장음표시 사용
271쪽
ruaturae,quam literarum sequi. .
ΣΠ. ordo literarum ad thdices aptissimus est. . PROBLEMA. Quam ob caussam veteres a potes stiis operibus Indices nori addiderunt An quia voluerunt
eaordine legi, & integr4 cognos
ν. Perspicuitas at piiνMα Graecis, dicta est facultas ita rem explicina di, ut facillime a discente intelligi queat. D. Hanc summam in dicendo, di auctoribus interpretando Viraeutem esse & verissime Poetam dixisse. εκλογτο catapis conte lim'. sit. D uplex autem est perspicuistas. R erum & verborum: quaru Prior sine posteriore existere non
272쪽
rerum dispositione, de perspicuitu magnitudinis oratione conssistit. v. Verborum perspicuitas,ρον cipue in proprio. usitato inis meque ambiguo cosistit sermone. I. improprius enim&nimia. figuratus, res etiam per se planas
Ubicurat. s. Vnde no minus Vere,quam
αrgute in prouerbio dicitur. Vesritatis simplex oratio. III. . A c recte ab Horatio dictu inde usu verborum. Quem praves arbitrium est & vis, & norma loquendi. ix. Inusitataenim, visunt vesiusta,obsisteta,peregrina, &noua perspicuitati maxime obstant.
x. In eodem crimine sunt ams. higua. γI. summum contra in dicenado vitium e Mobscuritas. πII. Haec ex ambitione nasciturre ingens os tentatione: sicut persspicuitas eae candoreaeque veritastis studio. 'xiii. . Estque duplexquemadmo
273쪽
DIs'VT. ICHOLAs Tae a conarijs caussis proficiscitur. Nitii. Vna caussa obscuritatis in rebus est mala distinctio: indistinocta enim pariunt confusionem et confusio obscuritatem. v. Altera est breuitas,ut idem Horatius vere expressit,dum scriabit. Breuis esse laboro, obscurus fio, Qui enim nimis breuiter dis
Cunt,multa necessaria omittunt.
acuti Prolixitas ex accidenti res obseurat. Distrahitenim & obtundit animum quemadmodum nismia lux hebetat visum ) ut ubi coomendum sit,non videat. xv ii. Praestat igitur crassius dictarἡ tamen dicere , quam argutu&obscure. xviii. Et rectius faciunt, qui usistato sermone,non tamen impuro, quam qui novo, Scassectato utuntur. Assectatio nouitatis in verbis perniciosiuin rebus vero perniciossissima estin Scholis.
I. Duplex est docedi ratio, Sus maria & perfecta siue absoluta.
274쪽
ET PIIIIoso PH. ryos. Prior 's λωγiκ , siue elem raris Vocatur , cum videlicet res breuiter& summatim tantum tae per capita traduntur. iii. Haec est incipientibus aptissisima,et accommodatissima,atque omnino necessaria. iiii. Nondu enim perfectas imactationes animo coplecti possunt... v. Idem Horatim in arte Potarica sentit, Se facied um suadet his
verbis., : Quidquid praecipies esto bre/
Percipiant animi dociles , tes
vi. Nam breuitas maxime,sissiordine & perspicuitate coniuncta. M ad discendi facilitatem , Mad memoriam plurimum momes ei habet. fuit. Non igitur audiendi,qui coperiata artium, tanquam dispensdia, ehciunt. viii. Verum hie docendi modus non satis est: neque in compendijs solum perpetuo commorandum, ix. Solida enim doctrina caussis ruminquisitione, & notitia com/raratur,atque constat.
275쪽
DIs p VT. s C HOLA sTx. igitur& altera ratio, quarenperfecta rerum explicatio, adiuris genda est, Haec vocatur Graecis,
r. Omnisconcoctio fit a calore moderato,& media estinter dese9ctum&excessum. ii. Sicut calor duplex est, natus ratis & artiti talis: ita quoque conseoctio dupi M. xu. Naturalis in fluctibus voca, tur maturatio: cuius terminus est, ιeminum perfectio. iiii. D Artificialis est dupleκ eli, xatio,&assatio. Uv. Elixatio fit a calore externo. medianishumore. i
vi. Qui si debilior iusto est, ima
perfectast elixatio: si vehemenatior inmoderataelixatio , atquas iubstantiarum di lutio. vir: A g tio fit a calore externo,
vrir. Debilis calor non perfecta Miti vehemensadurit. -
276쪽
'τ pHILosopn . Elixationi respondet coctio in animalibus. X. Haec fit ab innato calore mes orum coctioni seruientium. ixi. si imbecillis fuerit, impera secte coquit, & crudos humores gignit: si immoderatus, alimentuquasi assat,&per se, biliosos hv.
