장음표시 사용
351쪽
graviditate molari, &c. ob firmitatem uteri in istis morbis; a physometra dist Mitur per ant typiam , gravitatem & elasticitatis defectum ; ab ascite uterino per hypogastrii solius tumorem; ab hydrometra hydatica , per antitypiam a graVbditate demtim , quod in ista post tres vel quatuor
menses motus partiales fetus distinguuntur. Hydrometra ascitica dissiculter sanatur, & r tione principiorum periculosa est, inde enim saepδ hectica, vel ascites ipse accersetur. Curatio exigit 1'. hydragoga qualia in ascite usurpantur. Diuretica & aperientia. 30. Remedia uterum aperientia , ut saltum , sternutationem , vomitionem , balneum , injectiones, pessaria emollientia , lassitus, quibus in sitim praemissis stylo mutico orificium uteri est reserandum,& evacuatis aquis injectiones ex aquis detersivis aut thermalibus instituendae.
dropi e de matrice des femmes posses. Moles abdominis est solito major; minus tamen obnoxia est mulier phlegmatica quam in graviditate duplicata; fetus vel debilis evadit, vel saepitis obit, nunquam sanus est , & vegetus , ut in graviditate vera , nec ita crescit, maxime si aqua in cavo amnii cum ipsa lateat. Si aqua inter uterum & chorium sita sit, ea sponte effuit , statim atque uteri eo hiare incipit,
quem effuxum ter quaterve intervallo semi-mensis inter utrumque accidisse vidit Puetos, quin partus ante quartum effuxum successerit. Frequenter inter chorium & amnium colliguntur aquae, in quo casu minor est earum quantitas
quam clim in amnii cavo fit hydrops , vel climinter placentam di uterum, tunc autem mem-
352쪽
3sa . GENERA ET SPECIE sbrana exterior in partu laceratur sine dolore 'deinceps vero etiam interior, quandoque plu'rium dierum intervallo ; si vero conamina partus langueant, tunc digito laceranda est membranasiperstes, ut partus juvetur. Ctim in amnii ipsius cavo colligitur aqua, ει-pitis fetus moritur , & diti in utero mortuus remoratur , usquequo uteri distensio maxima , ulte-rrus crescere non potes ; exigua sunt in parturitione tormina , unde mollior est membrana quae dilatatum uteri orificium obturat; obstetrix in
hoc casu parturienti succurrat, opus est. Cognoscitur haec species ex debili vel nullo fetus motu, ex mole enormi abdominis ; in partu licet orificium uteri multum pateat, caput fetsis rite se offerat , tormina per multas horas languent, tunc si obstetrix digito premat caput fetus, iste su sum facillime pellitur , utpote innatans aquae , nisi .plures sint simul in utero, tunc digitis scindendae membranae , & sic tormina utilia fetum expellent.
3. B drometra fanguinea Bonet. Sepultaret.
Feminam recens enixam obstetrices alterum fetum gestare credebant, quia inferior abdomianis pars adtacdum erat tumida, uterus aqua cruenta repletus apparuit. Vide A sesum titerinum.. q. drometra bratica A structi, de morbis mu-
drops uteri Mescosus Nico1. Tulpti. Vinde monde , Diarium Iulio I 58. pag. 5η. Compertum est gravidationem aliquando degenerasse in substantiam membranaceam globosam , totam aquosis bullis rotundis tumidis , pellucidis , n eris plenam, aliquando cum sanie foetida diluta, ut comperimus in uxore Bibliopola.
353쪽
Mercatus , is mulieri libr. 3. cap. 8. Etrudem hydatides invenit in utero Thom. Bartholin. Bonet. Sepulchret. pag. 33. Tom. I. I. ω omnium primus Aetius , form. q. coP- 79. Haec species spontaneo partu potest sanari, sed rarissima est, & dissiculter distinguitur ab ascitica. . R drometra puriformis Bonet. Sepulchret. m. 3. pag. 38. n0. 5. O Pag. 9 2. nQ. 1. Augusta Imperatrix omnia signa verae gestae nis habuit ; in cavitate abdominis erant ichorosi humoris , thm phlegmatis librae viginti quatuor , uterus erat Valde magnus , plenus humore cras' sissimo, albo. 6. 'Erometra oparii Astruc. de morb. mulier Tom. q. Pag. -3. obfem. 45. lib. 4. Nicolai Tu ii Acta Eruditor. Lipsiae , anno ιν ι. Februari Ephemerid. Germaniae , decur. a. Obsem. 95. anni a. Blanchi , de generatione , pag. ι O 7. MunnickS, in Bibliotheia Anat. Sunt hydrometrae ovariorum asciticae quarum penultima octoginta ; ultima 112. libras seri comtinebam. Τumorem tubarum 1 o. librarum aqua plenum memorat Ill. Blanchi Taurinetas Pr e r, nuper amicis multis ereptus, & Cyprianum testem citat.
