De superioribus Ungariæ conversionibus, disputabit sub præsidio C.S. Schurzfleischii, prof. publ. Joannes Maschius, PasevvalckoPomeranus, in Auditorio Majori, ad d. 22. Febr

41쪽

runti inod si tune per dissdia certamina.

que domestica Christianorum Principum si ri potuisset, Turcae multis bellis terra marique 'distracti,vires ad resistendum uno tempore tot

hostibus suffecturas non habuissent. Mahometes II. ipse de fama periclitanus suisset, vix de

sensurus occupatas Europae urbes, quippe non '

parvo intervallo disjunctas, & invadentibus opportunas, siquidem subito, nec opinaid ex . diversis locis imminuissent, alii classe missa, petiissent Hellespontum, ac, nisi penetr sent ejus fauces, saltem ostentzssent arima,& quomodo terruissent; alii tetritio adorti terr stri itinere ad opem Graecis ferendam accur rissent. Sed cunctando occasio abiit, & nihil dignum expectatione gestum est, dato barba- ris spatio se confirmandi, & impune vastandi regiones finitimas , deductisque Ungarorum de limite praesidiis, Dalmatiam, & proximato ea infestandi. Veneti sub id tempus bello I- talico distinebantur; Austrii incursioniani nia la perpessi , dissidebant Hungaris, quorum multa crudelitatis vestigia passim extabant : .

42쪽

Germani reliqui adluam praecipuὸ tranquillitatem spectabant, atque ob motus Burgi dicos a proposito mittendi auxilii retrahebantur: omnes sere Europae Principes mutuo metu &aemulatione se impediebant, quominus obsisterent communi periculo, in quo di verti di- gnitatem Christiani nominis , di labefactari i rei ara intelligebant. V. post ae eam S Cisma, Gei reus, A caerius, O varim, i Marciantius, Tarta ius, Aenatus de Lusii lga, qui non ernendo stus' eraque huc tintentia attigerunt. XXI. Post Matthiam regita dignitas dislao VI. obvenit, qui non modo non acrior, sed q iove multo remissior , & hi administrandis regni negotiis segnior fui . Hungar. mobiles 3c turbis assueti,contemta Regis,quem iratiori fato elegerant, ignavia, novis atque infaustis, quae eruperant dissidiis , commissi

inter se, atque distracti, non qud res postebat, sed qVb libido suadebat , impulsi, occasionenilibili latii is grassandi, tutiusque nocendi praebuerunt. Defuit suia rebus Matthias, qui Ma- - D 3 ho

43쪽

homere II. sublato,&mox intestina seditione oborta, omnes superiori bello ademptas regiones repetere, atque ad obsequium redigere, vel ipsius Bajagetis II. sententia poterat, si, ut tempus bello opportunum, sic ad gerendum illud paratus atque expeditus fuisset. Via disiaus plane tardus, & ob praepingue corpus etiam inhabilis, pristino bellandi ii se .

to nimium recessit, non ignaro hujus rei Bajagethe, qui Vladislao, praeter consuetudi nem gentis Hulagaricae, pacem petenti, super respondit, & iniqua conditione i ta , liberum transitum, pereroatiam Valachiatimque

concedendum flagitavit. Cujus postulati indignitas Reum commovit, ut contractis am illis, se compararet ad bellum, quod arte &ς0nsilio traxit Baja ethes, pugnamque decli, navit, missis, qui de induciis tractarent: silm- ma destinationum erat, fallere tempus oc cun oando eludere spem Viadistri , qui coepto λς'mpositionis negotio, ab hoste sibi non ad . modum metuebat. Inter haec Bajagetes cum aercitu in V bcbiam, proximasque regiones

