Arati Solensis Phaenomena et Prognostica

발행: 1569년

분량: 196페이지

출처: archive.org

분류: 시와 노래

11쪽

DE M. T. CICERONE EX GREGORII GYRAI DI

DIALOGO QUARTO. E Mareo Tullio Cicerone, quae ad eiuS poeticam tantu attinent, afferemus.Puer igitur Marcus Tullius,ut Ρlutarchus scribit, poeticae adeo operam impendit,ut plurimu omniti iudicio in ea faculta te prosecerit,multaq; in ea state poemata scripserit:inter quae illud ipse Plutarchus celebrat,quod Pontius Glaucias inscribitur,versm tetrametro Multa carmine ex Graeco transtulit,ut tota Arati Phaenomena cuiuS etiam nunc pars extat,aliaq; quae sparsim suis in dialogis inseruit.Nunquid ideo,inquit Piso, poeta Cicero'Nam tametsi Ciceronis Limonem poematis id nome,citat Donatus, Vbi de Tereiij poetae vita agit,illudq; Virgilij existimetur a Cicero sumptum,

. id enim Ciceronis uxori, dum sacrificassiet contigisse,dieitur:id quod &ipse Cicero quo a suo poemate testatu reliquit: N eius licet elegiam,quq Thalemastis inscribitur,asserat Seruitis,excitari earme illud

is Relliquit: non ideo tamen ego illia poetam crediderim. Tunc ego,poeta necne fuerit Cicero,non Vobis di erim, pictum tame in tabula fuisse, multaq; prς tereaque tu modo attulisti carmina & adhuc legi,& ab avictoribus citari a mero,ut quet de ipsiuς Constitatu a Lactantio in tertio diuinarii Institutionu,& quq in secundo eiusde Consulitus Vrania Musa pronuciat,in primo de Diuination ex verbis Quinti Cicero nis fratriS.

. Principioamem mmam Iupiter j vertitur, riorum collustrat lumbis munium. & reliqua:vsiq; enim ad octoginta ver

sit sibi leguntur. Fabius quoque i mntilianus, Ciceronis quosdam ioculares libet los adducit,atq; ex iis versius Quin & de suis teporibus tres se carmine libros scripsis se ipsemet ad Lentulit in Epistolis testis est,quos eos de esse existimant aliqui, qui de eius Constitatu inscribuntur.Sed mina paru vobis testimonium videtur de poemate, quod Μarius inscribitur,Scaeuolae&c Ciceronis Nam cum in primo de Legibe, Atticus Pomponius dixisset de quercu in Mario lecta, irile est istuc, quod poete se iunt mihi enim videris fratre laudando si affragari tibi: tum Attico re odet QTra

ter Sic ita sane.veruntamen dum Latine loquentur liter quercus huic loco no de erit,quq Mariana dicatur,eaq;,Vt ait Scaevola de fratris mei Mario,canescet feriis in numerabilibus.De eode Mario poemata ideQJrater in primo de Diuinatione: Quid est illo auspicio diuinius,ait, apud te in Mario est,ut utar potissimule auctore.

, , Mboris. trinio serpenti m D. & caeteraque ibi leguntur Sed&illud multatis miru videtur,quod de ipse Marco Cicerone legitur,non pauciores unquam, cum

in urbe effet,quingetis vertibus quotidie scribere s litu,nisi vos de pros versibus intelligatis.Iure igit,inquit Pis quisquis ille fui inter poetas Marcu Tallisi repositit.

DE GERMANICO CAESARE, EX PE

TRI CRINITI LIB. ULC AI vs Germanicus Augustus ex nobilissima Claudiorum familia ortus est, patre Druse,ac diligenti cura in urbe eruditus.Tantia profecit sub primam adolescen tiam in optimis disciplinis,ut incredibile dictu sit,quantu ab antiquis scriptoribus Omendetur.Suetonius ac Fabius Quintilianus maximis laudibus eius ingeniti, atq; vera extollunt,etsi paulo iunior ea ipsa coposuit. Ide Germanicus in Causis praeterea versatus est,& his qui detri uphalis. Inter alia studia Graecas comoedias a editas Teliquit, opus Arati de rebus caelestibus in latinos numeros comi ertit, nihil com motas, quod a M. Tullio foret interpretatum, ut obseruatum est ab Hieronymo Q' intilianus inter poetas heroicos hunc constituit, quo loco enumerat Val. Flac cum,Saleium Bassium, Rabirium, & Lucanum. Quid inquit, Germani creperibWβiublimius, doctius, &μmnibus denique numeris praestantius uis bella caΠςyς melius

