Ars medicinalis / Nicolao Leoniceno interprete

51쪽

Medicinalis. uidem manifeste calidi existunt 3 Iascile crebro motu cientura uenas a dis habent hi calidi omnes sunt. Frigidi uero his contrarii. Et humidi quidem enollectit nul e multa humiditate pirini. Sicci uero duri simul claridi A si niιibus autem suae temperaturae causis facile offenduntur iuuantur autem amos dico cotrariorum usu. Sed hoc quidem comune in omni cujusc partis tempevaturae dignotione oportet meminisse. De magnitudine oculo Ca. 4.MAgnitudo oculorum indem ubi

concirmitas 3 operationum uaseus mult: tudinem bene temperata su sancia ostendit ex qua sunt conformati qua si desint i nullam quidem substallam non tamen bene temperatam ostes

dunt.

CDe paruitate oculo Cap. aris P, IV: ' uero oculorum adiuncta a

decocinnitate ac uirtutum oratio: ne pauci quidem sed bene temperatam substantiam ostendi ex qua sunt orar ti. Si uero sociam habuerint incocino Miatem quandaraa atque operationus ra

52쪽

Galerit ars uicium:tuc paucam simul ac uitiosam. materiam ostendunt. De colare oculorum. Cap.rco Vat uero ad colores attinent,ita distinguere oportet Glauci quidem oculi, qui pura humiditate,ac non multa prafulgent tales suto splendidi luminis abundanii arm Econtra uero nigri' qui intermediam natura seruit causas quoque intermedias habent. De glaucedinea nigredine oculorum. Cap. a

GLaucus igitur oculus si, uel ipter

magnitudinem,uel propter splen dorem humoris,quia graecis crystauoi des nominatur. uel propter situm pro minentem aut propter tenuisa aqueahumoris: qui in pu illa existit paucitaetem, 3 puritatem: atque omnibus qua dein 'unu conuenientibus. st glaucissimus Oculus. Quid si aliqua adsint, aliqua

Mero non, unc maior, minor e glaucedo cotrahitur. Niger uero oculus fit,aut

ob patuitate crystalloides , aut propter Profundum situm, uel quoniam sp lem didus, ac fulgidus exquisite ii est

53쪽

Vedicinalis at Juoniam tenuis humor uel superabsi

atiue iurus non existit, uel propter una aliqua ex his, aut σpter omnes fieri cosueuiti In ipsis autem magis,& minus,ut antea sXjmus eperit Tenuis igitur humor quo magis ad aquae na turam accedit, superabundat humidiorem oculum ostendit: queadmodus crassior ac mitior fato sicciore Cry stalloides aute: siquide durior ex ista sicciorem mcit oculum si uero moti Iior humidiore scac si plus modico tenue humore excesserit sicciorem: si

autem defecerit. contrarium. e De cordis temperaturas Cap. 23

D cordis aute temperaturis de inceps dicendum est. Si prius haec inmemoria reuocauerimus: unaqua mpartem seipsa uel calidiore uerti igiscitore: uel sicciore: uel humidiore dicimus facta no alicui rei altera cOparantes . Victici enim extiterit cor natura Digidius. multo sane calid re teperaturam pollidebat caldissimo cerebro.

C igna cordis callidi Cap. 29 Alidioris igit cordis: ut admodu

54쪽

a marsqui ei oprius est,aim contrensens Ita icia quaeda sun inseparabilia' propria: magnitudo respirationis 3 pulsus uelocitas: frequetia: audacia Radamones natura prompta.qst si multu in caliditate excesserit tuc fullhuda uada iracundia di temeritas adsunt Est auelim hic thorax hispidus: di presertim pectus: S . uncta iij jspartes proximiores. Magna uero ex parte

calidi cordis temperatura uniuersum corpus calidu reddit nisi hepar uehementius obstiterit. Dicemus aut pauisinferius totius corporis indicia. Ea

quidera latitudo thoracis caliditatis hi dicie nisiae hic quom cerebroplurimu obstiterit quoniae magna spinalis medulla respodet: tanta uero erunt uertebra: quata 8 spinalis medulla: cire dc spina uniuersa configitur uero thorax ad ea spina partevmetaphreno: id est dorsum dicitur tanquam ad

carina nauis: quare necessatio ejus langitudo aequabitur dorso latitudo uera erit . uertebrarum ratione quado alproportionem eatu crassutudinis fuciit

55쪽

Medi inalis. h

ini tutus .cu uero cordis caliditas superas fauerit c dilatauerit iri iro sui ortu thorace erit eius de caliditati proportio riades cire cu caput parus thorax aut e latus extiterit,maximυ hoc tibi fuerit cordis caliditatis dictu cytornagno existet capite,paruus fueritvpriisti nil hoc erit cordis se igidioris lignu. Si o capiti fuerita portioerndestuc aliis signi si corde disti gues,e ipsius thoracis aptitudi nihil,assumes. Hic Iocus in omnibus fere exemplaribus gracis atque latinis deprauatus est ita enim Graece scribendum fuit: νιν αὶ ἀμέλτω Asauem maior qua frigiditatis illitas no sol si minor sed etiatardior: supple tueris respiretio.timis di natura tales suntoc sine audacia dctardi.& huic traductioni adstipulatur eraducti arabica qua exponit Haly.αSigna cordis frigidi. Cap. 3 o.