naores,per accidens veto,atram bilem generat.
xv. Hinc sanguis in medio crus dorum, biliosorumque esse a Gaaleno scribitur. r: Nitrum etsi varios sapbreshabet, tamen inter omnes manifesta prae se fert acrimoniam. ir. Habet igitur vim calefacien . di corpora,nec refrigerat,nisi fors
m. Omnia enim acria calid sunt
Ilii. Nihilominus tamen rectὰ dici vulgo opinor, in pultiore bos bardico propter contrarietatem nitr1 8c sulfuristanto impetu glos bos expelli.
v. Idque Phy sice verum est po
277쪽
DISPVT. s Cnot Asritius,quam Medice. Aliternam Physici, quam Medici de rerum
vi Est fortasse Se substantiarum quaedam in illis contrarietas quae ignem ferre non potest. vii. Caussa ei νεκπικῶ, expulsionis globorum E bombardis,est vapor crassus Τί violentus , accensi pulsueris bombardis erumpes,& glos bum tanquam obstaculum simul
viii. Caussa ri)stita strasint, 'pulsuis bombardinus nondum incenssus , sed ad flamam concipiendam idoneus. O IThe. Caussa προκαταρκτtκη , est igsnis externus admot' pulueri. H cmouet internam, interna mota fit globi eiaculatio. R. . Non videtur verisimile pubuerem posse parari, qui globum . bombardaehciat sinesbnituo'. Ni. Non enim puluis , seder ptio globi seni caussa est. 2 . . . I
DIs P UT ATIO LILi. Duplex est ratio docendi,Oradinata,& inordinatti . - ,
278쪽
ET PHILoso PH. I3Iii. Inordinata, quando promisscue praecepta traduntur, quems admodum in Ethicis sunt parsiae ses ad Demonicum, sententis Saalomonis: in Physicis Problemasta Aristotelis & ApErodisiet: in Medicina Aphorismi Hippocra
tis,Damascent. iii. Ordinata, cum certo ordineres docentur. Est autem ordo , apata&iusta rerum a principio ad hanem,medijs probe cohaerentibus dispositio. iiii.. Haec in docendo doctrina, a quibusdam Methodus dicitur, ac longe priori anteferenda est . iv. Tres aute sunt doctrinae G ale
no auctore, quae ordine constant: nempe compositiva, reselutiva, definitiva.
vi. Compositio, est a principiis,
& simplicissimis rebus ad compos posita & finem artis progressus. yii. Resolutio cotra,esta fine ad , principissi certo ordine regressio. viii. Definitiva doctrina in desiis nitionis dissolutione & explicastione consistit. ix. . . Dupliciter autem docetur compendios velam bab-λ. Coma
279쪽
DIs PVT. SCHOLAsrix. Compendiose, cum solum capita & praecipui loci breuissima delimantur, qui docendi modus
xi. Hic etiamsi non sufficiat ad
perfectam doctrinam comparansdam discentibus, tamen necessias rius Sc maxime idoneus est. xii. Alter modus est,quando arstes integrὸ & perfecte traduntur. Haec Erma δεεἱρδεκὲ Vocatur, quM sola artifices facit.
DE CAUSSIS igitudinis , ex brevitatis
vitae Cr mortis. DISPUTAT IO LIIII. 6 Vita animantium in calidi&Tumidi apta proportione cosistit.
ii. Calor tanquam Opirex quida& gubernator Viis est humor verro pabulum caloris , ceu oleum
lii. Cum h c non pugnat,quod Galenus scribit, maxime humis dos maximelongaevos esse. iiii. Intelligit enim humidum bene temperatum, dc proportionaa
280쪽
Dqς conueniens nutrimentulla est,
nec vitam prorogare p'test. vi. Talis est dispositio corpoaxum, quae Graeci luet κα, Latinrquadrata vocant,quae media inter obesa & gracilia sunt , . VH. Exiguus calor & humor diu
durare,&vitam in multos annos producere non possianti.
viii. . Id vult Hippocrates duri scribit. Qui natura admoducrasia
IX. Parum enim sangui spirituum habent. X. Sunt igitur cautiae interiuacitatis,copia natiui calori Rhumoris: paucitas Vero utriusqu4 viis tam a bbreuiat,defectus finit. xi. Huiusmodi finis mors natum ratis vocatur. XII. Externae caussae longitudianis vitae sunt, quae calidum & hiis midum fouent atque conseruant, xiII. Si cui usus tempestiuus Scmoderatus rerum ad vitam necesssariarum, quas Hippocrates fere omnes quasi fasciculo hac sentens uacoplexus est.Labor, cibus, pos .