12쪽

melius potuit,quam qui sic egerit Reliqua omittimus,ne videamur plura nunc re petere,quam institutum opus patitur. Cognomen Germanicia deuictis Germanis reportauit,cotra quos magno exercitu,ac siimmis viribus dimicauit. Uxore Agrippinam habuit M. Agrippae filiam,& ex ea liberos plures procreauit. Traditum est eum obijsse in urbe Antiochia,quum quartum ac XXX:annum ageret neque sine suspicione veneni,Tiberi uetore talis facinoris,ut Suetonius putauit .Q res credita est,non modo propter liuore qui toto corpore extiterunt:sed ex ipso etiam corde, quod igni admotum cremari haud potuit. Publius Ouidius opus situm de Romanis Fastis ad hunc Germanicu misit, eiusq; doctrinam tanti fecit, ut inter egregios poetas i II ius nomen retulerit.Nec desuerunt,qui existimarent ab eodem Germanico compositum fuisse e Pigramma illud vulgatum de puero Thracensii quod equidem propter egregiam,1ingularemque in eo genere elegantiam subiiciendum existimauit.

De eodem

Ex GTRALDI DIALOG. RGE MAMICVs Caesar Drusi filius,qui a Tiberio adoptat , eiusdem,ut putatur iusti veneno e medio sublatus in Syria a Pi ne fuit,aetatis anno quarto de trice simo.Veneni signa ut ait Tranquillus, praeter liuores qui toto corpore erant, & spumas quae per os fluebant, eius quoque inter cineres cor incorruptum repertu est, cuius ea natura existimatur,ut veneno tinctum non cremetur:Fuit vero Germanicas

clim domi,tum foris excellentis in iiij & virtutis, cuius quando vita a Suetonio &a Cornelio Tacito describitur,missis caeteris,ego ea tantum quq vel ad eius eloquentiam vel poeticam pertinent,attingam.Omnes, inquit Tranquillus,Germanico corporis animique virtutes, quantas nemini cuiquam contigisse satis constat, forma& sertitudinem egregiam,ingenium in utroque eloquentiae doctrinaeq; genere praecellens, beneuolentiam singularem,conciliandaeq; hominum Fratiae, ac promeredia moris mirum S efficax studium Orauit causas etiam triumphalis, atq; inter caetexa studiora monumenta reliquit & cocedias Graecas. Extant & in Grscis Epigram matum voluminibus,quos legi,ipsius nonnulli versus in Themistoclem. Doctis sere omnibus persuassem vide inelegans illud epigramma,quod numeris omnibus est absolium, de puero Thrace,huius esse Germanici,quod dignis imu est,ut hic di v-bique recitetur.hoc autem ipsium est:., Una, puer ad icto glaeie dum litis e in Hebro,

, Orbia quod nuenium materiam conderet

Hoc peperi flammis,caetera dixit,aquis Extat &in manibus habetar eiundem Caesaris Germanici Aratea interpretatio,quam es D. Hieronymus post Ciceroniana agnouit.Celebrat Plinius Germanici carmen,quod in Caesaris Augusti equucomposuit.Ouidius vero poeta ubique Germanicu poetam facit, sirinm1 qae laudi bus inert,v in Fastorum libris quos eidem dicauit: tametsi gramatici quid, malint Tiberio Caesari dicatos. At vos videte qa1 bene Germanico coueniant,cum sic canit:

,, Q sis enim misi facund flensinus oris, ., Ciuicano trepissis ei intulit arma reis b, Scimus e ad Pisas cuans tussie impetus re es,