XIV. Physometra, Tmpareite de la matrice. In satio uteri Sennerti. TFmpanite de la
matrice D. Astrue. de morbis uteri, lib. 2. cap. 9. A Graeco matra , uterus ,
. Est constans , permanensque tumor levis, elaiaricus, uteri fi 'ram , M se m referens in mulierum hypogastrio.
354쪽
Differt ab inopseph id uterina per constantiam& permanentiam, eodemque modo distinguitura globo hysterico , & ab eretismo uteri fugaci in abortu subtrimestri, in hysteralgia catamentali
observando ; nam in his casibus non raro uterus 4ntumescere seu indurescere per interValla Videtur, eapse nunc ad unam , nunc ad alteram partem inclinat, ut ipse expertuS sum. 1. PLFfometra sicca Astructi, lib. I. cap. Tympanisi, titeri Valesti, de Tarama, tis. 6. cap. 15. Matthaei de gradibus in rhasim. C. de mola. Thadaei L cella I. cap. S. R. Dodonaei obf. 9-
signa communia graviditati & chlorosi, tumor elasticus , & a pulsatibne resonans , increscens a calore ignis , lecti; Volumen nativo hon multo majus; nullus ex vagina crepitus , ut in cedopsophia seu tympanite fugaci Astructi.
Est ea In qui cum flatibus concurrit serum quo
potissimiim uterus distenditur , & molem quandoque maximam adipiscitur, unde simul Sc ratione ponderis a priori distinguitur ; de caetero eadem sunt signR. Curatur utraque species , si statuum emissio per
uteri orificium promoveatur ; caetera enim auxilia inutilia sunt. In hunc finem praemittatur usus balneorum , semicupiorum , injectionum , pessariorum emo,
lientium , quo facto sollicitetur uteri orificium obstetricis digito , pessariis acribus , clysmatis lxxitantibus, sternutatione, Vomitione, saltu,
355쪽
denique si haec non prosint, styliis muticus cautε in uterum immittatur, evacuato utero fiant i jectiones pro re nata diversae, ut in prima speciε emollientes , in altera detersiVae, ionicae. . Memini me olim duabus vetulis hoc didrbδrecenter affectis praescripsisse juscula diuretica , emplastrum de Galbano regioni uteri admovendum, unde oborta copiosa urinae excretione citc,
Physorhetram fugaceni, se a quovis inefise re-Vertentem , observo in muliere qtiae hysteralgiani fatamentalem patitur , seu iae qi toties catamenia ipsi fluunt, per duos dies iis ubertini pro umpentibus , dolores assiduos in tota uteri vicinia , &ipso utero patitur, atque tunc uterus pugni magnitudine supra pubis altitudinem ad tactum , fion ad visum tumet; illa olini tapitis peditus ex utero
edere erat solita ; sed cedopsophia, jam si quessit ita pacate se habet, ut non audiatur ; is Vero tumor a salibus esse videtur , cum cibito recedat pluries ; dein vero aere ingre & obgrumum sanguinis utero obturato fit ejus rarescentia , unde physometra fugax. Haec muli re pluries pepefit, unde non mirum vi uterus ita altus magnus sit; de caetero tumor ille omnino indolens est , post catamenia nullus ; de chtero nunc dextrorsem, nunc sinistrorsum paululani