44쪽

descendit, & magii; crudelitate omnia latὸ populatur, Savumque amnem transit vastat agrum ,& magnam abigit praedam. vla distatas more suo clinc abundus , deceptum se videt, & callidi hostis insidias agnostat,move que castra in Bulgariam, & provinciam diripit, praedaque contentus , nullo victoriae fructa percepto redit. Via tunc Cplin usque patebat , gliscentibus in urbe factionibus, & assibetis in Asia rebus, ubi Bajagetes adversa sortia. ita cum Persis pugnarat. Sed Regi non ani-

mus, neque consilium erat, neque viribus suis id erit, neque opp*rtunitate recuperandi amissas provincias utebatur. Idcirco a pace, quam Balaretes obtulit, non abhorrebat, pro- . ptςrea quod regni proceres erant discordes,pa- rumque ob equentes, alii pace & otio si ui, alii inter arma versari cupiebant, nonnulli, ut fama erat, inclinatione voluntatum in barbaros propendebant, odio regis pridem invisi, &' suopte ingenio tardi, & nisi necessitas cogeret, tergiversantis. Paulus 'vim histor. xii . .

du visus Tubero de temporibus suis M. III Bis nisu,

45쪽

ius, jussu Matthia Regis, quem ut Hemctilem laudat , historiam 'ipst, jurque pamlibi in primis studuit, decad. IIc lib. m. q. cons Thurocius , sudio in Regem mis in- i

ferior, si lis impar, qui in Matthia definis

. item Naucleri)Palmerii appenix, Tardus h. cius, Mec via , cν vulgares alii rerum T - carum compilatores

in dum res quietae erant, proceresque, con- ite pia Regis aetate, rempublicana quaestui habebant. Malum hoc suit omen & signum regni labenti cum licentia ac luxuit alti valo . scerent, bellique studia, corruptis luxu animis, . conciderent, di bonae etiam leges, mira omni- una rerum inclinatione, opprimerentur. Qua in re fama existimptioque Regis laesa est, & rei gni majestas eviluit, certantibus ambitu & a, a mulatione primoribus, qyi omnia ad nutum arbitriumque nectebaiit. Nihil tam ste-. , qVens & solenne erat, tu na in theatro vel a- ri, & convivia ludosque apparare: reliquum

46쪽

bus odiis coiissumptum sal . Lalem i se, regiminis, ta rerum confusionem graviter m ritui deploravit Sigismun 3 Herbescinim , nat Mim pariter ta ingenio inclutus, testis mei reru oculatim, neqete is holum, sed etiam in- dis nae V auri ruentis in perniciem tmgariae

morcs notant conqueruntur. Aa anus

nihil dubitat ribere, Ungaros theatris con- viviis deditos. Nadan. libit. cap. ao. X XIlI. Omnes tamen sidenti animo periculum spernebant, & choreis compotationibusque tempus inutiliter terebant, irriden. es apparatiun iis , quem marrime formida- ri oportebat. Nihil horum fugiebat Sol a mannum, animosum ac perinde callidum , qui pace cum Persis facta, movit verius Hun- sariam, captoque Rascianorum scelere Bel- si ado, Savum & Dravum , nemine resisterei ausis, trajecit, atque aditu hinc patefacto , ur- - bes proximas intercepit , rectaque Mursam contendit, quae Tegni hujus claustrum est ,&recentiori vocabulo Erechum appellatur. Rex, consilii inops, atque exhausto aerario egens,im-

47쪽

minentesam sone, via facto opus esset, pro

tinus exquirebat. Proceres variabant sei tentiis : quidam hortabantur , decertaret ar mis, inter quos primas tenebat Paulus Tomo.