,, Ingenii currant flumina quanta tua tui. Sed id manifestius ad Suilliu eui nupta fuerat ipsius idij priuigna, rum omnem elegiam ne vos, quaes legere pigea . DE RUFO FEsrq ATI INO EX LIB. TVINTO EIUSDEM CRINITI. Ru 3 v s Festus Avienus, poeta eruditus & elegans, per eade tempora soruit,quibus CqLDiocIetianus Imperator est appellatus:quaeres cum multis alijs argumentis colligitur,tum ex commentariis Diui Hieronimi, qui cum loquitur de Arati Phaenomenis Avienum refert paulo ante in Latinum ea conuertisse, post M.Tullium atque Germanicum.Quidam putant fuisse illum genere Hispanum:&dhoc mihi non

satis

13쪽

satis eoms'rtum est in tanta rerum obstaritate. Illud minime dubium est, eum ma gua doctrina,ac multiplici rerum scientia praestiti sie. Nam praeter opus Arati quom, imam laude adeptus est coposuit etiam libru de Orbe terraru ijs versibus,quox

voedint hexametrOS, imitatus Dionysium Graecu poetam. De maritimis au - scripsit Iambicis versibus:intactu Opus Latini Singenijs,tantaeq; difficultatis,ut diu muli uim sibi elaboran si saerit in eo absolue do De hoc poemate sic ide Avienus refert

Plura in hoc opere inseruit ex vari)s atq; recoctilis auctoribus praecipue4: secutus est ut ipse testarii x Hecataeu Μilesium,Hellanicum Lesbium,Ph1lonem Athenien 1em,Pau11machum,EMeemum,Cleonem Siculum,aliosq; permultos ut praetermit tamus Annales Punicos, quibus conplura accepit.Neque aesunt qui existimet filiose alia come sata ab eodem Avieno. Servius quidem grammaticus, cum de cometis disserit, Avienum sicrIbat fecistis. Virgilianas tabutas Iambicis versibus, &historica quaedam ex libris Liuianis, D in re non satis habeo eXPloratum, an K Q ad eandem

sint referenda,etsi ratio temporum maxime congruit. Inter amicos praecipue coiri;hMyrmecium Flauianum,Virum clarissimum,&probum:cuius virtutem atque probitatem magnopere commendat, dicato illi volumine de Maritimis Haec sunt quae legimus de hoc Avieno apud veteres auctores. De Avieno poeta Graeco cuius leguntur Epigrammata nihil dicendum est hoc loco.

De eodem.

Ex GTRII DI DIALOG. IIII. R vsvs Festus Avienus,in antiquis codicibus Abidnus dicitur, &in Seruia etiam commentarijs. Hic ab aliquibus Hispanus est existimatus,ego certe nihil habeo, quo vobis id a Jrmare possim. Hic Dionysij Punici de Situ orbis versus ex Graecis Latinos secitatem Arate a Phaenomena,quod utrunq; opus extat carmine hexametro eX-

pressum .Et praeter haec de oris maritimis librum edidit, carmine trimetro iambi: ,ad Probum,virum consularem,ad quem etiam Ct Claudianus scripsi,quo argu mento ducor, ut Avienum Claudiani,hoc est Theodosii imperatoris,&filioru tem poribus floruisse credam id quod & facilε Hieronymi verbis astruere possumus, qui quodam suarum epistolarum loco, nuper illum scripsisse dicit. Alij Diocletiani Cae saris,non satis firmo,ut mihi quidem videtur argumento,silii utrunque inconfessum partimve compertam esse volunt.Servius Grammaticus Avienu ait Virgilianas fa bulas, S Liuium iambicis versibus descripsisse.Sunt qui hunc ipsiam Avienum esse putent,quem Aurelius Macrobius 1n Saturnalibus coenis loquentem induxit. Vtcunque tolerabilis est poeta,& dignus saltem ob rerum cognitionem,ut aliquando lega tur.Sed ne quid a me desideretis,extat& libellus ad Ineodosium inperatore,huius, ut putatur, Aulem,nisi nos fallat instriptio,in quo plerosque Aesepi apologoselego carmine complexus est,qui an legitimus sit,non multum esse precium operae,ut diΩquiramus,existimo cuius,quisquis ille fuit,haec verba sint ex Praefatione,Huius,in quit, materiae ducem nobis esse Ae pum noueris, qui responsis Delphici Apollinis monitus,ridicula orsiis est, ut legenda firmaret. Verum has pro exemplo fabulas, de Socrates diuinis operibus indidit,& poematisia o Flaccus optauit, quod in se,sub locorum communita specie, vitae argumenta contineant:quas Graecis iambis Gabrias repetens,in duo volumina coartauit: Phaedrus etiam partem ali

quam quinque in libellos res luit. De his ergo usque ad XLII.

