Joh. Hieronymi ImHof, ... Dissertationes politicomilitares. In quibus continentur etiam disquisitiones in varias aliquot Europæ Magnatum & Rerumpub. rationes Status Bellici

321쪽

DISCURSUS XXII

SV. E RATIO STATUS hosfici hactenus Sabaudiae Ducibus fuerit, demonstra

tura

i Oc quod moris esse so- det illis, qui se iis spectatores praebent, qui sub notabili quodam praemio, quod in Gallia haut infrequens est, ad pilam sese conferunt: hi quamvis & ipsi datatim atq; expulsim, aeque ait illi, qui in arena sunt, ludere calleant, malunt tamen Arbitri esse, quam spe metu ve pra fixi priemii agitari : sane idem facere videntur ii, quos fortuna medios inter duos dimicantes dimisit, aut si non mediori vicinos tamen reddidit. - . - Sanc

322쪽

DIscu sus XXII. et 7Sane duo Magnates, qui inter se armis contendunt, Videntur similes illis, qui inter manus pilam lusoriam vibrant, varia fortuna , varia arter Principes vicini, qui quiete se tenent, & neutras partes sequuntur, sunt illi, qui in ludo pilae, adstant, & arbitrio funguntur : sicut insuper pilae sparsi vae spectatores diligen-l ier omnes pilae saltus, &mal nus eorum, qui eam expel- Iunt, observant, aliquando &l controversias in ipso lusu ortas decidunt, ita & illi, Belligerantium actiones accuratet semper attendunt, nonnunt quam etiam accessione sua

nunt, abstinent tamen a ludo, quod nec lucri dubii, nec

323쪽

.a 8 DiscuRsus XXII. damni participes este velint. Dissicili sane in statu collocati videntur esse ii, quos casus adeo medios inter duos potentiores inimicos posuit, lapud quos non effugies, quin LR. toti alterum aut socium habeas, aut hostem: quive ita penes te. post ii, ut nec vincere nec vinci

nepericulo tuo, quod Sallustii dictum est,possint. An enim expediat tali bello se immi- liscere, an me ius sit abstinere, ares ardua tape & periculosa est, quae magna opus habet &deliberatione & fortuna: Sicut autem locornm editiorum sublimitatem oculo humano, & ope alicujus instrumeti iaccurate inquirere possumus, quamvis pedem eo figere ne

gatum sit: ita exemplis&o rastrui

324쪽

Discu sus XXII. et 'servationibus, tanquam quOdam quadrilatero, hujus quaestionis Politicae excelsitatem paululum investigabimus. fi Observatio autem nostra ad Duces Sabaudiae nos ablegat, quos in Orbe Europaeo fortuna, ut supra dixim', collocavit inter duos potentiO

luit esse belli & Magistros &Αrbitros. In usu olim habuerunt Galliae adhaerere , & a partibus ejus semper quasi stare visi

sunt: tempore autem Caroli V. precibus&persuasionibus Conjugis suae, Carolus Emanuel commotus, Francisco I. transitum in Italiam claudeis re coepit; ast In agno suo mal incautus enim postea a Francisco I.

325쪽

2go Discuksus XXII. sco I. meliore parte status sui,&a Carolo V. in Pace, quam cum Francisco inierat, post- . habitus, poenas parum pru- denter observatae rationis & ditionis status sui dedit: Fi- '. lii autem sui, Emanuelis Phi- Is I liberti prudentia, perdita subia Patris regimine facile recupe- ravit: ille enim inter continuatas potentissimorti Prin- i cipum dimicationes immo-

tus stans,adeo bene se regere l novit, ut nulli amicum aut i inimicum se gesserit: qui sane li exemplo fuit cunctis, sub tali dissicillimo rerum articulo latitantibus, quomodo guber- l nare se debeant, si inter duos

potentiores Magnates, qui- hus acre inter se certamen est, . me turbis quiescere volunts s

326쪽

D1 seu Rsus XXII. agrscilicet ad libram revocare actiones suas,& cavere, ne ne uter inimicorum materiam sit

spicadi aut metuendi habeat. Carolus Emanuel, Philiberti filius, cum vidisset solertissima Patris sui cura, statu suum non solum integru, sedi multis modis ex altercantiu Principum ruinis adauctu &liatum sibi relictum esse, cumq; animadverteret se vivi pectoris Heroem esse , a principiisPatris sui recessit,utq; signa vivacitatis suae mundo ederet, praeprimis aute clarum

Europaeis faceret, in arbitrio suoPacis &Belli negotia posita es & a nutu suo depende re, si dum commoda aut incommoda sua jam Galloru, jam Hispanorum partes se-

327쪽

28a Discuχsus XXII. quebatur: Quare clim videret, sub Henrici IlI. regimine Regni Gallicani negotia valde tumere, totamq; Rempub. violatam esse, in tanta pertur halione reru, cum crederet, extremis Galliae partibus Re- , agem succurrere non Valere,

MarchionatusSalutiae possiessionem sibi attribuit,&Hispanorum suffultus armis, in Provinciam atque Delphinatum prorupit, &nisi Hispanus Saba udo vires suas in illo tempore subtraxisset , quod larte temerarium putaret, inquietissimi & ambitiosissimi vicini vires ampliores reddere) sub istis sane turbis Gallia in extremis partibus si non modicam a Saba udo passa fuisset cladem:'ast, ut dixi. Vi-

328쪽

Discust sus XXII. 283l ribusHispanorum sub medio suo piscatu destitutus, ct in Pace Verviniana ab Hispanis

parum amice habitus , ut Marchionatu Salutiae, quem sibi jam vindicaverat, retine Ict, utve illatas sibi ab Hispa nis injurias ultum iret, Henricum IV. ad Ducatus Mediolanensis dominium sibi acquirendum invitat, sperans, Gallum, alieni potiundi labore distentum, Marchionatus Salutiae obliturum, seque ad , minimum particula quadam . Lombardiae inter turbas &discordias auctum iri. Verumn Reste Gallorum fraude visus agere, per similem deceptus fallaciam.ut conservaret sibi Marchionatum Salutiae, Bressam Regi Galloru cedere

329쪽

DI seu sus XXII. coactus fuit: Cum igitur fra- stratio haec magnum Saba udo in serret dolorem, odio erga Hispanos, in perniciem eorum, firmissimo Henrico

IV. se sociabat foedere, quod tamen subitanea Regis mors paulo post annihilavit. Nihil tamen minus ulte- lrius sortunam experiri voluit Allobrox, nimium quantum confisus suis viribus, Montis- ferratum igitur post Francisci Mantuani obitum, ex causa ldotis Filiae suae, quondam Francisco nuptae, armis petit, Ferdinando Gongaga, defuncti Francisci Fratre, Montis- ferratum sibi asserente: fit in- lterSabaudum &Mantuanum

acre certamen: nec conten

tus Dux Montisferrati causa

330쪽

DiscuRsus XXII. 28sItaliam turbasse, Coronam Bohemiae inter alios & ipse non obscure ambiebat: Res Pub. Genuensis quoq; armis ejus infestata , multa ab eo perpessa est damna, cumque Hispanorum vires tam Reiispub. Genuensis quam Mon-

tisferrati causa graviter sibi Oppositas, viriliterispius suis stinuimet, magnam ubiq; sibi

comparabat famam , admirantibus cunetis, quod Allobrox viribus Hispanorum Ionge impar, exterorum printerea non suffultus auxiliis,

cum potentissimo tam erta Monarcha manus conserere

ausus fuerit, Victor saepius, quam victus recedens. Tan dem autem cum plenus spe