refrigi piore so corde pulsus minod res existunt. I mo natura coueniata

56쪽

Galeni ars non tamen necessatio tardiores uel rasitores Respuatsi autem siquidem ansio thora minor extiterit,quato cor fris xj dlus,pulsibus erit proportionalis . Si uero major fueri et pro frigiditatis uehementia: n5 minorem tanturia, sed etiatardiorem,& rariore naturam ostedit. Tales aute timidi sunt Ic sine audacja. 8 segnes.& nudum pilis habet pectus. De eius uero paruitate distinguendum ut diximus prius. Eo de modo &detostius corporis caliditate. Signa cordis sicci Cap. 3

Cor autem silccius pulsus efficit duor lores, uram non promptam qui

demsed feram. quae non facile sed ariqueat magnal ex parte uniuersum corpus silccius existit, nisi hepat obstiterit. Signa cordis humidi. cap. 32

Cordis uero hurnidjoris signa, pulssus molles, domores ad iram quide procliues, sed tace: quae facile sedar i possit: 3 uniuersum corpus humidius era stit,nisi hepar obstiterit. Secudum uero coniugationem qualitatum primarum uiciota cordis Leperaturae ita se habet. Signa

57쪽

Medicinalis. i , Signa cordis audi, disicci cap. CAlidi , di sicci cordis,pulsus duri

tata oriagni, 3 ueloces, di frequetes e respiratione magnar ueloces, Rheuuetesia multo magis ad uelocitate ac requentia vergunt,thorace cordi non aucto M portionaliter .Hi uero prae cunctis pectus habet maxime hirsuta, di ilia. Adactiees aut propti sunt,3c ira cudi 8 subtili, di mores tyranicos lintad furore faciles,no facit uero placablles. De totius aute corporis teperatura. . c thoracis amplitudine' iis que ante diximus proportiona iter edisti guedu. N Signa cordis calidi in umidi. Ca. 34 uero caliditas una cum humiditateo dominabitur,minus qui de his quos ante a diximus hi stat hirsuti ad actices

uero nihilominus prompti,notia serior est animus,sed ad ira procliuis alsimo pulsus uero magni,ac molles,3 ueloces 3 frequentes exist tit. Et respiratio,cum thorax cordi fucatit .pportionalis, andepulsibus forma i ruabit. Si uero minor extiterit,iato illis usocior erit,' ne liarior quato cothorax minor extiterit. Si

58쪽

vutem milita facta fuerit eversio in temperatura,ac si hoc praesertim in humiditate contingerit prater ea qua diximus contigent etiae putre diu morbi hisa in ipsis fuerint humoribus corruptis ac putrefactis Expiratioes a ut maior essut,ac uelociores inspirati ibus,3 submissio arteria in pulsibus uel CSigna cordis humidi 3 4 igidi. C. 3 Humidioris uero, frigidoris cor sdis pulsus de molles. moribus auti nequa laudaces, sed timidi, segnes existunt. Tales et glabrum pectus hi,

minimem iram retinent, sicutia ad ira non admodu sunt prompti Q uae uero ad thorace, Luniuersum attinest corpus

disti gur oportet, sicuti ea 5 an diximusezSigna cordis frigidi,& sicci Ca. ΠRigidius uero cor, di siccius,pulsus a udem duriores reddit Aiuos respirationem autem si quide thora xvj tate cordis frigiditati a portionale habuerit

mode ata si uero major ex terit rara ac tarda. Hi uero prae omnibus minime adtrascendu propti. Cffa ut coacti fuerint stast quibus da retinet iram. Habet aut

59쪽

Midicinalis. maxime omniti nudum pilis pectus. De

paruitate aute thoraci , ac praeterea ostius corporis frigiditate similiter dili inguendum. Unurn illud commune in has sce omnibus memoria repetentibus quaecum de moribus,sive nuc,sive quouis alio sermone explicata sunt ad terra Peratura cognitionem, non de optimis

moribus ac uiciosis ae ph losophia hominibus adueniunt sed de insitis, ac naturalibus nos exposuisse. CSigna calidi hepatri cap. 37. HSpatis calidioris indicia uenarim latitudo. ussa bilis abundatior iripsisteti uero aetate et atra calidior pis sagui atq; eade rone corpus uni ista nisi obstiterit cor His ueter, 3cilia hirsuta.

F Rigidoris uero angustia uenarum. pituita abudatior sanguis frigidioria totius corporis habitus , nisi a corde calesat, uenter illis glaber est, ait ilia. CSigna hepatis sicci Cap. 39. cclom aut sanguis quidem crassior I c minus abundans,uenae duriores, totius corporis habitus siccior.

60쪽

Galani ars e signa humidi hepatis Cap. o. Humidioris uisanguis quide absida sorbati humidior, uena autemolliores talo dc uniuersum corpus nisi partes ad cor attinentis obstiterintersigna calidi re sicci hepatis. Ca i

CAlidioris ' simul ac siccioris heipato indicia, illa,ilia plurimu hispida anguis crassior simul, ac siccior rufra bilis plurima est,psi stete aut atate Ratra, uena sit latitudo,&durities.Sic uero iniuersum corpus se habet. Na e corde caliditas Origine habet, votobtudere ea quae ab hepate nascitur frigiditate sicutia stiriditas caliditates Siecitate uero non potest humidius cor ad contrari habita transferre. Media uero inter has quae dicta sunt,est ea quae ab hepate humiditas oritur Magis enim a cordis siccitate superatur ij siccitas ab humiditate: minus autem caliditate adhuc uero multo minus frigiditate. Haec enim inter es qualitates quae ab hepat euenitit, facillime uincitur. Liquet aut' cu in unu couenerint utrius p principiiteperatura tota exquiti te scdmollas