in unum redactas fabulas edidi,quas rudi Latini the com positas elegis sum explicare conat .Haec ille totidem verbis, & simul de Avieno satis.

14쪽

RUFO FESTO AVIENO PARA,

ARMINIS inceptor mihi Iuppiter: auspice

Liri quo Ioue,excelsam reserat dux Iuppiter

Imus in astra, Iouis monitu:Iouis ominec tu, Et Iouis imperio mortalibus thera pando. Η1c statio, hic sedes primi patris,iste paterni Principium motus,vis fulminis iste corusci, Vita elementorum,mundi calor,aetheris ignis, Astrorumque vigor, perpessubstantia lucis,

Et numerus celsit modulaminis: hic tener aer, Materiaeque grauis concretio, succus ab alto Corporibus caelo, cunctarum alimonia rerum, Flos &flamma animae,qui discurrente meatu, Mentis primigenς penetralia dura resoluens, Impleuit largo venas Operatus amore, ordinis ut p1 oprij foedus daret iste, calorem rQuo digesta capax solidaret semina mundus, Inseruit rite hunc primum,medium,atque secundum. Vox secreta canit stibi: nam permixtus utrinque, Et fultus sese geminum latus,vnus M idem est Auctor agendorum,proprij que patrator amoris, Et mundi vere pastor sacer, hic chaos altum Lumine perrumpit tenebrarum hic vincula primus Soluit,&ipse parens rerum fluitantia fixit: Hic dispersa locis statuit primordia iustis: Hie digestorum speciem dedit,iste colorem Imposuit rebus,sexuque immixtuS Vtroque, Atque aeui pariter gemini,simul omnia lustranssu icit alterno res semine: rerum opifex hic, Hic altor rerum, rex mundi,celsa potestas

Aetheris atque Erebi,pigra inclinatio nodi, Insociabili una discretio iusta deorum,

15쪽

Cuius & extremum tellus opus,ignea cuius Lumina sunt late sol,& soror ille diei Tendat ut 1nfusi rutilum iubar,alteranoistis Vt face flammanti tenebrosos rumpat amictus: Nec desit genitis pater ullo in tempore rebuS. Istius ille anni pulcher chorus,altavi hebescat Terra gelu,ver blandis adrideat aruis, Pulverulenta siti tellurem ut torreat estas, Et grauis autumni redeat foetura parentis:

Hoc duce per tumidi ferimur freta gurgitis,isto

Praeceptore solum grauibus versamus aratriS.

Iste modum statuit signis, hic rebus honorem Infundit,tenebris hic interlabitur aethrae:

Viscera,& aeternos animat genitatilli S artu S. 2 Denique ne longum marcentia corda iacerent, Mundanique ortus mens immemor, omnia sensim

Vilia conciperet,neque se subduceret unquam, Fontis in aeterni primordia,quo Velut amni S, Quem festina citis vrget Natura fluentis,

Lapsu continuo ruiturae in corpora nostra Prorumpunt animi striemque per aethera nectunt.