356쪽
316 GENERA ET SPECIE saphor. 11. IDNanira Sennerti. Tampa nias Fromanni apud Bonetum.
Est intumescentia totius abdominis levis &elas tim , a pulsatione sonum edens, hujus morbi praecipuum symptoma; adde ructus , horhorysemos , constipationem, & dolores. In colica flatulenta volumen totius abdominis minime est adauctum , & morbus acutissimus est in paroxysmo , Mnde differt a tympanite. In meteorismo volumen quidem abdominis est adauctum a flatibus ; sed aegritudo est acutissima,& saepe accidens aliorum morborum; tympanites vero licet doloribus colicis initio saltem stipetur, est morbus eiircinicus& ideo ab aliis distin
Physometra , hydrometra, & colica satulenta
quatenus tantum abdominis partem inflant a tympanite discrepant , in quo constanter prominet abdomen versus umbilicum in quocumque aegri situ. I. Tymponites intefinalis Smetii , MFsellam Ab. ι o. Fabricii Hildani, cent 6. . He Cul. SaXoniae , P l. para. a. cap. a . Plater. obspag. 656. Litre, Acad. 1 a in ea species quae fovetur a flatubus ventriculum & intestina valde distendentibus ; hic so-vetur saepitis a materia verminosa; supervenis etiam puerperis , hypochondriacis , moestis. Incipit non raro a borhorramis , doloribus ab dominis atrocibus , pertinacibus ; adest consi, patio, dolores initio ad umbilicum, deinde ad ambitum abdominis referuntur , a flatibus erum pentibus levamen fugax ; secto cadavere, intes rina alia admodum intumefacta, alia velut in G,
357쪽
latas constricta , & veluti convoluta apparent ;illis punctis non multum resedit tumor, nisi multis in locis aperiantur , unde paracentheseos inutilistas apparet.
Deest phlegmatia, urina lateritia , sitis urgens, nisi sub finem morbi ascites accedat, unde differta tympanitide ascitica. Curatio dissicilis est ob contraindicationum
concursum ; initio vena secanda est ob dolores, calorem , tensionem ; alvus est emollienda oleo- sis, diluentibus, refrigerantibus ob dolorem , siccitatem , constipationem, tensionem ; anodyna etiam blanda, antispasmodica suadentur ergo
cavendum a catharticis , nisi mitiora sint, a carminativis nisi sint anodyna; interea chm flatus generantur saepitis a materiebus sermentescent1-bus , putrescentibus , Verminofis, tum necessaria videntur cathartica mediocria , Vermifuga, sapo-nacea; inveterascente morbo, & calore , spasmo , dolore imminutis , tunc cathartica fortiora, resolventia, ac tonica tutius agunt.
AEger utatur sero & mane, tam recens est morbus, clysmatis laxantibus, & post unam, alteramve phlebotomiam dein purinetur eX manna, tamarindis , oleo amygdalarum ; dein ter in die sumat decos tam hordei in quo flores rosarum imfusi fuerint, cui ptisanae addantur spiritus vitrioli , vel nitri dulcis guttae aliquot ad gratam aciditatem ; vel emulsiones anodynas, julapia refrigerantia , ptisanam ex crystallo minerali; dein repetita catharsi aeger lacte asinino, vel etiam vac- cIno , thermalibus aquis mixto utatur , abdomen
urina calida foveatur identidem, ac his irritis fiat remedium D. Rast amici nostri, apud Lugdunenses Medici experientissimi, scilicet fomen-
358쪽
tum ex aqud Digida, deinceps Vero gelida , quo duos tympaniticos Lugduni sanatos Vidit ;& quod
ptiam mire convenit intus aqua gelida , imp seu tuta glaciei sunt voranda ad obndensandum flatum, maxime ubi calor intentus , aetas juvenilis , tempexamentum fervidum, aestas, similesque circumstantiae suadent; quoniam, tamen sunt varietates hujus morbi in quibus praedominatur vel acidum, Vel glutinosum, vel atonia, pro diversis hisce conditionibus diversa auYiliorum genera sunt prior,bus addenda , quae videsis apud clarissi Comb, iuster in pneumat pathologid,
a. Um nates abdominalis Vallesii, eo ment. in lib. de victus ratione , mg. et 8 . Ballonii, P radigma a i. Cpmbalusiex, pneumatopathologia ,
Est ille qui flatus in cavo abdominis collectos gerit, quique Vel siccus est, quod de recenti quo- eumque fere valet, vel humidtis, seu asciticus cum urina lateritia , siti . phlegmatia , ascite , in
sine morbi 'eterascentis se comitem praebente, &in hoc casu sede tantum differt ab ascite flatulento peritonaei duplicaturam non cavum distendente, in quo scilicet viscera abdominis convoluta in glomum sub diaphragmate n9n omento , sed petitonaeo tecta , lateΠt. Tympaniles abdominalis siccus aliquot observa tionibus constitit, utut a Litrio in dubium revocetur ; est in eo resonitus evidentior quam in intestinati, flatuum emissio rarior , minus levans aegrum , dolores abdominis magis exteriores , RiVus minus pertinaciter adstricta. Si a priori dignosceretur, posset institui paracenthesis, ut factum novi in cadavere , & tunc illico exploso
satu stepe fetido tumor iubsidet; hujus diagno-
359쪽
sim, prognosim , & curam specialem videsis in
eximio tractatu Fr. Combalusier.