raeus, Juliani purpurati animo & impetu similis Antistes: quidam perspecia periculi magnitu dine, aliter statuebant, & ne Rex praelii copiam

faceret , obsecrabant. Inter hos praecipuus erat soannes scepusius,a ransylvaniae praesectus, vi tristem funestumque ungaricae expeditionis ex tum facile animo prospiciebat. in quo ancipiti discrimine Rex, quid faceret , ignarus,

rem per se arduana explieare non poterat, & iii-ter ludicra educatus, nullamque regendi& m, litandi scientiam adeptus, alieno tantum consilio regebatur. id temporis Ioannes scepissius crini validis copiis io Tran ylvania consi fiebat, differendi auctor certaminis, donec ex- .cita undique auxilia praesto essent. Rex, quid sentiret Scepusius, significabat regni optima tibus, apud quos omnia festinanter ac turbi.dξ fiebant, nec mora, sed inconsulta audacia, atque

48쪽

atque impetus valebant. . inibus rebus non vanum cladis omen datum est, quando belli cautὸ gerendi ratio nec Regi, neque ducibus ejus constabat. Igitur dimicare statuit, &praelio setali apud Moliarium decernit, sed multitudini hostium impar, turbatis ordini- bus, fuga salutem quaerit, & dum evadere cogitat , cum equo in paludem desapsius tam foede perit, quam temere pugnavit. Signa infausta, sinistraque omina cladem Mohat se nam Messerunt,de quibiu legantur P. Leun

nae cladis mitium coepisse ab e traordinariis Ungarorum praelus , apud BGum hist. lib. xxxi Lco L xxiii.Reetera temeritas fui nondum pub- missis ex Trans hania, Sumnia, Croatia, jemia auxiniis, cunctas regni vires pericuis οὐ ficere,praehumque committere , quod flniat ἱλbertatem , si clades accipiatur. Rex domi

inops c miser , ac foris in rea subsidia expectans, nec militiae as reus, o copiarum robo- e G numero infrior , in tanta rerum Hungaricarum confustione, non tempesλὰ re si bat,

49쪽

lus , haud gerentitus ei morem Ungaris , cumae custodisndo Dravi transsu a monendos curaret. Interim tut) processit bosis , Dra. mi transiit, ungaris consi iratisne distra ctis , er regno ad egestatem redacto , - o tibiani ac a υaritia omnia licelahi, lapsina ita li, auctoritast negis acebant. Melchior abite term narrat Regem dolo G perfidiasti m ccc dis i ii belli Pannon. innuit,ubvor,'annem Sc pusium, perfidiae seu pectum, quem telli arti tui clarum, o Gormi Sui vicos Dungaria conciterat , tumultu celebrem

sua binignitate, Npopulistit is fretum, μου

ti excederet, cae iudicio quoi in regia domo connubii, em succe/naei in regino desinaret, ut V apudTuberonem lib.X. coissu Regis momie titativi es, o bblato,cum auxiliis πιι venit, regnumi vacuum prens t. Regi laborantis mulcum pecunia auctoritas defuit,o idoneus copiarum ducto frustra cx titus est, ne culpa S Regem, contra quam isse ratae

rati

50쪽

rat, d stituentli. praelium unius er dimissiae M. hpatio consedium, vires animos V e auxit ba baris, qui deleto Ungarorum exercitu, in spem occupandi regni eteniebant, haud ignari, Ungaris a lesio H Aefactos non providere periculum,

Vec μὰ vere, atque a belli munia imparatos, turhitate otiilangetentes, luxui indulgera, Aipotius atquecborem, quam arma quae

propter longam Ulaistii desidiam negle usus, .nt,peia L proin e Herbe sternim ver attent ri scripsit , hoc regnum gaudio'tripudio pretis. Nec Tubero dissimulat permultos ro

soriam uam termina est, lib. XL eo tepostre--o. Ni laus Iph nsius scriptor istis Oi integer, qui regni in per es rarentis a Vas inde ab ultimo initio repetit , clademque Mohat an tia i ta , ibi . ME A .er lib. i. Sal IVG- selisure hA VII praeit 'quam autem quodHungari nimis sicure insolenter de rebus fuis aluebant, inductas 3 te a Solymanno oblitas resciebant , legatums ab eo flaciscena causa Mi μω, contumeliose tra iubant. Barbarus eo

E a facto