De febri putrida dissertatio inauguralis quam ... cum adnexis thesibus defendendis mense April. 1845 publicæ disquisitioni offerebat Borgomanero Carolus ..

11쪽

lo pyrae , quae quidem crebro stipantur charactere putrido. Epidemiae aliquae, quae non solum dependent a statu telluris, sed etiam a statu syderum inde sunt causae, desectus alimentorum tempore sterilitatis et egestatis, debilitas, indigentia, alimenta qualitate peccantia, uti carnes desumptae ab animalibus insectis, cerealia malae notae et inquinatae secate cornuto et aliis granis maleficis nonnulla ingesta venena, uti acidum hydrocyanicum, morsus serpentium aliquorum, contagia quaedam. Ingenerare quoque possunt hanc febrim contenta ventriculi et intestinorum, quando ad putredinem vergunt; substantiae alcatinae et salinae, praeparata me curii, remedia narcotica. Haec febris eri potest, uti sentiunt nonnulli contagiosa, ita admittunt, de cholera de aliquibus dysenteriis. Morbus ingeneratur per liquid in organismo corrupta, uti urinaequa in massam sanguinis haerent , eum corrumpunt, placenta putrida in utero, etc.

12쪽

S. IV.Febris putrida morbum sistit, valde periculosum, maxime si corripit subjectos debiles,

cachecticos, et causae fuerunt pluros ac diuturnae uti si evoluta est ab aliis febribus neglectis, et insuli a thera pia adllibita, etiam omni diligentia a mptomata non imminuuntur,

sed crescunt nisi vires medicatrices organismi aegrotantis, congruis artis auxiliis, vel horuni vices agentibus circumstantiis secundis, sussul cantur, cstituendae saluti vix unquam pares sunt, cujus ratio in ipsa febris putridae natura delitescit. In casu resolutionis sobris, circa septimum, nonum decimum quartum vel vigesimum diem febriles pacantur turbae, pulsuum requentia imminuitur, increscit vicerversa vigor , disparent maculae peticulares, mens sollacibus illi saphantasmatibus, vel alto obruta sopore Sere- natur, unde aegri proprias angustias clarius perspiciunt , ac de insigni queruntur delassa

tione redit adpetitus ciborum , Ommu Sque reficiens conticescunt profluvia morbosa , horumque loco levantes subintrant evacuationes quas inter Sudores critici , atque urina turbi-

13쪽

3dae , sediment rim copiosum, rubellum , aut flavo suscum deponentes, optici augurii esse

Per vomitum aut diarrhoeam illae tantum resolvuntur ebres putridae quae cum gastricis copulatae inpuritatibus decurrunt. Tumores parotidum aut glandularum inguinalium , testantibus moi ea. Stoli , et Vogel, haud raro levamen tulerunt in aliis casibus eruptio furuncularis et phlyalismus ceu riseos faustae comites observati suerunt. Plerumque tamen convalescentes longior egent tempore donec pristinam virium et habitus externi integrita

tem recupereul.

Communissimam mortis causam largitur virium vitalium prostratio , atque septicus massae organicae status, quibus rapido saepe gressu crescentibus, priuespes vitae motores extinguuntur. Ad hanc mortem ex debilitato plurimum conserunt extenuantia profluvia diversi generis, et quandoque etiam haemorrhagiis internis sub lethali syncope pereant aegri Febres putridae locali quadam phlogosi, aut saepius organi nobilioris comitatae mortem simul Parant, propter sublatam functionem vitae absolute necessariam , vel per satales successiones gangraenae est usionis, colliquationis chorosae.

14쪽

Post humi febris putridae imperfecte resolutae adnumerantur inflammationes et induratio. ne glandularum salivalium , subaxillarium , inguinalium, carbunculi, inllummationes viscerum ominosae , quae omnia consectaria, plerumque essectus metas tusis esse solent. Debilitas chronica universalis, vel partiales languores organorum digerentium, aut unctionum nervosarum, unde dyspepsia, cardialgis amau- rosis , cophosis, et paralrses variae vitia diuturna reproductionis organicae, uti corbutus hydrops, tabes , et febris lenta. Quod si se-bris putrida in inflammatoriam transit, id non nisi accidentalibus tribuendum est circuminstantiis. S. V. .

Ambigua semper esse debet salutis spes in febri putrida', ut ex jam supra allatis elucet. In praesagienda vita et morte, virium condi ii prae caeteris debet recenseri quo major enim fuerit debilitas, et quo magis praeceps ejus incrementum, eo magis discrimen aegri . Ideo febris homini musculo et robusto superveniens spe meliori sonsolatur, quam si corporis virea iam ante morbum fractae et exhaustae fuerint.

15쪽

Symplomatibus summe ominosis accenseri prae caeteris merentur omnia illa quae maximum olliquationis et debilitatis paralyticae gradum indicant pronuvia colliquativa, uti sudores et diarrhoea, haemorrhagiae Genes, peticulae amplae , lividae , atrae , atque echymoses physionomia tristis, inopinatus virium ob ineunte morbo lapsus, delirium sine induciis, sopor a poplecticus, crocidismus laetor

cadaverosus ab aegro emanans, lingua tremula, vox stridula singultus, meteorismus pertinax. urinae continuo crudae et limpidae vel lutosae et graveolontes pulsus parvi, vacui, Vermiculares, intermittentes, nec non animi deliquia. Fatale quoque est si partes cantharidibus irritatae, aliave ratione , in gungraenam festinant, aut si febricitans decumbendo partes conterit et excoriat; gangraena corripiuntur viscera nobilia ; si causae fugari nequeunt. Etiam posteaquam aeger convalescit omnino tutus In initiae considerari potest ob claudestiua metas lases, Dum parotides aliave superficiei externae loca inflammantur et in pus convertuntur fausti exitus notam promittunt; si Bro hujusmodi tumores sine puris genesi evanescunt, perniciem minitantur.