Hic primum Cnidi j radium senis intulit astris,

Mortalemque loqui docuit convexa deorum, Cur Hyperionios Nepa circunsteisteret ignes, Autumni reditu cur sub gelido Capricorno Bruma pruinosi iuga tristia solueret anni: Cur spacium lucis, madidae cur tempora noctis Libra celerque Aries demerii pondere Olympi Aequarent, qua parte Polus sublimior alto Cardine caerideas Thetidis non tangeret undas: Quis Polus umbrifero lateat decliuis in axe, Et vaga pallanti cur signa errore ferantur. Quae rursum ingenio numerisque Solenssibus idem Iuppiter efferri melius dedit incola tauri, Musa ut Cecropios raperetur & Aonas Agro S. Me quoque nunc similis stimulat furor edere versu

Tempora,cum duris versare ligonibus arua Conueniri,cum velivolo dare carbasa ponto, Et cum victi como crinem tondere Lyaeo O mihi nota adyti iam numina Parnasset, O per multa operum mea semper cura CamCenae,. Iam placet in superum visus sustollere coelum, Atque oculis reserare viam per sidera maior, Maior agit mentem solito deus,ampla patescit Cirrha mihi Sc totis se Helicon inspirat ab antris. Arcto

16쪽

ARCTOS.

; OMNIA quae flammis pingunt radiant1bus aethram,

Nox SI agit,verso ceu fixa trahuntur Olympo: At non cu ncta tamen Signorum in lege putanda: Nam numeris & honore carens micat omnibus ignis, Et rutilo cunctis flagrat coma flammea crine: Sed quia non certa formarum in luce notantur Omnia, sideribus cassum fit caetera volgus. Mobilis en etiam mundi se machina versat,

Ponderis de proprij trahit inclinatio caelum: Sed non axis item curui vertigine ferturAEtheris,ut stilus instabili conuoluitur orbi,

Luce manente tenasque procul sacra viscera caeli Perforat, ει mediae molem terrae tenet illum

Non prolixa dies, non incumbentis Olympi

Cursus agit,motatue loco labor,ut semel haerens Constitit,&ferri se circum cuncta remisit. NEC minus extremo dispar polus: Oceano pars Sublime erigitur, subit altera mersa sub undas Pars Erebum,& nigri iacet haec ut conscia Ditis: Hic notus, horriferis aquilonibus illa rigescunt. Hac teres in gemina stridit vertigine cardo. Alter in obtutum facilis latet,alter Se altos Deprimitur barathro. Sed quὰ sublimior axis

Tethyos undosae linquit cetosa fluenta, Contemplare sacras ut mundus subijt Arctos.

Sic astrum dici Cnidius dedit, Ausone easdem

Voce feras Ursiasque S Plaustra vocare solemus: Fabula nanque Vrsas, species dat Plaustra videri. Has pater omnipotens nemorosi in valle Lycaei Adsuetas duris quondam venatibus, aethrae Intulit,inapto genetricis flore sacrauit: Vel ceu fama dehinc docet altera, Creta ubi fluctu Tunditur in an is late circonsona cauris, Iuppiter has idem rerum memor indultarum, Et custoditae referens pia dona falutis, Cum puer agresteSinter Curetas, de inter Dictaeae longum latuit crepitacula ru pis,

Scandere flammiger una victor permisit Olympum, Nescia signa falis, nocturnique inscia casus, Hospita & insanis aquilonibus haud tamen ollis Ora,vel aduerso sunt obuia pectora motu:

17쪽

Versa Lycaoni js sed suspectatur in ursisForma super: pariterque polo vestigia librant, In spinam & flammis ardentia dorsa iacenteS. Sic Iouis altrices teretem prope cardini Saxem, In caput,inque humeros Helice Cynosuraque versae, Praescia venturis dant semper signa procellis. Nanque Helice Graios, Tyrios Cynosiura per altum Parua regit non vlla facem succenderit unquam Stella prior, neque flammigeros edixerit ortus Ante alia,immerso cum iam Titanius orbe Imbuit Wtremulo Tartesia terga rubore,

Cressia quam flammans inter primordia noctis

Maior agat,vultusque sacros ostendat Olympo, Illa licet paruo iaceat temone per aethram, Verior,infidum tamen est currentibus aequor. Cardine nam toto couertitur. haud mora,longos

Pigra tenet gyros, neque ceu mollita parumper Flectitur,aut tardo cohibet cunctamina lapsu, Denique Sidoni js dux est Cynosura carini S: Rectior undos cursus sulcatur in aestu.

