentando non meminit febrem desinere, nequvmateriem turgere εργω quod signum quippo

esset materiae concoctae et subactae, quam nam

tura huc illuc movet et exornere parat per loca

convenieutia.

Denique cum Hippocrates multa seripsita oristice, hoc est brevi sermone multa c-- prebendens , quaedam saeps in medio ponit , ipso docente Galeno, uti exempla peculiaria , ut ex his magis elucescat veritas praeeepti generici, tunc quum turbatae appareant urinae et crassae, Poterit ex his edoctus medicus ch

8쪽

-d 9 p. dolorem capitis et alium similiter praedicere

dolorem, praesertim si ad aliquam corporis partem peculiarem novit superfluitates deserri et illi decumbere. Eadem namque est eauSa ma terialis et effectrix hujusmodi assectionis, at ex antea expositis rationibus caput tentari praecaeteris statuere debemus. Illud vero prae in Ptum, quibur urinae perturbatae ec: exemplum esse genericae veritatis facile crediderim, nam

in alio aphorismo ait Hippocrates: Num d Dres Pectoris et in quousdam aliis partibus multum in se disserant Perdiscendum , qu si illud dixisset dolores nempe Pectoris, Case iis , jecinoris et aliarum partium non multum

differre inter se, eadem nempe causa est , hinc non absque ratione in turbulentis eum

febre urinis posse medicum et dolorem capitis et alium praedicere, sed ex signis qua humor crudus transfluit Poterit Praenoscere, ex signis cuique corporis nostri parti propriis , ex. gr. Si genae rubent, oculi, totaque facies humore est sussum , si auditus gravis est ec. dolorem in capite fieri rationi consonum est , cum tales extiterint urinae, si hypochondria tumentia elata citra inflammationem , in jecinore Vel splene materiam decumbere, ibique dolorem sacere noscamus oportet.

9쪽

. Hine quod de capitis dolore dixit Hippocrates in proposito aphorismo potest et de alio quopiam dolore intelligi. Num vero quod de dolore capitis dixit Hippocrates , de inflammatione quoque intelligendum sit, dubius haereo. Sane potest talis humor tu tenerrima vascula vel cerebri vel alterius partis ita impactos haerere ut obstructi nem et inflammationem sacere possit, praecipue quia talis humor crassus per sebrim magis mo- etur, et exagitatur, et in Vasa immeabilis remanet et impactus. Quaedam nempe sunt inflammationes internae, quae ex solo dolore conjectari licet ne quidem ex pulsu, docente Boerhaavio. Non abs re erit tandem , cum hic deurinis sermo est , aliqua eruditionis gratia resurre , sed quae tamen Hippocratem recte nos debere intelligere monent, et ad praxin medicam utiliora sunt. Illum aphorismum oκοσοισι εν τὼ ουροι τα ωμιάεα-τωτεαςιν η m τις λιθιοι quibus in urina sedimentum sabulosum subsidet, iis oesica calculo laborat, genuinum esse

negat Galenus , nam inquit, manifestae salsitatis arguitur, quum iis quibus in urina sedimentum sabulosum subsidet, non vesicam tantummodo calculo laborare, sed et renes et ure-

10쪽

teres quoque. At Beveroviccius rectam tradidit illius aphorismi intelligentiam, ille auctor nem pe docuit illud εν τω ουρω intelligi debere non

de urina emicta, quae in matella subsidere ce nitur, sed de urina quae etiamnum est in vesica, ibique sedimentum sabulosum deponit antequam fuerit emissa per urethram. Salmasius lota suae eruditionis mole contra hanc Bevemviccii interpretationem invehitur, docetque illud υφις πριι subsidere intelligendum tantummodo de uritas quae e vesica emissis sedimentum deponant, sed Beve vi eius multa gravitate suam tuetur sententiam adversus Salmasium. Egregius namque iste vir ut-Pote doctissimus , non erat sane rei medicae Probe gnarus, in aphorismo vero proposito urinae turbatae quales jumentorum sunt etc. illae sunt quidem quae jam emissae in matula medico in conspectum veniunt; ut de illis dia- gnosim sacere possit medicus si dolor capitis jam adsit, vel prognosim si adfuturus. Haec habui quae dicerem in commentando Proposito aphorismo. Quae mihi olim tradidisti vobis docentibus, hisce tabulis excribere conatus sum. O utinam vestrorum praece

Ptorum plene memor fuissem, praeclarissimi in