Quoad ejus principia, Verosimile est eroso quomodocumque, Vel ventriculo, Vel intestino flatus in abdomen irrepsisse , ut vidimus in vesicam ex intestino eroso sese insinuasse ad producendam ced 'psophiam & ut in uxore Medici Salvatorisdicti reperii olim Ioannes Bauhinus. Vide Manoeti Bibtiothee. Medic. Pract. de Hydrope ,-Zoos. Signa hujus erosionis erant dolor hypochondrii sinistri, vomituritio , ructuatio, febris, dein Venter intumuit, dyspnoea accessit , cum lumbagine , dent1um stridore, siti, asthenia , intra mensem mors cum mentis constantia ; in findo ventriculi fuit orificium digitum admittens , a statibus intra vasa lactea adactis in colica flatulenta, ea disrumpi quandoque , & inde in abdominis cavum irrumpere suspicatur Combalusier ; vertim non facilitis est flatu disrumpi haec vasa minima, quam ipsa
Intestina ; nam vasa minima tanto magis resistunt1uae ruptioni, quo minorem habent diametrum
ut norunt Mechanici; si tamen haec lactea debi-& e usque diducta, ut guttulam, eris possint adm1ttere, ea conssitione poterit fieri
Haec tympanitiis principia vix dignosci, vixque
tolli queunt etiam cognita ; Vertim si. aer e fluidis e calefact1s, fermentescentibus, putrefactis emeri/g S In abdomen irruerit, ut generatur in em-
paylemate de quoi egimus dum de pneumatosi λpontanea, tunc pro diversis hujus flatus princi PHS d1versa methodus est adhibenda ad praepe-i Tam ulteriorem hujus genesim; dein collecti velasticitas est destruenda; demum huic fiat vidam est exitus parandus.
360쪽
36o GENERA ET SPECIE sCum aeris extricatio debetur summo aestui semguinis , phlebotomia , acida refrigerantia initio conveniunt; si ab acido & verminoso pabulo set
mentescente, tunc omnia absorbentia, terreaalhalina , aromatica , stomachica amara, hinhina juvant; si a glutinoso pingui, quale in lactentibus. saepe Viget , pendeat flatuum genesis, tunc
ea impugnanda victu ex pane bene fermentato , vino veteri, infuso chamaemeli, cinnamomi, jusculis amaris cum enula campana, cichorio, saliabus neutris , frictione ex parmis calidis , clysin, tis ex urina calida , lixivio, terebenthinae pauxillo in ovi vitello soluto ; dein catharthicis eve rendum illud glutinosum, tonus visceribus lax tis restituendus; iterum clysmata resolventia, tOnica, acria usurpanda. . Denique si irritis omnibus auxiliis aeger cruciatibus in ambitu abdominis torqueatur , qualem olim me vidisse memini, alias Vegetus sit, nec putredinis in primis viis sint indicia, unicum s Iairum ex paracenthesi videtur exspectandum, hancque olim non adhibuisse me poenituit; quippφmisera mulier ad quam accersitus fueram ita cruciabatur tympanite , ut viribus adhuc integris , facie rubens, mediae aetatis , mente conserans, nullis remediis internis sublevata , eadem
die qua ipsam invisi & dereliqui, fato functa sit. Obiit quidem brevi aeger tympaniticus post
paracenthesim , cujus testis fuit Helmontius; vertim summe putridus inde exivit flatus , quod gan
graenodeum viscerum statum arguebat; erat enim odor cadaverosus, praeterea foramen nimis am-Plum cusum est, clim venter illico subsederit , unde periculum si1mmum , quod averti posset obgua acu tricuspidata, & per intervalla obturat