18쪽

ay In uia extremitate. Secundaeus In Caudae me iis cui inhaeret sellaia in quam Alchir vocant. Secundaeo Ad Maerarium. Secunda ιε Indis Oin Anguloutitiiser P quadrilaterae. Secundaeo Iurentrem proclinans. Secundaeis ante exortum caudavna gratarum numero Plaustri. Secunda

ιρ Insini os ore in angula figura quadrata. Tertia M Insinistra pede. Tertiaeo In aureriora dextri pedis parte. Tertia δὴ Ineor pede. Tertia

as Inposterioris 'opece. Tertia

ar In eodempeis. Tertia

as In dextro deposteriori. Tertia In eodem. Tartia Quam autem obtineat in risiactota imago dispositionem atquesitum ora ostendit.

σ INTER utranque dehinc praeclari nominis Arcton

Ceu circunflexo sinuantur flumina lapsu, Squam meu Sagmen agens Draco Voluitur,atque obit ambas Spirarum curuis anfraetibus hunc quoque,Vt artus Longius effusum,spaciosa volumina tendunt.

Compta Lycaoni js includunt Plaustra choreis: Qua caput est Helices,fundunt sese ultima monstri Agmina, de hac coeli vix cauda in parte quies it: Alteraqua spirae sinus est,sublime reponit

Uerticis,&curuo ceu circunctusa Dracone,

In dorsum alterius dorsis iacet Anguis ab ore Vertitur,ac longes ostremam lapsus in Ariston, Rursum maioris repetit confinia signi. Nec quae stella caput flammarum insignet honore, Sola micat, solave rubent incendia crista: Sed setosa duplex adolet duo tempora fulgor, Et duo sub geminis oculi fulgoribus ardent

Unicus ignis item monto aestuat,ipsaque forma Verticis in nutum veluti curuata parumper, Qua per dimensos demittitur ordo meatu S, Flectitur,atque Helices caudam spectare videtur, Cuius in extremum spacio propiore per aethram, Sibila protenti successunt ora Draconis. Quin super illa etiam summa confinia cauda Stella subit,dextri quae temporis igne coruscanS, Aemula vicinis accendit lumina flammis: At decliue caput vertexque obliquior astris, Hac in parte sacri procumbere cernitur axis: Qua pater Oceanus rutili reparatus Eoi,

Occasus ortusque selo moderante coercet,

Et gemina alternae miscet diuortia metae. A J

19쪽

H. L. AEQUINOCTIORUM COLURUS. DR ICO, ακί; ,instavratus, a inister, vociferas capite laetiumreum desere cotingi verrea Cephea re ectitur.Deinde exiens extra Arctisvm rursus qua sic intindat Ursarn minor Ferie I, injura versus caput maioris Urse,ingreditur Nec ad ualiquod Do decutemorio referri potest, cuant m niusere extremaspartesat tangat quemanno ui signa circum ipta declarant. Continet in nruer, se labia i ta v iram, quibus precipue t lasequentes.

Supra dextrum o Alam.

s. In extremitate capitis prope aurem dextram. g. . Post tertium noduni tiosi exusserpentis. H Inter Mohritem quartum nodum ZZ. In ultimo nodo quarto scilicet flexu cavia ast. In siquenti calida parte. Π I'rope callis rem. Ar in extremo calida. ε 7. . Tres in co2 sexu posita.

Tertia Tertia Tertiae Tertiae

Tertia Tertia Tertia Tertia Quarta Quart De Lirus tuque nil Iohabent, Dracon Ale. . V a Mi Καρκτο - tofura,siana possi Arcii si huius cauda atmgitpotu, c pat vergit .i ina oris I 0 a laterposita cauda Dr. conis. ποῦ t ita Minori supelles tern, qui ira nulla pn qua in nostro Climare occidunt, ut Uiuriat mose resecis Attir O Vae es in c. L L extremitate, qua nautae ut plurimu obseruat, quonia polo omn: ti maxime si

20쪽

ARATE A PHAENOMEN A. Fam finistri humeri. M. In angulo se qua initi, est. Qiar. Imagositum monstrat.

EN GONAS IN

INDE pruinoso si lumen abusque Draco In convexa feras, oculosque in proxirma mundi Declines,qua parte globo tumet altior ortus, Illa laboranti similis succedet imago:

SEARCH

MENU NAVIGATION