16쪽

6 S. I. In cura ebrium putridarum, in primis amovendae sunt causae, quae febrim produxerunt, si possibile est. Hinc convenit deleterias aeris qualitates dissipare vel corrigere , putrescentes saburras eliminare, victus rationem emendare, animum depressum exhilarare corruptas spha celo solidorum particulas removere Saniem alicubi effusam evacuare Insuper in morbi exordio cura adcomodanda est nosogeniae 1 bris si pervenit a febri inflammatoria, et aliqua viget virium arteriosarum exuberantia, eam remediis leniter antiphlogisticis et refrigerantibus moderare oportebit. Venae sectionis vero necessitas non urget, nisi adhuc vigent aliquis processus phlogisticus. Ea autem proportione qua vero asthenicus subintrat status , ad stimulantia modo leniora, modo potentiora transire possumus , ut moderata illa obtineatur virium incitatio, sine qua beneficae rises cogitari nequeunt.

Singularem quamdam in febribus putridis laudem sibi uindicarunt amphora , moschus Castoreum, Valeriana, hamomilla, angelica, im- Peratoria, oleum animale Dippelli, et vinum

17쪽

generosum. Non credatur tamen sola methodo stimulanti putridam febrem devinci posse, et solam harum febrium debilitatem esse causam, quia tunc adaugeretur resolutio, dum stimulantia adaugent virium vigorem, intendunt expansionem, ac invitant majores haemorrhagias.

Ilocce sub intuitu remedium seligendum actionis telis sit oportet , ut in processu vitali vegetationem in frangat, principia lilogistica fuget, majoremque materiet organicae vim plasticam Et nisum in cohaesionem conciliet. Ad hoc potissimum conferunt nutrientia acida, roborantia, et frigus. Acida omni jure inter praestantiora anti- septica numerantur inter quae vero vegeta

bilia, ut acidum aceticum, citricum tartaricum, quia ob laxionem principiorum componentium unionem facilius resolvi et adsimilari videntur. Juvant quoque acida mineralia tarne , ex eo quod continent maximam Oxygenii copiam, unde opponuntur actioni principiorum phlogisticorum haerentium in organismo. Praestant igitur acidum sulfuricum dilutum in aqua saccharo condita, vel decocto quodam mucilaginoso, elix irium acidum alterii, acidum muriaticum quando putridus omes in primis viis extat, acidum hosphoricum in typho, nec non alu

18쪽

I8men commendatur. Inter roborantia laudatur cortex per uvianus , sed eavendum est ab istos adsunt saburrae in ventriculo , vel si adest

aliqua phlogosis vel simplex irritatio ubi ali.

mentaris. Frigus putredini inimicissimum in istis febribus tantas exercet vires, ut eas solo frigoris et chinae usu plures sanasse asserunt. Sunt vero symptomata perniciosa in decursu febris putridae , quae in cura peculiarem merentur attentionem ita haemorrhagiae alvi fluxus meteorismus, decubitus profluvia sanguinis e naribus, utero et intestino recto istuntur omentis frigidis , injectionibus ex decocto chinae, solutione alluminis, vel acido sulfurico aqua diluto haemorrhagiae ventriculi, reeicae sistuntur fomentis rigidis, cum al- lumine aliisve adstringentibus ad epigas trium et regionem pubis. Alvi fluxus orti a corruptis

in ventriculo curantur cum eccoproclicis acidulis vel tinctura hei. Si vero a debilitate generali proventu , tunc ad aromatica amara, adstringentia confugimus, quibus addimus mu-cilaginosas substantias. Arrident menti, piperita , radix columbi, cortex sima rubae, Et a di urnica a tot commendatur. Pertinaciori in casu confugitur ad pium radici pecaqua'

nae Commixtum.

19쪽

I9Metheorismus curatur cum frictionibus siccis , vel litubus aromaticis super abdomen, ac clysmatibus pariter aromaticis. Decubitus praepeditur cum varia aegri positione , munditie, et abluendo aqua aut acte partes prominentes corporis , quae facilius conteruntur et inflammantur. Si partes sunt rubrae obteguntur cerato diachilon simplici, aut lini mento ex album id ovi et spiritu vini. Existentibus ulceribus utitur unguento amphorato cum Ir-rba , atque omentis ex decocto corticis hinae , quercus, salicis in casu gangraenae humidae conveniunt inspersiones ex pulvere corticis peruviani , sorum chamomiliae , mixta

carboni.

Quoad regimen diaeteticum conveniunt aer purus , sussum igia, temperies moderata, victus parcus digestionis acilis, nutriens, vegetabilis,

potus acidus aut vinosus, animi exhilaratio; non raro aeger Vespertina cruciatur febricula, laganda cum solo cortice peruviano.

20쪽

I. Hemophtoe di agnosim interdum summo dissicilem.

II. Studium in illis qui habitu phthisico abo

rant valde damnosum. III. Praeparata martialia omnino deprimentia declaranda Sunt. IV. Spectata morborum essentia , nulla adest universalis adsectio. V. Ιpecacuantiam in omnibus dyssente riue stadiis convenire. VI. In enteritidis cura hirudines venae sectionibus praeserendas. VII. Metus ad morbos contagiosos valdopere disponit.